koukidaki: Νέοι Ορίζοντες

Από το Κόσμημα στη Γλυπτική

Οι καλλιτέχνες στην εποχή της Αναγέννησης, έπρεπε να δοκιμαστούν, σε διαφορετικές τέχνες, τεχνικές και εργαστήρια, πριν αποφασίσουν σε ποια τέχνη θα εξειδικευτούν. Ο Ιταλός καλλιτέχνης της Αναγέννησης, Benvenuto Cellini, αναγνωρίστηκε ως χρυσοχόος, γλύπτης, μουσικός και ποιητής. Βασικός ανταγωνιστής του ήταν ο Cristofor Foppa, γνωστός ως Caradosso. Ο Caradosso, όπως οι περισσότεροι καλλιτέχνες του Ιταλικού νότου, μαθήτευσε σε διαφορετικά εργαστήρια, ενώ ήταν εξαιρετικός γλύπτης και ζωγράφος, πριν ξεχωρίσει στην τέχνη της κοσμηματοποιίας. Ιδιαιτερότητα της εποχής, το διαφορετικό υπόβαθρο των καλλιτεχνών και η ποικιλομορφία των εξειδικεύσεών τους. Στην ανάδειξη νέων καλλιτεχνών και ιστορικών έργων, στην εποχή της Αναγέννησης, καθοριστικό ρόλο έπαιξαν κληρικοί και αξιωματούχοι, αναθέτοντας ειδικές παραγγελίες για δώρα προσωπικά ή κρατικά σε καλλιτέχνες που ξεχώριζαν για τις τεχνικές τους γνώσεις.

Νέοι Ορίζοντες – Εικαστικά Έργα Τέχνης

Σήμερα, αντίστροφα με την εποχή της Αναγέννησης, οι καλλιτέχνες ξεκινούν από μια τέχνη και καταλήγουν να πειραματιστούν με διαφορετικές τεχνικές στην διάρκεια της καριέρας τους, ενώ η επιτυχία τους απαιτεί επιμόρφωση, εξάσκηση και δυναμική προβολή. Η ευόδωση συχνά έρχεται από τη στήριξη ισχυρών Οργανισμών και Μουσείων. Η τέχνη, συχνά, ακολουθεί τα ίχνη των περιστάσεων, τις συγκυρίες ή τις ειδικές παραγγελίες που δέχονται οι καλλιτέχνες. Οι κοινωνικό - πολιτικές εξελίξεις επηρεάζουν την κοινωνία και ακολούθως τα προϊόντα της. Οι προσωπικές εμπειρίες του καλλιτέχνη έρχονται να ολοκληρώσουν το αποτέλεσμα της δημιουργίας, για να αφήσουν τα ίχνη του στην ιστορία της τέχνης. Μια ομαδική έκθεση κρίνεται από την Ιστορία που δεκαετίες αργότερα τοποθετεί τα έργα στην εποχή τους, παραθέτοντας την συμβολή τους στον παγκόσμιο χάρτη της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

Στην έκθεση «Νέοι Ορίζοντες» καταξιωμένοι γλύπτες, πρωτοεμφανιζόμενοι και έμπειροι/ βραβευμένοι εικαστικοί κοσμήματος αποδεικνύουν πως η διαδικασία δημιουργίας ενός σύγχρονου κοσμήματος δεν απαιτεί μόνον την εκτεταμένη μόρφωση, εμπειρία ή υπάρχουσα αναγνώριση του καλλιτέχνη. Οι καλλιτέχνες αφήνουν τα χέρια τους να χαράξουν την προσωπική τους εμπειρία και ανατρέπουν το κατεστημένο των συμβατικών φορέσιμων κοσμημάτων. Χωρίς δισταγμό ή το βάρος ενός απαιτητικού παραγγελιοδόχου και με έναυσμα την ελευθερία, οι καλλιτέχνες ανταποκρίθηκαν στην πρόκληση του ΜΚΗΛ και πειραματίστηκαν με φόρμες και υλικά, διαμορφώνοντας νέες τάσεις με φορητά, μνημειώδη έργα ή installations (εγκαταστάσεις).

Τα έργα έχουν κατασκευαστεί από ανθεκτικά, πολύτιμα, ανακυκλωμένα ή εύθραυστα υλικά ενώ ορισμένες κατασκευές μετά την έκθεση μπορεί να διαλυθούν, ώστε η εμπειρία της δημιουργίας τους να μετουσιωθεί σε άλλο σχηματισμό. Χρηστικά, διακοσμητικά, φορητά ή γλυπτά, τα έργα ανανεώνουν τις προοπτικές για μελλοντική ανάπτυξη. Το εικαστικό κόσμημα παρουσιάζεται για άλλη μια φορά με ισχυρή δυναμική και έρχεται να αναδείξει ισχυρά πολιτικά, κοινωνικά ή και προσωπικά μηνύματα και να θέσει τα θεμέλια για μια νέα «Αναγέννηση» στην ιστορία της ελληνικής καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Αρωγός

Σήμερα, με οδηγό τα «Αναγεννησιακά» πρότυπα, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στέκεται αρωγός και στυλοβάτης του σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού. Ευχαριστούμε το ΙΣΝ για την σημαντική στήριξη που προσφέρει στο Μουσείο Κοσμήματος Ηλία Λαλαούνη και στο εγχείρημά του, να συνεχίσει να πρωτοπορεί με προγράμματα που ωφελούν τη σύγχρονη κοινωνία με νέες μουσειολογικές δράσεις που προωθούν και προβάλλουν τη νέα ελληνική εικαστική δημιουργία του καλλιτεχνικού κοσμήματος στην Ελλάδα και διεθνώς.

Ιωάννα Η. Λαλαούνη

ΕΙΚΑΣΤΙΚΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΚΟΣΜΗΜΑΤΟΣ

Βαλσαμάκη Άρτεμις, Γρηγορίου Μαρία, Ζαράρη Σοφία, Καλάογλου Μαρία, Κουτούζη Κορίννα, Λειβαδά Ιόλη, Μπαχλαβά Σοφία, Μπουκογιάννη Ντόλυ, Πανταζοπούλου Δέσποινα, Σταμούλης Βασίλειος, Τουλουμίδη Βιβή, Τσιμπισκάκη Μαρία, Χαϊδεμενάκης Τάσος

ΝΕΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ

Βλάχου Νέλλα, Γεωργιάδου Αθηνά, Γιαννούτσος Γιώργος, Ζερβού Ελένη, Μαχαιρά Ήλια, Μπουλή Παναγούλα, Παπαϊωάννου Έφη, Τσαλαπάτης Γιάννης, Τσουτσοπλίδης Βασίλης

ΓΛΥΠΤΕΣ

Βαρώτσος Κώστας, Λίτη Αφροδίτη, Παπαδόπουλος Γιάννης, Στράτου Δανάη