Στην Νυχτερίδα, έχουμε την υπέροχη μουσική του Γιόχαν Στράους του νεότερου και το λιμπρέτο των Karl Haffner και Richard Genee. (Βεβαίως η οπερέτα που θα δείτε στην ελληνική λυρική σκηνή είναι εντελώς διασκευασμένη και οι στίχοι είναι στα ελληνικά). Αλλά πριν πούμε οτιδήποτε άλλο, ας περάσουμε στην υπόθεση.
Ο μπον βιβέρ Γκάμπριελ Φον Άιζενσταϊν, παντρεμένος με την Ροζαλίντα, πριν από κάποια χρόνια είχε κάνει μια φάρσα στον φίλο του, δόκτορα Φάλκε: μετά από ένα μπαλ μασκέ χορό, τον είχε αφήσει μεθυσμένο μόνο του στους δρόμους της πόλης ντυμένο ως νυχτερίδα. Ο Φάλκε θέλει να ανταποδώσει την φάρσα στον Άιζενσταϊν. Με την βοήθεια του Ρώσου πρίγκιπα Ορλόφσκι, ο οποίος διοργανώνει έναν μεγάλο χορό, ο Φάλκε στήνει μια παρόμοια φάρσα στον Άιζενσταϊν χρησιμοποιώντας την Ροζαλίντα αλλά και την υπηρέτριά τους, την Αντέλα. Έπειτα από μια βραδιά καταχρήσεων, οινοποσίας, χορού και φλερτ, καταλήγουν όλοι στην φυλακή όπου λύνονται όλες οι παρεξηγήσεις και αποκαλύπτεται η πραγματικότητα.
Όπως όλες οι οπερέτες, είναι και αυτή μια ευκαιρία να ακούσεις καταπληκτική μουσική και να αφεθείς στην παράλογη ανοησία των παρεξηγήσεων. Η υπόθεση είναι απλοϊκή, αφορμή για να συνοδεύσει τα υπέροχα βιενέζικα βαλς. Στην συγκεκριμένη όμως διασκευή η υπόθεση μεταφέρεται στην Αθήνα της δεκαετίας του 1960. Αντί για Αυστριακούς ευγενείς έχουμε Απριλιανούς δικτάτορες και αντί για Ρώσο πρίγκιπα έχουμε Σοβιετικό πρέσβη. Ο Φον Άιζενσταϊν δεν είναι Αυστριακός ευγενής αλλά πλούσιος Έλληνας. Η Ροζαλίντα φλερτάρει με έναν χίπι της εποχής των λουλουδιών και η βραδιά της κρεπάλης συντελείται στην οικία του Σοβιετικού πρέσβη την ημέρα που γίνεται το χουντικό πραξικόπημα στην Ελλάδα. Όλες αυτές οι διαφοροποιήσεις γίνονται λόγω του Αλέξανδρου Ευκλείδη, του σκηνοθέτη της παράστασης. Η συγκεκριμένη παράσταση πρωτοπαίχτηκε το 2014 στο θέατρο Ολυμπία (στην Ακαδημίας, στην παλιά στέγη της ΕΛΣ). Ο σκηνοθέτης θεώρησε ότι έπρεπε να μεταφέρει την υπόθεση σε πιο σύγχρονο περιβάλλον και θέλησε να κάνει μια παρομοίωση με την σημερινή κατάσταση. Σύμφωνα με τα δικά του λόγια (από συνεντεύξεις του), το γεγονός ότι οι μορφές της τέχνης δεν έχουν ασχοληθεί ακόμα με την περίοδο της επταετίας αλλά και η άνοδος των ακροδεξιών κομμάτων -νοσταλγών της χούντας- τον έπεισε ότι έπρεπε να χωροθετήσει την σύγχρονη μορφή της Νυχτερίδας σε αυτήν την περίοδο.
