Εγγραφή στο newsletter για να μη χάνετε τίποτα! *** Φωνή τέχνης: Έχουμε πρωτιές! *** Δωρεάν διπλές προσκλήσεις! *** Κατεβάστε ΔΩΡΕΑΝ e-books ή διαβάστε λογοτεχνικά κείμενα σε πρώτη δημοσίευση ΕΔΩ! *** Αν σας αρέσει το θέατρο -παρακολουθείτε όλα τα είδη- ή έχετε άποψη για μουσικά άλμπουμ ή για ταινίες ή διαβάζετε λογοτεχνικά έργα κτλ. και επιθυμείτε να μοιράζεστε τις εντυπώσεις σας μαζί μας, επικοινωνήστε με το koukidaki. Αρθρογράφοι, κριτικογράφοι, άνθρωποι με ανάλογη κουλτούρα ζητούνται! *** Δείτε τις ημερομηνίες των προγραμματισμένων κληρώσεων στη σελίδα των όρων.
ΚΕΡΔΙΣΤΕ ΒΙΒΛΙΑ ακολουθώντας τους συνδέσμους. Μυθιστορήματα: Ο καπετάνιος τση Ζάκυθος * Το κορίτσι της Σελήνης * Οι τρεις πίνακες * Η φυγή των τεσσάρων * Από τις στάχτες της Καντάνου * Σαν μαργαριτάρι από σ' αγαπώ * 4ος όροφος ** Αληθινή ιστορία: Το ανυπεράσπιστο αγόρι ** Διηγήματα: Αγόρια και κορίτσια * Pelota * Backpack: Ιστορίες χίμαιρες ** Διάφορα άλλα: Έξι τίτλοι από τις εκδόσεις Ελκυστής * Βιβλιοδώρα από τις εκδόσεις Ελκυστής ** Για παιδιά: Η περιπετειώδης εξαφάνιση του Καλτσάκη * Ρόνι ο Σαλιγκαρόνης

Άνθρωπος, άλλα ζώα και πράγματα

Αν έγραφα ποίηση θα ήθελα ένα τέτοιο βιβλίο, με όμορφο καλαίσθητο και απλό εξώφυλλο, χωρίς πολυλογίες και φορτώματα, λιτό και καθαρό όμως στοχευμένο στην ψυχή των νοημάτων. Αν έγραφα ποίηση θα ήθελα μια τέτοια συλλογή, πλούσια εικόνων. Αν έγραφα ποίηση θα ήθελα να επιτύχω την τέλεια ισορροπία, φειδώ στις λέξεις όμως σπατάλη σε αισθήσεις και περιγραφές.

Μια τέτοια συλλογή παρουσιάζει ο Πέτρος Λυγίζος και κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «το ανώνυμο βιβλίο». Ποίηση άνευ ρίμας, σχεδόν πεζοποίηση, περιγραφική, ατμοσφαιρική, εικονοπλαστική... μα, το κυριότερο που φαίνεται το «ξεχνούν» οι μοντέρνοι ποιητές, με συνοχή. Ένα αδιαίρετο σύνολο αυτοτελών έργων με κοινό παρονομαστή, θέμα, στόχο... πείτε το όπως θέλετε, βάλτε όποια λέξη σας αρέσει, το θέμα είναι να υπάρχει και μια κοινή συνιστώσα να συνταιριάζει τα έργα μεταξύ τους, να δημιουργεί μια βάση, να θέτει έναν ορίζοντα, να τα ομαδοποιεί... ώστε να δικαιολογείται επάξια και η συνύπαρξή τους σε έναν τόμο.

Αστικό το τοπίο. Ξεκινά από τον δρόμο. Βλέπει -παρατηρεί καλύτερα- και γράφει. Περιγράφει την πόλη, το μέρος, τους ανθρώπους...

διαβάτες που μοιάζουν άνθρωποι,
άλλα ζώα και πράγματα.

