Μετά την Μονόπολη που νομίζω ότι εξαντλήσαμε σε προηγούμενο άρθρο, σειρά έχει ένας ακόμα θρύλος των επιτραπέζιων που ήδη μετράει τα 74 χρόνια ζωής. Μιλάμε για το Cluedo κι αν δεν ξέρετε να το προφέρετε σωστά περιμένετε μερικές παραγράφους ακόμα και όλα θα αποσαφηνιστούν, όπως γίνεται πάντα φυσικά.
Θα πάμε λίγο πίσω, στο 1944. Δεύτερος παγκόσμιος πόλεμος. Αγγλία. Ένας δικηγόρος της κακιάς ώρας ονόματι Άντονι Πρατ, δεν έχει δουλειά (καθότι της κακιάς ώρας) και κάθεται και σκαρώνει ένα επιτραπέζιο παιχνίδι για να περνάει η ώρα (η κακιά) όταν βρίσκεται στο καταφύγιο μαζί με την παρέα του.
Δώστε λίγη προσοχή εδώ: Ασφαλώς και πρόκειται για πράκτορα των Γερμανών δεν χωράει αμφιβολία, μιας και το κακό για την Αγγλία είναι διπλό: Και ασχολείται με παραπλανητικές χαζομάρες, και επηρεάζει τους φίλους και τις φίλες του που θα μπορούσαν αντί για παιχνίδια να μαντάρουν καμιά κάλτσα για τους φαντάρους όσο γίνονται οι αεροπορικές επιθέσεις των Γερμανών.
Τέλος πάντων το κακό έγινε. Και σαν να μην έφτανε αυτό, το παιχνίδι το ονόμασε “Murder”. Άλλη αστοχία αυτή. Μα, σοβαρά τώρα, εν καιρώ πολέμου βγάζεις παιχνίδι που λέγεται “Φόνος”;
Πάντως, είτε το πιστεύετε είτε όχι, τη δουλειά του την κατάφερε. Απόσπασε την προσοχή των Άγγλων από τις αεροπορικές επιθέσεις, τόσο που κάποιοι, μόλις ακούγανε σειρήνες χαιρόντουσαν που θα μαζευτούν να παίξουν “Murder”. Πως κέρδισε η Αγγλία αυτόν τον πόλεμο είναι απορίας άξιο...
Όμως ας πούμε και δυο λόγια για το παιχνίδι. Αυτός ο χασοδίκης λοιπόν, ο Πρατ, αντί να διαβάζει αστικό δίκαιο, είχε πέσει με τα μούτρα να διαβάζει Αγκάθα Κρίστι και Ρέιμοντ Τσάντλερ.
Γι' αυτό σκέφτηκε να φτιάξει ένα επιτραπέζιο με μυστήριο και φόνους. Με τα οπτικοακουστικά εφέ του πολέμου (ίου ίου οι σειρήνες, ουάαααα και αούουου τα ουρλιαχτά, τσαφ και τσουφ οι διακοπές ρεύματος, μπαμ και μπουμ οι κουμπουριές βόμβες που έσκαγαν ολόγυρα) το γλυκό ήρθε κι έδεσε.
Τοποθέτησε λοιπόν δέκα τύπους (για την ακρίβεια εννιά κι ένα πτώμα) στα έντεκα δωμάτια μιας έπαυλης (τα εννιά που υπάρχουν ακόμη -βιβλιοθήκη, γραφείο, κρεβατοκάμαρα, κουζίνα, σαλόνι, τραπεζαρία, αίθουσα μπιλιάρδου, αίθουσα χορού και χολ- συν το κελάρι και το δωμάτιο των όπλων) να περιφέρονται με εννιά φονικά όργανα (τα έξι που παρέμειναν μέχρι σήμερα: κηροπήγιο, μολυβένια σωλήνα, πιστόλι, σκοινί, μαχαίρι και δηλητήριο συν άλλα τρία: βόμβα, σύριγγα και τσεκούρι). Το πτώμα δεν χρειαζόταν όπλο, το ενσωμάτωνε στη πορεία.
