Το ταξίδι του Νάννα στη Νιππούρ
Η Νιππούρ ήταν για τους Σουμέριους της τρίτης χιλιετίας το πνευματικό τους κέντρο. Ο προστάτης θεός της ήταν ο Ενλίλ, ο κύριος θεός του σουμερικού πανθέου, και ο ναός του, το Εκούρ, ο σημαντικότερος ναός του Σουμέρ. Η ευλογία του Ενλίλ ήταν απαραίτητη για την ευημερία όλων των πόλεων. Με σκοπό να αποκτήσουν την ευλογία του, οι υπόλοιποι θεοί διαφόρων πόλεων ταξίδευαν στη Νιππούρ με δώρα για τον Ενλίλ και το ναό του. Ο παρακάτω μύθος περιγράφει ένα τέτοιο ταξίδι του θεού της σελήνης Νάννα (ονομαζόταν επίσης Σιν[1] και Ασγκιρμπάμπαρ), προστάτη θεού της Ουρ.
Αρχίζει με την περιγραφή της δόξας της Νιππούρ και συνεχίζει με την απόφαση του Νάννα να επισκεφθεί την πόλη του πατέρα του.
Να πάει στην πόλη του, να σταθεί εμπρός στον πατέρα του
έβαλε ο Ασγκιρμπάμπαρ στο μυαλό του:
«Εγώ, ο ήρωας, στην πόλη μου θα πάω, εμπρός στον πατέρα μου να σταθώ
Εγώ, ο Σιν, θα πάω στην πόλη μου, εμπρός στον πατέρα μου να σταθώ,
Εμπρός στον πατέρα μου Ενλίλ να σταθώ.
Εγώ, στην πόλη μου θα πάω, εμπρός στη μητέρα μου Νινλίλ θα σταθώ
Εμπρός στον πατέρα μου θα σταθώ!».
Έτσι γεμίζει την γκούφα του (τη στρογγυλή καλαμένια βάρκα, στρωμένη με πίσσα στο εσωτερικό) με διάφορα δέντρα, φυτά και ζώα, και ξεκινά από την Ουρ. Σταματά στις πόλεις Ιμ, Λάρσα, Ουρούκ, και σε δυο άλλες, των οποίων όμως τα ονόματα δε διαβάζονται. Σε καθεμιά τον υποδέχονται οι προστάτες τοπικοί θεοί. Τελικά φθάνει στη Νιππούρ.
Στη λάπις λάζουλι παραλία, την παραλία του Ενλίλ
Ο Νάννα-Σιν άραξε τη βάρκα του
Στην άσπρη παραλία, την παραλία του Ενλίλ
Ο Ασγκιρμπάμπαρ άραξε τη βάρκα του
Στην πόρτα του πατέρα, του δημιουργού του, στάθηκε
Στο θυρωρό του Ενλίλ λέει:
«Άνοιξε το σπίτι, θυρωρέ, άνοιξε το σπίτι
Άνοιξε το σπίτι, προστάτη πνεύμα, άνοιξε το σπίτι
Άνοιξε το σπίτι, εσύ που κάνεις τα δέντρα να φυτρώνουν,
άνοιξε το σπίτι
Ω θυρωρέ, που κάνεις τα δέντρα να φυτρώνουν, άνοιξε το σπίτι
Θυρωρέ, άνοιξε το σπίτι, πνεύμα προστάτη, άνοιξε το σπίτι!».
Απαριθμεί στον θυρωρό τα δώρα που έφερε με τη βάρκα του και τελειώνει:
«Θυρωρέ, άνοιξε το σπίτι, πνεύμα προστάτη, άνοιξε το σπίτι
Αυτό που είναι στο εμπρός της βάρκας, αυτό που είναι εμπρός,
θα στο δώσω εσένα.
Αυτό που είναι στο πίσω της βάρκας, αυτό που είναι στο πίσω
της βάρκας, θα στο δώσω εσένα.»
Ο θυρωρός ανοίγει την πόρτα στον Νάννα.
Χαρούμενα ο θυρωρός, χαρούμενα άνοιξε την πόρτα.
Το πνεύμα προστάτης που κάνει τα δέντρα να φυτρώνουν,
χαρούμενα
Ο θυρωρός χαρούμενα άνοιξε την πόρτα.
Αυτός που κάνει τα δέντρα να φυτρώνουν, χαρούμενα
Ο θυρωρός χαρούμενα άνοιξε την πόρτα.
Με τον Σιν ο Ενλίλ χάρηκε.
Οι δύο θεοί γιορτάζουν. Μετά ο Νάννα απευθύνεται στον πατέρα του Ενλίλ.
«Στον ποταμό δώσε μου ξεχείλισμα
Στον αγρό δώσε μου πολύ καρπό
Στο έλος δώσε μου χορτάρι και καλάμια
Στο δάσος δώσε μου δέντρα
Στην πεδιάδα δώσε μου σπαρτά
Στις χουρμαδιές και στο αμπέλι δώσε μου μέλι και κρασί
Στο παλάτι δώσε μου μακροζωία
Θα πάω στην Ουρ.»
Και ο Ενλίλ αποδέχεται τα ζητούμενα του γιου του:
Του έδωσε, ο Ενλίλ του έδωσε.
Πήγε στην Ουρ.
Στον ποταμό του έδωσε ξεχείλισμα
Στον αγρό του έδωσε πολύ καρπό
Στο έλος του έδωσε χορτάρι και καλάμια
Στο δάσος του έδωσε δέντρα
Στην πεδιάδα του έδωσε σπαρτά,
Στις χουρμαδιές και στο αμπέλι του έδωσε μέλι και κρασί
Στο παλάτι του έδωσε μακροζωία.
Μακροζωία.
Το παρόν αποτελεί απόσπασμα από το ανέκδοτο βιβλίο του Χρήστου Ντικμπασάνη με θέμα Ο άνθρωπος των Σουμερίων.
Επιμέλεια: Τζένη Κουκίδου
Στη συνοδευτική εικόνα βλέπετε τη σφραγίδα του Adda, μια αρχαία ακκαδική κυλινδρική σφραγίδα που απεικονίζει (από τα αριστερά προς τα δεξιά) τις θεότητες Inanna, Utu, Enki και Isimud (περ. 2300 π.Χ.)
Επίσης:
Δεύτερος σουμεριακός μύθος: Ο Ενλίλ διαλέγει τον Θεό-αγρότη
Τρίτος σουμεριακός μύθος: Κτήνη και σιτηρά
Τέταρτος σουμεριακός μύθος: Η δημιουργία της αξίνας
[1] Το σημιτικό του όνομα
Σημ. επιμ.: Το λάπις λάζουλι είναι ημιπολύτιμη πέτρα με κυρίαρχο συστατικό της τον λαζουρίτη που της δίνει το μπλε της χρώμα. Στους αρχαίους Έλληνες, στους Ρωμαίους και στη Βίβλο, ο λάπις αναφέρεται ως σάπφειρος. Λάπις, ετυμολογικά, σημαίνει λίθος στα λατινικά ενώ το λάζουλι έγινε η ρίζα των λέξεων azure, azzurro και azul που μεταφράζονται ως γαλάζιο.
