Η Σοφί Άντερσεν είναι η συγγραφέας μιας πάρα πολύ ενδιαφέρουσας σειράς παιδικών βιβλίων που έχει την ιδιαιτερότητα να διαβάζεται εκ παραλλήλου: γονέας και παιδί μαζί, και στοχεύει στην καλλιέργεια της συναισθηματικής νοημοσύνης. Προσεγγίζει τα παιδιά με διδακτικό και πρωτοποριακό τρόπο. Θα διαβάσετε παρακάτω τί λέει η ίδια για τη σειρά των μοναδικών αυτών βιβλίων...
Η Σοφί Άντερσεν γεννήθηκε στην Αθήνα το 1982. Το 2000 σπούδασε Γερμανική Φιλολογία και συνέχισε στην Παιδαγωγική Ψυχολογία και την Ειδική Αγωγή. Έχει εργαστεί σε σχολεία και παιδικούς σταθμούς ενώ σήμερα δραστηριοποιείται στον χώρο της εκπαίδευσης στη Νορβηγία όπου ζει μόνιμα με την οικογένειά της.
Πώς σας ήρθε η ιδέα;
Σοφί Άντερσεν: Η ιδέα ήρθε ξαφνικά, όπως ίσως γίνεται πάντα. Μια όμορφη ηλιόλουστη Πρωτομαγιά που είχαμε πάει βόλτα με τα μικρά μου για να «πιάσουμε τον Μάη» και να συνεχίσουμε τα ήθη και έθιμα του Νότου στον μακρινό Βορρά. Συνέβη λοιπόν κάτι -που δεν θα ήθελα να το αποκαλύψω γιατί θα το αναφέρω σε μετέπειτα βιβλίο- και με έκανε να σκεφτώ πως είχα δύο επιλογές. Να το προσπεράσω ή να μιλήσω γι' αυτό. Επέλεξα το δεύτερο και προσπάθησα να βρω και κάποιο βιβλίο που θα με βοηθούσε στο να εξηγήσω στο μικρό μου «τρολ» το γεγονός. Δεν βρήκα όμως τότε κάτι να με εμπνεύσει. Και τότε μπήκε το ζιζάνιο μέσα μου και σκέφτηκα… Δεν υπάρχει… Μήπως μπορεί να δημιουργηθεί; Μήπως μπορώ να το δημιουργήσω εγώ;
Ποια ανάγκη οδήγησε στη δημιουργία της σειράς;
Σ.Α.: Αυτή λοιπόν η ανάγκη της επικοινωνίας, της καλύτερης επικοινωνίας των δύο κόσμων, των μικρών και των μεγάλων, που μοιάζουν πολύ περισσότερο από όσο διαφέρουν, με οδήγησε στη δημιουργία της σειράς, και όχι απλώς ενός βιβλίου, γιατί από την αρχή ήξερα ότι επρόκειτο για σειρά.
Πού διαφέρουν τα βιβλία της σειράς ΩΟ από άλλα βιβλία για παιδιά και σε ποιες ηλικίες απευθύνονται;
Σ.Α.: Πριν γράψω καν το πρώτο βιβλίο ήξερα όπως προείπα ότι σκόπευα στη δημιουργία σειράς βιβλίων. Και όταν μάλιστα επικοινώνησα με τον εκδότη μου για πρώτη φορά, θυμάμαι να του λέω «Θα σας ενδιέφερε μια παιδική σειρά βιβλίων που στόχο έχει την καλλιέργεια και την ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης;», και εκείνος να μου απαντάει «Ναι! Θα με ενδιέφερε και μάλιστα πολύ!» Στάθηκα τυχερή. Βρήκα συμπαίκτη! Γιατί ένα βιβλίο είναι πολλά περισσότερα από την αρχική ιδέα! Η οποία ήταν ποια; Να παρουσιάζεται η πλευρά του μικρού και η πλευρά του μεγάλου ταυτόχρονα.
