koukidaki: «Ο τρόμος είναι περίεργος», Γκράχαμ Μάστερτον

Μια συνέντευξη και μετάφραση από τον Κώστα Μπουντούκο, σε επιμέλεια ερωτήσεων από τη Σοφία Κραββαρίτη. Διαβάστε την ελληνική μετάφραση αλλά μπορείτε ωστόσο να δείτε και την αγγλική εκδοχή της αμέσως μετά (η μεταφραστική οδός ήταν μια όσο το δυνατόν πιο πιστή λέξη-προς-λέξη μεταφορά παρά μια ελεύθερη απόδοση).

Κύριε Μάστερτον, γι’ αρχή σας καλωσορίζω με μεγάλη χαρά και σας εύχομαι η νέα χρονιά να σας φέρει ό,τι επιθυμείτε.

Ξεκινώντας, θα ήθελα να μου πείτε, ποια είναι η δική σας σχέση με την ελληνική λογοτεχνία. Υπάρχει κάποιος Έλληνας συγγραφέας ή και ποιητής, που σας έχει σημαδέψει; Ξέρετε, το βιβλίο που θα πει κάποιος "Ουάου!" και θα συστήσει σαν αριστούργημα.

Γκράχαμ Μάστερτον: Φοβάμαι ότι οι γνώσεις μου για την ελληνική λογοτεχνία είναι σχετικά περιορισμένες. Αλλά όπως και να έχει δυσκολεύομαι να διαβάσω έργα άλλων συγγραφέων αυτό το διάστημα, άσχετα με την εθνικότητά τους... είμαι τόσο αυστηρός με τη δική μου δουλειά, πόσο μάλλον με τη δουλειά άλλων συγγραφέων. Για παράδειγμα, δεν έχω διαβάσει ποτέ μου βιβλίο του Stephen King. Αλλά διάβασα το «Γιατί σκότωσα την καλύτερή μου φίλη» της Αμάντα Μιχαλοπούλου, που μου το δάνεισε ένας Έλληνας φίλος μου και θα το συνιστούσα σε όλους γιατί προκαλεί δυνατά συναισθήματα.

Είστε από τους πιο αγαπημένους συγγραφείς στον κόσμο. Πόσο σας βαραίνει αυτό, σαν ευθύνη απέναντι στους αναγνώστες σας; Έχετε σκεφτεί ποτέ ότι ίσως υπάρξει η στιγμή που θα μπει η οριστική τελεία ή είστε από τους δημιουργούς που πιστεύουν πως πνοή και συγγραφή είναι συνοδοιπόροι;

Γ.Μ.: Ο μόνος λόγος που απολαμβάνω την επιτυχία ως συγγραφέας είναι γιατί γνωρίζω ότι καταφέρνω να διασκεδάσω αρκετούς ανθρώπους και η ανταπόκριση μου ζεσταίνει την καρδιά. Με βοήθησε επίσης να κάνω καινούργιους φίλους σε πολλές χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Δεν μπορώ να σταματήσω να γράφω: είναι σαν μια χρόνια ασθένεια. Έγραψα την πρώτη μου μικρή ιστορία όταν ήμουν 7 (για ένα κακό αυγό που ερωτεύεται μια κακιά σαρανταποδαρούσα) και το πρώτο μου μυθιστόρημα όταν ήμουν 10 (έμοιαζε με τις «20.000 λεύγες κάτω από τη θάλασσα» του Ιούλιου Βερν, με ένα υποβρύχιο και ένα γιγάντιο καλαμάρι). Έχω χάσει το μέτρημα για το πόσες μικρές ιστορίες και μυθιστορήματα έχω γράψει. Απλά δεν μπορώ να σταματήσω. Αυτή την περίοδο γράφω μικρές ιστορίες τρόμου μαζί με τη φίλη μου Dawn G Harris και αυτό είναι πολύ αναζωογονητικό επειδή παρόλο που είναι μια νέα γυναίκα, κατά κάποιον τρόπο, ο τρόπος σκέψης και το συγγραφικό μας στυλ ταιριάζουν. Η πρώτη μας ιστορία με τίτλο «Βρόχος» (Stranglehold) κυκλοφόρησε το 2019 στην Ελλάδα χαρίζοντας τον τίτλο σε μια ανθολογία από τις εκδόσεις «Λυκόφως».

