Μέσα από το έργο παρακολουθούμε όλη τη ζωή της, από τα παιδικά της χρόνια στο Μυστρά, τη νεανική ηλικία της στη Βασιλεύουσα και τον έρωτά της για τον Βενετό στρατιωτικό Μαρίνο Κονταρίνι με τον οποίο αργότερα ενώθηκε ξανά στην πατρίδα του και απέκτησαν ένα γιο, ύστερα τις προσπάθειές της να βοηθήσει τους πρόσφυγες Ρωμιούς και να ιδρύσει μια ελληνική κοινότητα στη Σιένα, τις οικογενειακές συμφορές αλλά και κάποιες χαρές που τη βρήκαν, ενώ το βιβλίο κλείνει με τον επίλογο της ανιψιάς και βαφτισιμιάς της, Ευφροσύνη, δέκα χρόνια μετά το θάνατό της.
Μπορώ να πω ότι σε γενικές γραμμές το πόνημα του κυρίου Κονδύλη με ικανοποίησε. Ήταν απόλυτα ακριβές ως προς την ιστορική του πλευρά, ρίχνοντας άπλετο μυθιστορηματικό φως σ’ ένα πρόσωπο λησμονημένο από την επίσημη Ιστορία. Μέσα από την ανάγνωση είδα την Άννα από παιδί μέχρι γριά να γελάει και να κλαίει, να χαίρεται και να πονάει, συλλήβδην να ζει. Άλλωστε για μένα ήταν ένα από τα αγαπημένα μου «ελάσσονα» ιστορικά πρόσωπα και χάρηκα πολύ που ένας συγγραφέας αποφάσισε να ασχοληθεί μαζί της. Σημειωτέον ότι ο συγγραφέας είναι και ιστορικός και έχει μεγάλο ενδιαφέρον να δει κανείς στον πρόλογο του βιβλίου πώς ανακάλυψε την Άννα Νοταρά, μέσα από μια απλή ονομαστική αναφορά σε χειρόγραφα, που την ονόμαζαν σύζυγο ή και απλά μνηστή του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου.
Θα καταχωρίσω μόνο στα αρνητικά κάποιες εκτενείς περιγραφές τόπων, κτισμάτων κ.λ.π., όπως και της ζωής περιφερειακών προσώπων που ενίοτε με κούρασαν, κάποιες επαναλήψεις του ρήματος «είπα» που μου φάνηκαν άχρηστες και έκοβαν κάπου-κάπου τη ροή των διαλόγων και ορισμένες λέξεις ή φράσεις που δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί να ήταν δόκιμες για να αποδοθεί η ομιλία ενός υστεροβυζαντινού ανθρώπου. Κατά τα άλλα όμως το ύφος και η γλώσσα ταιριάζει αρκετά στην εποχή που περιγράφεται και στο πλαίσιο της αυτοβιογραφίας. Θα το πρότεινα σε όλους όσοι αγαπούν το ιστορικό μυθιστόρημα και θέλουνε να γνωρίσουν οι ίδιοι αυτήν την τόσο σημαντική γυναίκα: την Άννα Παλαιολογίνα Νοταρά, την τελευταία αυτοκράτειρα των Ρωμαίων…
Λίνα Δώρου
Το μυθιστόρημα του Θάνου Κονδύλη, Η τελευταία αυτοκράτειρα του Βυζαντίου, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Περισσότερα για το βιβλίο θα βρείτε εδώ. Διαβάστε κι ένα απόσπασμα.
Περισσότερα από/για τον Θάνο Κονδύλη:
Ο Θάνος Κονδύλης και Το μυστικό του βασιλιά Λεωνίδα
Ο Θάνος Κονδύλης Το Ναύπλιο και η Βενετία
Ο Θάνος Κονδύλης και το Έγκλημα στη Σαντορίνη