Να πούμε εδώ ότι τα βιβλία είναι αρκετά μεγάλα. Ότι έχουν και δεν έχουν συνέχεια μεταξύ τους. Ότι δεν χρειάζεται να τα έχει κανείς όλα γιατί είναι αυτόνομα, παρόλα αυτά όλα μαζί φτιάχνουν μια όμορφη συνέχεια! Μπορεί κανείς να διαβάσει ένα κεφάλαιο τη φορά. Ένα μικρό επεισόδιο και να το «δει» και από τα μάτια του ενήλικα, αλλά και από του παιδιού. Και ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο δεν υπάρχουν ηλικιακά όρια. Οι μεγάλοι ζητούν κι άλλο χρόνο από την ζωή και θα ήθελαν να γυρνούσαν τα χρόνια πίσω, οι μικροί βιάζονται να μεγαλώσουν, οι στο ενδιάμεσο είναι πότε μικροί και πότε μεγάλοι, οπότε όλοι σε όποια ηλικία και αν γνωρίσουμε τους ήρωες των βιβλίων, έχουμε κάτι να πάρουμε. Ίσως γιατρέψουμε ένα τραύμα, ίσως προλάβουμε μια απερισκεψία, ίσως συγχωρήσουμε ένα λάθος, ίσως καταλάβουμε μια ενέργεια, ίσως δικαιολογήσουμε μια πράξη, ίσως αγαπήσουμε πιο πολύ τον εαυτό μας και τους άλλους.
Ποια τα οφέλη των βιβλίων ΩΟ για τα παιδιά και τους γονείς;
Σ.Α.: Έρχονται κοντά και περνούν χρόνο μαζί. Πραγματικό χρόνο. Και γνωρίζουν μια καθημερινότητα, έναν τρόπο σκέψης και ζωής που μπορεί να γίνει ο δικός τους τρόπος! Ποτέ δεν είναι πολύ αργά ή πολύ νωρίς για να δούμε τη ζωή αλλιώς.
Ποια θέματα/προβλήματα/ζητήματα συναντάμε στα βιβλία;
Σ.Α.: Η σειρά «πατάει» πάνω σε διάφορα θεωρητικά μοντέλα, τα οποία και αναφέρονται στο τέλος του βιβλίου και αναπτύσσει αλλά και θα αναπτύξει τα περισσότερα από τα θέματα που μας απασχολούν από την θετική τους πάντα πλευρά.
Τα βιβλία εμπνέονται από τη ζωή και παρουσιάζουν γεγονότα που έχουν συμβεί. Και αυτό είναι για μένα επιτυχία. Επειδή δεν μιλούμε για μυθοπλασία, είναι φανταστικό να μπορείς να πεις «Ξέρεις, είναι κάτι που γίνεται. Συμβαίνει! Δεν είναι ακατόρθωτο!» Άνθρωποι που συναντώ, περιστατικά που ζω, μπαίνουν μέσα στα βιβλία. Ανώνυμα και με πολλή προσοχή δείχνοντας τη θετική πλευρά της ζωής.
Στοχεύουμε στο να φύγουμε από το ΕΓΩ-σύστημα και να πάμε στο ΟΙΚΟ-σύστημα. Οίκος, το σπίτι μας που είναι η οικογένεια, οι συγγενείς μας, οι φίλοι μας, τα ζώα μας, η φύση, ο πλανήτης.
Έχουμε σκέψεις και συναισθήματα για τα συναισθήματα και τις σκέψεις των άλλων. Χωρίς παράλληλα να χάνουμε τον εαυτό μας. Υπάρχει μια ισορροπία που αναφέρεται στην σειρά.
Κάθε βιβλίο έχει ένα θέμα που προδίδεται από τον τίτλο. Ξέχωρα από αυτό όμως, κάθε βιβλίο πραγματεύεται κι άλλα θέματα από διαφορετική σκοπιά κάθε φορά και σε μικρότερη ή μεγαλύτερη κλίμακα. Μέσω της επανάληψης επιτυγχάνεται ο σκοπός μας δηλαδή η γνώση, η εξέλιξη, η ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης.