Θέλω να γυρίσετε πίσω, στη μέρα που πήρατε θετική απάντηση από τον εκδοτικό που εξέδωσε το πρώτο βιβλίο σας. Είχατε φανταστεί ότι θα γίνετε ο συγγραφέας του σήμερα; Και σας ρωτάω επειδή είναι πολλοί οι συγγραφείς που ισχυρίζονται πως γράφουν για προσωπική ευχαρίστηση. Εσείς, θέλατε να κατακτήσετε τον κόσμο; Πιστέψατε στη δύναμη της γραφής σας;

Γ.Μ.: Βλέποντας το πρώτο μου βιβλίο δημοσιευμένο δεν ήταν κάτι τόσο ιδιαίτερο για μένα επειδή ήμουν δημοσιογράφος σε εφημερίδα από τα 17 μου, και στη συνέχεια ως αρχισυντάκτης δύο περιοδικών για άντρες, του Mayfair και του Penthouse, έτσι ήμουν συνηθισμένος να βλέπω το όνομά μου τυπωμένο. Στην πραγματικότητα μου ζητήθηκε από έναν Αμερικανό εκδότη να γράψω το πρώτο μου βιβλίο, που ήταν οδηγός του σεξ, How a Woman Loves To Be Loved, ψευδώνυμο «Angel Smith». Έχω γράψει 29 οδηγούς σεξ συνολικά, όλοι τους αρκετά επιτυχημένοι, αλλά κάπου στα μέσα του ’70 η αγορά για το συγκεκριμένο είδος πλημμύρισε από εκδόσεις, έτσι παρουσίασα στον εκδότη μου ένα βιβλίο τρόμου που είχα γράψει για δική μου ευχαρίστηση ενδιάμεσα... The Manitou.

Πούλησε σχεδόν 50.000 αντίτυπα σε έξι μήνες και τότε ξεκίνησα την καριέρα μου ως συγγραφέας τρόμου. Δεν είχα σκοπό να κατακτήσω τον κόσμο αλλά προφανώς όταν πουλάς καλά σου δίνει οικονομική άνεση και μια ιδιαίτερη αίσθηση επαγγελματικής και προσωπικής ολοκλήρωσης. Είχα μάθει μέσα από την εμπειρία μου ως δημοσιογράφος και εκδότης περιοδικών πως να γράφω με τρόπο που να είναι εύκολος για τους αναγνώστες και ταυτόχρονα να τραβάει το ενδιαφέρον τους. Δεν είναι τόσο εύκολο όσο νομίζει ο κόσμος! Απαιτεί μια βαθιά γνώση της γλώσσας και της γραμματικής, πολύ χρόνο σε έρευνα και μια κατανόηση των ανθρώπινων συναισθημάτων και φιλοδοξιών. Επίσης μια γερή δόση φαντασίας.

Ας περάσουμε στον τρόμο. Μπορείτε να μου δώσετε μια ερμηνεία του τί ακριβώς θεωρείτε εσείς πως είναι; Κατά τη δική σας κρίση, πού βιώνεται ο πραγματικός φόβος; Μέσα στις σελίδες των βιβλίων ή στην καθημερινότητά μας;