Βλέπει με τα μάτια το έξω, το τριγύρω του, αλλά και το μέσα, και με το έργο «Η γιορτή» ξεκαθαρίζει ότι ειδικά στο δεύτερο κάθε που γιορτάζει περιπλανιέται εντός του. Μια διάχυτη μελαγχολία και μια νοσταλγία παντού· θα πεις λογικό είναι, αφού πάνω σε ένα τέτοιο συναίσθημα δομήθηκε από καταβολής κόσμου η ποίηση. Βλέπει τα πρόσωπα και δίνει τις περιγραφές. Ζει, αισθάνεται και γράφει μεταφέροντας κάθε εικόνα με στίχους, κάθε ερέθισμα...

Στους τίτλους των έργων του τοποθετεί το θέμα και στους στίχους που τα αποτελούν αναπτύσσει· ένα μοντέλο ύφους που ακολουθεί σε όλη την έκταση ενώ αρέσκεται και στην επιτούτου επανάληψη του θέματος (κάποιες φορές πρόκειται για ολόκληρη φράση) βάζοντας έτσι μεγαλύτερες εντάσεις σε ό,τι λέει.
Χρησιμοποιεί τις έννοιες κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά -μαζί. Στο ποίημα «Ο Σταθμός» για παράδειγμα προσδιορίζει τόσο την κυριολεκτική σημασία ενός σιδηροδρομικού σταθμού όσο και τη μεταφορική έννοια της λέξης:

εκεί που ο χρόνος...
...παραμένει ο αιώνιος σταθμάρχης μιας ζωής που χάνεται
σε αποχαιρετισμούς και λέξεις που, κάποιες φορές,
σου φαίνεται πως δεν τολμούν να ταξιδέψουν...

Όμορφες ρήσεις-κατασταλάγματα ζωής προκύπτουν, όπως σε εκείνο το: κάποιοι ζουν για να ονειρεύονται και άλλοι ονειρεύονται πως ζουν φανερώνοντας ένα ακόμα όμορφο χαρακτηριστικό της πένας. Τον στοχασμό. Όμως παρά την θεϊκή δύναμη τού ποιητή -αυτού που ποιεί, δηλαδή δημιουργεί, γεννά, άρα τοποθετείται εξ ορισμού πιο πάνω- αναγνωρίζει τη μόνη αδιαμφισβήτητη υπόστασή του. Τον θνητό άνθρωπο.

Ο αϊτός...
...το ξέρει...
...ακόμη κι εγώ, ο δήθεν ποιητής,
είμαι τόσο, μα τόσο γήινος
για να πετάξω...

Κι έτσι συνεχίζει. Απελευθερώνει τις αισθήσεις του να συλλάβουν ήχους, μυρωδιές, εικόνες, αισθήματα, γεύσεις κι εκείνος αναλαμβάνει το μόνο -τελικά(;)- χρέος απέναντι στην ύπαρξη: την καταγραφή.

Ας μείνω εδώ για πάντα,
...σε τούτο το στενό

...στο ίδιο εκείνο σημείο από όπου ξεκίνησαν όλα. Το βιβλίο αρχίζει και τελειώνει με τον δρόμο, ολοκληρώνοντας έναν κύκλο, ενώ αν «Ο δρόμος» είναι η εισαγωγή (ο δρόμος ως στενό αλλά και ο δρόμος της ζωής, ο βίος) τότε το «Εκτός ύλης» είναι σαφέστατα ο επίλογος.

Δεν μου είπε κανείς ότι στο τέλος αυτού του δρόμου
δε νοιάζονται να σε ρωτήσουν για τα όνειρά σου.
Κι εγώ μόνο σ' αυτό ήμουν καλός. Ήξερα μονάχα να ονειρεύομαι...

Όσο για την θνητή υπόσταση, για το πόσο μικρός είναι κανείς, πόσο λίγος... για το πόσο μικρά είναι τα μεγάλα και πόσο ασήμαντα τα σημαντικά... θα ορίσει εκείνος με μια μόνο μικρή λέξη την ασημαντότητα μέσα στο σημαίνον:
τίποτα
θα γράψει, ολοκληρώνοντας νοηματικά προτάσεις και στίχους.

