Στο εξώφυλλο βλέπουμε το σκίτσο –αναπαριστά ζωγραφιά με κιμωλία πάνω σε έναν μαυροπίνακα– δύο προσώπων αποτελούμενων από ερωτηματικά και θαυμαστικά και άλλα σημεία στίξης, απολύτως ταιριαστά με τον τίτλο της συλλογής, Ερωτήματα: Μια ζωή γεμάτη ερωτηματικά και θαυμαστικά, του Νίκου Γραικού, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Συρτάρι. Κι εδώ είναι που η αφαιρετική τέχνη συναντά τη συγγραφή (έχω δει κι άλλα τέτοια δικά του σκίτσα-πρόσωπα αποτελούμενα από γραμμές ευθείες ή τοξοτές) και η δημιουργία αποκτά καθολισμό, ομοιογέννεια και άμεση συνάφεια με τον ίδιο τον συγγραφέα.
Στο προλογικό, Το βιεννέζικο σαλονάκι, ο Νίκος Γραικός σημειώνει τις προσθέσεις του, δομώντας μια επεξηγηματική εισαγωγή για το βιβλίο του, που είναι βιωματικό και γι' αυτό τον λόγο γραμμένο σε πρώτο πρόσωπο.
Η συλλογή αυτή αποτελείται από μικρά αφηγήματα, πεζά μα και ποιητικά κείμενα, προσωπικών καταθέσεων, που αφορούν περιστατικά της ζωής του, αναμνήσεις και ζητήματα που θέλει να θίξει ή να θυμηθεί ή να αναδείξει, υπαρξιακά και διάφορα άλλα... εννοείται (και) ερωτήματα που τον απασχολούν.
Καιρός [...] να αρχίσω να ζω.Γεννιέσαι ή γίνεσαι;
Διάφορα οικογενειακά θέματα και θέματα σχέσεων (δια-)περνούν στις σελίδες αλλά και πιο απλοϊκά –τουλάχιστον επιφανειακά ιδωμένα– πράγματα όπως το φαγητό, τα ζώα, η εργασία, η εκπαίδευση... καταλήγοντας όπως καταλαβαίνετε στην ύπαρξη, δηλαδή σε πιο βαθιά φιλοσοφικά ζητήματα· θα μιλήσει πολύ δοτικά (και) για το κάλλος, για παράδειγμα.
Η περίφημη «άχρηστη εξομολόγηση» για την οποία φοβάται η ηρωίδα της «Σονάτας του σεληνόφωτος», μπορεί να με αφορά, παραδέχεται (;) σε ανύποπτο χρόνο. Και, πιστέψτε με, έχει ελάχιστη σημασία αν η εξομολογητική του πρόθεση υπερκαλύπτει άλλα αίτια ή αν υπάρχει, ντε και καλά, ένας βασικός λόγος που μας ωθεί στην καταγραφή και τη δημόσια κοινοποίηση, όταν έχουμε ένα βιωματικό βιβλίο, που κουβαλά αλήθεια και οικειότητα. Ο κύριος Γραικός είναι προσιτός, είναι ένας από εμάς –εμείς οι ίδιοι– γιατί δεν γράφει για να αποστασιοποιηθεί αλλά για να προσεγγίσει. Να αγγίξει εμάς ή/και τον εαυτό του.
Είναι επικοινωνιακός. Αυτό είναι και ίσως τούτη η λέξη περιγράφει αρτιότερα την εντύπωση. Σε κάθε περίπτωση, δεν μένει στην επιφάνεια, γίνεται εσωτερικός και περνά στην ενδοσκόπηση, χωρίς να βαραίνει την ατμόσφαιρα, χωρίς δράματα· αντιθέτως, διαθέτει/κάνει ακόμα και χιούμορ!
Θα ήθελα να ζω ποιητικά. [...]...η ποιητικότητα της καθημερινής μας ζωής να μετατραπεί σε ασπίδα τρυφερότητας.