Πέρα από τους έξι ύποπτους που μέχρι και τις μέρες μας εξακολουθούν να τριγυρίζουν στην έπαυλη (η δεσποινίς Φλόγα, ο συνταγματάρχης Μουστάρδας, η κυρία Άσπρου, ο καθηγητής Δαμάσκηνος, ο αιδεσιμότατος Πράσινος και η κυρία Παγώνη) υπήρχαν ακόμα ο Μίστερ Καφές (βαρύ γλυκός και όχι) ο κύριος Χρυσός (νομίζω ότι δεν πρόκειται για τον Τέρη αν και δεν παίρνω όρκο γιατί πρέπει να ήταν στην εφηβεία τότε) η δεσποινίς Ασημίνα και η κυρία Γκρίζα (Αρκούδα;).
Τρεις κάρτες, μία από κάθε κατηγορία, κρύβονται σ' ένα φάκελο κι οι υπόλοιπες μοιράζονται ίσα στους παίκτες. Ένας παίκτης κάνει μία ανακοίνωση του τύπου: «Πιστεύω ότι τον φόνο τον έκανε ο συνταγματάρχης Μουστάρδας με πιστόλι στο σαλόνι». Ο επόμενος παίκτης στη σειρά είναι υποχρεωμένος να του δείξει, αν έχει, μία κάρτα από αυτές που ανακοίνωσε. Αν δεν έχει καμία, τότε ο μεθεπόμενος παίκτης θα πρέπει να του δείξει κι αν ούτε εκείνος έχει ο τρίτος στη σειρά κ.ο.κ. Σκοπός κάθε παίκτη είναι, με την εις άτοπον απαγωγή, να βρει ποιος έκανε το φόνο, σε ποιο δωμάτιο και με τι όπλο. Όπως καταλαβαίνετε αν κάποιος ανακοινώσει ότι τον φόνο τον έκανε η κυρία Παγώνη στο σαλόνι με πεπόνι κηροπήγιο και κανείς δεν του δείξει κάποια κάρτα, τότε έχει μαντέψει σωστά και είναι ο νικητής.
Το πρώτο Cluedo είναι φιλοτεχνημένο από τους δημιουργούς του Asterix, Rene Goscinny και Albert Uderzo.
Το παιχνίδι με τον καιρό εξελίχτηκε -μέχρι και το πιστόλι από ημι-αυτόματο έγινε κολτ και μετά Allan & Thurber ρεβόλβερ- και το 1947 παρουσιάστηκε στην αγορά με το όνομα Cluedo, από την λέξη Clue=(Κλου) –ίχνος, στοιχείο στα αγγλικά– και τη λέξη Ludo=(Λούντο) –που στα λατινικά σημαίνει παίζω. Φαντάζομαι ότι πλέον καταλάβατε πως προφέρεται αλλά εμείς είμαστε πάντα κοντά σας για να σας δίνουμε μασημένη τροφή: Clue+Ludo= Κλούντο.
Ήταν μια ευγενική προσφορά από το koukidaki στους πολυαγαπημένους του αναγνώστες.
Το 1949 το παιχνίδι πέρασε τον Ατλαντικό και έφτασε... που λέτε; Στους μπρο! Στο τρίο Πάρκερ που μετά τη Μονόπολη βρήκαν άλλη κότα με χρυσά αυγά να τους θρέφει. Μόνο που κι αυτοί, μιας και δεν σκαμπάζαν γρι από λατινικά, είχαν την ίδια απορία με τον υπόλοιπο κόσμο:
«Και πως θα προφέρεται αυτό ρε συ μπρο;»
«Κλουέντο!» Πετάχτηκε ο μεγάλος που μονίμως το έπαιζε φωτεινός παντογνώστης.
