Γιώργου Σεβαστίκογλου
σε σκηνοθεσία Κώστα Παπακωνσταντίνου
«Δουλειά για εμάς δεν έχει! Πείνα και κρύο έχει!»
Είναι μονάχα μία φράση που αλυχτάει η Αγγέλα αναζητώντας την ελπίδα και τη χαρά. Είναι μονάχα μια φράση από τις δεκάδες αξιομνημόνευτες στιγμές ετούτου του μοναδικό έργου και μιας παράστασης που δεν πρέπει να χάσετε φέτος.
Λίγα λόγια για το έργο
Γραμμένο το 1957 από τον Γιώργο Σεβαστίκογλου, το έργο περιγράφει την Αθήνα της δεκαετίας του '50 και την κοινωνία της μέσα από τα μάτια και τις ζωές των ηρώων του. Η Αγγέλα έρχεται από το χωριό της για να εργαστεί ως υπηρέτρια σε ένα αστικό σπίτι. Αντικαθιστά μια υπηρέτρια που έχει αυτοκτονήσει δίχως να γνωρίζουμε τους λόγους που την έσπρωξαν στο κενό, και εδώ στην Αθήνα, ανάμεσα σε άλλες υπηρέτριες και ανθρώπους καθημερινούς, μεροκαματιάρηδες μιας φτωχής πρωτεύουσας, θα ξετυλιχθεί το γαϊτανάκι των προσωπικών βασάνων του καθενός, τα στοιχεία του φονικού, τα μεγάλα μυστικά και οι συμβιβασμοί του καθημερινού μόχθου. Στην πορεία η Αγγέλα συναντά τον Λάμπρο –αδελφό της νεκρής που τώρα αναζητά τον ηθικό αυτουργό για τον χαμό της αδελφής του.
Ένας τραγικός έρωτας θα γεννηθεί ανάμεσα στα δυο πρόσωπα, και οι διακυμάνσεις του θα διυλιστούν μέσα από τις ζωές όλων των ηρώων του έργου, μυστικών που θα αποκαλυφθούν και εντέλει μιας ολόκληρης κοινωνίας που αναζητούσε ελπίδες για μια καλύτερη ζωή.
Στην παράσταση:
Λέξεις σκόρπιες κατακλύζουν τη σκέψη σου καθώς το έργο σε γραπώνει με την έντασή του από το πρώτο λεπτό. Στα σκηνικά, μια ταράτσα, το εσωτερικό μιας ταβέρνας, ενός δωματίου ξενοδοχείου, ενός μπαρ, μια ζωγραφισμένη πόλη, αλλά το κυριότερο; Οκτώ ηθοποιοί που ξεγυμνώνουν τις ζωές των πρωταγωνιστών σαν γυμνά καλώδια μπροστά σου.
Φορώντας παντελόνια μόχθου, πλαταγίζοντας υπέροχα λουλουδάτα φορέματα και φούστες, η ενέργεια των σωμάτων σε ηλεκτρίζει, διαφαίνεται να αναρριχάται, να σκαλίζει μονοπάτια στα πρόσωπα των παιδιών, στα μάτια, τις πράξεις ετούτης της παράστασης.
Αγωνίες, πόνοι, μάχες σώμα με σώμα και δάκρυ, ιδρώτας, σάλιο εν χορώ από μια ομάδα που δεν παύει στιγμή το υπέροχο κρεσέντο της. Μελωδικοί σκηνοθετικοί εγκιβωτισμοί από βαλσάκια, χασάπικα, τουίστ, άλλοτε κινηματογραφικές φωνές στο παρασκήνιο κι άλλοτε το γρέζι του Βαμβακάρη να σιγοτραγουδά την πίκρα μιας φτώχειας, την ατιμία μια προδοσίας, κι εσύ; Στέκεσαι δίχως ανάσα επί μιάμιση ώρα παρακολουθώντας όχι απλώς μια παράσταση... αλλά την ίδια τη ζωή.
«Ναι, είναι από τα πλέον ανθρώπινα έργα και αυτό το κάνει αθάνατο. Μέσα από τη σκηνοθεσία του κυρίου Παπακωνσταντίνου αφήνεσαι ελεύθερος να τολμήσεις πολλά ως ηθοποιός. Νιώθεις έτσι την επαφή με το κοινό αλλά και το έργο, ενώ ταυτόχρονα βιώνεις και μια πρωτόγνωρη έκθεση που εντέλει λειτουργεί υπέρ όλων μας!» θα μας πει ο Θάνος Χρόνης που μέσα από τον ζωοφόρο ρόλο του, διαπιστώνει την τραγική αλλαγή πλεύσης μιας ζωής και την ερμηνεύει τόσο υπέροχα και μεστά μπροστά μας.
