«Δεν είμαστε αυτό που ονειρευόμαστε, είμαστε αυτό που κάνουμε», Πάνος Κοκκινόπουλος

Οι ιστορίες του είναι ιστορίες ανθρώπων της διπλανής πόρτας. Για τουλάχιστον τρεις δεκαετίες είναι μετρ του είδους του. Είναι ο Πάνος Κοκκινόπουλος και σε αυτή μας την κουβέντα μου είπε για τις σπουδές του στη Γκρενόμπλ και τι ήταν αυτό που τον πήγε στη σκηνοθεσία. Για τις ιστορίες που φτιάχνει μαζί με τους συνεργάτες του, τις «Άγριες Μέλισσες», τι καινούργιο ετοιμάζει και άλλα πολλά.
Τι λέει ο Πάνος για τον Πάνο;
Πάνος Κοκκινόπουλος: Παρόλο που έχω σπουδάσει ψυχανάλυση και ψυχαναλυόμουν και τρία χρόνια για να το σπουδάσω δεν ξέρω τι να σου πω περί του Πάνου. Εν οίδα ότι ουδέν οίδα. Καλύτερα να πουν οι άλλοι για μένα.

Σπουδάσατε στην Γκρενόμπλ Βιοχημεία και όπως μου έχετε πει και παλαιότερα εκεί μαζί με άλλους συμφοιτητές είχατε αναλάβει το cine club της πανεπιστημιούπολης. Τι ήταν αυτό που σας οδήγησε στο χώρο της σκηνοθεσίας;
Π.Κ.: Δεν θέλει πολύ ο άνθρωπος. Από τη στιγμή που ασχολήθηκα με το cine club της πανεπιστημιούπολης άρχισα να κάνω αφιερώματα. Ερχόντουσαν οι σκηνοθέτες από το Παρίσι και μιλούσαν για τις ταινίες τους. Ερχόταν ο Γκοντάρ, ο Τρυφώ και άλλοι μεγάλοι της εποχής. Είχα και ένα φίλο που σπούδαζε σινεμά στο Παρίσι ο οποίος μου έλεγε να πάω. Έδωσα δύσκολες εξετάσεις, πέρασα και οι γονείς μου μου έκοψαν το επίδομα γιατί όπως μου είπαν «αφού θες να κάνεις του κεφαλιού σου και να πεινάσεις στη ζωή σου, βγάλ' τα πέρα μόνος σου».

Όμως μακροπρόθεσμα φαντάζομαι ότι αποδέχτηκαν αυτή σας την επιλογή.
Π.Κ.: Ναι, αργότερα. Ιδιαίτερα όταν είχα μπει ταυτόχρονα στο πανεπιστήμιο από το δεύτερο έτος σχολής και μετά, μετά το Μάη του 68. Καταλάβαμε τη σχολή, διώξαμε τους καθηγητές και κάναμε μόνοι μας μάθημα. Κατά κάποιο τρόπο έγινα καθηγητής πανεπιστημίου. Εκεί πλέον ήμουν αποδεκτός. Βλέπεις ο θείος μου ήταν πρύτανης στο Πολυτεχνείο.

Κύριε Κοκκινόπουλε, όλα αυτά τα χρόνια παρατηρούμε ότι κάποιους συνεργάτες σας τους επιλέγετε σταθερά. Ποια είναι τα κριτήρια επιλογής των συνεργατών σας;
Π.Κ.: Τρία είναι τα κριτήρια. Πρώτον το ταλέντο, δεύτερον η καλή συνεργασία και τρίτον η ευχάριστη συνύπαρξη. Ξέρετε τα γυρίσματα για μία ταινία είναι ένας μικρόκοσμος. Όλη σου η ζωή είναι γύρω από αυτό. Δεκατέσσερις ώρες της ημέρας σου ασχολείσαι με αυτό και με αυτούς τους ανθρώπους. Είναι ένας μικρόκοσμος μέσα στον οποίο ζεις. Οπότε σε τέτοιους μικρόκοσμους που τα πράγματα είναι κάθε μέρα διαφορετικά, σημαίνει ότι οι εντάσεις και οι εκρήξεις είναι κάτι πολύ συνηθισμένο. Μέσα σε μία βδομάδα βγαίνει κατευθείαν ο χαρακτήρας του άλλου.

Γιατί πιστεύετε ότι οι άνθρωποι δείχνουν μεγάλο ενδιαφέρον ως προς τις ιστορίες εγκλημάτων; Είτε αυτές είναι μυθοπλασία είτε είναι αληθινά γεγονότα που βλέπουμε να γίνονται και βγαίνουν στις ειδήσεις;
Π.Κ.: Τώρα με την πανδημία το Netflix έκανε παγκοσμίως πολλά εκατομμύρια συνδρομητές. Το 80% των σειρών ή ταινιών που έχει το Netflix είναι θρίλερ. Ο κόσμος θέλει να βλέπει θρίλερ, να φοβάται.

