koukidaki: Το όνομα

Λένας Μαυρουδή-Μούλιου

Διαβάστε τώρα μια ιστορία που είναι τελείως αληθινή.

Όταν ήρθε η ώρα να βαφτίσει το δεύτερο παιδί του ο κολλητός μου φίλος, μα και νονός, ρωτήθηκε κατά την τέλεση του μυστηρίου, όπως ήταν το έθιμο, από τον ιερέα να πει το όνομα του παιδιού. Ο νονός αναφώνησε Ρέμος-Μιχαήλ κατά πώς είχαν συνεννοηθεί. Να σημειωθεί εδώ ότι κανείς, ούτε από το σόι των φίλων μου, ούτε απ’ αυτό του νονού είχε ένα τέτοιο όνομα.

Ο ιερέας έγινε κατακόκκινος σαν το πετραχήλι που φορούσε και είπε: «Αγαπητοί μου ενορίτες και Χριστιανοί Ορθόδοξοι, λυπάμαι αλλά το όνομα αυτό, η διπλονομασία να πω καλύτερα, δεν επιτρέπεται από τον νόμο. Εγώ λοιπόν, ο πατήρ Ιερόθεος, αρνούμαι να τελέσω το Μυστήριο. Προτείνω πάντως να ονομαστεί το παιδί σκέτο Μιχαήλ που είναι ένα πανέμορφο Χριστιανικό όνομα».

Ανέβηκε το αίμα στο κεφάλι του φίλου μου. Δηλαδή άλλοι θα αποφάσιζαν πώς εκείνος θα ονόμαζε το παιδί του;

Ο νονός τα είχε χαμένα και πιθανόν να είχε μετανιώσει που βρέθηκε να είναι πρωταγωνιστής σε ένα επεισόδιο που αν ελάμβανε χώρα σε κάποιο ελληνικό μεγαλονήσι πιθανόν να κατέληγε σε μπαλοθιές.

Την χαρούμενη και γιορταστική διάθεση των γονέων, των συγγενών και των φίλων, διαδέχτηκε εκτός από την έκπληξη και μια κατήφεια, μια παγωμάρα αρκτικού τύπου, που την εξέλαβαν και μεταφυσικά. Τι ήθελε τελικά ο Κύριος από τους δούλους Του; ας ήξεραν. Να προστεθεί το παιδί τους στο Χριστεπώνυμο πλήθος της ενορίας τους ή όχι; Και έλεγαν όχι, γιατί δεν σκόπευαν να υποχωρήσουν, κρατώντας στο μυαλό και την ψυχή τους το όνομα που βγήκε από το στόμα του νονού εκείνη την ιερή στιγμή. Το παιδί τους θα λεγόταν Ρέμος-Μιχαήλ, όχι αλλιώς!

Ανένδοτος όμως ο παπάς, ανένδοτοι οι γονείς και το νήπιο να έχει πλαντάξει στο κλάμα διαισθανόμενο ίσως τι παιζόταν εις βάρος κι ερήμην του.

Διακόπηκε το μυστήριο και ο παπάς, μπαίνοντας στο γραφείο των ιερέων, τους συνέστησε να αποφασίσουν γρήγορα γιατί σε μισή ώρα είχε προγραμματιστεί άλλο μυστήριο, αυτό ενός γάμου και οι προσκεκλημένοι του ήδη άρχισαν να καταφθάνουν.

Εποχή της χούντας τού αποφασίζουμε και διατάσσουμε και καθώς φαίνεται το ασπαζόταν και ορισμένοι υπηρέτες του Υψίστου.

Μουρμούρισαν κάτι ψιλογαλλικά που δεν τους τιμούσαν καθόλου και που ευτυχώς δεν τα άκουγε ο παραλήπτης, να έχουν και μηνύσεις από πάνω.

Ακολούθησαν τον ιερέα στο γραφείο και, κλείνοντας την πόρτα πίσω τους, του ζήτησαν να τηλεφωνήσουν στο φίλο Αρχιμανδρίτη που ήταν εκείνην την ώρα στον Μητροπολιτικό Ναό της Αθήνας. (Σημειώστε πως δεν υπήρχαν ακόμη τα κινητά για να του μιλήσουν ιδιαιτέρως.) Πράγμα που θα είχαν κάνει καιρό πριν βέβαια, αν ήξεραν τι επέπρωτο να συμβεί την ώρα της βάπτισης.

