Αυτές τις μέρες, εσείς οι κάτοικοι Πάτρας, μπορείτε να παρακολουθήσετε την επίκαιρη πολιτική κωμωδία του βραβευμένου, με το κρατικό βραβείο θεάτρου, Δημήτρη Ζουγκού, Μικρή Ευρώπη. Το έργο διαδραματίζεται στο στούντιο ενός τηλεοπτικού σταθμού μιας φανταστικής ελληνικής κωμόπολης και έχει σκηνοθετηθεί από τον επίσης βραβευμένο με Χορν, Κωνσταντίνο Μπιμπή.
Λίγα λόγια:
Είκοσι ρόλοι.
Δύο ηθοποιοί.
Μία κωμόπολη της ελληνικής επαρχίας.
Ένας τοπικός τηλεοπτικός σταθμός.
Μία μέρα που θ’ αλλάξει τον ρου της ιστορίας για πάντα.
Οι συντελεστές της παράστασης απαντούν σε λίγες ερωτήσεις για το έργο και τους ρόλους...
Πώς σας ήρθε η ιδέα;
Δημήτρης Ζουγκός: Καταρχάς είναι προσωπική μου εμμονή και άποψη να διατρανώνω ότι η τελευταία λέξη κάθε θεατρικού κειμένου γράφεται μονάχα επί σκηνής. Με βάση αυτό λοιπόν οι χαρακτήρες του έργου προϋπήρχαν ως αίσθηση αρκετά χρόνια και απλά αποζητούσαν την κατάλληλη συνθήκη προκειμένου να καταγραφούν. Η συνάντηση μου με τους εξαιρετικούς ηθοποιούς Δημήτρη Τζαβάρα και Ιωάννη Αναστασόπουλο καθώς και η εν λευκώ ανάθεση συγγραφής του κειμένου από τον Κωνσταντίνο Μπιμπή αποτέλεσαν τα δομικά συστατικά για να αποκτήσει στέρεα βάση ένα τόσο δύσκολο εγχείρημα. Οι είκοσι ρόλοι που ερμηνεύουν αν και φαινόταν άθλος αρχικά, υπό την υποδειγματική καθοδήγηση του σκηνοθέτη καθώς και η αμέριστη συμπαράσταση του θεάτρου Act και συγκεκριμένα του Τηλέμαχου Τσαρδάκα που επιμένει παρά τις αντιξοότητες να στηρίζει το ελληνικό θεατρικό έργο, κατέστησαν πραγματικότητα αυτό που θα φάνταζε αδύνατο στην σκέψη κάθε θεατρικού συγγραφέα. Αν προσθέσουμε σε όλα τα παραπάνω την εμβριθώς μελετημένη σκηνογραφία της Μαρίας Βασιλάκη τότε μπορούμε να μιλάμε για μια παράσταση που εμένα προσωπικά με κάνει περήφανο.
Η «Μικρή Ευρώπη» αποτελεί ένα καθρέφτισμα της κοινωνικοπολιτικής εικόνας της εποχής μας;
Δ.Ζ.: Πιστεύω ότι οι συγγραφείς οφείλουν να εργάζονται όπως ακριβώς οι ιστορικοί. Να παρατηρούν την εποχή τους και να την καταγράφουν. Όση περισσότερη αλήθεια συγκεντρώνουν στα κείμενα τους τόσο πιο σίγουρο είναι ότι θα είναι χρήσιμα μελλοντικά. Υπό αυτό το πρίσμα η Μικρή Ευρώπη φέρνει στο επίκεντρο του θεατρικού διαλόγου εκφάνσεις της ελληνικής καθημερινότητας ενάντια στις οποίες οι αμυντικοί μηχανισμοί της κοινωνίας έχουν ατροφήσει και δεν μπορούν πλέον να αντιμετωπίσουν.
Αν έπρεπε να περιγράψετε το έργο με μια φράση, ποια θα ήταν αυτή;
Δ.Ζ.: Θα δανειστώ τον όρο ενός υποτιθέμενου ιατρικού φαινομένου Ανθρώπινη Αυτόματη Ανάφλεξη. Η παράσταση μας αυτό ακριβώς αισιοδοξεί να καεί ο θεατής μας από μέσα προς τα έξω.
Τι θέλετε να πείτε σε εκείνους που θα δουν την παράσταση;
Δ.Ζ.: Το θέατρο είναι πρώτα και πάνω από όλα διάλογος. Εμείς κάνουμε την εισαγωγή ωστόσο η τελευταία σκέψη και λέξη ανήκει πάντα στους θεατές.
Τι θέλετε να κρατήσουν οι θεατές;
Δ.Ζ.: Ό,τι βολεύει τον καθέναν. Εύχομαι να τους βολεύει η αλήθεια.
Ποιος είναι ο ρόλος σας στην παράσταση; Πόσο και πού ταυτίζεστε ή διαφοροποιείστε μαζί του; Ποιες οι δυσκολίες που αντιμετωπίσατε και πώς ξεπεράστηκαν;
Ιωάννης Αναστασόπουλος: Στη συγκεκριμένη παράσταση ενσαρκώνουμε 20 ρόλους. Και ευτυχώς λόγω της ιδιαιτερότητας της παράστασης δεν ταυτίζομαι με κανέναν... Αυτή μάλιστα ήταν και η δυσκολία. Να προσπαθήσουμε με το σκηνοθέτη μας να βρούμε παραστάσιμους τρόπους για αυτούς τους ιδιαίτερους χαρακτήρες. Η λύση ήταν το χιούμορ που ούτως ή άλλως υπάρχει διάχυτο στο κείμενο.
