Λίγο καιρό πριν, είχα ζητήσει από τον Βασίλη Θεοδώρου να μιλήσει για την παράσταση και, ανάμεσα στα άλλα που είπε, κράτησα μια μικρή φράση με την οποία θα χαρακτήριζε το έργο του: Ταξίδι στο όνειρο. Αυτό είπε τότε, το ίδιο πιστεύω κι εγώ σήμερα, αφού είδα τον μονόλογο στο ProjectR, κι εδώ παρακάτω θα προσπαθήσω να σας εξηγήσω το γιατί.
Η Έμιλι Ντίκινσον ευχόταν και προσπαθούσε για την επιτυχία, την αναγνώριση μέσω της τέχνης της γραφής, κόντρα σε όλα τα προσωπικά της «δαιμόνια» –ψυχολογικά, πνευματικά, κοινωνικά κ.ο.κ.– τους περιορισμούς και τις συμβάσεις. Έζησε αποκλεισμένη στο σπίτι της, μοναχική, απόμακρη και πέρα για πέρα δημιουργική. Δεν παντρεύτηκε ποτέ, ερωτεύτηκε πλατωνικά, έβλεπε τη μεγαλύτερη ομορφιά στη φύση, σατίριζε τη θρησκοληψία και τον πουριτανισμό, αμφισβητούσε τη θρησκεία, αποφάσισε ότι η κοινωνία και ο περίγυρος δεν ήταν για εκείνη, απομονώθηκε οικειοθελώς –είτε επειδή δεν ταίριαζε με κανέναν– και μίσησε τους κανόνες. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερο, ξεχωριστό πλάσμα κι όπως όλα τα ξεχωριστά πλάσματα, τα εκκεντρικά ή περίεργα ή μοναδικά, ανήκει στους καταραμένους δημιουργούς. «Φόρεσε» την κατάρα της, αυτό που όριζε η ψυχή και το ταλέντο της, και περπάτησε τα χρόνια της γράφοντας στίχους, που έμελλε να αναγνωριστούν μετά τον θάνατό της.
Σήμερα, η Έμιλι Ντίκινσον είναι η διασημότερη Αμερικανίδα ποιήτρια του περασμένου αιώνα, με έργο αντιπροσωπευτικό, που μάλιστα επηρέασε όλη τη δυτική ποίηση.
Παρά τους πατριαρχικούς δεσμούς που επέβαλε η εκάστοτε κοινωνία, η Έμιλι κατάφερε να εμπνεύσει και να επηρεάσει τους σύγχρονούς της, την ίδια την τέχνη, αλλά και το φεμινιστικό κίνημα, κάνοντας τη φωνή της να ακουστεί πανανθρώπινα. Υπήρξε μία οικουμενική ψυχή.
Η υπόθεση, μπορεί να ειπωθεί σε μία φράση, αυτή του τίτλου. Η παράσταση είναι ακριβώς αυτό, να περάσουμε ένα απόγευμα με την Έμιλι, που είναι έτοιμη να μοιραστεί τη ζωή της –μα και τα έργα της– μαζί μας. Μια τρυφερή ματιά σε ό,τι υπήρξε, στη μοναδικότητά της, τη δημιουργικότητα και την ονειροπόληση. Και όλο αυτό φιλτραρισμένο μέσα από την ποίησή της. Μέσα από τους στίχους της.
Είναι το πρώτο θεατρικό έργο του Βασίλη Θεοδώρου, που δείχνει, όχι μόνο πόσο πρόθυμος είναι να εργαστεί σκληρά για το αποτέλεσμα, αλλά και την αγάπη με την οποία τυλίγει την ηρωίδα του, την ενσυναίσθηση με την οποία αφουγκράζεται τον κόσμο της, την ευαισθησία με την οποία δομεί τον λόγο της.
Μικρό κορίτσι στην αρχή, νεαρή κοπέλα μετά, μεγάλη κι ώριμη γυναίκα αργότερα... όλες οι δεκαετίες της ζωής τής Έμιλι δοσμένες με μια λόγια ομορφιά και με μεράκι.
Μου άρεσε που δεν πόνταρε στο μελό –θα μπορούσε. Θα δείτε μια Έμιλι-one man show –αφού ο Βασίλης Θεοδώρου υπογράφει κείμενο, σκηνοθεσία ερμηνεία– απτή και γήινη, χωρίς υπερβολές, χωρίς εντάσεις... θα γνωρίσετε την ποιήτρια μέσα από τους δικούς της στίχους, θα μάθετε πώς πέρασε τη ζωή της, τα γεγονότα που τη σημάδεψαν, πόσο αδικήθηκε, πόσο πόνεσε, πόσο μόνη ένιωσε κ.ο.κ. μα δεν θα τη δείτε να λυγίζει, όχι, η Έμιλι κρατάει την αξιοπρέπειά της ως το τέλος, γιατί έτσι πρέπει, γιατί δεν πρέπει να γίνει ένας μικρός άνθρωπος που βασανίστηκε στο πέρασμά του από τούτη τη γη, αλλά μία μεγάλη δημιουργός που θαυμάστηκε από εκατομμύρια ανθρώπους.
Και όλο αυτό πάνω σε μια αφαιρετική σκηνική τάση, με τα απολύτως αναγκαία αντικείμενα, ένα λευκό φόρεμα (για την αγνότητα και την ηρεμία), πολλά χαρτιά, μελάνι και λέξεις... γιατί αυτό ήταν το έργο της, χιλιάδες ποιήματα και άπειρη έμπνευση.
Αξίζει.
Συντελεστές:
Κείμενο - σκηνοθεσία - ερμηνεία: Βασίλης Θεοδώρου
Σκηνικά - κοστούμια: Replica
Επιμέλεια παραγωγής: Αντρέας Αριστοτέλους, Γιάννης Κλειδέρης
Επικοινωνία: Νατάσα Παππά
Υπό την αιγίδα του Emily Dickinson Museum (280 Main St. Amherst, Massachusetts 01002)
Δευτέρα στις 21.15 στο ProjectR - café - stage, Αλέξανδρου Πάντου 10 και Λαγουμιτζή 32, Καλλιθέα (πίσω από το Πάντειο Πανεπιστήμιο), 2111110055
