Περί μυθογραφημάτων

Φωτογραφία: Τζένη Κουκίδου

Διαβάζετε φανταστικές ιστορίες; Δηλαδή μυθιστορήματα, διηγήματα, νουβέλες, μυθογραφήματα γενικά; Ακόμα και οι λιγότερο διαβαστεροί όλο και κάποιο βιβλιαράκι έχουν φυλλομετρήσει –είτε επειδή βρέθηκαν σε μια κατάσταση ακινησίας και χρειάστηκαν κάτι να περνάει η ώρα, είτε λόγω διακοπών, μπορεί η αφορμή να έγινε όταν έλαβαν δώρο ένα βιβλίο...– όλο και κάποια αφορμή δόθηκε για ένα ταξίδι λέξεων. Ε, δείτε εδώ τις δικές μου σημειώσεις από τα ταξίδια λέξεων που έχω κάνει –που δεν είναι και λίγα!
Προσοχή! Το παρόν δεν αποτελεί οδηγό σε καμία περίπτωση· κι εξάλλου, όλοι οι κανόνες έχουν τις εξαιρέσεις τους.

Τι σκέφτομαι όταν...
Ένα μυθιστόρημα ξεκινά με μια πονεμένη, βασανισμένη, τυραννισμένη κι άτυχη γυναίκα-κορίτσι-κοπέλα (που τη λένε Όλγα, Θάλεια, Ερασμία, Ερατώ...). Βάζω στοίχημα ότι πρόκειται για αισθηματικό.
Ένας συγγραφέας μάς συστήνει τους χαρακτήρες με το ονοματεπώνυμο τους. Αμέσως σκέφτομαι αστυνομικό (ακόμα κι αν δεν βλέπω εκπρόσωπο του νόμου ή ερευνητή, ξέρω ότι θα τον συναντήσω παρακάτω).
Μια ιστορία εξαντλεί την υπομονή μου στις τεράστιες περιγραφές του περιβάλλοντος (πόλη, ύπαιθρος, οτιδήποτε) κι επιμένει πολύ στην καταγραφή του χρόνου. Οπωσδήποτε ιστορικό μυθιστόρημα.
Ένα ανάγνωσμα προσφέρει πολλές πληροφορίες για τη ζωή του βασικού ήρωα. Ψυχολογικό.
Ένα βιβλίο έχει πάμπολλες σελίδες με διαλόγους (σε σχέση με την αφήγηση). Θεατρικό.
Μια οικογένεια ή ένα ζευγάρι περνάει δύσκολες στιγμές. Κοινωνικό.
Σε μυθιστόρημα Έλληνα συγγραφέα τα πρόσωπα έχουν ξένα ονόματα. Περιπέτεια δράσης. Αν το προηγούμενο συνδυάζεται και με τοποθεσίες ανύπαρκτες, τότε fantasy.
Ένα μυθιστόρημα έχει pocket size, φτηνό κι ελαφρύ χαρτί, μικρή γραμματοσειρά και πολλές πολλές σελίδες. Τέλειο για την ξαπλώστρα ή άλλες τέτοιες περιστάσεις: μετρό, αίθουσα αναμονής, καφετέρια (σε ταξιδεύει, κρατάει το ενδιαφέρον και δε χρειάζεται μεγάλη προσήλωση).
Κι αντιθέτως, αν ένα βιβλίο έχει σκληρόδετο εξώφυλλο και καλό βαρύ χαρτί μάλλον είναι κλασικό και του αξίζει μια περίοπτη θέση στη βιβλιοθήκη.

Εξακολουθώντας...
Ένα γουέστερν πιθανότατα δε γράφτηκε από Έλληνα. (Ξέρετε εσείς κάποιο;)
Ένα αστυνομικό με ξαφνιάζει με ενθουσιασμό στις τελευταίες σελίδες του όπου αποκαλύπτεται και η λύση του εγκλήματος. Άγκαθα Κρίστι.
Ένα βιβλίο που με γοητεύει με την αφηγηματικότητά του, είναι γραμμένο πολυτονικά και μου μεταδίδει πολύ συναίσθημα. Λιλή Ζωγράφου (μπορεί και Μάρω Βαμβουνάκη -όχι τα τελευταία της).
Το βιβλίο έχει τεράστιες προτάσεις (ενδέχεται να ξεκινούν από την πρώτη αράδα μιας σελίδας και να ολοκληρώνονται στην επόμενη). Ζοζέ Σαραμάγκου.
Ένα αστυνομικό έχει πολλή πλάκα, ωραίο πνεύμα, έξυπνη δράση/διαλόγους και γρήγορη γραφή. Τόσο γρήγορη που, όχι απλά δεν «απλώνει» τα τεκταινόμενα με περιγραφές και λεπτομέρειες, αλλά πολλές φορές παραλείπει να αναφέρει στοιχεία της υπόθεσης επειδή προκύπτουν στην ανάγνωση. Lawrence Block.
Μια περιπέτεια έχει πολλή δράση κι αγωνία που δίνεται με εναλλαγές σκηνών (μεταπηδήσεις από το ένα σημείο στο άλλο, από ένα πρόσωπο σε άλλο, κ.ο.κ.). Νταν Μπράουν.
Ένα βιβλίο εκατοντάδων σελίδων έχει πάμπολλες ιστορικές πληροφορίες εναλλάξ με την εξέλιξη της ιστορίας. Ουμπέρτο Έκο (όχι το τελευταίο του).

Ελπίζω να περάσατε καλά. Κατανοείτε, φαντάζομαι, πως πρόκειται για σατιρικό κείμενο –αν και λειτουργεί και ως «τυφλοσούρτης»– στο πλαίσιο μιας γενικής ματιάς. Αυτό που έχει σημασία είναι να αγαπάει κανείς το βιβλίο. Ε, και να ταξιδεύει με τις ιστορίες του.
Να διαβάζετε!

Κλικ για περισσότερα της Τζένης Κουκίδου