Καυστικός, ωμός, χειμαρρώδης λόγος, κοφτερός όπου χρειάζεται, χωρίς να υπερβάλλει, χωρίς να χαϊδεύει, χωρίς να χαρίζεται σε κανέναν, απλός και ουσιώδης μέσα στη πολυπλοκότητά του,αυτός είναι ο Γρηγόρης Παπαϊωάννου, ο Έσπερος, όπως μας συστήνεται.
Και οι ψίθυροί του, ένα ηχηρό χαστούκι στη δημοκρατία του σήμερα, στις λανθάνουσες συντεταγμένες της, στο σαθρό πολιτικό στερέωμά της.
Μάθατε να προσκυνάτε
είδωλα
και δεν σας αντέχω.
Μάθατε να διαμαρτύρεστε
φωνασκώντας
άκαιρα και χωρίς νόημα
ο ένας στον άλλον.
Μπροστά στην πύλη ούτε κουβέντα,
πρόταση καμιά
και μιλάτε αφού χυθεί το γάλα.
Μιλά θέτοντας καίρια ερωτήματα, όχι για να πάρει απαντήσεις, αλλά πιότερο για τον ίδιο, σε μια εκ βαθέων συζήτηση με την πεμπτουσία της ύπαρξής του.
Πού πηγαίνεις ράτσα
τραχιά, αδιανόητη κι αυτή η βροχή
ξένοι θεριστάδες μπήκαν στις σοδειές σου
και συνάζουν άναρθρα παλιές πληγές σου
σκίζει, καμίνι η ντροπή
χωρίς αντιφρονούντες στο "εάλω".
Και πράγματι ο Έσπερος μιλά για πολλά που τον ταλανίζουν, φτύνοντας τις λέξεις-πολυβόλα, καταπρόσωπο στο σάπιο υπόβαθρο της κοινωνίας και όλων όσων την αντιπροσωπεύουν. Αναφέρεται σε αξίες που καταπατήθηκαν στο χωνευτήρι του κομφορμισμού, σε αγωνίες για το αύριο, σε πολιτικά στημένα παιχνίδια και αγώνες ανθρώπων σαν εκείνου, που ακόμα παλεύουν, ακόμα αντιστέκονται.
Ισότητα, ελευθερία, δημοκρατία, δικαιοσύνη
αγαπημένες μου πολυτάραχες αξίες
αιώνια δίψα των ηλιαχτίδων πάνω στη γη
ηχείτε ως καμπάνες επιστράτευσης
και την ψυχή μου άγρυπνη κρατάτε!
Και μέσα σε όλα τα δεινά, η αποξένωση, η σύγχρονη μάστιγα που περιστοιχίζει την ανθρωπότητα και βασανίζει και το δικό του είναι.
Μου μίλησες, φίλε μου, για τη νύχτα,
όταν αυτή περπατάει μέσα σου,
για την ερημιά σου και τα αποκαΐδια
που μετράς μέσα στις στάχτες σου.
Μου είπες για τον τρόμο
και την αναταραχή που σε ζώνει,
όταν η νύχτα βιδώνει όλα τ’ αγκάθια της,
όταν σου κρύβουν τον ήλιο το πρωί
και σου τραβούν το χαλί κάτω από τα πόδια σου!
Μα σε πείσμα των καιρών, ο ποιητής δε λιποψυχά, δεν καταθέτει τα όπλα, δεν οικτίρεται, γιατί δεν του είναι βολετό να σωπάσει.
Όμως δύσκολη πια η σιωπή μου,
στο χαρτί σπαρταράει η ταραχή μου.
Άλλωστε τι άλλο μας μένει
μέσα από τους ηττημένους
ανθίζουν οι στόχοι
και γράφεται η ιστορία!
Αν και απηυδισμένος απ’ το συρφετό των ύπουλων ιδεολογιών και πάγιων αντιλήψεων, προσπαθεί ν’ αντιτάξει με σθένος, το ψυχισμό του.
Εμείς δεν θ’ αρνηθούμε ποτέ την παιδικότητά μας!
Δε θ’ αρνηθούμε ποτέ το χαμόγελό μας!
Θα πάμε κόντρα στους Καλιγούλες των εποχών μας!
Γι’ αυτό ας μην απορούμε αν στο τέλος αυτής της διαμάχης, κατακερματισμένος δηλώνει:
Τι απορείς;
Έδωσα σε όλους τους εράνους,
σε όλες τις αιμοδοσίες·
πρώτη φορά βλέπεις αιμόφυρτο·
Αλλά εκεί που ραγίζει ολότελα, ματώνει, μεταμορφώνεται στο πιο ωραίο άνθος, είναι όταν μιλά για αγάπη και έρωτα. Γιατί μόνο ο έρωτας λυτρωτικά καθηλώνει και ιδιαίτερα ιδωμένος υπό το βλέμμα ενός ανήσυχα σκεπτόμενου αποστάτη των καιρών.
Ας κρατηθούμε από τα φτερά της αγάπης
σου λέω και η ανάσα σου παίρνει τις αχτίδες
λουλουδιών σβήνοντας την πάχνη κάθε οφθαλμαπάτης
με τις ερωτικές επινοήσεις να θάβουν τις καταιγίδες.
Και ο Έσπερος σαν λαβωμένος θνητός πάντα θα στέργει στην αγκαλιά Εκείνης, της Αγαπημένης, της Μούσας του και στη ματιά της θα ζει και υπάρχει.
Όλα σου χορεύουν μέσα μου και έχω ζωή.
Είσαι το μεγάλο θαύμα μου
που κάθε στιγμή που περνά
σ’ αγαπώ περισσότερο
και σε ερωτεύομαι ακόμα πιο πολύ.
Είσαι ο ήλιος μου και η βροχή, τα πάντα.
Και στα πόδια της θ’ απιθώνει ευλαβικά όλους τους υάκινθους που μάζεψε μόνο για Εκείνη, παρασυρμένος από το μεγαλείο της.
Στην ομορφιά σου άγγελέ μου
όλες τις λέξεις μου θ’ ακουμπήσω.
Μια νέα θάλασσα από την αρχή
θα συλλαβίσω.
Μέσω αυτής της κραταιάς του αγάπης, βρίσκει την έμπνευση και τη δύναμη να γράφει πότε με ψιθύρους, πότε με υάκινθους, προσπαθώντας να δαμάσει τα θεριά που κατακλύζουν τον κόσμο μας, ορμώμενος από τη δική της ύπαρξη. Κι έτσι στον πολύπαθο δρόμο του, βρίσκει και την άλλη ακλόνητη αγάπη του, την Ποίηση.
Η ποιητική συλλογή, Ψίθυροι και Υάκινθοι, του Γρηγόρη Παπαϊωάννου (Έσπερου) κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Βακχικόν.
Το παραπάνω περιέχει αποσπάσματα.
