Όπως ακριβώς συμβαίνει με κάθε πολυδημιουργικό άνθρωπο δηλαδή, είτε εκφράζεται με λέξεις, είτε ανακατεύει χρώματα, είτε πλάθει πηλό... Έτσι κι εδώ, έχουμε μια Λερναία Ύδρα ιδεών, εικόνων, αναζητήσεων –ακόμη και ανακαλύψεων– που ξεδιπλώνεται φύλλο το φύλλο σε μια πλούσια συλλογή στίχων, επηρεασμένων από την αρχαιότητα, τη μυθολογία, την ιστορία (δίσκος Φαιστού), την επιστήμη (χημεία, μαθηματικά), τα παραμύθια, μα και πολλών τεχνών: ζωγραφική, γλυπτική, θεατρική/δραματική, μουσική...
Η συλλογή έργων, που περιλαμβάνονται στον Χιονισμένο μαυροπίνακα, ενδείκνυται για λάτρεις της μυθολογίας και εραστές του αρχαίου κόσμου, μιας και είναι διάσπαρτες οι αναφορές σε διάφορα πλάσματα φερμένα από εκεί (όπως ο Μινώταυρος, η Αστάρτη, η Ιστάρ...) ή σε ιστορίες τους (όπως το αίνιγμα της Σφίγγας). Οι άνθρωποι των επιστημών πάλι θα ενθουσιαστούν ανακαλύπτοντας την ακολουθία Φιμπονάτσι –ή Θεία Αναλογία ή αριθμός φι– και μάλιστα θα εντοπίσουν πολλά παραδείγματα τριγύρω όπως και ο ποιητής (στα φύλλα, στις μέλισσες, στα πέταλα των λουλουδιών, στο βιολί, στον Παρθενώνα, στον Βιτρούβιο άντρα, στις πυραμίδες, στο κέλυφος του σαλιγκαριού...) ο οποίος, εμμέσως πλην σαφώς, περνά στην διαπίστωση ότι η φύση πρώτη δημιούργησε την τελειότητα που με τόση υπομονή αντιγράφει ο άνθρωπος στους αιώνες προκειμένου να επιτύχει το κάλλος ή το άριστο. Ο προσεκτικός αναγνώστης θα συναντήσει πολλές αναφορές-εφαρμογές σε έργα τέχνης (ζωγραφική, γλυπτική...) και στην αρχιτεκτονική.
Κι αφού περάσει και από την αλχημεία και τη φιλοσοφική λίθο, θα θέσει ερωτήματα που καταρρίπτουν σοφιστείες, γνωστές ιστορίες και μύθους... κάτι σαν την αποκαθήλωση του «οικείου»· εφόσον νοήμων ο άνθρωπος, μπορεί να «ξαναδεί» κάποια θεωρήματα φερμένα από το παρελθόν του προκειμένου να τα κατατάξει σωστά ανάμεσα στους κανόνες και τα αξιώματα.
Η συλλογή έργων, που περιλαμβάνονται στον Χιονισμένο μαυροπίνακα, ενδείκνυται για λάτρεις της μυθολογίας και εραστές του αρχαίου κόσμου, μιας και είναι διάσπαρτες οι αναφορές σε διάφορα πλάσματα φερμένα από εκεί (όπως ο Μινώταυρος, η Αστάρτη, η Ιστάρ...) ή σε ιστορίες τους (όπως το αίνιγμα της Σφίγγας). Οι άνθρωποι των επιστημών πάλι θα ενθουσιαστούν ανακαλύπτοντας την ακολουθία Φιμπονάτσι –ή Θεία Αναλογία ή αριθμός φι– και μάλιστα θα εντοπίσουν πολλά παραδείγματα τριγύρω όπως και ο ποιητής (στα φύλλα, στις μέλισσες, στα πέταλα των λουλουδιών, στο βιολί, στον Παρθενώνα, στον Βιτρούβιο άντρα, στις πυραμίδες, στο κέλυφος του σαλιγκαριού...) ο οποίος, εμμέσως πλην σαφώς, περνά στην διαπίστωση ότι η φύση πρώτη δημιούργησε την τελειότητα που με τόση υπομονή αντιγράφει ο άνθρωπος στους αιώνες προκειμένου να επιτύχει το κάλλος ή το άριστο. Ο προσεκτικός αναγνώστης θα συναντήσει πολλές αναφορές-εφαρμογές σε έργα τέχνης (ζωγραφική, γλυπτική...) και στην αρχιτεκτονική.
Κι αφού περάσει και από την αλχημεία και τη φιλοσοφική λίθο, θα θέσει ερωτήματα που καταρρίπτουν σοφιστείες, γνωστές ιστορίες και μύθους... κάτι σαν την αποκαθήλωση του «οικείου»· εφόσον νοήμων ο άνθρωπος, μπορεί να «ξαναδεί» κάποια θεωρήματα φερμένα από το παρελθόν του προκειμένου να τα κατατάξει σωστά ανάμεσα στους κανόνες και τα αξιώματα.
