Ο Άρης Σφακιανάκης, ευρηματικά, κάνει πρωταγωνιστή της ιστορίας του το δεξί χέρι του Καποδίστρια, τον μπειστικό του, τον φύλακα άγγελο και σωματοφύλακά του. Ο άνθρωπος που βρίσκεται πιο κοντά από κάθε άλλον στον Καποδίστρια (περι-)γράφει τις ημέρες δίπλα του και μαζί με αυτές μεταφέρει και όλο το κοινωνικοπολιτικό στίγμα της εποχής. Η πρωτοπρόσωπη γραφή προσφέρει τη χροιά της μαρτυρίας, ενδυναμώνοντας την αφηγηματικότητα, και ο ωραίος λόγος του συγγραφέα σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω προσφέρει μια ρέουσα αναγνωστική εμπειρία.
Βρισκόμαστε στα 1827. Η Ελληνική Επανάσταση έχει ρημαχτεί και η χώρα μάχεται για την αξιοπρέπειά της. Οι Έλληνες βρίσκονται σε απόγνωση μετά την πτώση του Μεσολογγίου, τις καταστροφές του Ιμπραήμ και δύο εμφύλιους. Ο Καποδίστριας καλείται να κυβερνήσει ως η τελευταία προσπάθεια ανάκαμψης κι ελπίδας. Παρόλα αυτά, αντιπολίτευση, οπλαρχηγοί και κοτζαμπάσηδες είναι «παραταγμένοι» απέναντι.
Ίσως φαίνεται ότι πρόκειται για ένα men's story, και μπορεί να είναι, όμως οι γυναίκες παίζουν ιδιαίτερο, μη πω καταλυτικό, ρόλο και άκρως σημαντικό προσφέροντας έτσι μια ιδανική ισορροπία στο σύνολο, προσφιλής σε κάθε φιλαναγνώστη. Η δομή του βιβλίου, με τα περιεκτικά κεφάλαια και τη γρήγορη ιστόρηση χωρίς ξεχειλωμένες περιγραφές ή περιττολογίες, προσφέρει στο ενδιαφέρον και η ατμόσφαιρα σε συνδυασμό με τις ιστορικές προσωπικότητες που συναντάμε λειτουργούν υπέρ. Είναι αυτονόητο ότι ο Άρης Σφακιανάκης ανέτρεξε στη μεγάλη βιβλιογραφία ώστε να ενσωματώσει στο μυθιστόρημα όλες τις φυσιογνωμίες της εποχής του Καποδίστρια. Μακρυγιάννης, Κολοκοτρώνης, Μιαούλης, Κωλέττης, Ραγκαβής, Κουντουριώτης, Μπουμπουλίνα, Ρωξάνδρα Στούρτζα και άλλοι «ζωντανεύουν» στις σελίδες αφού έχουν ιδιαιτέρως σημαίνοντα ρόλο. Παρομοίως ζωντανεύουν και οι εθιμοτυπίες, οι συνήθειες και πρακτικές, οι παθογένειες της ελληνικής κοινωνίας, τα τοπικιστικά θέματα και η καθημερινότητα εκείνα τα χρόνια... με σκηνές πολέμου, ανέχειας και φτώχειας να «φωτίζονται» στις εικόνες και τα περιστατικά.
Εννοείται πως θα βρείτε ομοιότητες με την σύγχρονη ιστορία μας σε αυτή τη μυθοπλασία για τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδας από τη σκοπιά της σκιάς του, όμως θα εντοπίσετε κι ένα διακριτικό -κάποιες φορές υπόγειο- χιούμορ που ταιριάζει στο πνεύμα του αφηγητή και αναδεικνύει την ιστορία, το οποίο είναι καλαίσθητο, έξυπνο, αστείο και ωραίο μαζί.
Το κακό με τους Έλληνες ήταν πως ο καθένας πίστευε ότι είχε τη λύση για όλα τα δεινά. Φτάνει να κατείχε την εξουσία, και τότε θα τα έφτιαχνε όλα στην εντέλεια, λέει κι έχεις μόνο μία επιλογή: να συμφωνήσεις άνευ δεύτερης σκέψης μαζί του... όπως και σε μια άλλη περίπτωση όπου γράφει: Ετούτος ο απλός λαός κουβαλάει μέσα του τον αρχαίο κόσμο. Κι όπου «αρχαίο» εννοεί τον ένδοξο πρόγονο και παρελθόν του που μπορεί να τοποθετείται πολύ πίσω στο χρόνο όμως παραμένει -μαγικά- παρόν.
Μια μυθοπλασία μέσα από την ιστορία λοιπόν, με τραγική κατάληξη -αυτή που ξέρετε ήδη- γραμμένη έξυπνα, ως ημερολογιακή μαρτυρία από έναν άνθρωπο που δεν υπάρχει στους εγκυκλοπαιδικούς τόμους όμως χρίζεται ο πιο αρμόδιος να μιλήσει για τον Κυβερνήτη -ή ο Κυβερνήτης μέσω αυτού- και αξίζει την προσοχή σας.
Το μυθιστόρημα του Άρη Σφακιανάκη, Η σκιά του Κυβερνήτη, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.
Ευχαριστώ τον Άρη Σφακιανάκη και τις εκδόσεις Κέδρος για τη διάθεση του βιβλίου.
Το παραπάνω περιέχει αποσπάσματα.
Επίσης:
Ο Άρης Σφακιανάκης και η Έξοδος
