koukidaki: Ανατόλ ή η μάχη των φύλων

Ο Ανατόλ, ένας άντρας που βαδίζει στα χνάρια του Καζανόβα και του Δον Ζουάν, είναι λάτρης του ωραίου φύλου και ζει πάμπολλες περιπέτειες με διάφορες γυναίκες, χωρίς να ικανοποιείται ποτέ. Στο πλάι του ο φίλος του, Μαξ, ρεαλιστής και κυνικός, σχολιάζει τα γεγονότα με τον δικό του τρόπο. Η παράσταση είναι ένα γαϊτανάκι ανθρώπινων σχέσεων, με τον Ανατόλ να συναντάει εφτά γυναίκες, που η καθεμιά τους αντιπροσωπεύει κι έναν διαφορετικό χαρακτήρα και προσωπικότητα. Τελικά τι φταίει που δεν ικανοποιούμαστε σχεδόν ποτέ; Τι ακριβώς είναι η γυναίκα και πόσο σημαντικό ρόλο παίζει στη ζωή ενός άντρα;

Η παράσταση είναι σπιρτόζικη, στακάτη και διασκεδαστική. Ο κύριος Λευτέρης Βασιλάκης υποδύεται έναν χαρακτήρα προκλητικό ερμηνευτικά και καταφέρνει να του δώσει την απαραίτητη ανθρώπινη υπόσταση που χρειάζεται ώστε να τον αγαπήσει το κοινό και να κατανοήσει την ψυχολογία του. Φλερτάρει ασύστολα, δε χάνει ευκαιρία να συναναστραφεί ερωτικά με μια γυναίκα που του αρέσει κι ας έχει ήδη μια γνωριμία (συνήθως κάποιων ημερών), κοντράρεται με τον Μαξ για τα διάφορα και ετερόκλητα θηλυκά που περνάνε από τη ζωή του αλλά καμιά δεν του αφήνει κάτι. Γοητεύεται, παρασύρεται, όπως έγραψα και πριν, δεν ικανοποιείται, ζει μέσα από το φλερτ που καταλήγει σχεδόν εμμονή. Η φυσιογνωμία του κυρίου Λευτέρη Βασιλάκη και η εκφραστικότητά του μαλακώνουν τον ρόλο, που θα μπορούσε να είναι εξίσου κυνικός με τον Μαξ, αδιάφορος απέναντι στις συντρόφους του ή ακόμη χειρότερα να τις πληγώνει εσκεμμένα. Όχι, το χαμόγελό του, η χαρά του όταν ξεκινάει μια νέα περιπέτεια, η ευτυχία που νιώθει και μεταφέρει στον φίλο του είναι γνωρίσματα που κερδίζουν τη συμπάθεια του κοινού και δεν τραγικοποιούν τις καταστάσεις. Ακόμη και οι φοβίες που τον παρακινούν σε τέτοιες πράξεις ξεπηδούν διακριτικά και συγκροτούν έναν πολύπλοκο (με την καλή έννοια) χαρακτήρα.

Η κυρία Τζούλη Σούμα έχει έναν ρόλο αρκετά δύσκολο: να υποδυθεί εφτά διαφορετικές γυναίκες χωρίς να επαναλαμβάνεται ή να τις μετατρέπει σε καρικατούρες. Και τα καταφέρνει πολύ καλά, συστήνοντάς μου μια νέα ηρωίδα σε κάθε σκετς. Αθώα κι αφελής Κόρα που αφήνει τον Ανατόλ να αναρωτιέται αν θα τον απατήσει ποτέ, πληγωμένη και προδομένη Γκάμπριελ που δε διεκδίκησε για την αγάπη της (από τις αγαπημένες μου σκηνές), σκερτσόζα, αισθησιακή και δυναμική Μπίμπη, φοβισμένη από τη ζήλια του Ανατόλ... Έμιλυ, εκκεντρική, αθυρόστομη και αυταρχική Άννυ (πολύ εντυπωσιακό το κοστούμι αυτού του ρόλου), απελπισμένη Πέρσα και προνοητική Ιλόνα είναι πρόσωπα που πάντα θα συναντήσει κάποιος στη δική του καθημερινότητα από την εποχή που γράφτηκε το έργο (1893) μέχρι σήμερα.

Τα γνωρίσματα που κατέγραψε και συγκρότησε ο συγγραφέας Άρτουρ Σνίτσλερ δίνουν ρεαλισμό ενώ τα κωμικοτραγικά γεγονότα που περιγράφει χαρίζουν διαχρονικότητα στο κείμενο και αρκετή τροφή για σκέψη επί των ανθρώπινων σχέσεων.

Τέλος, ο Μαξ, περσόνα του ίδιου του συγγραφέα (στην αρχή μάλιστα της παράστασης καταδικάζεται από ένα αόρατο δικαστήριο για το πικάντικο θέμα του κειμένου, καθώς και για το γεγονός ότι δείχνει τις γυναίκες της εποχής σκαμπρόζικες και ηθικά ελεύθερες) είναι ένας ρόλος σαρκαστικός, που γειώνει τον φίλο του, Ανατόλ, όποτε ονειροβατεί ή αισιοδοξεί. Στιβαρός και κοφτός, με το σαρδόνιο χαμόγελο της σιγουριάς και της βεβαιότητας, μα και της απαξίωσης, ο κύριος Πέρης Μιχαηλίδης δίνει την απαραίτητη κωμική νότα στο κείμενο και στηρίζει τον φίλο του σε όποιες αποφάσεις παίρνει. Σε διαλόγους όπως ο ακόλουθος, το κοινό γελούσε με την καρδιά του:
-Δεν υπάρχει τίποτα χειρότερο από το να είσαι ο εραστής μιας παντρεμένης.
-Υπάρχει. Να είσαι ο σύζυγος»!

Η παράσταση είναι απολαυστική, με ισόποσες δόσεις γέλιου και συγκίνησης, μεταφέρει στον θεατή πολλά νοήματα και μηνύματα ενώ οι ηθοποιοί είναι εξαιρετικοί στους ρόλους τους. Υπάρχουν ελάχιστα αντικείμενα που όμως χρησιμοποιούνται κατά κόρον δημιουργώντας την απαραίτητη για κάθε σκηνή ατμόσφαιρα. Τα κοστούμια είναι πιστά στο πνεύμα και τις συνθήκες της εποχής (βρισκόμαστε στη Βιέννη, στα τέλη του 19ου αιώνα), με τα φορέματα πρωτίστως της κυρίας Τζούλης Σούμα να τραβάνε τα βλέμματα. Η σκηνοθεσία είναι άρτια, οι εναλλαγές μεταξύ των σκηνών είναι καλοκουρδισμένες και το φινάλε είναι δυνατό και λυτρωτικό. Τελικά, «Ένας άντρας δεν μπορεί να αισθανθεί ασφαλής αν δεν ξέρει πως είναι η αγάπη της γυναίκας», σωστά;