Ο Παύλος Κουτρουμπάς μιλάει για το μυθιστόρημά του, Γλυκιά μου Τίνα, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις 24γράμματα. Στην περίληψη διαβάζουμε:
«Πατέρα, αυτό που τόση ώρα μου λες αφενός ονομάζεται μιζέρια, αφού με προτρέπεις να μείνω δίπλα σε έναν άνθρωπο που δε γουστάρω, αφετέρου δείχνει την άγνοιά σου σχετικά με τα ρομπότ. Η Τίνα έχει αξιολάτρευτο ήθος, αξιοζήλευτες γνώσεις, απύθμενη προθυμία, αστείρευτη υπομονή, τιτάνια δύναμη. Είναι η γυναίκα που με έκανε να αισθανθώ ψυχή τε και σώματι ευτυχισμένος, χαρούμενος και πλήρης. Δίπλα της αισθάνομαι ένας τέλειος άντρας!»
Η ανθρωπότητα βρίσκεται μπροστά σε μία διπλή συγκυρία. Από τη μία οι ανθρώπινες σχέσεις βρίσκονται σε προχωρημένη παρακμή, από την άλλη η τεχνητή νοημοσύνη και η πρόοδος της ρομποτικής έχουν κάνει τα ρομπότ να έχουν δυσδιάκριτες διαφορές από τους ανθρώπους. Μάλιστα, τα ανδροειδή έχουν αυτοπροσαρμοζόμενη προσωπικότητα ώστε να ταιριάζουν απόλυτα με εκείνη του συντρόφου τους. Βρέθηκε, άραγε, ο Παράδεισος στο θέμα της συντροφικότητας; Ή μήπως κάπου ελλοχεύει κάποιος απροσδόκητος κίνδυνος…
Πρόκειται για ένα σατιρικό μυθιστόρημα που εικάζει το μέλλον, απευθυνόμενο στο παρόν.
Το μυθιστόρημα μου εικάζει το μέλλον, απευθυνόμενο στο παρόν. Περιγράφει με σατιρικό τρόπο (ελπίζω) την πορεία κάποιων ανθρώπων στο μέλλον, οι οποίοι στην προσπάθεια αναζήτησης της ιδανικής σχέσης, κατέφυγαν σε σχέση με ρομπότ.
Ήδη σήμερα, διαπιστώνεται εύκολα ότι το πλήθος των ουσιαστικών σχέσεων ζωής μειώνεται δραματικά. Κατά τη γνώμη μου, αυτό συμβαίνει τόσο λόγω του ναρκισσισμού που διακατέχει τους σύγχρονους ανθρώπους, όσο και εξαιτίας του δόγματος «Να περνάμε καλά». Ο ναρκισσισμός κάνει τον άνθρωπο να αισθάνεται ότι είναι τέλειος, συνεπώς οφείλει να βρει σύντροφο αναλόγων προσόντων. Επιπλέον, επιτάσσει ο/η σύντροφος αυτός/-ή να παίζει τον ρόλο του χειροκροτητή και μόνο. Δεν υπάρχει για να ζητάει, αλλά μόνο για να προσφέρει και να θαυμάζει τον νάρκισσο.
Από την άλλη, το δόγμα «Να περνάμε καλά» δεν προετοιμάζει τον άνθρωπο για ν’ αντιμετωπίσει προβλήματα, απ’ τα οποία, έτσι κι αλλιώς, η ζωή είναι γεμάτη. Συνεπώς, στην πρώτη δυσκολία, η σχέση καταρρέει κι ο κάθε σύντροφος αναζητά τον/την επόμενο/-η, για να περάσει καλά κ.ο.κ.