«Και γιατί Κλουέντο και όχι Κλου – ντού δηλαδής;» είπε ο μεσαίος, ο πανεπιστήμονας.
Ο τρίτος ο μικρότερος, ως συνήθως, έδωσε τη λύση:
«Σιγά μην το πούμε και «ντου από παντού». Θα το κόψουμε το do και θα το λέμε σκέτο Clue. Απλό, λιτό και κατανοητό. Σε αμερικανάκια απευθυνόμαστε όχι σε διδάκτορες πανεπιστημίου. Σύμφωνοι;»
Κι έτσι, συμφώνησαν να κρατήσουν σκέτο το Clue. Πάντως τα φράγκα τα βγάλανε οι μάγκες έστω και χωρίς το ντο/ντου.
Ενδιαφέρον έχουν και πολλές παραλλαγές που έχουν βγει. Εντάξει δεν φτάνουν την Μονόπολη σε αριθμό όμως κάθε χαρακτήρας μυστηρίου που σέβεται τον εαυτό του έχει και μία έκδοση με το όνομά του.
Φυσικά δεν θα μπορούσαν να λείψουν τα κλασσικά: Travel edition για τους ταξιδιώτες, mini edition για τους λεπτεπίλεπτους, 3D edition για τους πωρωμένους, Magnetic pocket edition για τους ατσούμπαλους, 50th Anniversary edition για τους ρομαντικούς, Limited edition για τους μανιώδεις συλλέκτες, Express Clue για τους βιαστικούς και Clue DVD game για τους τηλεορασόπληκτους.
Να σταθούμε λίγο στους τελευταίους. Έχουμε μια σειρά με παραλλαγές από γνωστά σίριαλ και ταινίες όπως το 24, το Harry Potter edition, το Twilight Zone edition, το Office αλλά και το The Big Bang Theory edition με τον αγαπημένο μας Sheldon να προσπαθήσει να ξεδιαλύνει το μυστήριο του ποιος έχει πάρει τα προσωπικά του αντικείμενα και σε ποιο δωμάτιο τα έχει κρύψει.
Η πρώτη έκδοση παρ' όλα αυτά που βγήκε παραλλαγμένη ήταν το 1988 και είχε θέμα τους εξωγήινους: Alien Panic. Εξωγήινοι, πανικός και μπούρδα μαζί -η τελευταία λέξη λείπει από τον τίτλο, αλλά, πιστέψτε με, ξεχειλίζει στο θέμα. Τρία σε ένα. «Πιστεύω ότι το έγκλημα το έκανε ο Μίστερ Σποκ καθώς κάρφωσε με τα αυτιά του το αμέριμνο θύμα καθώς επέστρεφε από μια τηλεμεταφορά.» Αν το βρείτε μην το αγοράσετε. Σιγά μη το βρείτε αλλά λέμε, αν...
Μετά έχουμε αρκετά Clue Jr για τους μικρούς μας φίλους. The case of the Missing Pet, The case of the Hidden Toys, Pirate Treasure Hunt, Little Detective, The Case of the Missing Glasses, The Case of the Missing Cake και γενικά ό,τι μπορεί να χαθεί, από το περουκίνι του θείου Ευλάμπιου μέχρι τη μασέλα της γιαγιάς Τερψιθέας γίνεται υπόθεση για τους μικρούς ήρωες.
Απολαυστικά γλυκιά είναι η επόμενη παραλλαγή: Cluedo Chocolate edition. Οι κάρτες των υπόπτων δεν είναι ακριβώς κάρτες αλλά πλάκες σοκολάτας. Ο νικητής απλώς καθορίζει τον τρόπο που θα μοιραστούν οι σοκολάτες και στο τέλος όλοι τρώνε τους ύποπτους –ένοχους και μη. Μετά σας μένει το ταμπλό που δεν τρώγεται με τίποτα και για να ξαναπαίξετε θα πρέπει να αγοράσετε τα ανταλλακτικά από το ζαχαροπλαστείο της γειτονιάς σας. Πρακτικά ασύμφορο παιχνίδι και ίσως και το πρώτο επιτραπέζιο που απαγορεύεται να παιχτεί από διαβητικούς.
