Η Κασετίνα είναι το βιβλίο εκείνο που κάθε σύγχρονος μυθοπλάστης θα ήθελε να είχε στην εργογραφία του, ειδικά αν αρέσκεται στις ιστορίες που εστιάζουν στις αιματοβαμμένες περιόδους της ιστορίας.
Αν ο τελευταίος τόμος που διάβασες από την πένα της Θάλειας Κουνούνη είχε να κάνει με τα Greek ή L.A.V Θέραπι -προηγήθηκαν εκδοτικά- ή αν η εμπειρία που έχεις από την ίδια σχετίζεται με κάποιο από τα παραπάνω, η Κασετίνα κάνει την ανατροπή: πρόκειται για κοινωνικό πολεμικό δράμα εποχής, γεμάτο από συγκίνηση, μελαγχολία, θλίψη, φόρτιση συναισθημάτων καθώς γνωρίζεις την τραγική -όσο και συναρπαστική- ιστορία μιας οικογένειας, δύο αδερφών, δύο εραστών, ενός έθνους, του κόσμου (σου)...
Στη δομή του, αποσπασματικές εικόνες που αφορούν σε διάφορα πρόσωπα συνθέτουν την ιστορία τους (τα κομμάτια του παζλ) ενώ παράλληλα εμβόλιμα μέσα στις αφηγήσεις ξεδιπλώνεται μια ιστορική αναδρομή με επίκεντρο τη δεύτερη δεκαετία του 20ου αιώνα. Με την επίγνωση ότι αυτά τα λόγια ενδεχομένως να μη λένε κάτι το ιδιαίτερο, ούτε να σκιαγραφούν την αναγνωστική μαγεία αυτών των σελίδων σε εκείνον που δεν έχει διαβάσει το πόνημα, οφείλω να σημειώσω την υπέροχη αφηγηματική τεχνική της Θάλειας Κουνούνη, την αισθαντική της πένα, το σκεπτικό της ύφος, τις φιλοσοφικές προεκτάσεις, το πόσο τέλεια ενημερωμένη και διαβασμένη είναι για το κοινωνικοπολιτικό και ιστορικό υπόβαθρο... το πόσο δίκαια παρουσιάζει την ιστορία της Γερμανίας όχι μόνο σε ό,τι αφορά στους Εβραίους, μα την ολοκληρωμένη εικόνα με όλες τις παραμέτρους συμπεριλαμβανομένου του πώς βίωσαν οι Γερμανοί πολίτες αυτήν την εποχή -σε πάμπολλες περιπτώσεις η σχετική βιβλιογραφία «στέκεται» κατά αποκλειστικότητα στο τι πέρασαν οι Εβραίοι. Μόνο. Ναι, επειδή ήταν ο αδύναμος κρίκος του πολέμου, επειδή εκείνοι διώχθηκαν, κυνηγήθηκαν, βασανίστηκαν, δολοφονήθηκαν... Μα θα έλεγες ότι πόνεσαν μόνο αυτοί; Με πόση προκατάληψη «κοιτάμε» άνισα στο χάρτη; Η Θάλεια πάντως είδε όλη την εικόνα κι εκεί που «μιλάει» για το τέλος του πολέμου, την ώρα που θα γράψει: Όταν μια κόλαση κλείνει, αυτοί που την εκκενώνουν... θα συμπληρώσω νοερά τη φράση υπολογίζοντας -πια- όλο τον ανθρώπινο πόνο, και τους μεν και τους δεν. Κι όταν θα ρωτήσει: Πόσο μελάνι χρειάζεται για να καθορίσει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων;, ξέρεις ήδη πόσο σκληρή είναι η απάντηση. Πάντως, το πόση σκληρότητα θα συναντήσεις σε έναν πόλεμο και τις επιπτώσεις αυτής, φρόντισε να τα υπογραμμίσει (και) με διαπιστώσεις όπως: Και ο άνθρωπος να αφαιρεί από πάνω του κάθε ανθρώπινο, γιατί πασχίζει απλώς να επιβιώσει.
Περίτεχνες εκφράσεις προσφέρουν πλούτο γραφής και αναγνωστική ποιότητα. Η στιγμή σού ανήκει την ώρα που τη ζεις. Μετά γίνεται ανάμνηση. Φιλοσοφικές ερωτήσεις εμπλουτίζουν τη λογοτεχνία. Άραγε να έχει χρωστούμενα η ζωή και κάποια στιγμή να τα ξοφλάει; Και οι απαντήσεις τους, που δημιουργούνται θες δε θες στο κεφάλι σου, ενδυναμώνουν τη φόρτιση. Διέξοδο αποτελούν διάσπαρτες διατυπώσεις όπως: Το αγνό καλό έχει τη δύναμη, αν όχι να επιβιώσει, τουλάχιστον να ξεχωρίσει μέσα στο σκοτεινό και διαβολικό κακό.
Ένα μυθιστόρημα σταθμός στα ελληνικά γράμματα που αξίζει και το τελευταίο δευτερόλεπτο ανάγνωσης, μια αληθινή μυθογραφία -ή ένα αντι-μυθιστόρημα;-, ένα βιβλίο-μαρτυρία, ένα ξεσκόνισμα ηθικής θα πει η ίδια ανύποπτα -πόσο ταιριάζει!-, φρίκη, πόλεμος, πόλεμος, φρίκη... μα και έρωτας, και αγάπη... Μια ιστορία δύο ανθρώπων που δεν τους επιτρέπεται να είναι μαζί. Μια ιστορία δύο άλλων που τολμούν να αλλάξουν τον κόσμο. Και η ιστορία της Χελένα που αφηγείται σε πρώτο πρόσωπο από το υπερπέραν χάρη στη συγγραφική μαεστρία της συγγραφέα. Και μια δικαστική αίθουσα όπου ξετυλίγονται εβδομήντα χρόνια μνήμης. Και και και...
Μπορείς να πεις πολλά. Προσφέρει εναύσματα, δίνει τροφή στο μυαλό και στο συναίσθημα. Σίγουρα αποτελεί φόρο τιμής, αναμφισβήτητα σε πλημμυρίζει με βία και κτηνωδία στο έπακρο. Τόση βία με αφορμή έναν μεγάλο σκοπό, για το καλό της ανθρωπότητας -πόση ειρωνεία!- μα στο τέλος τέλος, ένα μήνυμα χαράζεται ανεξίτηλα στα μάτια: Ποτέ ξανά! Κι αυτό -ίσως/και να- αρκεί, σήμερα που δε μπορείς πια να αλλάξεις το παρελθόν αλλά μπορείς να επενδύσεις σε ένα αντάξιο της ανθρωπότητας μέλλον.
Εκπληκτικό!
Το μυθιστόρημα της Θάλειας Κουνούνη, Κασετίνα, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη.
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Λιβάνη και τη Θάλεια Κουνούνη για τη διάθεση του βιβλίου.
Το παραπάνω περιέχει αποσπάσματα.
Περισσότερα από/για τη Θάλεια Κουνούνη:
Δεν υπήρξα ποτέ Χωρίς εσένα
Η Θάλεια Κουνούνη και Η παναγία των δελφινιών
