Την περασμένη εβδομάδα είδα στο Διάχρονο Θέατρο Μαίρης Βιδάλη το έργο του Μολιέρου «Οι Ψευτοσπουδαίες». Παρότι έχω δει αρκετά έργα του Μολιέρου, το συγκεκριμένο το είδα πρώτη φορά. Και όπως γράφεται και στο πρόγραμμα της παράστασης (το οποίο μπορείτε να βρείτε στο θέατρο στη τιμή των επτά ευρώ, και περιέχει όλο το έργο), είναι το μοναδικό έργο του Μολιέρου που έχει για πρωταγωνίστριες γυναίκες και όχι άντρες.
Ο Μολιέρος (πραγματικό όνομα: Ζαν Μπατίστ Ποκλέν) μας χάρισε υπέροχες και διαχρονικές κωμωδίες, όπως: «Ο αρχοντοχωριάτης», «Κατά φαντασίαν ασθενής», «Ο μισάνθρωπος», «Ταρτούφος», «Ο φιλάργυρος» και πολλές άλλες. Οι «Ψευτοσπουδαίες» (1672) είναι το προτελευταίο έργο του πριν πεθάνει και το έγραψε ειδικά για την γυναίκα του, την Αρμάντ Μπεζάρ προκειμένου αυτή να υποδυθεί την ηρωίδα του, την Ερριέτ. Πληροφοριακά αναφέρουμε εδώ ότι το κύκνειο άσμα του είναι «Ο κατά φαντασίαν ασθενής» και ότι ο μεγάλος θεατρογράφος και ηθοποιός πέθανε το 1673 από φυματίωση στην ηλικία των πενήντα ενός ετών.
Στις «Ψευτοσπουδαίες» -που ο γαλλικός πρωτότυπος τίτλος είναι «Οι σοφές γυναίκες»- ο Μολιέρος σατιρίζει τις μεγαλοαστές κυρίες που γνωρίζουν δέκα γράμματα και αναζητούν παντού γύρω τους την κουλτούρα. Στην πραγματικότητα όμως είναι ψευτοδιανοούμενες, ημιμαθείς και στο μόνο που αρέσκονται είναι το «φαίνεσθαι» και όχι το «είναι». Λατρεύουν έναν προικοθήρα μόνο και μόνο επειδή αυτός δηλώνει ποιητής, στην πραγματικότητα όμως είναι ένας μικροκομπιναδόρος που έχει καταλάβει την αδυναμία τους. Απολύουν την μαγείρισσα επειδή δεν μιλά σωστά γαλλικά, κι ας είναι ιδιαίτερα καλή και τίμια στην εργασία για την οποία την έχουν προσλάβει.
Ηρωίδες λοιπόν σε αυτό το έργο είναι η Μπελίζ -έξοχα ερμηνευμένη από την εκπληκτική Μαίρη Βιδάλη (την είχα δει πέρυσι στο έργο του Τουργκένιεφ «Ένας μήνας στην εξοχή» και ήταν εξαιρετική. Αυτή η ηθοποιός μπορεί να ερμηνεύσει εξίσου υπέροχα δραματικούς και κωμικούς ρόλους)- και η Φιλαμίντη, ερμηνευμένη από την Γωγώ Αντζολετάκη, η οποία μας χαρίζει και αυτή μια σπουδαία ερμηνεία.