«Η ομορφιά του κάθε ρόλου μέσα στην παράστασή μας είναι πως ζωντανεύει ο ένας τον άλλον! Προσπαθούνε όλοι τους να ζήσουνε, να βρούνε κάτι για να επιβιώσουν και αυτό είναι που μας δένει όλους τελικά...» μοιράζεται μαζί μας με ένα τεράστιο φωτεινό χαμόγελο η αλέγρα και αδιάκοπη επί σκηνής Ναζίκ Αϊδινιάν.
«Σε κάθε παράστασή μας, δεν υπάρχει τίποτα αυστηρά προκαθορισμένο εξαρχής και αυτό επαναπροσδιορίζει τους ρόλους, προσφέρει την ενέργεια που νιώσατε αλλά εντέλει αποκαλύπτει και τη ζωή κάθε ήρωα!» μας λέει ο Πέτρος Σκαρμέας που δεν παύει λεπτό να ισορροπεί ανάμεσα στη λογική και την παραφροσύνη ενός ρόλου που δίνει μάχη μέσα στην επόμενη μάχη.
«Όλοι τους είναι λαϊκά παιδιά μέσα σε ένα ταξικό έργο. Η κοινωνία και οι συνθήκες τους τοποθετούν εκεί και στις πράξεις του αναγνωρίζεις τον αγώνα που δίνουν για να καταφέρουν να επιβιώσουν...» συμπληρώνει ο Δημοσθένης Ξυλαρδιστός και μας χαρίζει μια ερμηνεία που λατρέψαμε για την αμεσότητα και αναγνωρίσαμε την κατεργαριά στις πράξεις ενός ήρωα που συνεχόμενα αλλάζει πρόσωπο και θέσεις.
Δυστυχώς δεν προλάβαμε να μιλήσουμε με όλη την ομάδα, όμως δεν αφήνουμε εκτός την εξαιρετική Αγγελική Μαρίνου που μέσα από το δράμα της ηρωίδας της, μας χαρίζει μια ερμηνεία-μπουκέτο εναλλαγής συναισθημάτων μιας ζωής δίχως χαραυγή. Την Λήδα Κουτσοδασκάλου που ως Αγγέλα, με ένα πρόσωπο παιδικό μαζί και ενήλικο, τόσο εύπλαστο στις ανατάσεις ενός έρωτα, όσο και σκοτεινιασμένο στην τραγικότητα, σε κάνει να θέλεις να την αγκαλιάσεις, να γίνει δικός σου άνθρωπος. Την Άρτεμις Γρύμπλα ως φωνή της έφηβης ονειροβατούσας υπηρέτριας που επιθυμεί μια διέξοδο σε μια καριέρα ηθοποιού –και πόσο ουτοπικό φαντάζει αυτό μέσα από τις σιωπηρές παύσεις και το φωτεινό, γεμάτο αγωνία βλέμμα της. Τέλος, τη νευρώδη Νεφέλη Μαϊστράλη που αεικίνητη σαρώνει τη σκηνή, συμβιβασμένη με την τραγική της μοίρα, αδιάκοπα ανυποχώρητη και τόσο δυναμική που περιμένεις τις ατάκες και τις εντάσεις της για να εξοργιστείς μαζί της, να της φωνάξεις: Πώς το κάνεις αυτό; Γιατί;
Εν κατακλείδι:
Η σκηνοθεσία του κύριου Παπακωνσταντίνου κάνει εκείνο ακριβώς που αναζητά ετούτο το έργο από έναν σκηνοθέτη πριν το προσφέρει στο κοινό: αφήνει όπισθεν στα χαρακώματα τις λέξεις και τις θέσεις, δεν ορίζει γραμμή στους ηθοποιούς και τους απελευθερώνει να τολμήσουν την κάθε τους τομή, σύμπραξη, αναπτέρωση. Όχι αόριστα ωστόσο! Υπάρχει μέτρο σε όλους και έτσι το ίσαλο δεν χάνεται ποτέ (ούτε σε ακρότητες, μήτε σε βυθίσματα) καθ' όλη την παράσταση.
