koukidaki: Μήδεια

Η Μήδεια ήταν σύμφωνα με τη μυθολογία μια γυναίκα που σκότωσε τα παιδιά της για να εκδικηθεί τον άντρα της, Ιάσονα, βασιλιά της Κολχίδας, που την απατούσε με άλλη γυναίκα. Αυτήν την ιδέα πήρε το 1993 ο Μέντης Μποσταντζόγλου, ευρύτερα γνωστός ως Μποστ, και της άλλαξε τα φώτα! Καλόγριες, Ευριπίδης, τροφός, Μήδεια, Ιάσων και άλλα πρόσωπα δημιουργούν ένα ξεκαρδιστικό κείμενο, γεμάτο ανατροπές και απρόοπτα, που εύκολα μπορεί να διασκευαστεί και να τοποθετηθεί στην εκάστοτε επικαιρότητα, βγάζοντας πάντα γέλιο.

Η παράσταση που ανεβαίνει στο «Θησείον» είναι μια από τις καλύτερες διασκευές που έχω δει ως τώρα και η ομάδα των ηθοποιών που τη ζωντανεύει μου απέδειξε περίτρανα τι σημαίνει να είσαι ταυτόχρονα ηθοποιός που ερμηνεύει διάφορους ρόλους, μέλος μιας καλοκουρδισμένης, άριστα σκηνοθετημένης και δυνατά ερμηνευτικής ομάδας και ταυτόχρονα να έχεις περιθώριο να το διασκεδάζεις κιόλας!

Εξαιρετικοί ηθοποιοί, ευρηματική σκηνοθεσία, υποδειγματική πρωτότυπη ή σωστά διασκευασμένη και τοποθετημένη μουσική, άψογη διασκευή, κέφι, ταλέντο και αγάπη για την παράσταση είναι τα συστατικά που με κέρδισαν από την αρχή και χάρη στα οποία χαμογελάω ακόμη!

Αν έχεις βγει στον δρόμο έξω από το θέατρο για να κάνεις το τσιγάρο σου, αν δεν έχεις αποφασίσει ακόμη τι θα πάρεις από το μπαρ ή αν κοιτάς το ταβάνι αδημονώντας να χτυπήσει το πρώτο κουδούνι και ξαφνικά βλέπεις τους ηθοποιούς να εισβάλλουν στην είσοδο για να σε παρασύρουν με το τραγούδι και τον χορό τους: «Γιαξεμπόρε», όπως έλεγαν στην ταινία «Θίασος» του Θόδωρου Αγγελόπουλου, με την υπέροχη και νοσταλγική μουσική του Λουκιανού Κηλαηδόνη (δεν έχω δει την ταινία, καλή μου φίλη με ενημέρωσε για την ταυτότητα του τραγουδιού), είναι η καλύτερη εισαγωγή για μια κωμική παράσταση. Έτσι άνοιξαν οι πόρτες και μπήκαμε σ’ ένα σκηνικό γεμάτο μύδια, στρείδια και άλλα… θαλασσινά! Ψαρωμένοι λοιπόν κάτσαμε στις θέσεις μας και αφεθήκαμε ν’ απολαύσουμε ένα σατιρικό κείμενο που δεν αφήνει τίποτα όρθιο ως προς την κεντρική ιδέα που είχε γράψει ο Ευριπίδης αιώνες πριν.

Για πρώτη φορά τη Μήδεια την υποδύεται άντρας και πιστεύω ειλικρινά πως ο Μάκης Παπαδημητρίου είναι μια από τις καλύτερες επιλογές που θα μπορούσαν να γίνουν. Όχι, δεν είναι ντυμένος με ρούχα και φορέματα αλλά προσιδιάζει με γυναίκα χάρη στο ταλέντο του, τη δουλειά που έχει ρίξει για να μελετήσει αυτόν τον ρόλο, τη χροιά της φωνής που έχει χαμηλώσει επιτηδευμένα και την επιλογή των αξεσουάρ.

