Και ήρθε η στιγμή για τη νουβέλα του Άγγελου Μπάκα, Έρωτες της ζωής και του θανάτου, σε μια αναθεωρημένη έκδοση αφού το βιβλίο πρωτοεκδόθηκε το 1995 υπό τον τίτλο Το σεξ της ζωής και του θανάτου. Οι φίλοι του ιστότοπου θα θυμούνται πολύ καλά τον συγγραφέα και τους τίτλους: Ο χορός του Σίβα δηλαδή μια συλλογή ταξιδιωτικών εμπειριών, Ο σιωπηλός Μπου που πλημμυρίζει από μυσταγωγία, φιλοσοφισμό, ατμόσφαιρα και μύθο, το Now and Zen - Διηγήματα ενός απρόθυμου δασκάλου δηλαδή τα απόνερα των στοχασμών του προηγούμενου, Το όπλο του Νεφεληγερέτη όπου ο μύθος μπλέκεται με το ταξίδι της γνώσης και της ιστορίας αλλά και το Βίβλος βιβλιοφίλων με σκίτσα και λεζάντες του ίδιου.
Όποιος τον έχει διαβάσει και παρακολουθήσει λιγάκι γνωρίζει ότι ο Μπάκας δεν επαναλαμβάνεται. Εννοώ ότι εμπνέεται και γράφει, με την εκφραστικότητα και τον χρωματισμό που ταιριάζει κι αναδεικνύει το κάθε του πόνημα· τη στιγμή που άλλοι συγγραφείς επανέρχονται στο ίδιο είδος και ύφος που τους χάρισε μια επιτυχία/«επιτυχία» ανακυκλώνοντας ουσιαστικά ένα πάγιο στιλ, ο Άγγελος Μπάκας δομεί εξιδανικευμένα τον λόγο του.
Η νουβέλα αυτή διαθέτει θεατρικότητα -άλλωστε το λέει: εννέα πράξεις- έτσι όπως δομείται ως αυτοτελείς εικόνες ενώ ήδη μία από αυτές, έχει χαρακτηριστεί από τον συγγραφέα ως μονόπρακτο. Η αλήθεια είναι, πες επειδή το είδα γραμμένο στο εξώφυλλο, πες επειδή μου αρέσει να διαβάζω φωναχτά, ότι άνετα «βλέπεις» τα κείμενα σε μια σκηνή να «ζωντανεύουν» την ιστορία.
Ξεκινά με μια ψυχανάλυση... Όχι, λάθος. Ξεκινά με την αρχή των πάντων, τη γέννηση. Την πρώτη πρώτη αναπνοή. Μιλάει για την πρώτη ανάσα (του ήρωα) και κλείνει με ένα ποιητικό δίστιχο, όπως και όλα τα κεφάλαια του βιβλίου. Αν τώρα η γέννηση είναι το «εν αρχή» (και όπως ισχύει σε κάθε νέο ξεκίνημα ξεχειλίζει το δράμα που πηγάζει από το άγνωστο) τότε το δραματικό φινάλε, στο Έρωτας και θάνατος, αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα και ειδική σημασία. Στο ενδιάμεσο αυτών των «σημείων» θα διαγράψει την πορεία ζωής τού χαρακτήρα του διατηρώντας το χιούμορ και το πνεύμα του ακέραιο, το κέφι και το μπρίο... σε ένα ενιαίο σύνολο που μοιάζει να σου «λέει» -ή να σου θυμίζει- πόσο μόνοι και φοβισμένοι ερχόμαστε ή αποχωρούμε οριστικά (και δικαίως γιατί σε αυτά τα σημεία βρίσκονται οι μόνες ολοκληρωτικές μας αλλαγές/μεταβάσεις) και πόσο κωμικοί είμαστε -τελικά- σε οτιδήποτε άλλο παρεμβάλλεται.
All stories, if continued far enough, end in death. (E.Hemingway)
Χαρακτηριστικό της τεχνικής του είναι ο τρόπος με τον οποίο προσαρμόζεται στην κάθε ηλικία και φάση ζωής του ήρωά του, αποδίδοντας σκιαγραφήσεις από τα πιο άγουρα ή παιδικά χρόνια ως τον ώριμο ενήλικα. Αν δεν το πιάσατε, έχουμε ένα κεντρικό πρόσωπο, μια «περιπέτεια» ζωής με διάφορους έρωτες ανάμεσα στην πρώτη και την ύστατη ανάσα.