Ακόμα ένας λόγος που οι σχέσεις εξελίσσονται σε ολοένα και πιο ρηχές, είναι η ατροφία της ψυχής. Οι ουσιαστικές, βαθιές, ανθρώπινες σχέσεις ζωής απαιτούν κατάθεση ψυχής. Αν εκείνη, όμως, είναι ατροφική, τι ακριβώς να καταθέσει ο/η σύντροφος για να επιβιώσει η σχέση;
Ο σύγχρονος άνθρωπος διοχετεύει την ενέργειά του κυρίως στο σώμα (διατροφή, γυμναστική) και στο χρήμα-καριέρα. Αλήθεια, πόση ενέργεια δαπανά για την ανάπτυξη της ψυχής του; Αλλά τι είναι ψυχή, ύπαρξη, ανθρώπινη υπόσταση, τελικά; Χημικές ουσίες και νευρώνες μόνο; Ή κάτι πολύ ανώτερο; Αν είναι απλά το πρώτο, τότε είναι θέμα χρόνου η «ψυχή» να προσομοιωθεί από κάποιο αλγόριθμο και το ρομπότ να αναδειχθεί σε απόλυτη ανθρώπινη ύπαρξη! Πάνω σ’ αυτή την πεποίθηση στηρίχτηκαν όσοι διεκδίκησαν σχέσεις και οικογένειες με ρομπότ στο έργο. Άραγε δικαιώθηκαν;
Στην υπόθεση, η ρομποτική έχει τόσο εξελιχθεί που τα ανδροειδή είναι πια ιδιαίτερα δυσδιάκριτα απ’ τους ανθρώπους. Έχουν αυτοπροσαρμοζόμενη προσωπικότητα ώστε να ταιριάζουν απόλυτα στην ψυχοσύνθεση του ανθρώπου-συντρόφου τους. Εμφανισιακά, είναι εντυπωσιακά! Επιπλέον, είναι πανέξυπνα. Αν, ωστόσο, κάνουν ζημιά σε άνθρωπο, υπάρχουν προγράμματα ασφάλειας, που τα παρακολουθούν και τα απενεργοποιούν αυτόματα. Οι ανθρώπινες σχέσεις βρίσκονται σε προχωρημένη παρακμή, οπότε ο ρομποτικός σύντροφος προβάλλεται ως ιδανική λύση.
Η κοινωνία είναι χωρισμένη σε υπέρμαχους και εχθρούς των υβριδικών σχέσεων ανθρώπων - ρομπότ. Ύστερα από αγώνες και ακτιβισμούς, κατοχυρώνονται, τελικά αυτές οι σχέσεις και επιτρέπεται ως και η τεκνογονία, με τεχνητή γονιμοποίηση. Κάποιοι τολμούν να κάνουν το εγχείρημα. Είναι πρωτοπόροι. Άραγε θα δικαιωθούν;
Στο έργο περιγράφεται η πορεία εκείνων που επέλεξαν να πάρουν ρομποτικό σύντροφο και να κάνουν οικογένεια, αλλά και εκείνων που επέλεξαν ρομπότ απλά για συντροφιά. Προσομοιώνεται, τελικά, η ανθρώπινη υπόσταση από αλγορίθμους και υπολογιστές;
Ο ήρωας του βιβλίου, ο Ιάσονας, αναζητά την ευτυχία σε μία ιδανική ρομποτική σύντροφο, την Τίνα (απ’ το ρομποτίνα). Τον βολεύει το γεγονός ότι εκείνη υπάρχει για να προσφέρει μόνο και δεν έχει ιδιαίτερες απαιτήσεις. Είναι πανέμορφη, δοτική, ερωτική, πανέξυπνη. Με δυο λόγια, πολύ καλή για να είναι αληθινή. Εδώ, φαίνεται ο ναρκισσισμός του ήρωα, αφού δεν συγκατατίθεται με τίποτα λιγότερο απ’ το τέλειο. Δεν μπαίνει στη διαδικασία να ζυμωθεί σε μία σχέση ατελών ανθρώπων, μέσα στο χωνευτήρι της οποίας, οι όποιες ατέλειες των συντρόφων θα συρρικνωθούν. Φτάνει στο σημείο να κάνει και παιδί με την Τίνα, με ωάριο από δότρια! Άραγε, πώς βιώνει το παιδί την παρουσία της μάνας, όταν αυτή είναι ρομπότ; Μήπως είναι εκείνο που θα μαρτυρήσει ότι ο βασιλιάς είναι γυμνός;
Παράλληλα, περιγράφεται η πορεία και άλλων ανθρώπων που για διάφορους λόγους δεν μπορούσαν να κάνουν σχέση με άνθρωπο ή τουλάχιστον έτσι νόμιζαν και κατέφυγαν σε σχέση με ανδροειδή.
Οι αναγνώστες καλούνται να αναλογιστούν τι είναι σκόπιμο να γίνει, ώστε να μην φτάσουμε στο σημείο να αντικατασταθεί η/ο άνθρωπος-σύντροφος από έναν ρομποτικό. Να κάνουν μια ενδοσκόπηση και να προβληματιστούν σχετικά με τα χαρακτηριστικά εκείνα που οφείλουν να αλλάξουν, ώστε να μην χρειάζονται υποκατάστατα σχέσεων, αλλά να επιτυγχάνονται βαθιές, ουσιαστικές, ανθρώπινες σχέσεις ζωής.