Τι σχόλια/αντιδράσεις έχετε εισπράξει από τα παιδιά που διάβασαν/γνώρισαν τα βιβλία ΩΟ;
Σ.Α.: Τους αρέσουν τα τρολ και το σύστημα καρδουλοφουντίτσες! Δεν θα σας τα μαρτυρήσω όλα, να έχετε κάποιο κίνητρο να γίνετε μέλος της παρέας μας!
Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους γονείς;
Σ.Α.: Το ίδιο με της Μαρίας Μοντεσσόρι «Η σωστή αγωγή ενός παιδιού είναι η μόνη σωτηρία της ανθρωπότητας». Δώστε τους αγάπη, η αγάπη δεν κακομαθαίνει. Αυτό έχουμε ανάγκη όλοι, αυτό ψάχνουμε σε όλη μας τη ζωή.
Να περιμένουμε περισσότερους τίτλους στη σειρά; Κι αν ναι, ποια θα είναι τα θέματα;
Σ.Α.: Ω, ναι! Επειδή η ζωή συνεχίζεται, η σειρά ΩΟ θα συνεχίζεται όσο μεγαλώνουμε και μικραίνουμε και βιώνουμε καταστάσεις. Να αποκαλύψω ότι το επόμενο βιβλίο θα μιλάει για τους υπερήλικες! Και για μένα προσωπικά είναι το καλύτερο μου κομμάτι.
Σοφί Άντερσεν: Η ιδέα ήρθε ξαφνικά, όπως ίσως γίνεται πάντα. Μια όμορφη ηλιόλουστη Πρωτομαγιά που είχαμε πάει βόλτα με τα μικρά μου για να «πιάσουμε τον Μάη» και να συνεχίσουμε τα ήθη και έθιμα του Νότου στον μακρινό Βορρά. Συνέβη λοιπόν κάτι -που δεν θα ήθελα να το αποκαλύψω γιατί θα το αναφέρω σε μετέπειτα βιβλίο- και με έκανε να σκεφτώ πως είχα δύο επιλογές. Να το προσπεράσω ή να μιλήσω γι' αυτό. Επέλεξα το δεύτερο και προσπάθησα να βρω και κάποιο βιβλίο που θα με βοηθούσε στο να εξηγήσω στο μικρό μου «τρολ» το γεγονός. Δεν βρήκα όμως τότε κάτι να με εμπνεύσει. Και τότε μπήκε το ζιζάνιο μέσα μου και σκέφτηκα… Δεν υπάρχει… Μήπως μπορεί να δημιουργηθεί; Μήπως μπορώ να το δημιουργήσω εγώ;
Ποια ανάγκη οδήγησε στη δημιουργία της σειράς;
Σ.Α.: Αυτή λοιπόν η ανάγκη της επικοινωνίας, της καλύτερης επικοινωνίας των δύο κόσμων, των μικρών και των μεγάλων, που μοιάζουν πολύ περισσότερο από όσο διαφέρουν, με οδήγησε στη δημιουργία της σειράς, και όχι απλώς ενός βιβλίου, γιατί από την αρχή ήξερα ότι επρόκειτο για σειρά.
Πού διαφέρουν τα βιβλία της σειράς ΩΟ από άλλα βιβλία για παιδιά και σε ποιες ηλικίες απευθύνονται;
Σ.Α.: Πριν γράψω καν το πρώτο βιβλίο ήξερα όπως προείπα ότι σκόπευα στη δημιουργία σειράς βιβλίων. Και όταν μάλιστα επικοινώνησα με τον εκδότη μου για πρώτη φορά, θυμάμαι να του λέω «Θα σας ενδιέφερε μια παιδική σειρά βιβλίων που στόχο έχει την καλλιέργεια και την ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης;», και εκείνος να μου απαντάει «Ναι! Θα με ενδιέφερε και μάλιστα πολύ!» Στάθηκα τυχερή. Βρήκα συμπαίκτη! Γιατί ένα βιβλίο είναι πολλά περισσότερα από την αρχική ιδέα! Η οποία ήταν ποια; Να παρουσιάζεται η πλευρά του μικρού και η πλευρά του μεγάλου ταυτόχρονα.
