Το «Τρένο στο Ρουφ» το αγάπησα από την πρώτη στιγμή που το επισκέφθηκα στο πλαίσιο μιας ξενάγησης στα βαγόνια του. Έμαθα για την ιστορία του, τον κόπο και τα έξοδα που έκανε η κυρία Τατιάνα Λύγαρη για να το αποκτήσει και να το συντηρήσει, τη διαδρομή του στον θεατρικό και μουσικό χωροχρόνο, την ίδια του την ταυτότητα.
Το επισκέφθηκα σε μια μουσική βραδιά, έφαγα στο εστιάτοριό του, κάθισα στην αποβάθρα ένα καλοκαίρι, όμως τίποτε από αυτά δε συγκρίνεται με την εμπειρία μιας θεατρικής παράστασης μέσα σε αυτό. Και επιτέλους ήρθε η ώρα που βίωσα τη μέθεξη που προσφέρει μια καλή παράσταση, πόσο μάλλον όταν ανεβαίνει σ’ έναν χώρο ήδη μαγικό για μένα! Οχτώ ηθοποιοί, ένας κλασικός συγγραφέας, ένα κείμενο γεμάτο ανατροπές, απρόσμενες εξελίξεις και πολύ καλή πλοκή και... ιδού! ΘΕΑΤΡΟ!
Το «Stamboul train» γράφτηκε ως μυθιστόρημα το 1932 και ήταν η πρώτη μεγάλη επιτυχία του Γκράχαμ Γκριν, μετά από δύο απανωτές «αποτυχίες». Τη θεατρική διασκευή και μετάφραση έκανε ο Ιωσήφ Βαρδάκης και το έργο παρουσιάζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Οι ηθοποιοί περνάνε ανάμεσα από τους θεατές που είναι σε αναμονή στο μπαρ του τρένου, τη στιγμή που ακούγεται ανακοίνωση από τα μεγάφωνα για την ώρα αναχώρησης της αμαξοστοιχίας! Έτσι ξεκίνησε μια από τις ωραιότερες θεατρικές μου εμπειρίες, χωρίς να ξέρω τι άλλο με περίμενε από τεχνικής άποψης στη συνέχεια.
Θα ξεκινήσω με τον Ρίτσαρντ Τζων, που τον υποδύεται ο Νίκος Παπαδόπουλος. Συστήνεται ως δάσκαλος, μια σειρά από γεγονότα όμως δείχνουν πως έχει υιοθετήσει μια ψεύτικη ταυτότητα και πως ο σκοπός της επίσκεψής του στη Βιέννη είναι εντελώς διαφορετικός! Πρόκειται για έναν ρόλο με πολλές συναισθηματικές μεταπτώσεις και αλλαγές, μιας και τα σχέδιά του δεν προδίδονται μόνο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του από την ικανή ως λαγωνικό δημοσιογράφο Μέιμπελ Γουώρεν αλλά κι από μια προδοσία που γίνεται εν αγνοία του στον τελικό προορισμό. Ο μυστηριώδης άντρας που βλέπει τα σχέδιά του να τινάζονται στον αέρα, που αναγκάζεται να θυμηθεί τις δύσκολες στιγμές του παρελθόντος του, που υποκύπτει στον εκβιασμό της δημοσιογράφου και τελικά ζει τη μεγαλύτερη αποκάλυψη του έργου έχει την τύχη να ερμηνεύεται από έναν ηθοποιό που έχει αφήσει πολύ πίσω του τα άγουρα ερμηνευτικά χρόνια της δεκαετίας του 1980 και μέσα από σιωπηλές αλλά έντονες θεατρικές δουλειές έχει επεξεργαστεί τις ικανότητές του, έχει μάθει πολλά, έχει δουλέψει ακόμη περισσότερο και καταφέρνει να είναι πιστευτός και ταυτόχρονα με ποικίλες συναισθηματικές καταστάσεις κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες απαιτούν οι σκηνές της παράστασης. Η φωνή του, το παράστημά του, οι αλλαγές που φαίνεται πως τις βιώνει πρώτα μέσα του και μετά τις παραδίδει στο κοινό, προσμετρώνται στα θετικά χαρακτηριστικά της ερμηνείας του.
