Ημέρα μνήμης θυμάτων Ολοκαυτώματος

Η Ναζιστική τακτική φαντασιωνόταν τη δημιουργία μιας ανώτερης Άριας φυλής μέσω του αφανισμού όλων των φυλών-στόχων που θεωρούνταν γενετικά κατώτερες και μπορούσαν να αποτελέσουν εμπόδιο στην ανωτερότητα της κυριαρχίας τους. Εκατομμύρια άνθρωποι από 35 διαφορετικές χώρες χαρακτηρίστηκαν ως ζωές ανάξιες της ζωής.
Οι μέθοδοι γνωστές και αποτρόπαιες, Άουσβιτς- Μπιρκενάου, Μάουτχαουζεν, Μπέργκεν-Μπέλσεν, Μάιντανεκ και πόσα ακόμη στρατόπεδα βασανιστηρίων έχουν γραφτεί στην ιστορία με μελανά χρώματα. Η βαναυσότητα των δυναστών, χωρίς προηγούμενο κι έλεος. Ας μιλήσουν οι αριθμοί για κάτι που το ανθρώπινο μυαλό δεν μπορεί ακόμη και μετά από τόσες δεκαετίες να συλλάβει.
Τα 2/3 των Εβραίων που ζούσαν στην Ευρώπη θανατώθηκαν. Ο αριθμός τους υπολογίζεται στα 6 εκατομμύρια, ανάμεσά τους 1 εκατομμύριο παιδιά.
1,8-1,9 εκατομμύρια μη-Εβραίοι Πολωνοί
250.000 Τσιγγάνοι (Ρομά και Σίντι)
200.000 άτομα με ειδικές ανάγκες
100.000 Κομμουνιστές
80.000 Μασόνοι
15.000 ομοφυλόφιλοι
2.500-5.000 Μάρτυρες του Ιεχωβά
330.000-1,2 εκατομμύρια Σέρβοι, που δολοφονήθηκαν από Κροάτες Ναζί

27/1 Ημέρα μνήμης θυμάτων Ολοκαυτώματος

📖

Μάουτχαουζεν, Ιάκωβος Καμπανέλλης, εκδόσεις Κέδρος
Το μοναδικό πεζογράφημα του σπουδαίου θεατρικού συγγραφέα είναι συνάμα και αριστουργηματικό. Αποτελεί προσωπική εμπειρία του αφού σε ηλικία 24 ετών βρέθηκε στο ομώνυμο στρατόπεδο συγκέντρωσης απ’ όπου απελευθερώθηκε από τις συμμαχικές δυνάμεις. Το βιβλίο ξεκινάει τη μέρα της απελευθέρωσης με την οργάνωση της επιστροφής των κρατουμένων να έπεται. Χρησιμοποιώντας την τεχνική της αναδρομικής αφήγησης μιλάει για όσα απάνθρωπα βίωσε αυτός και τόσοι άλλοι από άλλους υποτιθέμενους ανθρώπους. Δεν χαρίζεται, η γλώσσα του είναι σκληρή και δεν στρογγυλεύει τις άκρες. Στοχάζεται και θέτει ενοχλητικά ερωτήματα.
Μπορεί κανείς να κοιμηθεί ήσυχος μετά από αυτό; Αναρωτιέται. Γραμμένο σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση με τον αέρα του μυθιστορήματος και μέσα από τη συναισθηματική του ματιά αγγίζει τη ψυχρότητα της ανθρώπινης φύσης. Αποτελεί εξαιρετικό δείγμα της παγκόσμιας λογοτεχνίας του Ολοκαυτώματος που δεν συμφιλιώνεται με τη φρίκη των γεγονότων αλλά συνιστά έναν φόρο τιμής και αιώνιας μνήμης.

🎬

Το αγόρι πίσω από το συρματόπλεγμα (The boy in the stiped pyjamas), του Mark Herman, 2008
Η κτηνωδία του ναζισμού ξετυλίγεται μέσα από τη φιλία δύο οκτάχρονων αγοριών.
Ενός κρατουμένου σε στρατόπεδο συγκέντρωσης, καταλαβαίνουμε από τα συμφραζόμενα ότι είναι το Άουσβιτς, και του γιού ενός υψηλόβαθμου στελέχους των Ες Ες όπου μεταφέρεται με την οικογένεια του να ζήσει ακριβώς δίπλα από το «αγρόκτημα». Το αγόρι θέλει πάση θυσία να παίξει με τα παιδιά με τις ριγέ πιτζάμες παρ’ όλες τις απαγορεύσεις των γονιών του. Αυτό που επιφανειακά χωρίζει τα δύο παιδιά είναι μόνο το συρματόπλεγμα.
Μέσα από τη δύναμη της φιλίας τους που αναπτύσσεται και την παιδική τους αθωότητα ο σκηνοθέτης με σκηνές λιτές που στοχεύουν όμως βαθιά στο συναίσθημα καταφέρνει να προκαλέσει έναν κόμπο στο στομάχι. Βιώνουμε μαζί τους την θηριωδία των εγκλημάτων των ναζί μέσα από την άγνοια που δικαιολογεί η μικρή τους ηλικίας. Το χάσμα των δύο διαφορετικών κόσμων στους οποίους ανήκουν χωρίς να το γνωρίζουν και η ανάγκη τους να καταλάβουν τι συμβαίνει γύρω τους είναι το λιγότερο σοκαριστική όπως είναι και όλη η ταινία στο σύνολό της, από την αρχή μέχρι το τέλος.
Για το τέλος θα μπορούσα να γράψω πολλά, όμως αξίζει να την δείτε και δεν θα το μαρτυρήσω.
Περισσότερα από την Ελένη Κεραμάρη