Να πούμε εδώ ότι τα βιβλία είναι αρκετά μεγάλα. Ότι έχουν και δεν έχουν συνέχεια μεταξύ τους. Ότι δεν χρειάζεται να τα έχει κανείς όλα γιατί είναι αυτόνομα, παρόλα αυτά όλα μαζί φτιάχνουν μια όμορφη συνέχεια! Μπορεί κανείς να διαβάσει ένα κεφάλαιο τη φορά. Ένα μικρό επεισόδιο και να το «δει» και από τα μάτια του ενήλικα, αλλά και από του παιδιού. Και ακριβώς γι’ αυτόν τον λόγο δεν υπάρχουν ηλικιακά όρια. Οι μεγάλοι ζητούν κι άλλο χρόνο από την ζωή και θα ήθελαν να γυρνούσαν τα χρόνια πίσω, οι μικροί βιάζονται να μεγαλώσουν, οι στο ενδιάμεσο είναι πότε μικροί και πότε μεγάλοι, οπότε όλοι σε όποια ηλικία και αν γνωρίσουμε τους ήρωες των βιβλίων, έχουμε κάτι να πάρουμε. Ίσως γιατρέψουμε ένα τραύμα, ίσως προλάβουμε μια απερισκεψία, ίσως συγχωρήσουμε ένα λάθος, ίσως καταλάβουμε μια ενέργεια, ίσως δικαιολογήσουμε μια πράξη, ίσως αγαπήσουμε πιο πολύ τον εαυτό μας και τους άλλους.
Ποια τα οφέλη των βιβλίων ΩΟ για τα παιδιά και τους γονείς;
Σ.Α.: Έρχονται κοντά και περνούν χρόνο μαζί. Πραγματικό χρόνο. Και γνωρίζουν μια καθημερινότητα, έναν τρόπο σκέψης και ζωής που μπορεί να γίνει ο δικός τους τρόπος! Ποτέ δεν είναι πολύ αργά ή πολύ νωρίς για να δούμε τη ζωή αλλιώς.
Ποια θέματα/προβλήματα/ζητήματα συναντάμε στα βιβλία;
Σ.Α.: Η σειρά «πατάει» πάνω σε διάφορα θεωρητικά μοντέλα, τα οποία και αναφέρονται στο τέλος του βιβλίου και αναπτύσσει αλλά και θα αναπτύξει τα περισσότερα από τα θέματα που μας απασχολούν από την θετική τους πάντα πλευρά.
Τα βιβλία εμπνέονται από τη ζωή και παρουσιάζουν γεγονότα που έχουν συμβεί. Και αυτό είναι για μένα επιτυχία. Επειδή δεν μιλούμε για μυθοπλασία, είναι φανταστικό να μπορείς να πεις «Ξέρεις, είναι κάτι που γίνεται. Συμβαίνει! Δεν είναι ακατόρθωτο!» Άνθρωποι που συναντώ, περιστατικά που ζω, μπαίνουν μέσα στα βιβλία. Ανώνυμα και με πολλή προσοχή δείχνοντας τη θετική πλευρά της ζωής.
Στοχεύουμε στο να φύγουμε από το ΕΓΩ-σύστημα και να πάμε στο ΟΙΚΟ-σύστημα. Οίκος, το σπίτι μας που είναι η οικογένεια, οι συγγενείς μας, οι φίλοι μας, τα ζώα μας, η φύση, ο πλανήτης.