Η Τάνια Παλαιολόγου υποδύεται τη δημοσιογράφο Μέιμπελ Γουόρεν και είναι η αγαπημένη μου ηθοποιός, όχι μόνο για τον ρόλο που υποδύεται αλλά και για την ερμηνεία της. Η Μέιμπελ είναι μια δημοσιογράφος ερωτευμένη με την Τζάνετ Πάρντοου και εθισμένη στο αλκοόλ. Επιβιβάζεται στην Κολωνία προσπαθώντας να πείσει την Τζάνετ να συνεχίσουν τη σχέση τους, όταν όμως συναντά τον Ρίτσαρντ Τζων τον αναγνωρίζει και αρχίζει να τον παρενοχλεί. Η Μέιμπελ είναι σχεδόν μόνιμα μεθυσμένη καθ’ όλη τη διάρκεια του έργου όμως ταυτόχρονα είναι και διορατική, εύστροφη και… επικίνδυνη! Η ερμηνεία της Τάνιας Παλαιολόγου είναι εξαιρετική: νευρώδης, πειστική, ρεαλιστική, ποτέ δεν αφήνεται να γίνει μια καρικατούρα μεθύστακα, αντιθέτως, έχει μια αρμονική εξισορρόπηση μη νηφάλιας εμφάνισης και ταυτόχρονα ενός μυαλού που κόβει και ράβει, μιας και η περίπτωση του Ρίτσαρντ Τζων θα τινάξει τη δημοτικότητά της στα ύψη, έτσι και καταφέρει να του πάρει συνέντευξη. Η σκηνή όπου η Μέιμπελ παίζει όλα της τα χαρτιά, ρισκάρει και επιτίθεται λεκτικά, ασκώντας ψυχολογική βία, στον κυνηγημένο Ρίτσαρντ είναι από τις καλύτερες της παράστασης!
Δεύτερο εξίσου αγαπημένο ντουέτο είναι η χορεύτρια Κόραλ Μάσκερ, που την υποδύεται η Δάφνη Καφετζή και ο Εβραίος έμπορος Κάρλτον Μάιετ, που τον υποδύεται ο Γιάννης Διαμαντής. Ο Κάρλτον είναι πάμπλουτος αλλά ταπεινός, ντροπαλός και φιλόδοξος, είμαστε όμως στην εποχή της ανόδου του Χίτλερ και του αντισημιτισμού κι έτσι υπαναχωρεί ή σταματά όταν συναντά στους διαδρόμους τους άλλους επιβάτες, κυρίως τον συγγραφέα και τον ιερέα (μια στάση σώματος που δεν ήξερα ότι υπήρχε εκείνη την εποχή ή τουλάχιστον δε μου είχε εντυπωθεί τόσο παραστατικά όσο εδώ). Η Κόραλ είναι μια αφελής και πάμφτωχη κοπέλα, που πάει στην Κωνσταντινούπολη για οντισιόν. Χάρη σ’ ένα τυχαίο περιστατικό στην αρχή της διαδρομής, καταλύει στο βαγόνι των άνετων οικονομικά συνεπιβατών της παράστασης και σταδιακά ερωτεύεται τον Κάρλτον.
