Στο μυθιστόρημα της Μαρίας Στυλιανού θα γνωρίσετε τη Μαργαρίτα. Μια γυναίκα που αναζητεί να καλύψει τις «τρύπες» της ζωής της -της ύπαρξής της ολόκληρης- διαβάζοντας ένα ημερολόγιο. Κι έναν άντρα που γερνά στον εγκλεισμό άδικα. Και μια παρέα μικρών παιδιών που τα ένωσε η μοίρα τους και τα χώρισε η ζωή κάπως άδοξα... και πολλά άλλα πρόσωπα· όλα δραματικά όπως τα γεγονότα που τα στιγμάτισαν.
Στο οπισθόφυλλο οι λίγες λακωνικές πληροφορίες αποτυπώνονται με τρόπο ώστε να μην αποκαλύπτουν στοιχεία της ιστορίας. Το ίδιο θα κάνω κι εγώ, λοιπόν. Αντί να σας μιλήσω για την υπόθεση, θα σας πω για αυτά που εισέπραξα διαβάζοντας το βιβλίο, τη γραφή, το ύφος, τη δομή του...
Η μυθοπλασία αποτελείται από σύντομες εικόνες που «προβάλλονται» διαδοχικά ως αποσπάσματα-ματιές από την κλειδαρότρυπα στις ζωές των προσώπων· κομμάτια ενός παζλ που θα ολοκληρωθεί σε χρόνο και τρόπο ορισμένο από τη συγγραφέα, βεβαίως. Η γραφή είναι στρωτή κι ενδιαφέρουσα, καθώς αλλού είναι άκρως λογοτεχνική κι αλλού απλή και λαϊκή, ξαφνιάζοντας λίγο τον αναγνώστη κυρίως στα πρώτα κεφάλαια. Η Μαρία Στυλιανού επέλεξε να «προβάλλει» τα πρόσωπα με διαφορετικό χειρισμό έκφρασης αναλόγως της ιστορίας τους κι έτσι το στοιχείο που χαρακτηρίζει όλο το βιβλίο είναι η ρέουσα γλώσσα.
Γύρω στη μέση της αφήγησης κορυφώνεται το μυστήριο και εξάπτεται το ενδιαφέρον για τη συνέχεια ενώ σιγά-σιγά μπαίνουν στις θέσεις τους τα κομμάτια του παζλ που σας έλεγα και αρχίζουν να συμπληρώνονται οι εικόνες. Τα σκόρπια αποσπάσματα αποκτούν συνοχή και όγκο, και ξεκινάς να έχεις αγωνία πλέον για τις κρυφές πτυχές της ιστορίας.
Οι ήρωες είναι περισσότερο στατικοί στον παρόντα χρόνο, η δράση προκύπτει μέσα από τις αφηγήσεις/αναμνήσεις που αφορούν στο παρελθόν τους· ένα ακόμη χαρακτηριστικό της αφηγηματικότητας.
Πραγματεύεται διάφορα κοινωνικά ζητήματα που αφορούν άπαντες ενώ υπάρχουν κι εκείνες οι μικρές προτάσεις που χτυπούν μέσα σου όταν τις συναντάς... όπως για παράδειγμα, όταν λέει ότι δεν μπορούμε να ξέρουμε με σιγουριά τι κρύβει ένας άνθρωπος μέσα στα βάθη της ψυχής του. Γιατί ξέρεις ό,τι έτσι είναι, όμως δε θα σε αφήσει «αμέτοχο» η διατύπωση.
Μιλάει για ανθρώπους που βασανίζονται μέσα από τα πάμπολλα προβλήματα της καθημερινότητας και μου αρέσει που οι χαρακτήρες του μυθογραφήματος είναι γήινοι και απτοί, που βρίσκεις μια «ταλαιπωρία» να ταυτιστείς μαζί τους, είτε επειδή σου έχει συμβεί, είτε γιατί έχεις δικά σου παραδείγματα... και παράλληλα, μ' αρέσει που περνά το σχόλιό της για τις δομές της κοινωνίας και του κράτους, για τα κακώς κατεστημένα της εποχής μας, για τα ελαττώματα του συστήματος, για τους βρόμικους μηχανισμούς του. Μ' αρέσει που μιλάει ακόμα και για τους καλλιτέχνες καθώς οι καλλιτέχνες έχουν την τάση να ξεψειρίζουν το καθετί και να καταγράφουν σχολαστικά ακόμα και την παραμικρή λεπτομέρεια, φανερώνοντας έτσι ότι «έσκαψε» μέσα στους ήρωες, δε τους «είδε» επιφανειακά και πρόχειρα.
Τελικά, δε ξέρω αν αυτό το βιβλίο ενδείκνυται για χαλαρές βουτιές στη θάλασσα και ηλιοθεραπεία στην ξαπλώστρα. Όμως ξέρω ότι είναι ένα ανάγνωσμα με νόημα, ουσία, ενδιαφέρον και καταστάλαγμα.
Το μυθιστόρημα της Μαρίας Στυλιανού, Στον ιστό μιας υπόσχεσης, κυκλοφορεί από τις Βιβλιοεκδόσεις Αναζητήσεις.
Ευχαριστώ τη Μαρία Στυλιανού για τη διάθεση του βιβλίου
Το παραπάνω περιέχει αποσπάσματα