Τι σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Χ.Χ.: Η βαθιά μου επιθυμία να μιλήσω για καθημερινές εικόνες που παρατηρώ καθημερινά γύρω μου. Είναι τόσο ενδιαφέρον να μεταφέρει κανείς στο χαρτί τα μάτια ενός άστεγου, την ταλαιπωρία ενός άρρωστου, την αγωνία ενός ερωτευμένου, την ξετσιπωσιά ενός θρησκόληπτου ή τη δηθενιά ενός καλλιτέχνη.
Αν θα έπρεπε να το περιγράψετε με μία μόνο λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Χ.Χ.: Κραυγή.
Τι θα συμβουλεύατε εκείνον που επρόκειτο να το διαβάσει;
Χ.Χ.: Αν τελικά επιβιώσει απ’ την αυτοκαταστροφή, να θυμάται πάντα αυτή του τη νίκη. Θέλει τόλμη να μπορεί κανείς να μιλά με την καρδιά του. Μπορεί να το πληρώσει πολύ ακριβά, αλλά αξίζει τον κόπο.
Αν το βιβλίο σας ήταν/γινόταν ένα κανονικό ταξίδι κάπου στον κόσμο, που θα πηγαίναμε και πόσες μέρες θα κρατούσε;
Χ.Χ.: Θα πηγαίνατε εκεί που κρύβετε το φόβο και τη σιωπή σας. Άραγε πόσες μέρες μπορούν να κρυφτούν αυτά τα δύο;
Κλείστε τη μίνι συνέντευξη με μία φράση/παράγραφο από το βιβλίο.
Χ.Χ.: Θα ’ρθει μια μέρα που θα ματώσουν τα ούλα μου απ’ τα λόγια που θα πω, που θα εκραγεί ο λαιμός απ’ τη φωνή μου. Τα δάκρυα και οι λυγμοί θα βγουν απ’ τα μάτια και την ψυχή μου. Την έμαθα τη φτώχεια. Πότισε στο πετσί και στα μηνίγγια μου. Μα, Θεέ μου, με καταδίκασες να ελπίζω πως κάθε μέρα είναι μια καινούρια μέρα.
Ένα όμορφο, θελκτικό βιβλίο με έναν απρόσμενο τίτλο που σε κάνει να υποθέτεις διάφορα, είναι αυτή η συλλογή της Χαράς Χρυσάφη. Περιλαμβάνει διηγήματα-μανιφέστα -είκοσι τον αριθμό, όσα τα λεπτά στο εξώφυλλο- και διαθέτει γουστόζικη αφαιρετική εικονογράφηση από απλά, όμως to the point, σκίτσα. Η παιχνιδιάρικη διάθεση της όψης του αντιδιαστέλλεται με τα σοβαρά θέματά του στα οποία θίγονται καταστάσεις όπως ο πόλεμος κι η φτώχεια, αγαθά όπως η ελευθερία ή η τέχνη, έννοιες όπως η πίστη και η μοίρα, ηλικίες όπως η παιδική, η ενήλικη ή η τρίτη και άλλα κοινωνικοπολιτικά ζητήματα ανθρωπιστικού χαρακτήρα.
Τα μανιφέστα του είναι σύντομα, διαβάζονται και αυτόνομα -ακόμα και σε συνδυασμό με ένα άλλο βιβλίο που ίσως κρατάς αυτόν τον καιρό-, διαθέτουν ωραίο λόγο και ροή, συναίσθημα και συγκίνηση ενώ σκοπός τους είναι να κινητοποιήσουν τον άνθρωπο -εσένα-, να σε κάνουν να μιλήσεις ή να αποκτήσεις φωνή, να δράσεις. Αναμφίβολα θα σου φέρουν μια θλίψη, κυρίως σε εκείνες τις στιγμές που «βλέπεις» μέσα τους πόσα πράγματα θα μπορούσες να κάνεις ή να είχες κάνει για να αλλάξεις τον κόσμο (σου)· στη χειρότερη να κάνεις τη διαφορά... και άλλες, ειδικά αν είσαι τύπος του δράσειν, θα νιώσεις την περηφάνια που σου αναλογεί.
Διαθέτει όμορφες προστακτικές, σχεδόν διδαχές θα λέγαμε, όπως για παράδειγμα: Πάρε το λάστιχο, να ξεπλυθεί ο δρόμος και υπέροχες σοφιστίες που σίγουρα θα σημειώσεις για να μη ξεχαστούν όπως: Έτσι πρέπει να 'ναι η ζωή. Ξεδιάντροπα απρόσμενη, ξεκάθαρα μη δεδομένη.