Ο Εβραίος αγαπάει την αθωότητα και την ειλικρίνειά της, ενδίδει και κάνουν έρωτα (μια από τις ωραιότερες ερωτικές σκηνές, έντονη και παραστατική, γεμάτη συναίσθημα ενώ ταυτόχρονα δεν αποκαλύπτεται τίποτα χυδαίο ή περιττό!). Η Κόραλ είναι ελαφρά ντυμένη όχι από προστυχιά αλλά επειδή είναι φτωχή. Αγάπησε χωρίς δεύτερες σκέψεις τον έμπορο γιατί πιστεύει πως όλοι είμαστε άνθρωποι, ανεξαρτήτως θρησκείας. Αυτήν τη σκέψη της μάλιστα δε διστάζει να την εκφράσει έντονα στον επίσης ρατσιστή ιερέα του τρένου! Φυσικά αυτή η αγάπη προκαλεί την μήνιν κυρίως του αντισημίτη συγγραφέα Κουίν Σέιβορυ όμως τα γεγονότα θα εξελιχθούν εντελώς διαφορετικά απ’ ό,τι ίσως φανταστεί κάποιος. Ομολογώ πως δάκρυσα όταν ο Κάρλτον έλεγε στην αγαπημένη του τα σχέδιά του να επεκτείνει το εμπόριό του και σε άλλους τομείς ώστε το 1940 να είναι απόλυτα ικανοποιημένος από τα κέρδη του!
Η Δάφνη Καφετζή παίζει εξίσου καλά με τους υπόλοιπους ηθοποιούς, έχει ενστερνιστεί τον δικό της ρόλο και πιστεύω πως είναι ταιριαστό ζευγάρι με τον ψηλό, στεντόρειο Γιάννη Διαμαντή (ομολογώ πως ζήλεψα το υπέροχο καμηλό παλτό του).
Προσέξτε πώς αλλάζουν εκφράσεις όταν κοιτιούνται στα μάτια ή ζουν τις ρομαντικές τους στιγμές, την ίδια στιγμή που θα συμβεί κάτι και θα διαλύσει τη σαπουνόφουσκα όπου ζουν!
Την Τζάνετ Πάρντοου υποδύεται η Νίκη Λειβαδάρη, εκφραστική, μπριόζα αλλά και αποστασιοποιημένη όταν χρειάζεται. Συνομιλεί με τον συγγραφέα Σέιβορυ, χαίρεται με το πάρτυ που οργανώνει ο Εβραίος για να συστήσει στους επιβάτες την αγαπημένη του και δυστυχώς απωθεί ερωτικά τη Μέιμπελ. Θα έλεγα πως δεν είναι ιδιαίτερα απαραίτητος ο ρόλος στο έργο αν δεν έβλεπα τα υπέροχα, εκφραστικά βλέμματα που ρίχνει γύρω της ή στον συνομιλητή της όταν δεν είναι η σειρά της να μιλήσει! Η Νίκη Λειβαδάρη, χάρη στην υποκριτικότητά της, παραμένει στην πρώτη γραμμή των ερμηνειών της παράστασης, χαρίζοντας στις σκηνές της πρωτόγνωρη δύναμη με την παρουσία της!
Ο Δημήτρης Σταμούλης υποδύεται τον συγγραφέα και αντισημίτη Κουίν Σέιβορυ, εμφανίζεται κομψός, τρυφερός με την Τζάνετ αλλά απότομος και κοφτός όποτε αναγκάζεται να συναναστραφεί τον Κάρλτον. Έχει τη δική του κοσμοθεωρία και φυσικά έναν μύθο που ακολουθεί το όνομά του. Με αυτοπεποίθηση και δικές του αντιλήψεις, δημιουργεί μια περσόνα που δεν αγάπησα και πολύ, κάτι που δείχνει την πειστικότητα του ηθοποιού.
Τέλος, ο Βασίλης Πουλάκος, που υποδύεται τον λωποδύτη Τζόζεφ Γκρούνλιχ και ο Στράτος Σωπύλης, που υποδύεται τον ιερέα, είναι εξίσου καλοί στους ρόλους τους. Ειδικά ο ιερέας είναι ένας επίσης ανατρεπτικός, αν και όχι πολύ δυνατός, ρόλος, που κάνει την έκπληξη όταν η παράσταση οδεύει προς το τέλος της. Μου άρεσε πολύ η σκηνή όπου διαπληκτίζεται με τον Ρίτσαρντ Τζων για τον βαθμό ελευθερίας που έχει ο καθένας να ζήσει τη ζωή του, με τον ιερέα να πιστεύει πως ο άνθρωπος είναι ελεύθερος αλλά κινείται σε πλαίσιο προκαθορισμένο από τον Θεό ενώ ο ορθολογιστής Τζων επιμένει πως πολλές φορές τα προκαθορισμένα αυτά αλλάζουν!