Ευχή μου είναι να αρχίσει ο καθένας μας ν’ αναπτύσσει περισσότερο την ψυχή του, ώστε να ζήσουμε σ’ έναν καλύτερο κόσμο.
Βρείτε το βιβλίο εδώ!
Παρακάτω, ο Παύλος Κουτρουμπάς γράφει ένα κείμενο με αφορμή το μυθιστόρημά του, αποδεχόμενος την πρό(σ)κληση της στήλης Πλοκόλεξο, χρησιμοποιώντας δέκα προκαθορισμένες λέξεις.
Στο έργο είναι προφανές ότι στο μέλλον οι ανθρώπινες σχέσεις χαρακτηρίζονται από γενικευμένη παρακμή και δεν διαφαίνεται καμία διέξοδος. Η ελπίδα αναπτερώνεται χάρη στην πρόοδο της ρομποτικής και της τεχνητής νοημοσύνης, που επιτρέπουν στα ρομπότ να είναι σχεδόν πανομοιότυπα με τον άνθρωπο. Επίσης, είναι εντυπωσιακά από πλευράς εμφάνισης, πανέξυπνα και με αυτοπροσαρμοζόμενη προσωπικότητα, ώστε να ταιριάζουν απόλυτα στον σύντροφο-άνθρωπο. Μοιάζουν ιδανικά για σχέση, γεγονός που ωθεί αρκετούς να τολμήσουν ν’ αδράξουν την ευκαιρία, για να ζήσουν το όνειρο.Επιπλέον, τα ανδροειδή είναι ιδιαίτερα αισθησιακά, οπότε επιτρέπουν την εκπλήρωση κάθε ερωτικής φαντασίωσης του/της συντρόφου τους. Το όλο θέμα καταντά εμμονή για πολλούς, οι οποίοι μέσα από αγώνες και ακτιβισμούς, κατορθώνουν να κατοχυρώσουν νομικά τη δημιουργία σχέσης, αλλά και οικογένειας με ρομπότ.Στην αρχή, το ταξίδι στην υβριδική σχέση ανθρώπου - ρομπότ είναι συναρπαστικό. Όλα δείχνουν ότι το πείραμα πέτυχε απόλυτα. Άραγε, οι πρωτοπόροι που τόλμησαν τέτοιες σχέσεις, θα γράψουν το όνομά τους με χρυσά γράμματα στην αιωνιότητα; Ή μήπως εμείς σήμερα έχουμε χρέος να κάνουμε οτιδήποτε περνάει από το χέρι μας, ώστε να μην απαξιωθούν τόσο οι ανθρώπινες σχέσεις, ώστε να αναζητούμε την ευτυχία σε λύσεις high-tech;
Ο Παύλος Κουτρουμπάς σημειώνει: Η λέξη “χρέος” να αντικατασταθεί από τη λέξη “ψυχή”.
Ο Παύλος Κουτρουμπάς γεννήθηκε το 1972 στην Αθήνα. Σπούδασε στο Τμήμα Αυτοματισμού του ΤΕΙ Πειραιά και έκανε Μεταπτυχιακό (MSc in Control Systems) στο Πανεπιστήμιο του Sheffield στην Αγγλία. Εργάστηκε στο ΤΕΙ Πειραιά ως εργαστηριακός συνεργάτης και στην Cosmote ως Τηλεπικοινωνιακός Μηχανικός. Τελικά, θα επιλέξει την ανθρώπινη επικοινωνία και θα μεταπηδήσει στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, όπου διδάσκει Πληροφορική.
Στην εργογραφία του:
• «Μυστικό Ταξίδι» (Captainbook.gr)
• «Ταξίδι στην Ανάσταση» (Carpe Librum)
• «ΟΛΙΣ.ΘΗΣΗ» (Σαΐτα, Συμμετοχή στο 4ο Διεθνές Συνέδριο του Ι.Α.Κ.Ε.)
• «Η σοφία του ηλίθιου» (Γαβριηλίδης)
• «Ερωτευτείτε Ανελεύθερα» (Περίπλους)
• «Γλυκιά μου Τίνα» (24γράμματα, 2ο Βραβείο Πεζογραφίας - Λογοτεχνικός Διαγωνισμός koukidaki.gr)