Έχουμε σκέψεις και συναισθήματα για τα συναισθήματα και τις σκέψεις των άλλων. Χωρίς παράλληλα να χάνουμε τον εαυτό μας. Υπάρχει μια ισορροπία που αναφέρεται στην σειρά.
Κάθε βιβλίο έχει ένα θέμα που προδίδεται από τον τίτλο. Ξέχωρα από αυτό όμως, κάθε βιβλίο πραγματεύεται κι άλλα θέματα από διαφορετική σκοπιά κάθε φορά και σε μικρότερη ή μεγαλύτερη κλίμακα. Μέσω της επανάληψης επιτυγχάνεται ο σκοπός μας δηλαδή η γνώση, η εξέλιξη, η ενίσχυση της συναισθηματικής νοημοσύνης.
Τι σχόλια/αντιδράσεις έχετε εισπράξει από τα παιδιά που διάβασαν/γνώρισαν τα βιβλία ΩΟ;
Σ.Α.: Τους αρέσουν τα τρολ και το σύστημα καρδουλοφουντίτσες! Δεν θα σας τα μαρτυρήσω όλα, να έχετε κάποιο κίνητρο να γίνετε μέλος της παρέας μας!
Ποιο είναι το μήνυμά σας προς τους γονείς;
Σ.Α.: Το ίδιο με της Μαρίας Μοντεσσόρι «Η σωστή αγωγή ενός παιδιού είναι η μόνη σωτηρία της ανθρωπότητας». Δώστε τους αγάπη, η αγάπη δεν κακομαθαίνει. Αυτό έχουμε ανάγκη όλοι, αυτό ψάχνουμε σε όλη μας τη ζωή.
Να περιμένουμε περισσότερους τίτλους στη σειρά; Κι αν ναι, ποια θα είναι τα θέματα;
Σ.Α.: Ω, ναι! Επειδή η ζωή συνεχίζεται, η σειρά ΩΟ θα συνεχίζεται όσο μεγαλώνουμε και μικραίνουμε και βιώνουμε καταστάσεις. Να αποκαλύψω ότι το επόμενο βιβλίο θα μιλάει για τους υπερήλικες! Και για μένα προσωπικά είναι το καλύτερο μου κομμάτι.
Τα βιβλία της σειράς ΩΟ, της Σοφί Άντερσεν, κυκλοφορούν από τις εκδόσεις Φυλάτος. Στη σειρά ΩΟ κυκλοφορούν οι τίτλοι: Μαζί με τον Όσκαρ, Μεγαλώνω, Θα παίξεις μαζί μου;, Τι έγινες όταν μεγάλωσες;, Μεγαλώνουμε και μετακομίζουμε.
Λίγα λόγια για την σειρά ΩΟ:
Τα βιβλία της σειράς ΩΟ έχουν στόχο την καλλιέργεια και την εξέλιξη της συναισθηματικής νοημοσύνης σε μικρούς και μεγάλους. Βασίζονται στις παρακάτω κατευθύνσεις:
- empowerment model
Εμψυχώνουμε και ενδυναμώνουμε το παιδί, δίνοντας το προβάδισμα στα θετικά.