Τέλος, ο Βασίλης Πουλάκος, που υποδύεται τον λωποδύτη Τζόζεφ Γκρούνλιχ και ο Στράτος Σωπύλης, που υποδύεται τον ιερέα, είναι εξίσου καλοί στους ρόλους τους. Ειδικά ο ιερέας είναι ένας επίσης ανατρεπτικός, αν και όχι πολύ δυνατός, ρόλος, που κάνει την έκπληξη όταν η παράσταση οδεύει προς το τέλος της. Μου άρεσε πολύ η σκηνή όπου διαπληκτίζεται με τον Ρίτσαρντ Τζων για τον βαθμό ελευθερίας που έχει ο καθένας να ζήσει τη ζωή του, με τον ιερέα να πιστεύει πως ο άνθρωπος είναι ελεύθερος αλλά κινείται σε πλαίσιο προκαθορισμένο από τον Θεό ενώ ο ορθολογιστής Τζων επιμένει πως πολλές φορές τα προκαθορισμένα αυτά αλλάζουν!
Το «Stamboul train» είναι μια υπέροχη, άρτια παράσταση, που εκτυλίσσεται σε ένα βαγόνι θεάτρου, με τον ρεαλισμό να χτυπάει κόκκινο! Οι σκηνές εναλλάσσονται με κατάλληλους φωτισμούς ενώ η δράση εκτυλίσσεται ακόμη και έξω από το βαγόνι, συμπληρώνοντας την αληθοφάνεια της υπόθεσης με έξυπνες σκηνές, γεμάτες ένταση, εκπλήξεις και φυσικά ανατροπές! Μου άρεσε πολύ που σε κάθε αναχώρηση κουνιόταν το βαγόνι, δημιουργώντας την ψευδαίσθηση πως όντως είμαστε εν κινήσει σε ένα ταξίδι με τρένο! Σωστές οι απαραίτητες εναλλαγές μεταξύ του εσωτερικού του τρένου και της αποβάθρας, η οποία παρίστατο συνεκδοχικά, μιας και δεν υπήρχε δυνατότητα άλλων σκηνικών, προκαλώντας τον θεατή να μη σταματήσει στιγμή να σκέφτεται και να φαντάζεται.
Πρόκειται για ένα συναρπαστικό έργο με πολύ καλές ερμηνείες, συναίσθημα, τροφή για σκέψη, γενικά μια εναλλακτική θεατρική πρόταση που αξίζει να δείτε!
Πρόκειται για ένα συναρπαστικό έργο με πολύ καλές ερμηνείες, συναίσθημα, τροφή για σκέψη, γενικά μια εναλλακτική θεατρική πρόταση που αξίζει να δείτε!
Συντελούν:
Μετάφραση-Διασκευή Ιωσήφ Βαρδάκης
Σκηνοθεσία Τατιάνα Λύγαρη
Σκηνικά-Κοστούμια Γιάννης Μετζικώφ
Μουσική Μηνάς Ι. Αλεξιάδης
Χορογραφία Πέπη Ζαχαροπούλου
Φωτισμοί Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός σκηνοθέτη Ευθύμης Χρήστου
Ερμηνεύουν οι ηθοποιοί (με αλφαβητική σειρά):
Γιάννης Διαμαντής, Δάφνη Καφετζή, Νίκη Λειβαδάρη, Τάνια Παλαιολόγου, Νίκος Παπαδόπουλος, Βασίλης Πουλάκος, Δημήτρης Σταμούλης, Στράτος Σωπύλης
Στο Θεατρικό Βαγόνι στην Αμαξοστοιχία-Θέατρο το Τρένο στο Ρουφ, επί της Λεωφ. Κωνσταντινουπόλεως, 2105298922. 6937604988 κάθε Παρασκευή & Σάββατο στις 21.00 & Κυριακή στις 20.00
