«Ο βαφτιστικός της κυρίας» των Μωρίς Ενεκέν, Πιέρ Βέμπερ και Χένρι ντε Γκορς είναι μια ξεκαρδιστική κωμωδία, στην οποία βασίστηκε ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης για να δημιουργήσει την ομότιτλη οπερέτα του το 1918. Φέτος, το κείμενο αυτό ανεβαίνει διασκευασμένο από τον κύριο Χάρη Ρώμα στη θεατρική σκηνή «Αθηναΐς» και είναι μια από τις καλύτερες παραστάσεις που έχω δει.
Είμαστε στην εποχή των Βαλκανικών πολέμων, όπου όλοι οι άντρες έχουν στρατευτεί και πολεμάνε στο μέτωπο. Όλοι; Όχι, ο κύριος Αλέκος Μπουρδάκος κατάφερε να μείνει στα μετόπισθεν ως σοφέρ και μηχανικός αυτοκινήτων, κάτι που προκαλεί την οργή της πατριώτισσας συζύγου του, Τιτίνας. Και σα να μην έφτανε αυτό, η Τιτίνα έμαθε πως ο άντρας της την απάτησε με μια κοκότα και είναι έτοιμη
να τον εκδικηθεί, ακριβώς τη στιγμή που φτάνει ο βαφτιστικός της από το μέτωπο με άδεια και με θερμά σχέδια για τους δυο τους!
Αυτή είναι μόνο η αρχή μιας ανατρεπτικής φαρσοκωμωδίας, με χιλιάδες παρεξηγήσεις και ανατροπές, αστείρευτο γέλιο και φυσικά happy end!
Είναι μια παράσταση που με κέρδισε από την αρχή, τόσο με τα σκηνικά και τα κοστούμια όσο και με το ευρηματικά διασκευασμένο κείμενο. Οι έξυπνες ατάκες πήγαιναν κι έρχονταν, γελούσα αβίαστα από την αρχή ως το τέλος, οι ηθοποιοί έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό σε ένα είδος αρκετά δύσκολο και στο οποίο δεν είχα συνηθίσει μερικούς, όπως την κυρία Θεοφανία Παπαθωμά ή τον κύριο Όθωνα Μεταξά. Οι παρεξηγήσεις διαδέχονταν η μία την άλλη, τα κωμικά στιγμιότυπα ήταν άφθονα και τα γεγονότα εξελίσσονταν ραγδαία μέχρι κυριολεκτικά το τέλος!
Το βίντεο με το οποίο ανοίγει «Ο βαφτιστικός της κυρίας» έβαλε τον θεατή μέσα από τα «Επίκαιρα» της εποχής στην καρδιά των γεγονότων των Βαλκανικών πολέμων, απλά και συνοπτικά. Η υπηρέτρια Μαριγώ μέσα από έναν απολαυστικό διάλογο με το αφεντικό της, Αλέκο Μπουρδάκο, μας καλωσόρισε σε ένα όμορφο απολαυστικό δίωρο και στη συνέχεια ξεδιπλώθηκαν στο παλκοσένικο σκηνές αλήστου μνήμης! Οι ηθοποιοί κινούνται άνετα και φυσικά στη σκηνή, υπηρετούν με ζήλο τους ρόλους τους και δε διστάζουν να τσαλακωθούν ούτε στιγμή! Έχοντας υπ’ όψιν πως η επιτυχία μιας παράστασης κρίνεται από τις λεπτομέρειες, με χαρά διαπίστωσα πως τα πάντα είναι άψογα ενορχηστρωμένα και σωστά σκηνοθετημένα! Προσέξτε τους ηθοποιούς όταν δε μιλάνε πόσο εκφραστικοί γίνονται ή με τι απασχολούνται ή πώς στέκονται μέχρι να πουν την επόμενη ατάκα τους. Πουθενά αμηχανία, αφηρημάδα ή πεζότητα. Η παραμικρή κίνηση εντάσσεται στην ιστορία και αντικατοπτρίζει τον εκάστοτε ρόλο!