Γ.Μ.: Ο τρόμος είναι περίεργος. Ενώ ο φόβος μπορεί να μας κάνει μίζερους και καταθλιπτικούς, μπορεί επίσης να μας ενθουσιάσει. Ο φόβος μήπως μας επιτεθούν στο δρόμο ή μιας ασθένειας ή μιας πτώχευσης ή να χάσουμε το σπίτι μας είναι τρομακτικός, αλλά την ίδια στιγμή επιθυμούμε την έξαψη που μας προσφέρει ένα τρενάκι στο λούνα παρκ ή μια πτώση με αλεξίπτωτο από ένα αεροσκάφος ή το bungee jumping. Παρόλο που αισθανόμαστε φόβο όταν κάνουμε όλα τα παραπάνω, γνωρίζουμε τελικά ότι είμαστε ασφαλείς.
Τα μυθιστορήματα τρόμου είναι το ίδιο. Μπορούν να μας τρομάξουν καθώς τα διαβάζουμε, αλλά ξέρουμε πως όταν κλείσουμε το βιβλίο δεν μπορούν να μας βλάψουν. Έτσι με τον τρόμο μπορούμε να απολαύσουμε την αδρεναλίνη χωρίς να κινδυνεύουμε.

Ζούμε σε μια εποχή πληθώρας για το βιβλίο. Οι συγγραφείς όλο και αυξάνονται και το αναγνωστικό κοινό δυσκολεύεται να επιλέξει τί θα διαβάσει ή να εμπιστευτεί νέο συγγραφέα. Δεν είναι λίγοι οι αναγνώστες που θα καταφύγουν στα «ασφαλή» ονόματα των μεγάλων εκδοτικών ή θ’ ακολουθήσουν τη συμβουλή ενός φίλου για κάποιο που έχει διαβάσει ήδη. Επίσης, άνθρωποι που γνωρίζουν, μιλάνε με σιγουριά για μια καθοδική πλέον πορεία του βιβλίου. Ποια είναι η δική σας άποψη για το μέλλον της λογοτεχνίας;

Γ.Μ.: Έχετε δίκιο. Αυτές τις μέρες, όλοι φαίνεται να νομίζουν ότι μπορούν να γράψουν ένα μυθιστόρημα! Αλλά είμαι σίγουρος για το μέλλον τις βιομηχανίας της λογοτεχνίας. Παρόλο που είχε προβλεφθεί ότι τα ηλεκτρονικά βιβλία θα έφερναν το τέλος των τυπωμένων βιβλίων, οι άνθρωποι φαίνεται ότι ακόμα προτιμούν να αγοράσουν ένα πραγματικό που μυρίζει υπέροχα, έχει υπέροχη αίσθηση και αφού διαβαστεί μπορεί να κοσμήσει το ράφι της βιβλιοθήκης. Αλλά το καλό με τα e-books για μένα είναι ότι όλη μου η βιβλιογραφία είναι διαθέσιμη διαδικτυακά. Αμφιβάλλω αν οι εκδότες θα ρίσκαραν τόσο ώστε να επανεκτυπώσουν τόσα πολλά μυθιστορήματα και να τα αποθηκεύσουν στις αποθήκες τους με την ελπίδα ότι ο κόσμος θα τα αγόραζε κάποια στιγμή. Εκτιμώ ότι είναι δύσκολο για τους αναγνώστες να επιλέξουν ποιους συγγραφείς να διαβάσουν. Δυστυχώς μερικοί πολύ γνωστοί συγγραφείς γράφουν κάποια βιβλία που κατά τη γνώμη μου είναι πολύ κακογραμμένα (δε λέμε ονόματα) αλλά το αναγνωστικό κοινό δεν είναι τόσο επικριτικό για το κακό γράψιμο αν διασκεδάζουν με το θέμα και βρίσκουν ενδιαφέροντες του ήρωες.

Ανάμεσα στους συγγραφείς που γράφουν και σε αυτούς που πουλάνε, ποια είναι η διαχωριστική γραμμή; Και φυσικά αναφέρομαι σε αρκετά αριστουργήματα που δεν έχουν την ίδια τύχη με βιβλία που θεωρούνται εμπορικά, ακόμα κι αν είναι μέτρια, συγκριτικά με κάποια άλλα.