Είναι σαν το παράδειγμα που μου είχατε δώσει παλιότερα με το «μπου» που θα κάνεις και θα τρομάξεις ένα παιδί δύο ετών.
Π.Κ.: Ο φόβος είναι ένα ηδονικό συναίσθημα από τη στιγμή που είναι αρχετυπικό. Ένα παιδί που ακόμα δεν είναι κοινωνικοποιημένο αν του κάνεις «μπου» ξαφνικά, θα τιναχτεί και θα χαμογελάσει. Αν το κάνεις σε ένα παιδί δέκα ετών θα βάλει τα κλάματα. Γιατί στα δέκα ξέρεις ότι υπάρχει ο βιασμός, το ξύλο και άλλα πολλά. Στα δέκα έχει κοινωνικοποιηθεί. Μέχρι να κοινωνικοποιηθεί είναι αρχετυπικός ο φόβος. Με τα θρίλερ, λοιπόν, γυρίζουμε στην παιδική μας ηλικία. Εγώ ανησυχώ για την ψυχική υγεία εκείνων που φοβούνται στα θρίλερ. Σημαίνει ότι δεν έχουν ξεπεράσει τον κοινωνικό φόβο.

Τι πιστεύετε ότι είναι αυτό που μπορεί να οδηγήσει κάποιον στο έγκλημα;
Π.Κ.: Πάρα πολλά κι ανάλογα το έγκλημα. Υπάρχει έγκλημα για κτηματικές διαφορές, έγκλημα πάθους, έγκλημα κτήσης που είναι και το πιο συνηθισμένο... Υπάρχει έγκλημα λόγω ψυχοπαθολογίας. Αν μιλάμε για εγκλήματα θυμικού είναι αυτό που λέει ο άλλος στη γυναίκα του που τον χωρίζει «Ή μαζί μου ή στο χώμα».

Μιας που αναφερθήκαμε στον έρωτα και επειδή βλέπουμε ότι γίνονται πολλά εγκλήματα πάθους, θέλω να μου πείτε πώς αποτιμάτε τον έρωτα στην ζωή μας;
Π.Κ.: Ο έρωτας, η ικανοποίηση των επιθυμιών μας, είναι το βασικότερο κίνητρο στη ζωή μας. Όλοι θέλουμε να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε. Το θέμα είναι πώς γίνεται αυτό. Έχει παρεξηγηθεί λίγο η έννοια. Αυτό το «αν δεν είσαι μαζί μου να πεθάνεις», δεν είναι έρωτας, δεν είναι αγάπη. Ο πραγματικός έρωτας είναι αυτός που χάνεσαι μες στον άλλον. Σου θυμίζει κάτι από σένα. Ο έρωτας είναι η απάντηση στην ερώτηση τού ποιος είμαι.

Πόσο απέχει το «Θα σε σκοτώσω» που λέμε σε ένα καβγά από την ίδια την πράξη;
Π.Κ.: Απέχει παρασάγγας. Πολλές φορές το λέμε αλλά δεν το εννοούμε.

Υπάρχει κάποια δουλειά σας που να την ξεχωρίζετε; Αν και ξέρω ότι λέτε πάντα την τελευταία.
Π.Κ.: Ε ναι, λέω πάντα την τελευταία. Το νεογέννητο είναι αυτό πρέπει να φροντίσεις και να αγαπάς πιο πολύ. Στη δουλειά μου φτιάχνουμε ψεύτικους κόσμους, ιστορίες. Η τελευταία είναι πάντα η ιστορία που σε ενδιαφέρει πιο πολύ. Ωστόσο, αυτόν τον καιρό βλέπω ξανά σε επανάληψη στον ΑΝΤ1 την «Ανατομία ενός εγκλήματος». Και λέω «εγώ τα έχω κάνει αυτά;». Σιγά σιγά θυμάμαι πράγματα. Είχα να τα δω πολύ καιρό. Νιώθω σαν να ξεθάβω κάτι.
Θέλω να μου πείτε με τι ματιά παρακολουθήσατε τη διαμαρτυρία των καλλιτεχνών στο Σύνταγμα. Συμφωνήσατε;
Π.Κ.: Ναι, συμφώνησα. Ωστόσο ο καλλιτεχνικός χώρος είναι αυτός που θα υποστεί τη μεγαλύτερη κρίση. Γιατί σινεμά με ανθρώπους που αγκαλιάζονται, φιλιούνται, δέρνονται, δεν μπορεί να υπάρξει αυτή τη στιγμή. Έπειτα, ποιος θα μπει στην αίθουσα; Από την άλλη, η ελληνική τηλεόραση δεν έχει λεφτά αφού οι διαφημιστές σταμάτησαν να πληρώνουν το Μάρτιο. Όσον αφορά στα σίριαλ γίνονται μόνο αυτά που ήταν σε εκκρεμότητα. Και τα περισσότερα είναι υποκουλτούρα.