Τι θα γίνει αν σπάσουν
οι δεσμοί υδρογόνου
που μας συνδέουν με τα πάντα;
Θα περιγράψει τη ζωή στη Γη, την ιστορία του ανθρώπου από το πρώτο γήινο ον μέχρι σήμερα με τον δικό του τρόπο και πάντα με ελεύθερο στίχο, άνευ ρίμας ή άλλων δεσμεύσεων, ενώ όταν επαναλαμβάνει το μοτίβο του (όπως στα Ανεξερεύνητα μερόνυχτα) είναι σα να φτιάχνει έναν δικό του ρυθμό. Στο ίδιο έργο οι μέρες αντιδιαστέλλονται με τις νύχτες και συγκρίνονται ενώ στο τέλος προστίθενται και γίνονται μερόνυχτα· μια αριθμητική που επίσης διαφαίνεται ανάμεσα στις λέξεις και σε όλη την έκταση, και με φράσεις όπως: οι ανοιχτές μου παρενθέσεις.
Είναι όμορφα, και άκρως ενδιαφέροντα, τα παιχνίδια με τις λέξεις, όπως κάνει με μια δισκοπάθεια. Η λέξη αποδίδεται στη μανία συλλογής δίσκων· «ασθένεια» που χρωματίζεται με φράσεις όπως: Ανεξιχνίαστα εγκλήματα κατά συρροήν θορυβοποιών.
Με κερδίζουν οι παραλληλισμοί, οι μεταφορές, οι αλληγορίες του... Σε ένα έργο το σκάκι παραλληλίζεται με τη μάθηση και τη σοφία κατά την πορεία της ζωής, και σε άλλο το δόντια με νότες-μουσικά πλήκτρα. Στη σελίδα 37 η πόλη «δείχνει» όπως η κερύθρα και λίγο παρακάτω το αβγό ομοιάζει με τη μήτρα. Ένα άψυχο άγαλμα «γίνεται» ένας άνθρωπος χωρίς μάτια, μερικά πρόβατα είναι ένα κοπάδι λαός...
Από όλα τα ζώα όμως, περισσότερο ζει, αγαπά, παρατηρεί μία γάτα. Εμπνέεται από εκείνη, την ορίζει συνοδοιπόρο. Της επιτρέπει να έχει έντονη παρουσία στην ποίηση καθώς την αναφέρει πλείστες φορές. Μάλιστα, δε θα «μείνει» μόνο σε ό,τι αφορά στο γενικό πλαίσιο, δηλαδή στον άνθρωπο μέσα, σε συνάρτηση ή σε σχέση με τη φύση και το περιβάλλον αλλά εισχωρεί βαθύτερα στον κόσμο της γάτας με καταγραφές της ιστορίας και των σκέψεών της.
Συμπεριλαμβάνει και τον εαυτό του όταν σχολιάζει την κοινωνία –πρώτο πληθυντικό– κάνοντας αυτόματα και πιο οικεία τα έργα στον αναγνώστη.
Ψευδόμαστε αληθώς
εις τους αιώνας των αιώνωνΒγάζει μια νοσταλγική διάθεση κάθε φορά που μιλά για τις αναμνήσεις του και χρησιμοποιεί τρεις χρόνους-εποχές: το πρώτα, το μετά και το τέλος... για το οποίο τοποθετείται με προτροπές (πρέπει να προλάβεις, να ταξιδέψεις, να γνωρίσεις, να μάθεις, να ζήσεις, να δημιουργήσεις...) αν και παραδέχεται ότι πάντα θα λείπει κάτι –όπως στο Παζλ όπου θα πει δογματικά: Τίποτα τέλειο.
Για τον τίτλο του βιβλίου, ο πίνακας –μου αρέσει η αντίθεση του λευκού και του μαύρου όταν το χιόνι συναντά τον πίνακα– περιγράφεται ως άσπρες νιφάδες σε καμένο τοπίο αλλά δε πρέπει να ξεχνάμε ότι ένας πίνακας είναι κυρίαρχο σύμβολο μάθησης, ότι με έναν τέτοιο ξεκινούν τα μαθησιακά μας χρόνια, ότι από κάθε βρομιά ή «βρομιά» αυτού του κόσμου η λευκή σκόνη της κιμωλίας είναι η πιο ωφέλιμη στον άνθρωπο... ότι μπορείς να γράψεις και να σβήσεις ατελείωτες φορές, να πειραματιστείς, να ωριμάσεις, να διορθώσεις... και ίσως αυτήν την έμμεση προτροπή που κρύβει το δεύτερο επίπεδο πρέπει να κρατήσεις.
ΥΓ.: Ένα ποίημα είπε ψέματα.
Η ποιητική συλλογή του Γιώργου Καριώτη, Χιονισμένος μαυροπίνακας, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Το ανώνυμο βιβλίο.
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις και λέξεις είναι αποσπάσματα.
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Το ανώνυμο βιβλίο για τη διάθεση της συλλογής.
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Το ανώνυμο βιβλίο για τη διάθεση της συλλογής.
Περισσότερα από/για τον Γιώργο Καριώτη:
