Αντί εισαγωγής ένα λογοτεχνικό βιογραφικό σημείωμα:
Ονομάζομαι Μανώλης Μπίστας, γεννήθηκα-μεγάλωσα στην Κερατέα και κατοικώ στο Λαύριο. Πριν δύο χρόνια αποφάσισα να εκδώσω την πρώτη μου ποιητική συλλογή, είχε τον τίτλο «Το επικίνδυνο της λήθης», εκδόσεις ΑΩ, και πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε η δεύτερη με τίτλο «Μια σταλίτσα θάλασσα» των εκδόσεων Μπιλιέτο. Και στις δύο ποιητικές συλλογές συνεργάστηκα (για το εξώφυλλο) με τον ζωγράφο Γιώργο Αγγελή, που δημιούργησε τα έργα αφού διάβασε τα ποιήματα μου. Είχα την τύχη και την τιμή να μου παρουσιάσουν αυτές τις δύο συλλογές, σε δύο πολύ όμορφες βραδιές, οι Θέμης Μουμουλίδης (σκηνοθέτης), Γιώργος Ανδρέου (συνθέτης-στιχουργός-ποιητής) και Κώστας Φασουλάς (στιχουργός), Τασούλα Βεβρενιώτη (Φιλόλογος-Ιστορικός).
Ονομάζομαι Μανώλης Μπίστας, γεννήθηκα-μεγάλωσα στην Κερατέα και κατοικώ στο Λαύριο. Πριν δύο χρόνια αποφάσισα να εκδώσω την πρώτη μου ποιητική συλλογή, είχε τον τίτλο «Το επικίνδυνο της λήθης», εκδόσεις ΑΩ, και πριν λίγο καιρό κυκλοφόρησε η δεύτερη με τίτλο «Μια σταλίτσα θάλασσα» των εκδόσεων Μπιλιέτο. Και στις δύο ποιητικές συλλογές συνεργάστηκα (για το εξώφυλλο) με τον ζωγράφο Γιώργο Αγγελή, που δημιούργησε τα έργα αφού διάβασε τα ποιήματα μου. Είχα την τύχη και την τιμή να μου παρουσιάσουν αυτές τις δύο συλλογές, σε δύο πολύ όμορφες βραδιές, οι Θέμης Μουμουλίδης (σκηνοθέτης), Γιώργος Ανδρέου (συνθέτης-στιχουργός-ποιητής) και Κώστας Φασουλάς (στιχουργός), Τασούλα Βεβρενιώτη (Φιλόλογος-Ιστορικός).
Τι σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Μ.Μ.: Γράφω για να γεμίσω τα κενά της σιωπής ή τον άσκοπο θόρυβο. Πιθανών από ανάγκη να φτιάξω όνειρα ή εφιάλτες για όταν κοιμηθώ.
Αν θα έπρεπε να το περιγράψετε με μία μόνο λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Μ.Μ.: Χαρμολύπη
Τι θα συμβουλεύατε εκείνον που επρόκειτο να το διαβάσει;
Μ.Μ.: Δεν είμαι κατάλληλος να δίνω συμβουλές· ίσως θα του έλεγα τι είναι γι' εμένα η ποίηση: ένας περίπατος σε αρωματισμένο σκοτάδι, συντροφιά με λαμπιρίζουσες μορφές και φωσφορίζοντα άνθη.
Αν το βιβλίο σας ήταν/γινόταν ένα κανονικό ταξίδι κάπου στον κόσμο, που θα πηγαίναμε και πόσες μέρες θα κρατούσε;
Μ.Μ.: Αν η ερώτηση αφορούσε την Ελλάδα θα σας απαντούσα την Αστυπάλαια και για πάντα. Ίσως στην Ουρουγουάη για ένα καλοκαίρι.
Κλείστε τη μίνι συνέντευξη με μία φράση/παράγραφο από το βιβλίο
Μ.Μ.:
...Άργησες και σήμερα,
...Άργησες και σήμερα,
τελικά δεν ήρθες·
και δε βαθμολογούνται
εκθέσεις άνευ κατακλείδας.
Όλα τα παραπάνω είπε και έγραψε απαντώντας τις ερωτήσεις μου ο ίδιος. Διαβάζοντας τα έργα της συλλογής, κυριαρχούν η απώλεια και η μοναξιά· συχνές είναι οι περιπτώσεις για κάτι που λείπει, που έφυγε ή που δεν ήρθε... που πάλιωσε... που τελειώνει ή τέλειωσε. Με πιο ερευνητικό ψάξιμο, διάσπαρτος φωτίζεται ένας -ο- έρωτας και αναμνήσεις για πράγματα που έγιναν ή που θα ήθελε εκείνος να ζήσει. Και μια διάχυτη μελαγχολία που τόσο ταιριάζει με την ποίηση. Και θλίψη.
Οι αρχέγονες αυτές, άνευ ρίμας, ποιητικές αναζητήσεις, συχνά «μπερδεύονται» με πεσμένα άνθη, φύλλα ή καρπούς· σημειολογικά στοιχεία της φύσης και της ολοκλήρωσης ενός κύκλου ζωής, της μέγιστης ωρίμανσης ή, ακόμα, του τέλους. Συχνές είναι και οι αναφορές στο φεγγάρι, τη νύχτα και τα αστέρια:
Τ' αστέρια, ο μακρινός γαλαξίας,
θαρρείς μνημείο είναι
για τους πεσόντες στο στίβο της αγάπης
...στο άπιαστο θα λέγαμε με κυριολεκτικές αντιστοιχίες όμως προφητικά, όσο και αντιφατικά, ο Μανώλης Μπίστας, ξεκινά το βιβλίο του με τον πιο αισιόδοξο κι ελπιδοφόρο στίχο:
Όλα μπορούν να συμβούν λοιπόν
και μάλιστα με τέτοια σύνταξη ώστε να προκύπτει η διαπίστωση ότι εκείνο που προσμονά κανείς έρχεται -αν δεν είναι κιόλας εδώ.
Γράφει σε πρώτο και τρίτο πρόσωπο αλλά ακόμα και στα τριτοπρόσωπα έργα ξέρεις ότι διαβάζεις για τον ίδιο. Καταλαβαίνεις ότι γράφει με επίκεντρο τον εαυτό του για ό,τι σκέφτεται, αισθάνεται κι επιθυμεί.
Έχω σημειώσει μια απορία που διάβασα σε έναν στίχο:
Καλή η ανάμνηση -
φτάνει όμως αυτό, για να γίνει το ποίημα;
και νομίζω η απάντηση βρίσκεται μέσα στην ποίηση, τοποθετημένη από τον ίδιο εκεί ενώ σε ερώτησή μου -παραπάνω- συνδέει το βιβλίο του με την Αστυπάλαια (ή την Ουρουγουάη)· κι εμένα μου προκάλεσε νησιωτικές εικόνες αλλά από την Κέρκυρα.
Τέλος, μιλώντας για ερωτήματα, η συλλογή ολοκληρώνεται με ποιητικό διάλογο ανάμεσα στον ίδιο και τον -εκάστοτε- αναγνώστη του όπου απαντά δίνοντας εξηγήσεις σε αυτά που δε πρόλαβε να ερωτηθεί όμως υποβόσκουν... αναγνωρίζοντας την έκθεση, προφανώς.
Ευχαριστώ τον Μανώλη Μπίστα για τη διάθεση του βιβλίου του.
Το παραπάνω περιέχει αποσπάσματα.
Όλα τα παραπάνω είπε και έγραψε απαντώντας τις ερωτήσεις μου ο ίδιος. Διαβάζοντας τα έργα της συλλογής, κυριαρχούν η απώλεια και η μοναξιά· συχνές είναι οι περιπτώσεις για κάτι που λείπει, που έφυγε ή που δεν ήρθε... που πάλιωσε... που τελειώνει ή τέλειωσε. Με πιο ερευνητικό ψάξιμο, διάσπαρτος φωτίζεται ένας -ο- έρωτας και αναμνήσεις για πράγματα που έγιναν ή που θα ήθελε εκείνος να ζήσει. Και μια διάχυτη μελαγχολία που τόσο ταιριάζει με την ποίηση. Και θλίψη.
Οι αρχέγονες αυτές, άνευ ρίμας, ποιητικές αναζητήσεις, συχνά «μπερδεύονται» με πεσμένα άνθη, φύλλα ή καρπούς· σημειολογικά στοιχεία της φύσης και της ολοκλήρωσης ενός κύκλου ζωής, της μέγιστης ωρίμανσης ή, ακόμα, του τέλους. Συχνές είναι και οι αναφορές στο φεγγάρι, τη νύχτα και τα αστέρια:
Τ' αστέρια, ο μακρινός γαλαξίας,
θαρρείς μνημείο είναι
για τους πεσόντες στο στίβο της αγάπης
...στο άπιαστο θα λέγαμε με κυριολεκτικές αντιστοιχίες όμως προφητικά, όσο και αντιφατικά, ο Μανώλης Μπίστας, ξεκινά το βιβλίο του με τον πιο αισιόδοξο κι ελπιδοφόρο στίχο:
Όλα μπορούν να συμβούν λοιπόν
και μάλιστα με τέτοια σύνταξη ώστε να προκύπτει η διαπίστωση ότι εκείνο που προσμονά κανείς έρχεται -αν δεν είναι κιόλας εδώ.
Γράφει σε πρώτο και τρίτο πρόσωπο αλλά ακόμα και στα τριτοπρόσωπα έργα ξέρεις ότι διαβάζεις για τον ίδιο. Καταλαβαίνεις ότι γράφει με επίκεντρο τον εαυτό του για ό,τι σκέφτεται, αισθάνεται κι επιθυμεί.
Έχω σημειώσει μια απορία που διάβασα σε έναν στίχο:
Καλή η ανάμνηση -
φτάνει όμως αυτό, για να γίνει το ποίημα;
και νομίζω η απάντηση βρίσκεται μέσα στην ποίηση, τοποθετημένη από τον ίδιο εκεί ενώ σε ερώτησή μου -παραπάνω- συνδέει το βιβλίο του με την Αστυπάλαια (ή την Ουρουγουάη)· κι εμένα μου προκάλεσε νησιωτικές εικόνες αλλά από την Κέρκυρα.
Τέλος, μιλώντας για ερωτήματα, η συλλογή ολοκληρώνεται με ποιητικό διάλογο ανάμεσα στον ίδιο και τον -εκάστοτε- αναγνώστη του όπου απαντά δίνοντας εξηγήσεις σε αυτά που δε πρόλαβε να ερωτηθεί όμως υποβόσκουν... αναγνωρίζοντας την έκθεση, προφανώς.
Ευχαριστώ τον Μανώλη Μπίστα για τη διάθεση του βιβλίου του.
Το παραπάνω περιέχει αποσπάσματα.
