Αυτές οι νουάρ ιστορίες... με το αλκοόλ να κυλάει στο αίμα, τα μεταμεσονύχτια αστικά τοπία, τα μπαρ, τα πλάσματα που κυκλοφορούν τις ώρες που οι πόλεις κοιμούνται, έχουν τους δικούς τους κώδικες και μιλούν τη δική τους γλώσσα, τις ουσίες, την παραβατικότητα, τον υπόκοσμο... τον καπνό των τσιγάρων και τη μείξη με το φτηνό άρωμα, το σεξ και τις γυναίκες της μιας βραδιάς, τις ηδονές, τις κραιπάλες... Και το έγκλημα... γιατί πώς αλλιώς; Η παρανομία οδηγεί (και) στο έγκλημα.
Αυτές οι νουάρ ιστορίες... με τους αντισυμβατικούς ήρωες, τους ιδιαίτερους χαρακτήρες, τους μυστήριους τύπους... Τους λαθραίους. Και τα σκοτάδια... παντού και πάνω σε όλα: στις καρδιές, στις ψυχές, στις στιγμές... ακόμα και στα όνειρα.
Αυτές οι νουάρ ιστορίες που τόσο μου λείπουν στην ελληνική βιβλιογραφία -μάλλον επειδή μια τόσο ηλιόλουστη χώρα δεν εμπνέει τόσο σκοτεινές μυθιστορίες.
Ένα τέτοιο βιβλίο είναι το Καταφύγιο στη βροχή του Κώστα Σιμενού. Με την κατάλληλη ατμόσφαιρα -πόσο όμορφη!- και τις γεμάτες περιγραφές του, τα απίθανα και άκρως πετυχημένα ονόματα ηρώων -ταιριαστά στο κλίμα, το είδος και τη διάθεση-, μια ενδιαφέρουσα ιστορία που γίνεται καλύτερη όσο προχωρά η ανάγνωση και μπαίνουν ένα ένα τα πρόσωπα, τις γοητευτικές εικόνες του -ανάλογες του είδους- και μια στρωτή γραφή να απολαμβάνεις το διάβασμα. Οι χαρακτήρες σκιαγραφούνται επαρκώς, ειδικά μέσα από τους διαλόγους (μου θυμίζει θεατρικό έργο αυτό το χαρακτηριστικό) ενώ η έκταση είναι ιδανική -τόσο, όσο.
Μικρές γοητευτικές εκφράσεις ευαισθησίας χρωματίζουν σε διάφορα σημεία το μυθιστόρημα, όπως όταν γράφει ότι ...η ποίηση κι η μελωδία γράφονται μ' ένα άγγιγμα και, παράλληλα, δε σου αφήνει περιθώριο αμφισβήτησης. Κι αλλού, πολύ όμορφες μεταφορές κερδίζουν το στοίχημα: ...να έχει στο βλέμμα της την απόχρωση μιας κερδισμένης προσπάθειας.
Μια ηρωίδα που λέγεται Τέρρα -γη(;) ναι, γη(!)- και διάφορα φιλοσοφικά ερωτήματα: Πόσο στοιχίζει ν' αλλάξει ο κόσμος;
Αργότερα, ένα ταξίδι στο Πήλιο δημιουργεί μια αισθηματική roadtrip εκδοχή ανατρέποντας για λίγο την νουάρ αίσθηση, όμως μια μπλόφα στο τέλος και μια έκπληξη που κρατά ο συγγραφέας για τον αναγνώστη εμπλουτισμένη με ανατροπή και αποκάλυψη -δε τη περιμένεις- ολοκληρώνει πανέμορφα την εμπειρία. Ανύποπτα έχω υπογραμμίσει μια φράση: Δεν άντεξε την άνιση σύγκρουση μιας ευτυχισμένης στιγμής με τον ζοφερό χρόνο και κατέρρευσε για την οποία σημείωσα ότι ίσως περιέχει όλο το νόημα του βιβλίου.
Δυο λέξεις που του ταιριάζουν πέρα όλων των προαναφερόμενων: έντονο και συγκινησιακό. Το τέλος του είναι αντάξιο όλων των μεγάλων ιστοριών. Αναζητήστε το!
Το μυθιστόρημα του Κώστα Σιμενού, Καταφύγιο στη βροχή, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άνεμος.
Στο οπισθόφυλλο λέει:
Δυο διαφορετικοί άνθρωποι, δυο διαφορετικοί κόσμοι συναντιούνται κάτω από ειδικές και παράξενες συνθήκες.
Εκείνος, συγγραφέας, μοναχικός, κλεισμένος στα βιβλία του και στον περιπετειώδη κόσμο του. Εκείνη, προϊόν της νυχτερινής ζωής, προσφερόταν σε όποιον της εξασφάλιζε άνεση και χρήμα. Το τίμημα βαρύ... Η ψυχική κούραση, ο φόβος κι η ανασφάλεια έχουν γίνει εφιάλτες κι έχουν αφήσει τα σημάδια τους, ενώ μια διπλή απειλή χτυπάει άμεσα την πόρτα της.
Μέσα στο θολό τοπίο της άγριας νύχτας, ο ένας παραβιάζει την πόρτα του άλλου και ανακαλύπτει μια καινούργια, αθέατη πλευρά του εαυτού του.
Η αντίθεση των δύο αυτών κόσμων γίνεται απρόσμενα έλξη. Μόνο που οι συνθήκες είναι δύσκολες κι επικίνδυνες. Κανείς δε γνωρίζει το μέλλον και, κυρίως, το παρελθόν του άλλου. Η επιρροή των αντιθέσεών τους είναι αμοιβαία και καθοριστική, αλλά για πόσο καιρό;
Η κατάσταση υπονομεύεται από το χθες και τίποτα δεν είναι όπως δείχνει. Η έντονη σχέση τους, χωρίς αύριο, γίνεται σιγά-σιγά μοιραία, σχεδόν μεταφυσική. Το φινάλε τους περιμένει δραματικό. Θα αντέξουν;
Εν τέλει, ποια είναι η πραγματικότητα που μας καθορίζει;
Οι πλαγιογραμμένες εκφράσεις είναι αποσπάσματα του βιβλίου.
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Άνεμος για τη διάθεση του μυθιστορήματος.