Του είπαν αυτό που θεωρούσαν όλοι ως ατόπημα και φασιστική συμπεριφορά τού ιερέα και ω της εκπλήξεως κι εκείνος τους είπε τα ίδια περί νόμου, ναι μεν άγραφου, αλλά έτσι επέτασσε αυτός κι ας ήταν άγραφος, και μόνον ο παπάς είχε την διακριτική ευχέρεια να τον παρακάμψει αν το έκρινε αναγκαίο.

- «Και εσύ Σεβασμιότατε δεν μπορείς να νουθετήσεις τον κατώτερό σου ιεραρχικά;», τον ρώτησαν διακριτικά

- «Όχι φίλοι μου, λυπάμαι αλλά δεν γίνεται».

- «Μα, αν τον ονομάσουμε Μιχαήλ σκέτο επισήμως στα χαρτιά και τον πει και Ρέμο την ώρα του μυστηρίου γίνεται; Εμείς ούτως ή άλλως έτσι θα τον αποκαλούμε Ρέμο-Μιχαήλ, γιατί έτσι θα τον γνωρίζουν οι πάντες, φίλοι και οχτροί».

Έτσι κι έγινε. Ο παπάς αναγκάστηκε να δεχθεί την πρόταση που δεν είχε τίποτα το αντιχριστιανικό ή παράνομο και το θέμα έληξε εκεί.

Ακούστε τώρα γιατί γράφω την ιστορία τούτη. Όχι βέβαια γιατί έτσι μου 'ρθε να φέρω φόρα παρτίδα τα οικογενειακά του φίλου μου και μάλιστα καμιά 20αριά χρόνια αφότου έλαβαν χώρα στην εκκλησία της γειτονιάς μας!

Ο περί ου ο λόγος νεοφώτιστος, 23 χρόνων πια μεταπτυχιακός φοιτητής Μαθηματικών στη Γηραιά Αλβιώνα, γνωρίζεται εκεί με κάποια όμορφη συμφοιτήτριά του, ερωτεύονται, αρραβωνιάζονται και λίγο πριν το γάμο που θα γινόταν στην Ελλάδα διαγνώστηκε η κοπελιά με προχωρημένη εγκυμοσύνη. Ανάμικτα τα συναισθήματα των γονέων, γιατί ήταν και ολίγον παλαιάς κοπής όσον αφορά τις απόψεις περί τεκνοποιίας.

Ο φίλος μου όμως τρελάθηκε από τη χαρά του που θα γινόταν παππούς. Άρχισε να κάνει ολοένα και πλουσιότερο τον ΟΤΕ με τα άπειρα και πολύωρα τηλεφωνήματά του. Το παιδάκι του θα γινόταν daddy ενώ ήταν πνιγμένο στο διάβασμα για το doctora του, όπως και η σύντροφός τoυ. Δεν θέλησε να τον ξεβολέψει, αλλά εκείνον πια, ποιος τον κράταγε! Έκανε τα ταξίδια του στην αλλοδαπή κατά τι μόνο δυσκολότερα απ’ ό,τι Παγκράτι-Κυψέλη! Φορτωνόταν σαν το γαϊδούρι με κρεατικά γιατί ήταν, αν θυμάστε, και η εποχή των τρελών αγελάδων και δεν θα έπρεπε να εκτεθεί το μωρό του σε κίνδυνο από τα εγγλέζικα κρέατα. Μιλάμε για τέτοια παράκρουση.

Πόσο πιο εύκολα είναι την σημερινή εποχή τα πράγματα με τις επικοινωνίες, όταν με το skype βλέπεις το βλαστάρι σου όποια στιγμή της ημέρας ή και της νύχτας θέλεις! Πόσο θα βοηθούσε τότε, όταν ξενυχτούσε με τα μεταμεσονύκτια "γλέντια" του μωρού που έκανε τη νύχτα μέρα ακομπανιάροντας με τα κλάματα τους γονείς του που διάβαζαν σαν τρελοί για το phd τους, αν έλεγαν δυο ζωντανές κουβέντες μάνα και γιος κυρίως!

