koukidaki: Ένας μήνας στην εξοχή

Όλοι όσοι με γνωρίζουν ξέρουν την αγάπη μου για τη Ρωσία και τους Ρώσους συγγραφείς, που τους θεωρώ αληθινά αξεπέραστους. Έτσι, με μεγάλη ανυπομονησία πήγα να δω το γνωστό έργο του Ιβάν Τουργκένιεφ, Ένας μήνας στην εξοχή. Δεύτερος λόγος που ήθελα να δω την συγκεκριμένη παράσταση ήταν η συμμετοχή του Πέτρου Αποστολόπουλου, καλού και αξιόλογου φίλου και χαρισματικού ηθοποιού.

Το ίδιο το έργο είναι ομολογουμένως λιγάκι ξεπερασμένο για την εποχή μας, με την έννοια ότι κανείς από τους ήρωες δεν θα είχε τα διλήμματα που αντιμετωπίζουν σήμερα. Η Νατάλια είναι παντρεμένη με τον Ισλάγιεφ και ζει μαζί του, με την ηλικιωμένη μητέρα του, την προγονή της, Βέρα (κόρη του Ισλάγιεφ από τον πρώτο του γάμο) και τον οκτάχρονο γιο τους, Κόλια. Είναι καλοκαίρι και βρίσκονται στο εξοχικό τους. Καθημερινός σύντροφός τους είναι ο Ρακίτιν, φίλος του Ισλάγιεφ από την νεανική τους ηλικία, ο οποίος είναι πλατωνικά ερωτευμένος με την Νατάλια, αλλά από σεβασμό στον φίλο του αλλά και στην ίδια την Νατάλια, δεν τολμάει ούτε καν να σκεφτεί το φλερτ μαζί της, αρκείται στην φιλία της. Την παρέα συμπληρώνουν η Λιζαβέτα, που έχει τον ρόλο της οικονόμου- δασκάλας στην οικογένεια και ο γιατρός Σπιγκέλσκι, ο οποίος φλερτάρει την Λιζαβέτα. Όλα κυλούν όμορφα και αρμονικά, η συντροφιά περνάει τις μέρες της παίζοντας χαρτιά, κάνοντας βόλτες, ψαρεύοντας. Αυτήν την καθημερινότητα όμως θα διακόψει η άφιξη του νέου καθηγητή του Κόλια, του νεαρού και όμορφου Μπελάγεφ. Η Νατάλια ερωτεύεται τον Μπελάγεφ με την πρώτη ματιά, το ίδιο όμως συμβαίνει και με την προγονή της, Βέρα. Οι δύο γυναίκες από σύμμαχες και φίλες θα γίνουν αντίζηλες και η Νατάλια στην προσπάθειά της να απομακρύνει τον κίνδυνο της Βέρας, θα στρέψει την τελευταία σε έναν γάμο με τον ευκατάστατο αλλά ηλίθιο γείτονά τους.

Να γιατί πιστεύω ότι το έργο είναι ξεπερασμένο: στην εποχή μας, ο Ρακίτιν δεν θα είχε τόσο μεγάλο ηθικό πρόβλημα να φλερτάρει την σύζυγο του φίλου του, ή ακόμα και αν ήταν τόσο πιστός φίλος, δεν θα επέλεγε την καθημερινό του βάσανο από την συναναστροφή μαζί της. Η Βέρα θα είχε συνάψει δεσμό με τον νεαρό καθηγητή και σε καμία περίπτωση δεν θα δεχόταν προξενιό με έναν άγνωστο, ηλίθιο άντρα. Η Νατάλια αν ερωτευόταν τον Μπελάγεφ απλά θα χώριζε τον άντρα της και θα συνευρίσκετο με τον καθηγητή, αν την ήθελε και αυτός. Ο Ισλάγιεφ τέλος, δεν θα ένιωθε τόσο μεγάλη προδοσία, απλά θα χώριζε αν ανακάλυπτε ότι η γυναίκα του θέλει κάποιον άλλον. Τα ήθη στις ημέρες μας έχουν απλοποιηθεί και έχουν αλλάξει, είτε για καλό είτε για κακό. Αν μη τι άλλο, έχουμε γλυτώσει την υποκρισία και την δυστυχία παλαιότερων εποχών. Αυτή η δυστυχία όμως είναι που φέρνει και το δράμα σε αυτά τα έργα. Ας μην ξεχνάμε ότι το έργο αυτό γράφτηκε πριν περίπου εκατόν πενήντα χρόνια!

Σωστή η επιλογή λοιπόν της σκηνοθέτιδος Κατερίνας Μαντέλη, να ακολουθήσει ένα εντελώς κλασικό ανέβασμα. Σε αυτό το έργο πιστεύω ότι δεν χωράνε μοντερνοποιήσεις. Καλή επίσης και η επιλογή των κοστουμιών, τα οποία είναι αρκετά προσεγμένα: λινά, άσπρα σακάκια κυρίως για τους άντρες και απογευματινά, αεράτα φορέματα για τις κυρίες. Λιτό το σκηνικό, αποτελείται μόνο από ένα παγκάκι και ένα τραπέζι με δυο-τρεις καρέκλες, άλλωστε η σκηνή του θεάτρου είναι μικρή και πιο ογκώδη έπιπλα θα εμπόδιζαν τους ηθοποιούς να κινηθούν άνετα. Το σκηνικό βέβαια συμπληρώνεται έξυπνα με μικροαντικείμενα που έχουν όμως συμβολισμούς και δένουν όμορφα το όλο αποτέλεσμα. Συμπερασματικά, έμεινα ευχαριστημένη από την δουλειά που έκανε η κυρία Ιωάννα Κατσιαβού με τα κοστούμια και τα σκηνικά.

Οι ερμηνείες αρκετά καλές από όλους τους ηθοποιούς. Φυσικά η Μαίρη Βιδάλη ξεχωρίζει ως Νατάλια· καθόλη την διάρκεια της παράστασης είναι φανερή η χαρά της που ερμηνεύει αυτόν τον ρόλο, αεικίνητη και ακούραστη δεσπόζει πάνω στην σκηνή. Για τον Πέτρο Αποστολόπουλο, έχω να πω τα καλύτερα, παρακολουθώ την δουλειά του εδώ και πολλά χρόνια και ποτέ δεν με έχει απογοητεύσει, παίζει τον Ρακίτιν με τις σωστές δόσεις ειρωνείας και πικρίας. Κεφάτη και χαρούμενη η Βέρα Μακρομαρίδου, ταιριαστή στον ρόλο της νέας ερωτευμένης προγονής. Αρκετά καλός και ο Δημήτρης Δρακόπουλος ως πέτρα του σκανδάλου.

Την μετάφραση καθώς και την διασκευή του έργου (το κόψιμο κάποιων διαλόγων και δευτερευόντων ρόλων) την έκανε ο Ουκρανός Ιβάν Ντόντακοφ.

Αυτό που μου άρεσε πολύ και που αποδεικνύει ότι οι συντελεστές προσπάθησαν να μπουν στο πνεύμα του έργου και της εποχής, ήταν η επιλογή της μουσικής υπόκρουσης: τρία παλιά ρώσικα τραγούδια ακούγονται σε νέα εκτέλεση από την σοπράνο Αλμπίνα Ζαχαριάδου. Το ένα το εντόπισα στο youtube, είναι το Отцвели хризантемы (Μαράθηκαν τα χρυσάνθεμα), τα άλλα δύο τα ψάχνω ακόμα! Και τα τρία προαναφερόμενα τραγούδια αναφέρονται μεν στο πρόγραμμα της παράστασης μόνο με την ελληνική τους μετάφραση· αν κάποιος τώρα με διαβάζει και γνωρίζει κάτι, θα χαρώ να με βοηθήσει στην έρευνά μου! Επίσης θα ακούσετε το Δεύτερο Βαλς του Σοστακόβιτς.

Από αυτές τις μικρές λεπτομέρειες (τα αντικείμενα που χρησιμοποιήθηκαν: ο χαρταετός που πέταξαν μαζί ο Μπελάγεφ και η Βέρα, το τόξο που έφτιαξε ο Μπελάγεφ για να παίξει ο Κόλια κ.λ.π.) καθώς και από τις μουσικές επιλογές, διακρίνω μια αγάπη για το έργο και έναν σεβασμό προς τον θεατή.