Η κυρία Εύη Κουλιούλη υποδύεται τη Μαριγώ, μια νταρντάνα γυναίκα και ταυτόχρονα αγράμματη και σπιρτόζα υπηρέτρια, που περιμένει τον αρραβωνιάρη της να γυρίσει από τον πόλεμο. Αγαπάει τ’ αφεντικά της, οι σολοικισμοί της φέρνουν σε αμηχανία τους συνομιλητές της, είναι μπριόζα και ξέρει να χειρίζεται σωστά την εμφάνισή της με την παραμικρή ευκαιρία! «Όλα μου τα πλούτη είναι αυτό το μπούτι» φωνάζει με πάθος και το κοινό λύνεται στα γέλια!
Ο κύριος Αντώνης Καλομοιράκης υποδύεται έναν ρόλο που του ταιριάζει απίστευτα από φυσιογνωμικής άποψης όμως δε μένει μόνο στην εκμετάλλευση της εικόνας του. Υποστηρίζει σωστά τον αληθινό βαφτιστικό, Παύλο Καραμούτζα, και το σώμα του είναι το κατάλληλο εργαλείο για να κάνει κυριολεκτικά ακροβασίες πάνω στη σκηνή ενώ ταυτόχρονα προσπαθεί να βγάλει άκρη με το μπάχαλο που συναντά στο αρχοντικό των Μπουρδάκων.
Ο κύριος Βαγγέλης Δουκουτσέλης υποδύεται τον Πατρινιό αρχιτέκτονα Βάκη Βαβάκη που έρχεται να σχεδιάσει και να αναλάβει τις μετατροπές στο γκαράζ του αρχοντικού και άθελά του μπλέκεται στις αστείες μηχανορραφίες που εξυφαίνονται. Είναι απολαυστικός σαν φιλοχρήματος και υπολογιστής άντρας ενώ η φωνή του είναι καλοδουλεμένη και θα ταίριαζε άψογα σε μια μεταγλώττιση! Το ντουέτο με τον κύριο Σωτήρη Καλυβάτση, με τον οποίο αναγκάζεται να συνεργαστεί για να μαγειρέψουν φαγητό, είναι από τα αξιομνημόνευτα στιγμιότυπα της παράστασης.
Η κυρία Κατερίνα Τσάβαλου ως Έλλη Ζαμπάρα που έρχεται στην Αθήνα για να ζητήσει από την Τιτίνα Μπουρδάκου τη χάρη να μεσολαβήσει ο φρούραρχος θείος της και να πάρει άδεια απ’ το μέτωπο ο αρραβωνιαστικός της για να τον δει, συνδυάζει μοναδικά τη σεμνότητα με τη θηλυκότητα, ειδικά στον μονόλογο που αναπολεί τη γνωριμία της στο τρένο μ’ έναν αξιωματικό. Τα χείλη της, το βλέμμα της ζωντανεύουν τη σκηνή της γνωριμίας και δημιουργούν μια διττή περσόνα που αγάπησα.
Ο κύριος Όθωνας Μεταξάς, που τον έχω δει σε απαιτητικές παραστάσεις όπως τον «Μοσκώβ Σελήμ» (2010), ήταν η μεγαλύτερη έκπληξη, μιας και ένας άντρας δυναμικός, εμφανίσιμος, με μια καλή καριέρα ως τώρα, που έχει συστηθεί ως ηθοποιός μη κωμικός, κυρίως τηλεοπτικά, κατάφερε να διακωμωδήσει αξιοπρεπέστατα τον χαρακτήρα που υποδύεται χωρίς να χάνει το μέτρο. Πόσοι και πόσοι στράφηκαν στην απαιτητική και δύσκολη κωμωδία ηττώμενοι σχεδόν αμέσως κατά κράτος είτε επειδή δεν τους πήγαινε είτε επειδή δεν είχαν τον κατάλληλο σκηνοθέτη; Εδώ λοιπόν ο κύριος Μεταξάς αφήνει πίσω του τα οικεία στο κοινό χαρακτηριστικά και δημιουργεί την καρικατούρα του γόητα Τάσου Ζαμπάρα, που παίρνει τη θέση του βαφτιστικού της Τιτίνας για να τη γνωρίσει και να της εκφράσει τον έρωτά του. Μέσα από τον χαρακτήρα που υποδύεται ξεπηδάνε κάποιες στιγμές από τον οικείο Όθωνα Μεταξά αλλά είναι απόλυτα εντεταγμένες στον ρόλο και εμφανίζονται εκεί που πρέπει για όσο πρέπει. Οι αστείες στιγμές του με τον θείο φρούραρχο που εμφανίζεται απρόσκλητος απογειώνουν την παράσταση.