Η Φιλαμίντη έχει δυο κόρες, την Ερριέτ (μια δροσερή παρουσία μας δίνει η Έλλη Δαδήρα) και την Αρμάνδη (απολαυστική η Μαρλέν Κάραλη). Η Ερριέτ είναι ερωτευμένη με τον Κλίτανδρο (εξαίσιος ο Δημήτρης Δρακόπουλος στον ρόλο του απλού και τίμιου μελλοντικού γαμπρού) και η Αρμάνδη επηρεασμένη από τις ιδέες της μητέρας της επιθυμεί να μην παντρευτεί αλλά να αφοσιωθεί στη λογοτεχνία και τις τέχνες. Ο πατέρας των κοριτσιών είναι ο απλοϊκός και δίκαιος Κρυσάλ (αγνώριστος ο εκπληκτικός Πέτρος Αποστολόπουλος, που τον έχω απολαύσει σε πολλούς διαφορετικούς ρόλους τα τελευταία χρόνια, αποδεικνύεται χαμαιλέοντας υποκριτικής), ο οποίος θέλει τον Κλίτανδρο για γαμπρό του. Η γυναίκα του όμως, όπως και η αδελφή του, η επιπόλαιη Μπελίζ, προτιμούν για άντρα της Ερριέτ τον υπερφίαλο Τρισοτέν (Κωνσταντίνος Τζέμος, πολύ καλός ως Τρισοτέν, θα τον απολαύσετε να τραγουδά υπέροχες άριες αφού έχει σπουδάσει κλασική μουσική και έχει εμφανιστεί στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, στο Ηρώδειο κ.λ.π.). Η Ερριέτ παρακαλεί τον πατέρα της να την βοηθήσει να παντρευτεί τον αγαπημένο της, αλλά ο Κρυσάλ είναι δειλός και δεν θέλει να αντιταχθεί στην γυναίκα του. Και τότε εμφανίζεται ο πονηρός θείος Άριστος (εξίσου απολαυστικός με όλους τους υπόλοιπους, ο ηθοποιός Κωνσταντίνος Νιάρχος που ενθουσιάζει το κοινό με τις μούτες του) που καλείται να βοηθήσει την ανιψιά του και να βάλει τα πράγματα στην θέση τους.
Την σκηνοθεσία υπογράφει η Κατερίνα Μαντέλη, που αξιοποιεί στο έπακρο τα ταλέντα των ηθοποιών και εκμεταλλεύεται και την παραμικρή γωνιά της σχετικά μικρής σκηνής του θεάτρου. Την μετάφραση και διασκευή του έργου έχει επιμεληθεί η Μαίρη Βιδάλη, μας έχει μεταφέρει έναν ζωντανό λόγο που ρέει μέσα από τα στόματα των ηθοποιών. Τα κουστούμια της Γκαλίνα Σουλτανόβιτσι είναι ταιριαστά με την εποχή του 17ου αιώνα: περούκες, έντονο μακιγιάζ για άντρες και γυναίκες, μακριές κάλτσες στους άντρες, αποκαλυπτικά ντεκολτέ, γενικά επικρατεί η υπερβολή της αναγέννησης. Τέλος τα σκηνικά είναι της Ιωάννας Κατσιαβού, ιδιαίτερα λειτουργικά και σχετικά μινιμαλιστικά.
Ταυτότητα:
«Οι Ψευτοσπουδαίες» (Les Femmes Savantes)
Συγγραφέας: Μολιέρος (Ζαν Μπατίστ Ποκλέν)
Ελεύθερη απόδοση-διασκευή: Μαίρη Βιδάλη
Σκηνοθεσία: Κατερίνα Μαντέλη
Σκηνικά: Ιωάννα Κατσιαβού
Φωτισμοί: Γιώργος Δανεσής
Παίζουν:
Μπελίζ: Μαίρη Βιδάλη
Φιλαμίντη: Γωγώ Ατζολετάκη
Τρισοτέν: Κωνσταντίνος Τζέμος
Κρυσάλ: Πέτρος Αποστολόπουλος
Κλίτανδρος: Δημήτρης Δρακόπουλος
Ερριέτ: Έλλη Δαδήρα
Άριστος: Κωνσταντίνος Νιάρχος
Αρμάνδη: Μαρλέν Κάραλη
Βάντιους: Σάββας Σουρμελίδης
Κάθε Σάββατο στις 21.00 και Κυριακή στις 19.30 στο Διάχρονο θέατρο, Πυθέου 50-52, Ν. Κόσμος (μετρό Άγιος Ιωάννης-έξοδος Κασομούλη), 2107233229, μέχρι την Κυριακή των Βαΐων.
Σημειώστε: οι τρεις πρώτοι αναγνώστες του koukidaki σε κάθε παράσταση που θα καλούν στο θέατρο -αναφέροντας ότι είδαν την προσφορά εδώ- για να κλείσουν θα έχουν με κάθε εισιτήριο άλλο ένα δώρο!