Θέτει καίρια ερωτήματα (Αν έφτιαχνες από την αρχή την πολύτιμη ζωή σου, τι θα ήταν αυτό που θα έβγαζες;) και σε φέρνει καταπρόσωπο με σκληρές εικόνες της σύγχρονης καθημερινότητας: ...δε ζω. Επιβιώνω. Αναπνέω, μα δε ζω.
Είναι αγαπησιάρικο, ρομαντικό, ανθρώπινο, χειμαρρώδες... αφουγκράζεται τον άνθρωπο και στέκεται δίπλα του... είναι η κατακραυγή και η αγανάκτησή του. Αναγνωρίζει τα λάθη που έγιναν, που γίνονται και θα ξαναγίνουν αν δεν αλλάξει η «νόρμα» και για μέσο απαιτεί μόνο ένα πράγμα ...μόνο ένα υλικό, η θέληση.
Αγαπημένο μου σημείο όταν αναφέρεται στην Τέχνη (πιο αγαπημένο μου για την ακρίβεια) για την οποία θα γράψει ότι είναι η βασίλισσα των ηθών. Η κορωνίδα της γνώσης και το επιστέγασμα όλων των εμπειριών. Πόσο δίκιο! Θα πει κι άλλα, θα μιλήσει για τον προορισμό και τα χαρακτηριστικά της που ανυψώνουν την ψυχή... Μα, πόσο δίκιο!
Πόσο όμορφα και σοφά τοποθετημένα όλα! Κλείνω το βιβλίο και σκέφτομαι ότι η Χαρά έχει δίκιο σε όλα, ακόμα και σε εκείνα που δε με συμφέρουν γιατί πονούν κατιτίς περισσότερο. Έχει δίκιο όταν επιμένει πως όλα μπορούν να αλλάξουν -όλα!- γιατί μόνο ο θάνατός μας είναι οριστικός. Έχει δίκιο όταν γράφει ότι είναι κρίμα να αφηγείσαι την αγάπη και να μην τη λες. Κι έχει δίκιο όταν επιμένει ότι οι τοίχοι χτίζουν το άδικο σκαλοπάτι σκαλοπάτι.
Να το λες. Πες το! Φώναξέ το! Και γκρέμισε τα παραπετάσματα -κάθε είδους. Και δράσε ή άδραξε... και προχώρα... και διάβασε παρακάτω όσα γράφει η ίδια για το βιβλίο της. Τουλάχιστον, θα έχεις καταλάβει γιατί αυτό το βιβλίο αυτο-καταστρέφεται και γιατί σε 20 λεπτά· μια μικρή λύση μιας μικρής απορίας που γεννάει ο τίτλος του, μα μια αρχή για ένα νέο λαμπρό αύριο.
ΥΓ.: Όλα μπορώ να τα ξεχάσω, τη μυρωδιά της μνήμης ποτέ.
Το βιβλίο της Χαράς Χρυσάφη, Αυτό το βιβλίο θα αυτοκαταστραφεί σε 20 λεπτά, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής.
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Ελκυστής για τη διάθεση του βιβλίου.
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις είναι αποσπάσματα.
Αύριο.
Ύστερα.
Τώρα.
Όταν
Τελειώσουν τα
Όνειρα,
Βρες μερικές
Ιδέες.
Βρες
Λίγο χρόνο και με
Ιλιγγιώδη ταχύτητα
Όρμησε με
Θάρρος και τόλμη,
Άνθρωπε.
Άνοιξε το στόμα σου.
Ύστερα βγάλε μια κραυγή.
Τίποτα μην φοβηθείς.
Οπλίσου με υπομονή.
Καθάρισε τις πληγές σου.
Αφουγκράσου το άδικο.
Τιποτένιοι,
Ανάξιοι,
Σωτήρες,
Τυχάρπαστοι,
Ρουσφετολόγοι,
Αδαείς, δεν μπορούν να σε σκοτώσουν.
Φύλαξε μια
Ευχή.
Ικέτεψε μπροστά στην ευτυχία.
Σίγουρα
Έχεις τη δυνατότητα μέσα σε
20 λεπτά να αποφασίσεις.