«Είναι αν μη τι άλλο ένα έργο μέσα στο οποίο πρέπει να ανθίζουν οι άνθρωποι και όχι οι ρόλοι. Αυτό θέλησα να προσφέρω κι εγώ, να γίνει δηλαδή ο ηθοποιός ο δημιουργός του κειμένου μέσα από την ερμηνεία του και να ανακαλύψει την ελευθερία του στη σκηνή, ώστε έτσι να αναδυθεί η ουσία, το δίκαιο, η μετανάστευση, η θέση της γυναίκας εκείνα τα χρόνια, θέματα τόσο άμεσα χειροπιαστά στις μέρες που ζούμε» μοιράστηκε μαζί μας ο σκηνοθέτης.
Ένα έργο που βαστάει το κουράγιο για παραμάνα στις ανοιχτές καρδιές των ηρώων, με οκτώ ηθοποιούς που πατάνε άξια, γερά, ταλαντούχα, σε αγαστή συνεργασία μεταξύ τους, δίχως δράμι χαμένο ενέργειας και μεταφέροντάς μας άριστα τη γεύση, το χρώμα, τις φάλτσες νότες μιας φτωχής ζωής.
Γέλια αληθινά όχι φορεμένα, δάκρυ σε όνειρα μεγάλα και ζωές μικρές. Γινάτι, πείσμα, δικαιοσύνη, τιμή, αξίες, ενώ τις στιγμές που οι οκτώ ηθοποιοί βρίσκονται επί σκηνής όλοι μαζί, νιώθεις πως όλα ετούτα τα στοιχεία είναι που τους συντελούν καθώς τα κουβαλούν εντός τους. Είναι συντονισμένοι μέχρι ματοτσίνορο στις ερμηνείες τους, έρχονται και εισχωρούν κάτω από το δέρμα σου, ανασκαλίζουν στιγμές σου, σε ρωτούν εντέλει κοιτάζοντάς σε: εσύ τι θα έκανες αν βρισκόσουν στη θέση μου; «Έναν άνθρωπο... έναν άνθρωπο! Μια ελπίδα... μια δουλειά;» σε ρωτάνε...
Μια παράσταση-διαμάντι που επιτέλους περιφρονεί τις υπερβολές και ένα καλοδουμένο σμάρι ταλαντούχων νέων φωνών που δε θα σας αφήσουν ασυγκίνητους. Μην τη χάσετε!
Βρείτε τον Γεώργιο Τζιτζικάκη στο Facebook και Facebook page
Συντελεστές:
Έργο: Γιώργος Σεβαστίκογλου
Σκηνοθεσία: Κώστας Παπακωνσταντίνου
Βοηθός σκηνοθέτη: Βασιλική Σουρρή
Σκηνικά/Κοστούμια : Αλεξία Θεοδωράκη
Κίνηση: Αγγέλα Πατσέλη
Μουσική: Βασίλης Κουτσιλιέρης
Φωτισμοί: Γιώργος Αγιαννίτης
Εκτέλεση παραγωγής: Φαίη Τζήμα
Φωτογραφίες: Γιώργος Καπλανίδης
Ερμηνεύουν: Ναζίκ Αϊδινιάν, Άρτεμις Γρύμπλα, Λήδα Κουτσοδασκάλου, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αγγελική Μαρίνου, Δημοσθένης Ξυλαρδιστός, Πέτρος Σκαρμέας, Θάνος Χρόνης
Στον Τεχνοχώρο Cartel, Μικέλη 4 & Αγ. Άννης, Βοτανικός, Στάση μετρό Ελαιώνας, 6939898258 κάθε Παρασκευή στις 21:00, Σάββατο και Κυριακή στις 19:00
«Η παράσταση είναι απογυμνωμένη από ρεαλιστικές δράσεις και οι ρόλοι απαλλαγμένοι από προσωπικά «κουσούρια». Κινητήρια δύναμη όλων των ρόλων είναι η κοινωνική συνθήκη. Οι ηθοποιοί καλούνται ως οκτώ νέοι άνθρωποι όπως και οι ρόλοι, να συνδιαλεχθούν με θέματα τη Γυναίκα, τον Έρωτα, την Ανεργία, τη Φτώχια, τη Μετανάστευση, το Δίκιο.
Στόχος να ανιχνεύσουμε ένα νέο είδος διαλεκτικού θεάτρου.»
Κώστας Παπακωνσταντίνου