Παραλλαγή στην παραλλαγή είναι αυτή με τον τίτλο σιδηρόδρομο: Cluedo, after dinner mint edition “Murder by Indulgence”. Εδώ όμως αν και ο τίτλος και ξενίζει και ξινίζει, το περιεχόμενο έχει γεύση μέντας. Σε κάθε δωμάτιο υπάρχει ένα σοκολατάκι μέντας. Ο πρώτος που μπαίνει στο δωμάτιο τρώει και το βραβείο. Απαραίτητη προϋπόθεση στα παραπάνω σοκολατένια παιχνίδια να έχετε τσεκάρει την ημερομηνία λήξης γιατί μετά οι συμπαίκτες σας στο μόνο δωμάτιο που θα θέλουν να πάνε θα είναι η τουαλέτα!
Και μιας και μιλήσαμε για τίτλο σιδηρόδρομο ας αναφερθούμε και στο Cluedo: Passport to Murder. Εδώ η δολοφονία, αντί για το γνωστό μας αρχοντικό, γίνεται στο σιδηροδρομικό σταθμό της Κωνσταντινούπολης. Εκτός από τις εννιά τοποθεσίες, στο παιχνίδι υπάρχουν και εννιά όπλα (τα έξι γνωστά συν ένα τσεκούρι, μια καραμπίνα και ένα γαλλικό κλειδί).
Κι εδώ κάποιοι ξύπνιοι σκεφτήκανε: Τρένα εσείς; Καράβια εμείς! Κι έτσι εκδόθηκε το Clue: The card game Mystery at Sea (Κάποιος πρέπει να τους έχει παραμυθιάσει ότι όσο πιο μεγάλος τίτλος τόσο πιο πολύ θα πουλήσει το παιχνίδι. Δεν εξηγείται αλλιώς). Εδώ πάντως τα ξεφτέρια το προχωρήσανε το πράγμα. Ο φόνος γίνεται σε ένα γιοτ με έξι μόνο δωμάτια. Στους ύποπτους προστίθεται ο Mr Boddy (και πτώμα και ύποπτος ταυτόχρονα! Αμ πως!) ενώ έχουμε και νέα φονικά όπλα όπως κουπί, τηλεσκόπιο, καμάκι (όχι το γνωστό ελληνικό· αυτό μόνο τον τουρισμό μας μπορεί να σκοτώσει) αλλά και αλυσίδα και κασκόλ!
Το 1985 μια εξαιρετική μαύρη κωμωδία βασισμένη στο επιτραπέζιο παιχνίδι με τον ομώνυμο τίτλο παίχτηκε στους κινηματογράφους. Ο απίθανος Tim Curry στον ρόλο του υπηρέτη Wadsworth δίνει ρεσιτάλ ηθοποιίας και ξεδιαλύνει με τρεις διαφορετικές λύσεις το μυστήριο μιας σειράς φόνων, αρχής γενομένης από αυτόν του Mr Boddy, που λαμβάνουν χώρα -που αλλού;- σ' ένα παλιό εγγλέζικο αρχοντικό. Αξίζει να τη δείτε έστω κι αν δεν σας αρέσει το παιχνίδι!
Το 2011 βγήκε και μια μίνι σειρά 5 επεισοδίων με τον τίτλο: Clue, την οποία μάλλον δεν την έχει δει κανείς· ούτε καν οι πρωταγωνιστές. Υπόσχομαι ότι θα προσπαθήσω να είμαι ο πρώτος που θα τη δω και θα σας πω τη γνώμη μου κάποια στιγμή.