Αν έπρεπε να περιγράψετε την παράσταση με μία φράση, ποια θα ήταν αυτή;
Ι.Α.: Με μια φράση θα έλεγα ότι βλέπετε μια μέρα ενός ρατσιστικού χωριού. Και φυσικά το μήνυμα απλό και κατανοητό από τις πρώτες γραμμές του κειμένου... Ο ρατσισμός υπάρχει γύρω σου και είσαι και συ κομμάτι του. Μην κάνεις πως δεν τον βλέπεις.
Τι θέλετε να κρατήσουν οι θεατές;
Ι.Α.: Όποιος θεατής εθελοτυφλούσε πριν δει το έργο μας, πιστεύουμε ότι θα δυσκολευτεί λιγάκι παραπάνω μετά...
Ποιος είναι ο ρόλος σας στην παράσταση; Πόσο και πού ταυτίζεστε ή διαφοροποιείστε μαζί του;
Δημήτρης Τζαβάρας: Οι ρόλοι είναι δέκα για τον καθένα μας και είναι απαιτητικοί και αυτό το λέω διότι κατά την διάρκεια των προβών έχασα (ευτυχώς) τρία κιλά. Πάντα όταν καλείται ο ηθοποιός να ερμηνεύσει έναν ρόλο πρέπει να τον αγαπήσει και να ταυτιστεί διαφορετικά· είναι απλός παρατηρητής. Σ' αυτή την παράσταση παρ όλο που έχουμε κληθεί κι οι δυο να ενσαρκώσουμε ρόλους που αντιπροσωπεύουν ένα αρκετά σάπιο κομμάτι της κοινωνίας προσπαθήσαμε να βρούμε τις αιτίες και ξεχασμένες αλήθειες που τους έφτασαν στο σημείο να θεωρούν αυτονόητα ξενοφοβικά συμπλέγματα και ελληναράδικες συμπεριφορές.
Ποιες οι δυσκολίες που αντιμετωπίσατε και πώς ξεπεράστηκαν;
Δ.Τ.: Οι δυσκολίες που υπήρξαν σ' αυτό το εγχείρημα ήταν μόνο τεχνικής φύσεως. Έπρεπε να ανεβάσουμε μια παράσταση η οποία είχε ως σκηνοθέτη τον αγαπημένο φίλο Κωνσταντίνο Μπιμπή και συγγραφέα τον επίσης αγαπημένο φίλο Δημήτρη Ζουγκό, οι οποίοι δυστυχώς για μας ζουν στην Αθήνα. Έτσι λοιπόν έπρεπε να βρούμε μαγικούς τρόπους να κάνουμε πρόβες είτε έτσι είτε αλλιώς. Βρέθηκαν τελικά αυτοί οι τρόποι και ανέβηκε η παράσταση και τούτο έδειξε ότι αν θες κάτι πάρα πολύ απλά γίνεται. Και είναι και καλή παράσταση να τονίσω...
Αν έπρεπε να περιγράψετε την παράσταση με μία φράση, ποια θα ήταν αυτή;
Δ.Τ.: Έλα να βγούμε στους δρόμους να δούμε καμιά είδηση live παιδιά γιατί ο παραλογισμός έχει γίνει πραγματικότητα και δεν μας χωράει ο τόπος.
Τι θέλετε να κρατήσουν οι θεατές;
Δ.Τ.: Ένας απ' τους βασικούς στόχους που είχαμε απ' την αρχή κιόλας των αναγνώσεων ήταν να μπορέσουμε να δώσουμε αυτό που λέμε "εργασία για το σπίτι" σε όποιον ερχόταν να μας δει. Να γελάσει με την ψυχή του με όλη αυτήν την παρωδία και το φάλτσο της κοινωνίας στην παράσταση, να περάσει καλά αλλά και να αφήσει να του φύγει ένα "ουπς τι γίνεται εδώ;". Το σημαντικότερο όλων πάντως είναι ότι έγινε μια ειλικρινής προσπάθεια απ' όλους μας και ήδη αυτό φαίνεται απ' τις πρώτες τρεις μέρες παραστάσεων. Να είμαστε πάντα καλά.
Ταυτότητα παράστασης:
Κείμενο: Δημήτρης Ζουγκός
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Μπιμπής
Παίζουν: Ιωάννης Αναστασόπουλος, Δημήτρης Τζαβάρας
Βοηθός σκηνοθέτη: Δώρα Τσάγκα
Σκηνικά-κοστούμια: Μαρία Βασιλάκη
Φωτισμοί: Ιωάννης Αναστασόπουλος
Βίντεο: Σοφοκλής Μπιμπής
Παραγωγή: θέατρο act 2019-2020
Παραστάσεις: 1, 6, 7, 8 Δεκεμβρίου 2019, Παρασκευή, Σάββατο στις 21.30 και Κυριακή στις 20.00 στο θέατρο act (Σκάλες Γεροκωστοπούλου 65, Πάτρα, 2610272037, 6936122263)
Διάρκεια: 80 λεπτά
