Η Αδαμαντία Γρηγοριάδου, αγωνίστρια στην Επανάσταση το 1821, οι γιοι της, τα αδέλφια της, οι Ζουρτσάνοι αγωνιστές, τα δημοτικά τραγούδια που παραπέμπουν σ’ εκείνα τα χρόνια και άλλα τεκμήρια αποκαλύπτουν λιτά και δωρικά την πολύπλευρη προσφορά της Ζούρτσας (Νέας Φιγαλείας) στην εθνική παλιγγενεσία.
(από το οπισθόφυλλο της έκδοσης).
Το βιβλίο «Ζούρτσα 1821», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φίλντισι, έγραψε, μετά από έρευνα, η φιλόλογος Ελένη Γιαννίκου. Σημαντικό στοιχείο της έκδοσης είναι η βιογραφία της αγωνίστριας Αδαμαντίας Γρηγοριάδου που περιέχεται. Το βιβλίο χωρίζεται σε δύο μέρη, στο πρώτο με υπότιτλο «Από το μελάνι στο μάρμαρο» παρατίθενται βιογραφικά στοιχεία της Αδαμαντίας Γρηγοριάδου και στο δεύτερο με τίτλο «Η Τουρκοκρατία στο κόλι της Ζούρτσας» αναφέρονται όλα τα πρόσωπα και γεγονότα εκείνης της εποχής. Προλογίζει η ιστορικός και αρχαιολόγος Μαρία Γ. Πιπιλή, ενώ φιλοξενούνται άρθρα του συγγραφέα Στάθη Παρασκευόπουλου, του συγγραφέα, ιστορικού ερευνητή Ευάγγελου Γιαννικόπουλου και του Κώστα Κατσάμπουλα. Το βιβλίο κλείνει ένα 8σέλιδο με έγχρωμες φωτογραφίες της Ζούρτσας σήμερα.
Σήμερα, διακόσια χρόνια μετά, που πολλές διηγήσεις έχουν ξεθωριάσει από τον χρόνο και τα αντικείμενα έχουν φθαρεί, βιβλία όπως αυτό της Ελένης Γιαννίκου είναι πολύτιμα. Η συγκέντρωση πληροφοριών για πρόσωπα και γεγονότα συμβάλλει στη διατήρηση της ιστορικής μνήμης του τόπου. Και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ιστορία μας είναι η ταυτότητά μας.Μαρία Γεωργίου ΠιπιλήΙστορικός-αρχαιολόγος
Πώς προέκυψε αυτό το βιβλίο;
Σύσση Καπλάνη: Τo βιβλίο προέκυψε από την ανάγκη και την προσπάθεια των γυναικών εκπαιδευτικών της Ζούρτσας να προβάλλουν την προσωπικότητα της αγωνίστριας του 1821 Αδαμαντίας Γρηγοριάδου.
Αν θα έπρεπε να το περιγράψετε με μία μόνο λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Σ.Κ.: Αφιέρωμα.
Τι θα συμβουλεύατε εκείνον που επρόκειτο να το διαβάσει;
Σ.Κ.: Να 'χει ψυχή βαθιά, όπως και όλα τα πρόσωπα που αναφέρονται σ’ αυτό.
Αν το βιβλίο ήταν/γινόταν ένα κανονικό ταξίδι κάπου στον κόσμο, που θα πηγαίναμε και πόσες μέρες θα κρατούσε;
Σ.Κ.: Σαφώς και θα πηγαίναμε στη Ζούρτσα (σήμερα Νέα Φιγαλεία) για να περπατήσουμε στα ίδια μονοπάτια, λαγκάδια, λόφους και βουνά με την θρυλική μορφή τόσο της Αδαμαντίας Γρηγοριάδου, αλλά και όλων των υπολοίπων ανώνυμων κι επώνυμων που έδωσαν το βιός τους, τη ζωή τους για την απελευθέρωση.
Η διάρκεια του ταξιδιού εξαρτάται από τη διάθεση και τις υποχρεώσεις καθ’ ενός. Ο τόπος έχει πολλά να δώσει και σε διάρκεια.
Κλείστε τη μίνι συνέντευξη με μία φράση/παράγραφο από το βιβλίο:
Ἡ Ἀδαμαντία γυνὴ περιωρισμένης ἀναπτύξεως ἠγνόει βεβαίως τὸ ταν ἢ ἐπὶ τὰς τῶν Σπαρτιατίδων, προφέρουσα τὰς λέξεις ταύτας.Ἀλλ’ ἐκ τοῦ αὐτοῦ ὁρμωμένη ἀσθήματος, εἶπεν εἰς τὴν ἀφελῆ ἐπαρχιακήν της φράσιν ἀκριβῶς ὅτι ἡ ὀλιγόλογος Σπαρτιάτις ἐννόει διὰ τοῦ «ταν ἢ ἐπὶ τάς». Τοὺς λόγους τῆς ἡρωϊκῆς μητρὸς ὑπεδέχθησαν βροντώδεις ζητωκραυγαὶ καὶ ἐνθουσιώδεις πυροβολισμοί, οἵτινες ὑπῆρξαν τὸ πολεμικὸν συγχρόνως ἐμβατήριον τοῦ νεοσυλλέκτου τούτου ἐξ ἐθελοντῶν στρατοῦ.
Σ.Κ.: Είναι ένα απόσπασμα από το βιογραφικό σημείωμα για την Αδαμαντία Γρηγοριάδου, που έγραψε η εγγονή της, Πηνελόπη Γρηγοριάδου, και δημοσιεύθηκε στην «Εφημερίδα των Κυριών» της Καλλιρρόης Παρρέν το 1890.