Λοιπόν;
Είσαι έτοιμος άνθρωπε, να ανοίξεις μια
Πόρτα; Θα πάρεις το ρίσκο;
Τώρα! Γιατί αύριο μπορεί να
Αυτοκαταστραφείς![1]
Η ψυχή των ανθρώπων διψά για το όνειρο, για το αύριο, για μια απέραντη θάλασσα δίχως ύφαλους, δίχως δαίμονες. Η καρδιά τους είναι ένας απέραντος ωκεανός. Κάθε πρωί στήνουν ανεμόσκαλες για να αγγίξουν τον ουρανό, τα σύννεφα, τον ήλιο, την ελπίδα, τον συνάνθρωπο, τη ζωή. Τι σου είναι η ψυχοσύνθεση όμως! Οι άνθρωποι διαθέτουν και μια απίστευτη εμμονή με τη σιωπή. Η σιωπή! Μια μαύρη δροσοσταλιά πάνω στη γλώσσα. Ράβουν το στόμα τους γιατί έτσι πρέπει, γιατί ένας απέραντος φόβος τους κλέβει την αιωνιότητα. Τα βράδια ένας μεγάλος καθρέφτης ανοίγει το στόμα του και τους καταπίνει. Άραγε μπορούν οι άνθρωποι να ζήσουν ελεύθεροι; Μπορούν να αγαπούν, να φτύνουν τη μιζέρια και να σκουπίζουν τα ματωμένα τους γόνατα; Μια κραυγή γίνε άνθρωπε, για να μπορέσεις να επιβιώσεις μέσα στις λάσπες του κόσμου, μέσα στο σκοτάδι της μοναξιάς, στις φουρτούνες της φτώχειας, στους γρήγορους έρωτες. Γίνε κραυγή και μπήξε τα νύχια σου στους δήθεν, στους μίζερους, στους υποκριτές, σ’ αυτούς που φορούν λεκιασμένα κοστούμια και σχεδιάζουν το μέλλον σου χωρίς να σε ρωτήσουν, σ’ αυτούς που σε πουλάνε κάθε μέρα. Γίνε κραυγή άνθρωπε![2]
Χαρά Χρυσάφη
Περισσότερα από/για τη Χαρά Χρυσάφη:
Αρθρογραφία της Χαράς Χρυσάφη στο koukidaki
Η Χαρά Χρυσάφη και το Καταρρίπτεται
15 θεατρικοί μονόλογοι που αναζητούν καταφύγιο στη καρδιά μας
Περισσότερα από/για τη Χαρά Χρυσάφη:
Αρθρογραφία της Χαράς Χρυσάφη στο koukidaki
Η Χαρά Χρυσάφη και το Καταρρίπτεται
15 θεατρικοί μονόλογοι που αναζητούν καταφύγιο στη καρδιά μας
[1] Η Χαρά Χρυσάφη συμπληρώνει την ακροστιχίδα του τίτλου του βιβλίου της. Η ακροστιχίδα είναι ένα παλαιό ποιητικό παιχνίδι στο οποίο τα αρχικά γράμματα των στίχων αν διαβαστούν από πάνω προς τα κάτω δίνουν μια λέξη ή φράση. Στην δική μου εκδοχή τα αρχικά γράμματα δίνουν τον τίτλο του έργου εκείνου που γράφει το παζλ και, εφόσον είναι ελεύθερος να συμπληρώσει τα αρχιγράμματα με όποιον τρόπο θέλει (μονολεκτικά, ποιητικά, περιγραφικά, κ.ο.κ. ακόμα και μονοσύλλαβα) ονόμασα την στήλη Ακρότιτλο. Περισσότερα σαν κι αυτό εδώ.
[2] Στο Πλοκόλεξο (εκ του πλοκή και λέξεις ή κάπως έτσι τέλος πάντων -ο καθένας ας το δεχτεί με τον τρόπο του- ή Πλεκόλεξο(;) -αμφιταλαντευόμενη ανάμεσα στο πλέκω-πλέξιμο και στην πλοκή) οι δημιουργοί γράφουν ένα ελεύθερο κείμενο/άρθρο για το έργο τους χρησιμοποιώντας δέκα προκαθορισμένες λέξεις. Στο τέλος, αν θέλουν, αντικαθιστούν μία από όλες αυτές με μια δική τους για τον επόμενο. Περισσότερα σαν κι αυτό θα βρείτε στην αντίστοιχη ετικέτα.
Απαντήστε κι εσείς στο Πλοκόλεξο ή το Ακρότιτλο κλικάροντας εδώ
[2] Στο Πλοκόλεξο (εκ του πλοκή και λέξεις ή κάπως έτσι τέλος πάντων -ο καθένας ας το δεχτεί με τον τρόπο του- ή Πλεκόλεξο(;) -αμφιταλαντευόμενη ανάμεσα στο πλέκω-πλέξιμο και στην πλοκή) οι δημιουργοί γράφουν ένα ελεύθερο κείμενο/άρθρο για το έργο τους χρησιμοποιώντας δέκα προκαθορισμένες λέξεις. Στο τέλος, αν θέλουν, αντικαθιστούν μία από όλες αυτές με μια δική τους για τον επόμενο. Περισσότερα σαν κι αυτό θα βρείτε στην αντίστοιχη ετικέτα.
Απαντήστε κι εσείς στο Πλοκόλεξο ή το Ακρότιτλο κλικάροντας εδώ
Η Χαρά Χρυσάφη σημειώνει: Η δική μου λέξη είναι η κραυγή.