- coping skills
Ανακαλύπτουμε και χρησιμοποιούμε τις ικανότητες που έχουμε. Αποκτούμε σιγά σιγά αυτοπεποίθηση επειδή μαθαίνουμε να αντιμετωπίζουμε "δύσκολες" καταστάσεις και λύνουμε προβλήματα, έχοντας έτσι τον έλεγχο και την ευθύνη της ζωής μας
- attachment parenting
Τα τελευταία χρόνια μιλούν οι άνθρωποι για "ποιοτικό χρόνο" με τα παιδιά, καταλήγοντας να περνούν πολύ λίγο χρόνο μαζί τους. Για να γνωρίσεις κάποιον όμως χρειάζεται χρόνος, χρόνος ποσοτικός. Γιατί, ναι, το παιδί σου το γνωρίζεις, το μαθαίνεις ημέρα με την ημέρα, γιατί αλλάζει διαρκώς. Και το γνωρίζεις μέσω της παρατήρησης περισσότερο, παρά μέσω των στάνταρ ερωτήσεων. Αυτό κάνουν κι αυτά. Μας παρατηρούν μέρα νύχτα, μας σκανάρουν από την κορυφή μέχρι τα νύχια, ελέγχουν τα όριά μας και τσεκάρουν τις αντιδράσεις μας. Έτσι μας μαθαίνουν. Σταθείτε μισό λεπτό και αναλογιστείτε, πόσο γνωρίζετε τους γονείς σας και πόσο το παιδί σας. Γιατί συνέβη αυτό. Γιατί τους γονείς μας τους κοιτούσαμε ως παιδιά, ενώ τα παιδιά μας ως γονείς. Αν αλλάξουμε, αν δούμε με τα μάτια του παιδιού η ζωή μας θα γίνει πιο διασκεδαστική.
- the ecological theory of child development
Ζούμε συνεχώς με τις αλλαγές. Μικρές και μεγάλες. Αυτές οι αλλαγές μας τρομάζουν, εμάς τους ενήλικες, πόσο μάλλον τα παιδιά. Χρειάζονται βοήθεια για να μεταβούν από το ένα στάδιο στο άλλο, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει βοήθεια για να πάμε από το σαλόνι που παίζουμε στην κουζίνα για να φάμε. Έχουν ανάγκη από προετοιμασία. Συζητούμε για το τι θα επακολουθήσει, βγαίνουμε από την μια κατάσταση και γλιστράμε απαλά στην άλλη. Η ζωή μας γίνεται πιο εύκολη.
- the circle of security
Το παιδί διανύει έναν κύκλο κάθε φορά που εξερευνά. Χρειάζεται τη σιγουριά που του προσφέρει η παρουσία του ενήλικα που είναι παρών, για να κάνει το βήμα να φύγει, να δει, να παίξει (ανάλογα με την ηλικία) και να επιστρέψει. Σκοπός μας είναι να αντικαταστήσουμε τη χρήσης μιας πολυειπωμένης πρότασης "ζητά την προσοχή σου" που ίσως με τα χρόνια έχει πάρει αρνητική χροιά σε πολλές χώρες του κόσμου με την πρόταση "έχει ανάγκη και επιδιώκει την επαφή μαζί σου". Το παιδί έχει ανάγκη επαφής με τον γονέα/κηδεμόνα/παιδαγωγό. Προσπαθεί διαρκώς να δημιουργήσει σχέση (connection/contact)
-creating confidentiality
Η έννοια της εμπιστευτικότητας σημαίνει εξασφάλιση του απορρήτου προς όφελος των συναλλασσόμενων. Στην περίπτωσή μας αφορά στις συναλλαγές του παιδιού με τους γονείς του και αντίστροφα. Στις συναλλαγές του παιδιού με τους φίλους του και τους δασκάλους του. Η εμπιστευτικότητα εξασφαλίζει την προθυμία του παιδιού να αποκαλυφθεί και είναι η βάση για την θεμελίωση και τη συνέχιση της εμπιστοσύνης. Η εμπιστευτικότητα θα πρέπει να τονιστεί ως ιδιαίτερα σημαντική για την ανατροφή των παιδιών, διότι χωρίς την εγγύηση της εμπιστευτικότητας, ένα παιδί δε θα αποκαλύψει ποτέ, αυθόρμητα, κάτι κατά τη δική του αντίληψη, σοβαρό.
Οι εκδόσεις Φυλάτος προσέφεραν 5 ebooks (ένα για κάθε τίτλο) σε ισάριθμους τυχερούς αναγνώστες -ένα στον καθένα, με τυχαία επιλογή. Διαβάστε τους γενικούς όρους των δωροθεσιών εδώ.