Εξίσου έκπληκτος έμεινα και με την κυρία Θεοφανία Παπαθωμά, για τους ίδιους λόγους, έτι περαιτέρω που την είδα σε κωμική τηλεοπτική σειρά και δεν είχε καμία σχέση με το αποτέλεσμα που είδα στην παράσταση. Ψηλή, εντυπωσιακή, με έπεισε απόλυτα για την αρχόντισσα Τιτίνα Μπουρδάκου, τη γυναίκα που θέλει να εκδικηθεί, που γοητεύεται από τον τάχα μου βαφτιστικό της αλλά με την εμφάνιση του θείου ανατρέπονται όλα της τα σχέδια, ακόμη περισσότερο μάλιστα όταν μαθαίνει πως ο θείος θέλει να της αφήσει την περιουσία του. Με στεντόρεια φωνή και σωστή υποκριτική, υποστήριξε ένα ρόλο που λες κι είναι γραμμένος για κείνη! Αρχοντική και ταυτόχρονα υποτιμητική, αυστηρή και γοητευτική, απελπισμένη και κολακευμένη, η κυρία Παπαθωμά έπαιξε σωστά και απόλυτα πειστικά.
Ως προς τον κύριο Σωτήρη Καλυβάτση, που παρακολουθώ την πορεία του από τα «Κορίτσια με τα μαύρα» πριν επτά χρόνια, κάθε φορά εξελίσσεται και καταφέρνει να δημιουργεί ρόλους και τύπους που δε μοιάζουν ούτε αντιγράφουν τους προηγούμενους που υποδύθηκε. Είναι προσγειωμένος, σωστός, πειστικός, με τις τεχνικές του να γίνονται κάθε φορά και καλύτερες. Ξέρει πώς να κινηθεί, πώς να μιλήσει, πώς να αντιδράσει σε αυθόρμητες στιγμές του κοινού χωρίς ποτέ να εκμεταλλευτεί το όνομά του ή να κάνει κάποια καζούρα εν είδει διαδραστικότητας με τους θεατές. Είναι πάνω στη σκηνή, στην οποία τόσο καιρό δίκην πείρας έχει διανύσει πολλά μέτρα, απόλυτα συγκεντρωμένος και πάντα ποιοτικός. Ποτέ δε θα δείξει στον θεατή πως ήρθε για να δει τον Καλυβάτση αλλά τον καλωσορίζει ως ο εκάστοτε ρόλος των παραστάσεων στις οποίες συμμετέχει. Χωρίς να φωνάζει υπερβολικά, όπως γίνεται κατά κόρον σε άλλες περιπτώσεις, χωρίς να βρίζει, πάντα σε ετοιμότητα κατά τη διάρκεια του έργου, έχει αφήσει πίσω του το τηλεοπτικό παρελθόν και χαράζει έναν δικό του, ιδιαίτερο δρόμο.
