koukidaki: Όνειρο της διπλανής πόρτας

Ο Νιλ Σάιμον, που υπογράφει το κείμενο, έχει έναν μοναδικό τρόπο να δημιουργεί ήρωες με χαριτωμένα ελαττώματα -δεν σου επιτρέπει να τους κακοχαρακτηρίσεις ή να εξοργιστείς μαζί τους, δεν σου επιτρέπει να τους «μαλώσεις» ή να τσαντιστείς, ό,τι κι αν κάνουν- αντιθέτως, σε «παροτρύνει», σε ωθεί να τους αγαπήσεις και φυσικά να τους συμπαρασταθείς. Ο Νιλ Σάιμον έχει κι ένα ακόμη χαρακτηριστικό στη γραφή του: την ικανότητα να περάσει όποιο μήνυμα θέλει χωρίς εξόφθαλμη καταγγελία, χωρίς δασκαλίστικη πρόθεση και χωρίς να «χαλάει» ατμόσφαιρες (ή καρδιές). Και καθώς επικεντρώνεται σχεδόν πάντα σε μέσους αστούς είναι πανεύκολο να ταυτιστείς με τους χαρακτήρες του ενώ όλα αυτά μαζί συμμετέχουν ενεργά στην επιτυχία μιας παράστασης (ή ταινίας).

Στο «Όνειρο της διπλανής πόρτας» γνωρίζουμε δύο φίλους, ο ένας εκδότης κι ο άλλος συγγραφέας, που φτιάχνουν ένα περιοδικό με σκοπό να αφυπνίσουν κάθε Αμερικανό αναδεικνύοντας τις παθογένειες των Η.Π.Α. Όταν μια νέα γυναίκα εισβάλλει στη ζωή τους έρχεται μια νέα «εποχή» και για τους τρεις τους. Διάφορα ευτράπελα ακολουθούν και ταλαιπωρούν τα πρόσωπα χαρίζοντας στιγμές γέλιου στο κοινό.

Ερχόμενη στους πρωταγωνιστές, δε θα μπορούσα να μην αναφερθώ στα θετικά vibes του Περικλή Λιανού ο οποίος, εκτός της εμπειρίας του στην σκηνή που διαφαίνεται κι εδώ, είναι εξαιρετικός σε αυτόν τον προσγειωμένο ήρωα που αποτελεί τον σώφρων νου της τριάδας τρόπον τινά. Ο Άντυ είναι ένας τύπος που παρουσιάζει μια απίθανη αντίθεση: ενώ είναι ο πιο λογικός από όλους, ο πιο συγκροτημένος και σοφός, τελικά είναι κι εκείνος που θα κάνει τις μεγαλύτερες τρέλες. Το πώς και το γιατί φυσικά θα το δείτε στο θέατρο.

Ο κολλητός, αδερφικός φίλος τού Άντυ, ο Νόρμαν, είναι πιο ελεύθερο πνεύμα, πιο καλλιτεχνική κι αυθόρμητη φύση, και ο Μιχάλης Μαρκάτης δημιούργησε ένα τέτοιο υπέροχο πλάσμα που συγκεντρώνει αυτά τα στοιχεία χωρίς να γίνεται καρικατούρα (που είναι το μόνιμο πρόβλημα στους πιο «φευγάτους» χαρακτήρες).

Η Ειρήνη Παπαδημάτου, ως Σόφι, είναι το πρόσωπο με τα περισσότερα σκαμπανεβάσματα ψυχολογίας, με τη μεγαλύτερη αστάθεια και τις μεταπτώσεις. Η ηθοποιός είναι όντως μια τέτοια γυναίκα επί σκηνής. Διαγράφει μια γκάμα διαθέσεων και διαφοροποιήσεων τόσο συναισθηματικής φύσης όσο και κοινωνικής χωρίς να «ξεπέφτει» στον θεατή.

Η μετάφραση και διασκευή είναι της Μιμής Ντενίση που πετυχαίνει απόλυτα και το πνεύμα του συγγραφέα μα και την απόδοση των συνθηκών στην ελληνική γλώσσα χωρίς να ελληνοποιηθεί το έργο.
Η σκηνοθεσία του Μανώλη Ιωνά προσφέρει μπρίο, ανεβάζει τη διάθεση, ποντάρει στην πρόζα μα εύστοχα δίνει και πάμπολλα μουσικοχορευτικά και τραγουδιστικά μέρη.

Η παράσταση έχει στοιχεία μιούζικαλ βγαλμένα από Χολιγουντιανή ταινία, προσφέρει διασκέδαση, διαθέτει κέφι, νεύρο και ανοίγει θέματα για συζήτηση αφού το κείμενο βρίθει βάθους. Σκέφτομαι πως το ίδιο έργο, με άλλη παραστασιοποίηση και σκηνοθεσία, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα κοινωνικό δράμα -στοιχείο που οπωσδήποτε έχει να κάνει με το ύφος του συγκεκριμένου συγγραφέα. Στο προκείμενο όμως η ώρα περνάει τόσο ευχάριστα που δε θέλεις να τελειώσει, κι όταν τελειώνει, θέλεις λίγο ακόμα· κι αφού έχει πια ολοκληρωθεί, σκέφτεσαι για ώρα τα κοινωνικά θέματα που έθιξε και τις προεκτάσεις τους στη δική σου καθημερινότητα, απόδειξη ότι «εγκατέστησε» μέσα σου πράγματα προς συλλογισμό.

Μια ουσιαστική εμπειρία, εν κατακλείδι, που αξίζει τον χρόνο σου στο ακέραιο κι αποτελεί πρόταση για διασκέδαση χωρίς να μένει επιφανειακά σε αυτή. Τα κομεντί στοιχεία, τα στοιχεία φαρσοκωμωδίας και τα μουσικά κομμάτια που πλαισιώνουν το σύνολο οπωσδήποτε φέρνουν χαρά, γέλιο, πολλά χαμόγελα και γενικότερη ευεξία, όμως το έργο προάγει και πολλά κοινωνικά ζητήματα -διαχρονικά-, θίγει πολιτικές, ανοίγει ορίζοντες και, εντέλει, μιλάει για τα πιο μεγάλα ανθρώπινα ζητήματα: για έρωτα και όνειρα.