Είναι πραγματικά πολύ δύσκολο για έναν ηθοποιό να παίζει έναν ρόλο και μάλιστα κωμικό, που απαιτεί ταχύτητα και διαρκείς εναλλαγές, στηριγμένος σε πασούμι με τακουνάκι (και να έχει ν’ αντιμετωπίσει και μια κατηφορική μπάρα) και σχεδόν απαγορευμένο να τρώει κατά τη διάρκεια της παράστασης, με κίνδυνο να πνιγεί. Ε, λοιπόν, ο ήρωας Μάκης Παπαδημητρίου τα κάνει όλα! Δεν τον συγχαίρω λοιπόν μόνο για το αστείρευτο ερμηνευτικό ταλέντο του αλλά κυρίως γιατί περνάει του λιναριού τα πάθη ως ηθοποιός μέχρι το τέλος και τα βγάζει πέρα παλικαρίσια! Υποδύεται μια Μήδεια διαφορετική, πρωτότυπη, τρελή, απογοητευμένη, με πάρα πολλές διακυμάνσεις που όλες τις εκφράζει καίρια και με ακρίβεια χιλιοστού! Θανατηφόρες ατάκες, διαρκής κίνηση, μίμηση, βλέμμα, όλα καλοκουρδισμένα μ’ έναν στόχο: να βγάλουν πηγαίο, αυθόρμητο, γνήσιο, βροντώδες γέλιο!

Δεν ξέρω τι να πρωτοσχολιάσω και τι ν’ αφήσω, για ποιο κομμάτι της παράστασης να γράψω και τι να πρωτοθυμηθώ. Υπέροχος, μοναδικός, εκπληκτικός, αστείρευτος!

Στο ίδιο εύρος κωμικότητας και υποκριτικής δεινότητας κυμαίνεται κι ο Γεράσιμος Σκαφίδας, στον ρόλο της Τροφού. Εξίσου πηγαίος κι αυθόρμητος, ατακαδόρος ολκής, δημιουργεί μια γυναικεία φιγούρα γεμάτη νάζι και σκέρτσο. Τη συγκεκριμένη μέρα που παρακολούθησα την παράσταση συνέβη ένα απρόβλεπτο γεγονός κατά τη διάρκεια του έργου, που θα εξελισσόταν σε τραγικό αν δεν αποσοβούσε την ένταση που δημιουργήθηκε με μια από τις ωραιότερες εκτός κειμένου παρεμβάσεις ηθοποιού που έχω δει ως τώρα. Το χειροκρότημα που ακολούθησε τον δικαίωσε. Μπράβο του λοιπόν για τον μετρημένο και σωστό τρόπο με τον οποίο χειρίζεται το δικό του ταλέντο.

Ο Κώστας Τριανταφυλλόπουλος υποδύεται τον κομπέρ της παράστασης που ονειρεύεται να παίξει Οιδίποδα επί Κολωνώ και τελικά τα καταφέρνει, επίσης μην αφήνοντας όρθιο τίποτα, κυριολεκτικά και μεταφορικά: «Αόμματος!» Η πασίγνωστη φωνή του, απόλυτα ταυτισμένη με τις δικές μου παιδικές αναμνήσεις της τηλεόρασης, έχει γίνει πλέον τρανταχτή και βροντώδης, επιβάλλει την παρουσία του και του δίνει κύρος. Μαζί του η Μπέτυ Αποστόλου, που εκτός από τις άλλες σημαντικές μεταμορφώσεις της, υποδύεται με μαεστρία την τραγική Αντιγόνη. Προσέξτε τις κινήσεις της ως τραγωδού, ακούστε την ένταση και τον παλμό της φωνής της όταν βγάζει τις κραυγές που απαιτούνται, δείτε πώς κάθεται και πώς στήνεται. Είναι ένα μικρό διαμαντάκι που μπορεί άνετα να υποστηρίξει κι έναν τραγικό ρόλο. Χαριτωμένη και σκερτσόζα, πηγαία και γελαστή, έχει τη δική της παλέτα εκφράσεων και καταφέρνει να χειριστεί σωστά κάθε της βήμα στο σανίδι.