Θα κλείσω με τον άνθρωπο-κλειδί του έργου, τον κύριο Χάρη Ρώμα, που μου έδειξε περισσότερο απ’ όλους πόσο διαφέρει ο χώρος της τηλεόρασης από τις δοκιμασίες του θεάτρου. Ψηλός κι αυτός, εντυπωσιακός με τη στολή, με δυνατή φωνή και στιβαρή παρουσία, δημιουργεί κι εκείνος έναν κατάδικό του χαρακτήρα, χωρίς να εκμεταλλεύεται το παρελθόν που όλοι ξέρουμε και χωρίς να βασίζεται στη γνωστή περσόνα που έχει ενσαρκώσει στους δέκτες μας. Ξέρει το κείμενο και την εποχή, έχει την κατάλληλη εμπειρία για να σκηνοθετήσει άρτια μια παράσταση, έχει μελετήσει τα πάντα γύρω από το ανέβασμά της, έχει κάνει ένα ιδανικό κάστινγκ κι έχει διασκευάσει με σεβασμό ένα εξαιρετικό κείμενο, χωρίς να καταφεύγει σε χονδροειδείς εκφράσεις, βωμολοχίες ή υπερβολές, όσο κι αν το είδος της φαρσοκωμωδίας θα τις επέτρεπε. Είναι κατάλληλος για Φωκίων Μπουρδάκος, στρατάρχης επιβλητικός, άντρας μόνος, θείος που ευελπιστεί στη φροντίδα των ανιψιών του για τα γεράματά του και είναι ο πρωτεργάτης ενός αρμονικού και ιδανικού συνόλου που μου χάρισε δύο πραγματικά ευχάριστες και ανάλαφρες ώρες.
Το σκηνικό έχει την αύρα της ευμάρειας της οικογένειας Μπουρδάκου και ταυτόχρονα αναδίδει μια γλυκιά νοσταλγία για εκείνη την εποχή, με πολύ λειτουργικές εισόδους και εξόδους, με τη μία μάλιστα να παίζει και ρόλο στην παράσταση (το πώς, θα το αφήσω στον θεατή να το ανακαλύψει μόνος του).
Μου άρεσε πάρα πολύ το φινάλε, στο οποίο χρησιμοποιείται το κυλιόμενο δάπεδο, δείχνοντας έτσι τους ηθοποιούς σαν μπιμπελό σε βιτρίνα την ώρα που αποχαιρετούν τους θεατές. Τα κοστούμια, όπως έγραψα και πριν, είναι προσεγμένα και ταιριαστά, ιδιαίτερα όμως τα γυναικεία είναι εντυπωσιακά, πολύχρωμα και πανέμορφα. Η μουσική και τα τραγούδια που ακούγονται είναι απαραίτητα για ένα μικρό διάλειμμα από την πρόζα και τα σιγοτραγουδούσα μαζί με τους ηθοποιούς.
«Ο βαφτιστικός της κυρίας» είναι μια υπέροχη παράσταση, με γέλιο και διασκεδαστικές εκπλήξεις, που παίζεται από ένα δυνατό και προσεγμένο καστ, σκηνοθετημένη από έναν άνθρωπο με γνώση, εμπειρία και σεβασμό. Την απόλαυσα, την ευχαριστήθηκα και χάρη στο κείμενο που τώρα γράφω την ξαναζώ στιγμή προς στιγμή, χωρίς το χαμόγελο να φεύγει από τα χείλη μου!
Συντελεστές:
Διασκευή - Σκηνοθεσία: Χάρης Ρώμας
Σκηνικά - Κουστούμια: Λαμπρινή Καρδαρά
Φωτισμοί: Δημήτρης Αποστόλου
Μουσική επιμέλεια: Χρήστος Παπαδόπουλος
Παραγωγή: Στράτος Μαρκίδης
Δημόσιες Σχέσεις - Προβολή: Μαργαρίτα Δρούτσα, Δημήτρης Κουκάς
Πρωταγωνιστούν: Χάρης Ρώμας, Σωτήρης Καλυβάτσης, Θεοφανία Παπαθωμά, Κατερίνα Τσάβαλου, Βαγγέλης Δουκουτσέλης, Αντώνης Καλομοιράκης και η Εύη Κολιούλη. Στο ρόλο του Βαφτιστικού ο Όθων Μεταξάς
Στον Πολυχώρο Αθηναΐς - θεατρική σκηνή Ζωή Λάσκαρη, Καστοριάς 34, Αθήνα, 2103480099, 2109483533, 6979394246 κάθε Τετάρτη στις 18:30 (λαϊκή), Πέμπτη στις 19:00, Παρασκευή στις 21:00, Σάββατο στις 18:30 (λαϊκή) και στις 21:00 και Κυριακή στις 19:00.