Παντρεύονται με πολιτικό γάμο -ακολούθησε και ο θρησκευτικός- και επιστρέφουν στην Βρετανία να τελειώσουν το doctora τους. Έφτασε η μεγάλη στιγμή τής γέννας και το παιδάκι του, άκουσον άκουσον, τον παρακάλεσε να μην παραβρεθεί στον τοκετό, γιατί δεν θα άντεχε λέει να έχει και τη δική του έγνοια! Και πώς να του πει ότι έχανε τη μισή του ζωή από την αγωνία του που ήταν μακριά του σε μια τέτοια στιγμή; Ντρεπόταν που το έλεγε, αλλά τη μίσησε αυτήν τη χώρα. Για ένα master ξεκίνησε, διάρκειας ενός έτους και έμεινε εκεί κοντά τέσσερα, με ένα μωρό στην αγκαλιά και ένα ντοκτορά στην τσέπη…

Δύσκολος ο τοκετός, μα όλα καλά τελικά. Ήρθε στον κόσμο ο διάδοχος του θρόνου, το πρώτο του εγγόνι, το πρώτο του καμάρι. Και βέβαια, αμέσως την επόμενη ημέρα ήταν στην Αγγλία…

Και έρχομαι στην ταμπακιέρα.

(Η ιστορία μας τώρα σε πρώτο πρόσωπο, όπως μου την αφηγήθηκε ο τρελοπαππούς φίλος μου.)

«Ένα αλησμόνητο πρωινό με παίρνει ο γιος μου τηλέφωνο και μου λέει μεταξύ άλλων το εξής κουφό: "Μπαμπά μου, θα σου κακοφαινόταν αν στον μικρό δώσουμε το όνομά σου αλλά παραλλαγμένο; Δεν είμαστε οπαδοί του ηλίθιου ελληνικού εθίμου, του να παίρνει το παιδί ένα όνομα που θα κουβαλάει μια ζωή μόνο και μόνο γιατί έτσι λέγεται ο παππούς ή η γιαγιά του. Το δικό σου είναι μεν υπέροχο, αλλά σε εμάς αρέσει το Ρέμος-Μιχαήλ όπως λέγανε συμπτωματικά και έναν μακρινό προπάππου της δικιάς μου. Σε πειράζει;"

»Το ότι γλίτωσα το εγκεφαλικό ή το έμφραγμα, ή και τα δύο, το εξέλαβα σαν την μέγιστη θεϊκή εύνοια προς το πρόσωπό μου. Είχα την αίσθηση ότι το σύμπαν ή ο Θεός, έσπαγαν πλάκα μαζί μου, σκασμένοι στα γέλια, που το εγγόνι μου ερχόταν να αποκαταστήσει συλλήβδην τις διαρραγείσες σχέσεις μου με την εκκλησία και τους παπάδες, εξ αιτίας τούτου ακριβώς του ονόματος, μεταξύ τόσων άλλων εκατοντάδων ελληνικών ονομάτων των 365 ημερών του καλανταριού… Για να το σκεφτούμε λίγο: 365 μέρες του χρόνου με ελληνικά ονόματα και διάλεξαν εκείνο που στέρησαν από μένα 24 χρόνια πριν κάτι φασιστικά καθεστώτα και αρτηριοσκληρωτικές αντιλήψεις ορισμένων παπάδων. Να τονιστεί το γεγονός ότι το περιστατικό με την δική του βάφτιση, ο Ρέμος-Μιχαήλ μου ούτε που το θυμόταν, αφού εγώ ο πατέρας του δεν θυμάμαι να του το είχα διηγηθεί ή, κι αν είχα, εκείνος δεν είχε δώσει την παραμικρή σημασία, το απέσυρε από τη μνήμη του, εξού και η άγνοιά του.

»Τόσα χρόνια τώρα δεν μπόρεσα να δώσω μια ικανοποιητική ερμηνεία του θέματος. Και μη μου πει κανείς ότι πρόκειται για σύμπτωση! Εγώ θα του πω ότι η ζωή είναι απρόβλεπτη και τα νήματά μας τα κινεί κατά πώς το θέλει, για κάποιους ανερμήνευτους λόγους και ανικανότητα του ανθρώπινου μυαλού να τους συλλάβει».

Μου έκανε μεγάλη εντύπωση η αφήγηση του κολλητού μου, την οποία ναι μεν είχα ζήσει κι εγώ πριν καιρό, αλλά που δεν την θυμόμουν ομολογώ, και που τώρα μοιράζομαι μαζί σας.

Θα ήθελα να μου πείτε την άποψή σας περί συμπτώσεων, ή στην τελική περί εσκεμμένων ανεκδότων που σκαρφίζονται οι συνομωσιολόγοι του σύμπαντος για εμάς τα ανθρωπάκια, σπάζοντας κάπως την αέναη μονοτονία της αιωνιότητάς τους.

Πρώτη δημοσίευση

Επιμέλεια: Τζένη Κουκίδου

Στη συνοδευτική εικόνα βλέπετε πίνακα He Qi