Στο Διαλογισμός «σκαρώνει» ένα παιχνίδι με το αλφάβητο για να φτάσει στο εν κατακλείδι πως το να αγαπάς είναι πιο σημαντικό από το να σε αγαπούν. Δεν θα σας το αναλύσω περαιτέρω. Είναι καλύτερα να ανακαλύπτει κανείς ένα ανάγνωσμα μόνος του, όμως από εκείνη τη σελίδα δανείστηκα τις λέξεις του και έφτιαξα μια ακροστιχίδα του τίτλου, Ερωτήματα. Ιδού λοιπόν το αποτέλεσμα:
Ελπίδα
Ρόδο
Ρόδο
Ωραιότητα
Τρυφερότητα
Ηλίανθος
Μνήμη
Αγάπη
Τουλίπα
Ανεμώνη
Τρυφερότητα
Ηλίανθος
Μνήμη
Αγάπη
Τουλίπα
Ανεμώνη
Να περιμένετε ένα άνοιγμα. Ανοίγει τη σκέψη, το μυαλό, τη μνήμη και την ψυχή του και μιλάει. Σχεδόν αυθόρμητα, χωρίς νόρμες ή επιτηδεύσεις. Αλλά καταφέρνει, το σύνολο να μην αφορά εκείνον ή κάποιους λίγους που με τα χρόνια έχουν αλληλεπιδράσει μαζί του, μα όλους.
Στο ποιητικό του κείμενο με τίτλο «Η γη και ο ουρανός» μας αναφέρει τον φόβο του, μη τυχόν κλειστεί σε ένα δωμάτιο γράφοντας και ξεχάσει τη δράση και τη ζωή στον κόσμο αλλά, καταλήγει: ηρεμώ, / γιατί όπως έχω επίγνωση του κινδύνου, / μάλλον θα τη σκαπουλάρω. Στο ίδιο ολοκληρώνει με τον στίχο: «Θα μείνω [...] με τα πόδια γερά στη γη / και το μυαλό στον ουρανό της ουτοπίας.» κι εκεί κλείνει τον κύκλο, που ανοίγει κανείς στον τίτλο (γη και ουρανός), και παράλληλα κλείνει τις εκκρεμότητες από όλα τα ερωτήματα και θαυμαστικά που έχει θίξει με έναν ακριβοδίκαιο ορισμό-απόσταγμα ζωής. Είναι αδιαμφισβήτητη αξία και στάση να παραμένει κανείς ταπεινός, γήινος, προσγειωμένος ενώ επιτρέπει στη σκέψη του να περιπλανηθεί σε όλο το σύμπαν –κι ακόμα παραπέρα. Έτσι αποφεύγεις τις πολλές «λακκούβες»-παθήματα αλλά χωρίς να στερείσαι φαντασίας, δημιουργικότητας, ονείρου και, αν είσαι και λίγο πιο τυχερός τυχερός, αστεριού.
Λέει κι άλλα πολλά όμορφα. Δεν υπάρχει λόγος να τα μεταφέρω όλα. Κράτησα όμως ένα μικρό απόσπασμα για τα συρματοπλέγματα (δείτε τη μεταφορική του πλευρά και την αλληγορία του):
Όταν φτάσω στα συρματοπλέγματα, πέρα μακριά στην άκρη του κόσμου, όπου μας έχουν κλείσει, θ' αρχίσω να κόβω και ίσως να ξανανιώσω ζωντανός. Ας βγούμε έξω από το κλουβί μας.
Αν ψάχνετε κάτι αληθινό, μια κατάθεση με λόγο, χωρίς τυμπανοκρουσίες φαντασμαγοριών ένεκα εντυπώσεων, τότε αυτή η συλλογή είναι μια καλή επιλογή. Επίσης, αν θέλετε να γνωρίσετε περισσότερο τον συγγραφέα και να λάβετε τις συμβουλές που εντέχνως έχει εμβολίσει ανάμεσα στις αράδες.
Κερδίζουν αυτοί που ξέρουν να περιμένουν.