Μιλήσαμε για τα σίριαλ και σκέφτομαι τις Άγριες Μέλισσες. Και μάλιστα θυμάμαι και μία δήλωσή σας για την Μαρία Κίτσου ότι άργησαν να την ανακαλύψουν τηλεοπτικά. Αλλά εσείς την έχετε πολλά χρόνια στο δυναμικό σας.
Π.Κ.: Έχω δει πολύ λίγο από τις Άγριες Μέλισσες. Είναι μία καθημερινή σειρά όπου οι χαρακτήρες αλλάζουν κατά βούληση, δεν υπάρχει συνέπεια σε τίποτα. Όπως είναι όλα τα καθημερινά. Μία σαπουνόπερα με επικάλυμμα ποιότητας. Ακριβώς έτσι είναι και το La Casa de papel.

Ωστόσο στις Άγριες Μέλισσες υπάρχει ένα εξαιρετικό καστ.
Π.Κ.: Πριν από κάποια χρόνια έκανα ένα επεισόδιο με έναν πολύ καλό ηθοποιό, δεν θα πω το όνομά του. Είχαμε πολύ καλή συνεργασία. Έπαιζε σε ένα αντίστοιχο σαπούνι. Του λέω, ρε συ γιατί παίζεις σε αυτές τις βλακείες; Για να μπορώ μου λέει το βράδυ να παίζω Σαίξπηρ. Του απαντώ, λέγοντας είκοσι πέντε σελίδες μαλακίες σε μία μέρα, γιατί το βράδυ να είσαι καλός;
Δεν είμαστε αυτό που ονειρευόμαστε, είμαστε αυτό που κάνουμε.

Εσείς ποια στοιχεία πιστεύετε ότι κάνουν μία δουλειά ποιοτική;
Π.Κ.: Η ποιότητα των συνεργατών και ο σκοπός που γυρίζεις κάτι. Αν το κάνεις για τα νούμερα αποκλείεται να είναι καλό. Το κάνεις γιατί σ' αρέσει εσένα; Εκεί υπάρχει μία βάση αλλά ταυτόχρονα πρέπει να ξέρεις ότι δεν θα το δεις εσύ. Θα το δουν άλλοι. Δεν υπάρχει συνταγή της επιτυχίας. Δεν μπορείς να πεις «το κάνω για τον κόσμο, αυτά θέλει ο κόσμος» γιατί κανείς δεν ξέρει τι θέλει ο κόσμος. Αν ήξεραν τι θέλει ο κόσμος πρώτοι οι Αμερικανοί θα έκαναν μόνο επιτυχίες. Αλλά γίνονται και αποτυχίες.
Κύριε Κοκκινόπουλε, είδατε το Joker; Μία ταινία που είναι κοντά στις σειρές γυρίζετε εσείς.
Π.Κ.: Δεν το έχω δει, γιατί όλοι με έφαγαν να το δω. Το έχω εδώ μπροστά μου και αρνούμαι να το δω.

Επόμενα σχέδια από εδώ και πέρα;
Π.Κ.: Γράφω μία μίνι σειρά εποχής. Αυτή η πανδημία ήταν και μία ευλογία ταυτόχρονα. Όπως έλεγε ο Ράμφος όσο τρέχαμε έξω κλείναμε σιγά σιγά και όσο κλεινόμαστε μέσα ανοίγουμε σιγά σιγά.

Σε τι αναφέρεται η σειρά που γράφετε;
Π.Κ.: Σε έναν παράξενο άνθρωπο. Σε μια εποχή όπως είναι η δεκαετία του 70 που μετά την πτώση της χούντας ήταν μία πενταετία ελπίδας. Και μέσα σε αυτήν μία σχέση ανθρώπων η οποία οδηγείται σε καταστροφικά μονοπάτια.

Τρία πράγματα στα οποία λέτε ναι και τρία πράγματα στα οποία λέτε όχι;
Π.Κ.: Εγώ πάντα λέω στους ηθοποιούς ότι πρέπει να μάθουν να λένε όχι. Μόνο αν λες πολλά όχι κάνεις πράγματα. Και στην προσωπική και στην επαγγελματική ζωή.
Λέω ναι στην καλή παρέα, σε ένα ωραίο κρασί, σε ένα καλό φαγητό και σε μία ιδέα που με συναρπάζει. Λέω όχι σε όλα τα άλλα μάλλον. Έχω φτάσει σε μία ηλικία που λέω πιο εύκολα όχι. Όταν ήμουν πιο νέος κατάπινα μερικά πράγματα, ήθελα να γίνω αρεστός στους άλλους. Όσο μεγαλώνω δε με ενδιαφέρει η γνώμη των άλλων.
Περισσότερα από τη Λυδία Καραθανάση