Γ.Μ.: Είναι εύκολο να καθορίσουμε τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ ενός καλογραμμένου βιβλίου και ενός κακογραμμένου αλλά επιτυχημένου εμπορικά βιβλίου. Αλλά αυτή είναι η φύση της δουλειάς. Στη συγγραφή ισχύουν τα ίδια όπως και στη μουσική βιομηχανία. Μερικά απαίσια τραγούδια φτάνουν στην κορυφή και κερδίζουν περιουσίες ενώ άλλα εμπνευσμένα και υπέροχα τραγούδια κατ' ουσίαν αγνοούνται. Αλλά έτσι είναι πράγματα. Αν είσαι τυχερός και το βιβλίο σου πιάσει τα γούστα του αναγνωστικού κοινού μια δεδομένη στιγμή τότε μπορεί να πουλήσεις καλά. Ένα εξίσου καλό μυθιστόρημα μπορεί να μην πουλήσει σχεδόν τίποτα. Φοβάμαι ότι θα πρέπει απλά να χαμογελάσεις και να το υποστείς.

Ποιο είναι το αγαπημένο σας βιβλίο όλων των εποχών;

Γ.Μ.: Το βιβλίο Lolita του Vladimir Nabokov είναι εξαιρετικά γραμμένο, παρόλο που δεν είναι της μόδας τις μέρες μας να προβάλλεται ένα μυθιστόρημα σχετικό με την παιδοφιλία. Από κοντά όμως είναι το The Process από τον συγχωρεμένο φίλο μου Brion Gysin, που περιγράφει ένα ταξίδι στη Σαχάρα. Δεν έχω καταφέρει ακόμα να το ολοκληρώσω, παρόλο που μου το έδωσε το 1970. Η γραφή του είναι τόσο εξαιρετική που πρέπει να σταματάω σε κάθε σελίδα για να την απολαύσω. Για παράδειγμα, λέει ότι ένα κουτί με σπίρτα «χαχανίζει - chuckles». Δεν ξέρω αν θα έχει το ίδιο αποτέλεσμα όταν μεταφραστεί στα ελληνικά, αλλά είναι ένα παράδειγμα εξαιρετικής πρόζας.

Αν είχατε τη δυνατότητα να ταξιδέψετε με μια χρονομηχανή, θα ήθελα να επιλέξετε τόπο και χρόνο και να μου πείτε τί άλλο θα έκανε ο Γκράχαμ Μάστερτον, πέραν της συγγραφής.

Γ.Μ.: Θα επέλεγα να πάω πίσω στα μέσα της δεκαετίας του ’80 στο Σαν Ντιέγκο της Καλιφόρνια, όπου η συγχωρεμένη σύζυγός μου Wiescka και εγώ συνηθίζαμε να περνάμε πολύ χρόνο. Και φυσικά, θα πήγαινα πίσω στην εποχή που εκείνη ήταν ακόμα ζωντανή. Όσον αφορά την καριέρα μου, θα μου άρεσε να είμαι κωμικός. Λατρεύω να κάνω το κοινό να γελάω. Νομίζω ότι οφείλεται στον Πολωνό προ-πάππου μου που ήταν θεατρικός παραγωγός τις μέρες των Βικτωριανών Music halls. Κάθε χρόνο οργανώνω έναν ετήσιο διαγωνισμό μικρών ιστοριών για τους τρόφιμους των Πολωνικών φυλακών και κάθε χρόνο δίνω τα βραβεία στη υψίστης ασφαλείας φυλακή στο Wolow κοντά στο Wroclaw. Μιλάω μπροστά σε πάνω από εκατό φυλακισμένους, και δεν με ευχαριστεί τίποτα περισσότερο από το να τους ακούω να γελάνε.

Καθημερινά, μας βομβαρδίζουν με ειδήσεις για την εξέλιξη του πλανήτη, η οποία κάθε άλλο παρά ευχάριστη είναι. Με λίγα λόγια, πρέπει να ζούμε απλά για να δούμε το τέλος. Εσείς, τι φοβάστε περισσότερο απ’ όλα κύριε Μάστερτον και τί πιστεύετε πως θα σώσει αυτό τον κόσμο;

Γ.Μ.: Νομίζω ότι πρέπει να αποδεχτούμε το γεγονός ότι ο πλανήτης μας έχει περάσει μέσα από πολλές καταστροφικές αλλαγές στο χρόνο και ότι γυρίζει στο διάστημα. Δεν έχει νόημα να ανησυχούμε για το τέλος της ανθρώπινης φυλής επειδή κάποια στιγμή θα συμβεί, σταδιακά και όχι δραματικά. Την ίδια ώρα είναι λογικό να προσπαθούμε να διατηρούμε χαμηλά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και τη χρήση των πλαστικών, όσο χαμηλότερα γίνεται, παρόλο που δεν είμαι έτοιμος να σταματήσω να τρώω κρέας!