Ο Νίκος Πουρσανίδης ως Ιάσονας και ο Γιάννης Δρακόπουλος σε διάφορους ρόλους (με μεγάλη επιτυχία του τον Ευριπίδη που δέχεται συμβουλές από τη Μήδεια για να γράψει την ομότιτλη τραγωδία του) είναι εξίσου εκφραστικοί, διασκεδαστικοί και αυθόρμητοι. Η Άννα Κλάδη είναι ένα λεπτοκαμωμένο πλασματάκι, αναπόσπαστο μέρος του συνόλου, που αξίζει να την προσέξετε. Η κυρία Μίνα Αδαμάκη στον ρόλο της καλόγριας ήταν καλή, ήθελα περισσότερο σκέρτσο και πιο δυνατή φωνή. Καλώς ή κακώς έχω ταυτίσει την εμφάνισή της με τις γνωστές κορόνες της από τις «Τρεις χάριτες», το «Safe sex» κ.ά., οπότε τώρα που την ακούω σε πιο χαμηλή ένταση με κάνει να θέλω περισσότερα από κείνη.

Αξίζει να ρίχνετε πού και πού μια ματιά στον Γιάννη Μαθέ που έχει αναλάβει τη ζωντανή απόδοση των μουσικών θεμάτων παίζοντας πλήκτρα στο πλάι της σκηνής. Τυχαία τον είδα την ώρα της παράστασης κι έμεινα άφωνος, γιατί ο άνθρωπος συμμετείχε στο έργο κανονικά! Δεν είχε λόγια, δεν κινείτο αλλά ήταν ρόλος! Αντιδρούσε σε κάθε ατάκα, σε κάθε ανατροπή, σε κάθε έκπληξη, είχε ξεκαρδιστικές σκηνές με τη Μήδεια, ακόμη και ένα ευρηματικό παιχνίδι σκιών διημείφθη κι ήταν και αυτό άριστα σκηνοθετημένο. Είναι η σιωπηλή και διακριτική δύναμη της παράστασης που κερδίζει το βλέμμα χωρίς σχεδόν κόπο!

Από τα ανωτέρω λοιπόν τεκμαίρεται πως η σκηνοθεσία του Νικορέστη Χανιωτάκη, που έκανε και τη διασκευή του κειμένου, είναι απογειωτική και άρτια. Διαρκής κίνηση πάνω στη σκηνή, αντικείμενα τοποθετημένα σε κρυφά σημεία που δεν μπορούσα να εντοπίσω από πού έβγαιναν (και μιλάμε για τα πράγματα του κάθε ηθοποιού, όχι όλοι μαζί σ’ ένα σημείο) και που οι ηθοποιοί δεν τα πάτησαν ούτε τα κλώτσησαν ούτε μια φορά, κάτι απίθανο να συμβεί κι όλη αυτή η δουλειά συνδυάστηκε με τις χορογραφίες και την επιμέλεια κίνησης της Ειρήνης-Ερωφίλης Κλέπκου. Η μουσική επιμέλεια και προσαρμογή του Άρη Ζέρβα κούμπωσε σωστά και οι φωτισμοί της Χριστίνας Θανασούλα είναι εξίσου πειραγμένοι και παιχνιδιάρικοι!

«Μήδεια» του Μποστ λοιπόν η φετινή κεντρική παράσταση του θεάτρου «Θησείον», ένα άρτιο σύνολο χωρίς βωμολοχίες, χωρίς τις αριστοφανικές ευρεσιτεχνίες που εμφανίζονται τελευταία για να βγάλουν γέλιο αλλά μόνο τους θεατές από τα ρούχα τους βγάζουν, με ταλαντούχους ηθοποιούς κι ένα καλλιτεχνικό σύνολο που μου χάρισε ατέλειωτες ώρες γέλιου, μιας και οι ατάκες, το παίξιμο και η μουσική μού κρατάνε ακόμη συντροφιά. Έπρεπε ήδη να είστε στο ταμείο του θεάτρου!