Εγώ προσωπικά είμαι πολιτικοποιημένη όπως ο κάθε πολίτης και θεωρώ ότι οι καλλιτέχνες πρέπει να παίρνουν θέση και να μπαίνουν μπροστάρηδες σε κάθε κίνηση που βελτιώνει την ζωή μας. Θεωρώ όμως λίγο ανορθόδοξο το μέτρο που έλαβε ο κύριος Ευκλείδης. Οι οπερέτες καλώς κακώς, είναι η ευκαιρία μας για λίγη απλή διασκέδαση. Δεν είναι όπερες, δεν είναι θεατρικά έργα, βιβλία, δοκίμια. Ο θεατής πάει σε μια οπερέτα για να διασκεδάσει με τις χαζές παρεξηγήσεις και την όμορφη μουσική. Δεν πάει για να προβληματιστεί πολιτικά. Κατανοώ την ανησυχία του σκηνοθέτη για την άνοδο των φασιστικών κομμάτων και συμφωνώ και επαυξάνω. Αλλά θεωρώ λίγο άστοχη την συγκεκριμένη διασκευή. Και αν κάπου κάνω λάθος, περιμένω διορθώσεις.
Κατά τα άλλα, φυσικά να πάτε να δείτε την Νυχτερίδα. Και μόνο η μουσική της σε ξετρελαίνει. Ακόμα και τίποτα να μην κοιτάς στην σκηνή και να ακούς τα βαλς του Στράους, σου ανυψώνει την ψυχή. Η μουσική διεύθυνση είναι του κυριολεκτικά αεικίνητου Γιώργου Ζιάβρα και η χορογραφία της Μαρίας Κουσουνή (την θεώρησα αρκετά πετυχημένη ειδικά στις σκηνές του μπαλέτου). Από τους ερμηνευτές ξεχώρισα την Άρτεμη Μπόγρη στον ρόλο του Σοβιετικού Πρέσβη Ορλόφσκι και την Ελένη Καλένος στον ρόλο της Ροζαλίντα.
Συντελεστές:
Μουσική διεύθυνση: Γιώργος Ζιάβρας
Σκηνοθεσία: Αλέξανδρος Ευκλείδης
Συνεργάτιδα σκηνοθέτρια: Αγγέλα-Κλεοπάτρα Σαρόγλου
Μετάφραση ποιητικού κειμένου στα ελληνικά: Δημήτρης Δημόπουλος
Σκηνικά: Σωτήρης Στέλιος
Κοστούμια: Αλεξία Θεοδωράκη
Χορογραφία: Μαρία Κουσουνή
Φωτισμοί: Μελίνα Μάσχα
Διεύθυνση χορωδίας: Αγαθάγγελος Γεωργακάτος, Γκάμπριελ φον Άιζενσταϊν, Γιάννης Καλύβας (7, 9/2), Νίκος Κοτενίδης (8, 16/2), Δημήτρης Πακσόγλου (19, 22, 23/2 & 5/3)
Ροζαλίντα: Ελένη Καλένος (7, 9, 23/2 & 5/3), Άννα Στυλιανάκη (8, 16, 19, 22/2)
Φρανκ: Κωστής Ρασιδάκις (7, 9, 23/2 & 5/3), Μάριος Σαραντίδης (8, 16, 19, 22/2)
Πρίγκιπας Ορλόφσκι: Άρτεμις Μπόγρη (7, 9, 23/2 & 5/3), Ταξιαρχούλα Κανάτη (8, 16, 19, 22/2)
Άλφρεντ: Βασίλης Καβάγιας (7, 8, 9/2 & 5/3), Χρήστος Κεχρής (16, 19, 22, 23/2)
Δρ Φάλκε: Γιάννης Σελητσανιώτης (9, 23/2 & 5/3), Γεώργιος Ιατρού (7, 8, 16, 19, 22/2)
Δρ Μπλιντ: Γιάννης Κάβουρας (7, 9, 23/2 & 5/3), Διονύσης Μελογιαννίδης (8, 16, 19, 22/2)
Αντέλα: Βασιλική Καραγιάννη (7, 9, 23/2 & 5/3), Μαριλένα Στριφτόμπολα (8, 16, 19, 22/2)
Ίντα: Ιωάννα Φόρτη (7, 9, 23/2 & 5/3). Μυρτώ Μποκολίνη (8, 16, 19, 22/2)
Φρος/Μάρρεϋ: Δημήτρης Ναλμπάντης
Με την Ορχήστρα, τη Χορωδία και σπουδαστές της Ανώτερης Επαγγελματικής Σχολής Χορού της ΕΛΣ