Ας συνεχίσουμε με την επικαιρότητα. Η αδράνεια απέναντι στην τραγωδία, πιστεύετε πως είναι απάθεια του ατόμου ή έχει καλλιεργηθεί από μεγάλα συμφέροντα; Πολλοί από εμάς, θεωρούμε τους εαυτούς μας ανίσχυρους. Τελικά, είμαστε στ’ αλήθεια ή απλά επιτρέψαμε οι ίδιοι να γίνουμε μαριονέτες σε μια καλοστημένη παράσταση; Θα θέλατε να μας δώσετε το δικό σας μήνυμα, για τον πόνο και τη φτώχεια που υπάρχει σήμερα στον κόσμο;

Γ.Μ.: Πιστεύω πραγματικά ότι η αντίδραση στην τραγωδία είναι απίστευτα βουβή, ειδικά επειδή α) δεν μας επηρεάζει προσωπικά και β) έχουν οικονομικό συμφέρον να την αγνοούμε. Για παράδειγμα έχουμε τις μαζικές σφαγές παιδιών στη Συρία και σε άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής, και τη γενοκτονία των Rohingya στη Μπούρμα. Έτσι κατά ένα μεγάλο ποσοστό η προσωπική μας αδιαφορία επιτρέπει ισχυρούς ηγέτες να επιβάλουν τη θέλησή τους σε αθώους ανθρώπους. Παρόλα αυτά υπάρχουν σημάδια ότι καθημερινοί άνθρωποι αρχίζουν να προσπαθούν να ακουστούν, εν μέρει χάρη στη χρήση των social media, και αυτό είναι καλό σημάδι. Αυτό που μισώ όμως είναι ότι διάφοροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τα social media για να απειλούν και να προσβάλλουν και να χρησιμοποιούν άσχημο λεξιλόγιο. Όλοι μας είμαστε εγκλωβισμένοι στον ίδιο πλανήτη και πρέπει απλά να είμαστε ευγενικοί και να δείχνουμε κατανόηση ο ένας για τον άλλον.

Υπάρχει κάποιο όνειρο που δεν έχετε εκπληρώσει;

Γ.Μ.: Θα ήθελα πάρα πολύ να δω περισσότερα μυθιστορήματά μου να γίνονται ταινίες. Έχω πουλήσει τα δικαιώματα για 11 από αυτά, αλλά κάθε φορά η ιδέα σταματάει πριν μετουσιωθεί σε ταινία, συνήθως για οικονομικούς λόγους. Οι ταινίες τρόμου με ειδικά εφέ είναι πολύ ακριβές.

Πιστεύετε στη μοίρα;

Γ.Μ.: Είναι εύκολο να βλέπεις τη ζωή σου και να σκέφτεσαι ότι έφτασες εκεί που έφτασες εξαιτίας της μοίρας, αλλά πιστεύω ότι η ζωή είναι μια σειρά από συμβάντα, μερικά ευχάριστα και μερικά δυσάρεστα.

Μιας και διανύουμε περίοδο γιορτών, είμαι σίγουρος πως οι αναγνώστες επιθυμούν να μάθουν τί συμβολίζουν τα Χριστούγεννα για εσάς. Πώς τα βιώνατε στην παιδική σας ηλικία και πόσο διαφορετικά είναι τώρα;

Γ.Μ.: Τα Χριστούγεννα, όταν ήμουν παιδί, ήταν σχετικά αδιάφορα καθώς οι γονείς μου δεν είχαν αρκετά χρήματα. Όταν τα δικά μας παιδιά ήταν μικρά περνούσαμε πολύ φαντασμαγορικά Χριστούγεννα με πολλά δώρα και καλό φαγητό. Δεν είμαι θρήσκος, έτσι τα Χριστούγεννα αυτές τις μέρες δεν έχουν καμία σημασία για μένα παρά μόνο μου δίνουν τη χαρά να προσφέρω δώρα στα εγγόνια μου.