τρεις σταγόνες
ήταν το μυστικό της ζωής
Ο συγγραφέας παραμένει ρεαλιστικός, δηλαδή άψογος ισορροπιστής ανάμεσα στη μυθοπλασία και την πραγματικότητα, και υπέροχος εξιστοριστής. Σου δίνει όλη την εικόνα μέσα από μια στιγμή του χρόνου και όλη την αλήθεια (του) χωρίς ψυχολογική ή άλλη επιβάρυνση και χωρίς να χάσει το χιούμορ του -τη ζωτικότητά του· δίκαιος απέναντι σε χαρακτήρες και δρώμενα κρατώντας το ενδιαφέρον αμείωτο και τη χαρά πάντα παρούσα. Αν, μάλιστα, ο αναγνώστης είναι άντρας οπωσδήποτε θα ταυτιστεί πολλάκις.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο, μιλάει για την αλήθεια και πόσο κοστίζει, πόσο πονάει και πόσο πάει τελικά στο «ζύγι». Για τα λάθη που ξέρεις ότι είναι λάθη αλλά επιλέγεις/τραβάς καταπάνω τους έτσι κι αλλιώς. Κι ας έχουν επιπτώσεις. Για τα κριτήρια επιλογών που χωρίζονται στις επιλογές που κάνεις με την καρδιά (με την καψούρα, τη φάση, τη στιγμή...) και σε εκείνες που κάνεις με το μυαλό, το πιο υπολογιστικό όργανο... ενώ, κάπου εκεί, κρυμμένο πολύ καλά πίσω από τις αράδες πηγάζει το αιώνιο ερώτημα: υπάρχει κανείς που αποφασίζει με το μυαλό ή...;
Το μυαλό μου δε γνώριζε κανόνες. Μετέφραζε πάντα τα μηνύματα, τα νοήματα και τα σύμβολα σύμφωνα με τις ορέξεις της σάρκας μου.
Προφανώς μας τραβάει από τη μύτη το λάθος επειδή προτιμάμε την απόλαυση, να γευτούμε παρά...
Σκιά μόνη της μπορείς να βρεις. Άνθρωπο χωρίς σκιά ποτέ.
Ένας ακόμη μοναδικός Μπάκας προστίθεται στη βιβλιοθήκη. Ένα βιβλίο με ένα κόκκινο δαγκωμένο μήλο στο εξώφυλλο να σημειολογεί ένα σωρό πράγματα: το μήλο της Έριδος, το Προπατορικό αμάρτημα, το δηλητηριασμένο μήλο της Χιονάτης, το γιατρικό της λαϊκής σοφίας...
Διαβάστε το!
Όλα τα βιβλία του Άγγελου Μπάκα, που αναφέρονται στο παρόν, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Ελκυστής. Το συγκεκριμένο στο οπισθόφυλλο λέει:
Το τριανταφυλλένιο στόμα της Ρόζας, τα άτακτα χεράκια της Ζωζώς, ο τρόπος που γελάει η Ρίτα, τα σμιχτά φρύδια της Ελένης, το απαλό δέρμα της Χρυσής, η ενεργητικότητα της Τζένης, η ηδυπάθεια της Σοφίας, τα μακριά μαλλιά της Μυρτώς, οι σκούρες ρώγες της Άννας, τα γυμνασμένα πόδια της Άντζελας και η μέση δαχτυλίδι της Ρούλας. Όλα αυτά κι άλλα ατέλειωτα συνθέτουν την εικόνα της γυναίκας, που είναι όλες οι γυναίκες του κόσμου, και η γοητεία που ασκεί είναι η πιο γλυκιά πλάνη: ότι μπορείς να τις γνωρίσεις όλες, να ενωθείς με όλες και να γευτείς με τις αισθήσεις το μυστικό κι απόκρυφο νέκταρ της γυναικείας φύσης.