Ελπίζω να ξανασυναντηθούν οι λογοτεχνικοί μας δρόμοι με τον Πέτρο Λυγίζο αν και είναι πολυγραφότατος (ήδη έχουν εκδοθεί δέκα ποιητικές του συλλογές και τέσσερα βιβλία πεζογραφίας) και να εξακολουθήσει να προσφέρει στα ελληνικά γράμματα με την υπέροχη πένα του.

Υ.Γ.: Το φεγγάρι είναι η επίχρυση μάσκα μιας συμμορίας αστεριών.
Κλικ για περισσότερα της Τζένης Κουκίδου
Η ποιητική συλλογή του Πέτρου Λυγίζου, «Άνθρωπος, άλλα ζώα και πράγματα», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Το ανώνυμο βιβλίο. Ένα έργο της συλλογής ακολουθεί παρακάτω.

Ευχαριστώ τις εκδόσεις «Το ανώνυμο βιβλίο» για τη διάθεση της συλλογής.
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις και λέξεις είναι αποσπάσματα.


Ο δρόμος

Ο δρόμος έχει σπίτια παλιά
συναισθήματα που λοξοδρομούν στη γωνία
σκυλιά αδέσποτα με φθαρμένο περιλαίμιο
‒πώς σώζεται η μνήμη στο ναυάγιο της ζωής‒
μια ποδηλάτισσα με όμορφα πόδια,
ευκαλύπτους που γέρνουν στο πέρασμα του βοριά.

Περπατάω αργά,
τα χέρια μου ξεχασμένα στις αφηρημένες τσέπες
κεφάλι που περιστρέφεται στους αδιάφορους ανθρώπους
‒αμήχανο περισκόπιο μιας νοσταλγίας περαστικής‒
στη διασταύρωση μένω ακίνητος
‒προτεραιότητα έχουν τα όνειρα‒
κάποτε παίρνω θάρρος και τη διασχίζω
δε φτάνω πουθενά…
Δεξιά μου κάδοι απορριμμάτων
λέξεις σκουπίδια, σχέσεις επίπλαστες, άνθρωποι ελαστικοί.

Ο δρόμος έχει δυο καφενεία με φωνές-καπνούς,
μια αφετηρία λεωφορείων για πόλη ανύπαρκτη,
διαβάτες που μοιάζουν άνθρωποι,
άλλα ζώα και πράγματα.

Κι εγώ, με το ίδιο πάντα ανυπεράσπιστο βλέμμα,
επινοώ τυχαία συνάντηση με τον εαυτό μου,
μοιραζόμαστε το γέρικο παγκάκι
κι έτσι βουβοί, ακίνητοι, μα τολμηροί,
αρχίζουμε το παιχνίδι της μνήμης…

ΔΩΡΑ - Κλικ σε εκείνο που θέλετε για πληροφορίες και συμμετοχές
Pelota, Σταμάτη Γιακουμή4ος όροφος, Μάριου ΛιβάνιουΗ φυγή των τεσσάρων, Χάρη ΜπαλόγλουΑγόρια και κορίτσια, Δημήτρη ΣιάτηΣαν μαργαριτάρι από σ' αγαπώ, Αντώνη ΠαπαδόπουλουBackpack: Ιστορίες χίμαιρεςΑπό τις στάχτες της Καντάνου, Χριστίνας Σουλελέ
Βιβλιοδώρα από τις εκδόσεις ΕλκυστήςΟι τρεις πίνακες, Βαΐας ΠαπουτσήΈξι τίτλοι από τις εκδόσεις ΕλκυστήςΤο κορίτσι της Σελήνης, Μαργαρίτας ΔρόσουΤο ανυπεράσπιστο αγόρι, Αλέξανδρου ΠιστοφίδηΡόνι ο Σαλιγκαρόνης, Χριστίνας ΔιονυσοπούλουΗ περιπετειώδης εξαφάνιση του Καλτσάκη, Ευαγγελίας Τσαπατώρα