Ο μύθος του Άγιου Βασίλη. Αθωότητα ή κατάρα;

Γ.Μ.: Μία καλή πηγή έμπνευσης για μερικές πολύ φοβιστικές ιστορίες τρόμου!

Ποιο είναι το δικό σας μήνυμα για το νέο χρόνο;

Γ.Μ.: Να είστε ευγενικοί και όταν μπορείτε γενναιόδωροι. Να είστε δυνατοί και περιπετειώδεις και να παίρνετε ρίσκα γιατί έχουμε μόνο μία ζωή και αυτή είναι πολύ μικρή. Και αν αισθάνεστε ότι θέλετε να πείτε κάτι προσβλητικό, μην το κάνετε. Κρατείστε το στόμα σας κλειστό και αποχωρήστε.

Και κάτι στα γρήγορα:

Ποια είναι η αγαπημένη σας εποχή;

Γ.Μ.: Καλοκαίρι (στην Πολωνία).

Ποιο χρώμα νομίζετε ότι σας συμβολίζει;

Γ.Μ.: Πράσινο

Αν έπρεπε να ποντάρετε σε κάποιον αριθμό, ποιος θα ήταν αυτός;

Γ.Μ.: 23

Η πυξίδα σας, ποιο από τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα θα έδειχνε;

Γ.Μ.: Νοτιοανατολικά

Νερό ή αέρας;

Γ.Μ.: Και τα δύο. Δεν θέλω να διψάσω ούτε να μην μπορώ να πάρω ανάσα.

Θα ήθελα να κλείσουμε αυτή τη συνέντευξη με τη δική σας ευχή για το βιβλίο και τον κόσμο της λογοτεχνίας γενικότερα.

Γ.Μ.: Η ευχή μου δεν θα επηρεάσει όλο το λογοτεχνικό σύμπαν. Αλλά θα ήθελα να δω περισσότερα από τα βιβλία μου να κυκλοφορούν στην Ελλάδα!

Κύριε Μάστερτον σας ευχαριστούμε πολύ για την τιμή που μας κάνατε. Ήταν μεγάλη μας χαρά.

Mister Masterton, I welcome you with great joy to our blog and I to wish the new year to help you fulfill every goal you have.

First of all, I would like you to tell me what your relationship with Greek literature is. Is there a Greek writer or poet that had an impact on you? A book that you thought “Wow, I will recommend it as a masterpiece”.

Graham Masterton: I am afraid that my knowledge of Greek literature is comparatively limited. But then I find it hard to read other writers’ fiction these days, no matter what nationality they are… I am so critical of my own work, let alone the work of other authors. For instance, I have never read anything by Stephen King. But I have read "Why I Killed My Best Friend" by Amanda Michalopoulou which was lent to me by a Greek friend of mine, and I would recommend it to anyone for its powerful emotions.

You are one of the most popular writers in the world. How much this fact burdens you towards your readers? Have you ever thought that there may be one moment that all this will end or are you one of those writers that believe that breathing and writing are co-travelers in this life?

G.M.: The only reason I enjoy success as a writer is because I know I am entertaining a great many people, and their response is very heartwarming. It has also enabled me to make a great many friends in many different countries, including Greece. I cannot help writing: it is like a chronic disease.
I wrote my first short story when I was seven (about a bad egg that falls in love with a bad centipede) and my first novel when I was 10 (a bit like Jules Verne’s novel "Twenty Thousand Leagues Under The Sea", with a submarine and giant squid.) I have lost count of how many novels and short stories I have written. I just can’t help it. I am currently writing short horror stories with my friend Dawn G Harris and that is very refreshing because she is young and a woman, yet somehow our thinking and our styles click closely together. Our first story "Stranglehold" was published this year in Greece as the title story for an anthology by Likofos.

I want you to travel back to the day when you got the first positive response by your publisher that published your first book. Have you ever imagined that you would be the writer you are today? I am asking that because many writers claim that they write just for personal joy. Was your goal to conquer the world? Did you believe, from the beginning, that your writing was that powerful?

G.M.: Having my first book published was not particularly dramatic because I had been a newspaper reporter from the age of 17, and then an editor of two different magazines for men, Mayfair and Penthouse, and so I was quite used to seeing my name in print.

In fact I was asked by an American publisher to write my first book, which was a sex guide, How A Woman Loves To Be Loved, under the nom-de-plume of Angel Smith.

I wrote 29 sex guides altogether, all of them very successful, but in the mid-1970s the market for that type of book began to be overcrowded so I offered my publisher a horror novel that I had written for my own amusement in between sex books… The Manitou. It sold nearly 50,000 copies in six months and that is when I started my career as a writer of horror fiction.
I didn’t have a goal to conquer the world but obviously if you sell a lot of books it makes financial sense and it gives you a great sense of professional and personal satisfaction. I learned through my experience as a newspaper reporter and a magazine editor how to write in a way that is easy to read and at the same time commands a reader’s attention. It is not as easy as most people seem to think! It requires a comprehensive knowledge of language and grammar, a huge amount of research, and an understanding of human emotions and ambitions. As well as a large dose of imagination.

Let’s talk about terror. Can you define terror according to your point of view? Where does someone experience fear? Among the pages of a books or in everyday life?

G.M.: Terror is strange. While fear can make us miserable and depressed, it can also excite us. Fear of being attacked in the street or of illness or bankruptcy or losing our home is horrible, but at the same time we also crave the excitement of roller coasters at the funfair, or jumping with parachutes out of an aircraft, or bungee jumping. Although we have a tingle of fear while we are doing such things, we know ultimately that we are safe. Horror novels are the same. They can frighten us while we are reading them, but we know when we close the book that no real harm is going to come to us. So with horror we can enjoy the adrenaline rush without being hurt.

We live in the age of abundance in the book industry. Writers are becoming more and more and the readers find it hard to choose what to read or trust a new writer. Many readers choose the most famous writers that co-operate with the big publishing companies or follow the advice of friends about books they have already read. Moreover, people that work in this field are talking confidently about a downsizing of book industry. What is your opinion about the future of literature?

G.M.: You are right. These days, everybody seems to think that they can write a novel! But I am confident in the future of the book industry. Although it was predicted that e-books would see an end to printed books, people still like to buy a real paper book that feels good and smells good and they can display on a shelf when they have read it. But the great thing about e-books for me is that almost all of my considerable backlist of novels is now available online. I very much doubt that publishers would have taken the risk of reprinting so many of my novels on paper and storing them in warehouses in the hope that people would buy them. I appreciate that it is difficult for readers to choose which authors to read. Unfortunately some well-known authors are producing some books that in my opinion are very badly written (naming no names) but the reading public are not all that critical of slipshod writing if they enjoy the subject matter and find the heroes or heroines appealing.

Between the writers that "create" literature and those that sell more, what is the defining line? And naturally I am talking about masterpieces that do not enjoy the success that some books that are considered as best sellers do, even if they are not as good as the first ones.

G.M.: It is easy to define the line between beautifully-written prose and poor but best-selling writing. But that is the nature of the business. In writing it’s the same as the music industry. Some ghastly songs go to the top of the hit-parade and earn a fortune while some inspired and beautifully-composed songs are virtually ignored. But that’s just the way it goes. If you are lucky and your novel strikes a chord with current public taste you may become a best-seller. An equally good novel may sell hardly any copies at all. I’m afraid you just have to grin and bear it.

Which is your all-time favorite book?

G.M.: Lolita by Vladimir Nabokov is exquisitely written, although it is not very fashionable these days to promote a novel about a paedophile. Coming close, though, is The Process by my late friend Brion Gysin, which describes a journey across the Sahara. I have never actually finished reading it, even though he gave it to me in 1970. The writing is so stunning that I have to stop at every page just to relish it. For instance, he says that a box of matches "chuckles". I don’t know if that will have the same effect when translated into Greek, but it is only one example of some extraordinary prose.

If you had a time machine, I would like you to choose the time and place to travel and tell me what would Graham Masterton do there besides writing.

G.M.: I would go back to the mid-1980s in San Diego, California, where my late wife Wiescka and I used to spend a great deal of time. And of course I would like to go back to a time when she was still alive. As far as a career is concerned, I would have enjoyed being a comedian. I love making an audience laugh. I think it goes back to my Polish great-grandfather who was a theatre manager in the days of Victorian music-halls. I organize an annual short-story contest for the inmates of all of Poland’s prisons, and every year I present the prizes at the maximum-security prison in Wołow, near Wrocław. I give a talk each year to 100 or so prisoners, and there is nothing I enjoy more than hearing them laugh.

On a daily basis, we are being bombarded with news about the path that earth has taken, which is not a pleasant one. In other words we must endure as a human race just to see the end of it. What is your greatest fear and what do you believe could save the world?

G.M.: I think we have to accept the fact that this planet has been through many catastrophic changes in the time that it has been whirling around in space. There is no point in being afraid of the end of the human race because it will eventually happen, although gradually rather than dramatically. At the same time it is sensible to keep our emissions and our use of plastics down to the lowest level that we can, although I am not about to give up eating meat!

Let’s talk about the current world situation. Do you believe that the passivity towards tragedy comes from the inaction of each person or is it something that has been created deliberately by those in power? Many of us consider ourselves weak. Is this the truth or we just allowed ourselves to become puppets in a well organized show? Would you like to pass on your own message about grief and poverty that is dominating in our world nowadays?

G.M.: I do believe that our response to tragedy is incredibly muted, especially when (a) it doesn’t affect us personally and (b) we have a financial interest in ignoring it. For instance the mass killings of children in Syria and other Middle Eastern countries, and the genocide of the Rohingya in Burma. So in many ways it is our personal inaction that allows powerful leaders to impose their will on innocent people. Yet there are signs that ordinary people are beginning to make their voices heard, partly with the help of social media, and that is a good sign. What I do deplore, though, is people who use social media to be threatening and insulting and use foul language. We are all stuck by our feet to the same planet and we need simply to be kind and understanding to each other.

Is there a dream that you have not yet fulfilled?

G.M.: I would very much like to see more of my novels made into movies. I have sold film options to 11 of them, but every time the project has fizzled out before the film has gone into production, usually for financial reasons. Horror movies with special effects are very expensive to make.

Do you believe in fate?

G.M.: It is easy to look back at your life and think that you have ended up where you are because of fate, but I believe that life is simply a series of accidents, some happy and some unhappy.

Since we are in a holiday period, I am sure that our readers would like to know what Christmas means to you. How did you experience Christmas as a child and how different is it now?

G.M.: Christmas when I was a child was fairly unexciting since my parents didn’t have a lot of money. When our own children were little we had very extravagant Christmases with lots of presents and good food. I am not religious so Christmas these days has no significance for me except the pleasure of giving gifts to my grandchildren.

Santa Claus myth… innocence or curse?

G.M.: A good source of some very scary horror stories!

What is your message to the world for 2020?

G.M.: Be kind, and when you can, be generous. Be strong, and adventurous, and take risks, because you have only one life and that life is very short. And if you feel like saying something abusive – don’t. Keep your mouth shut and walk away.

And some brief extra questions…

Which is your favorite season of the year?

G.M.: Summer (in Poland).

If you were a color, what would that be?

G.M.: Green.

If you had to gamble to a number, what would that be?

G.M.: 23

Which spot of the horizon does your compass show?

G.M.: SE

Water or air?

G.M.: Both. I don’t want to be thirsty and don’t want to suffocate.

I would like you to close this interview with your own wish for the literature universe.