Ευάγγελος Πρωτόπαπας

Γεννήθηκε το 1917 στην Τήνο και σπούδασε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου, όπου γράφτηκε το 1937, εγκαταλείποντας το πρώτο έτος της Νομικής που σπούδαζε κατά την επιθυμία του πατέρα του. Διέκοψε τις σπουδές του το 1938 λόγω επιστράτευσης και στη συνέχεια συμμετοχής του στον πόλεμο του 40, οπότε αποφοίτησε τελικά το 1942. Εκτός από ηθοποιός, ήταν και ζωγράφος, με δάσκαλο τον έξοχο Μιχάλη Νικολινάκο. Ήταν αδελφός του ηθοποιού Γεράσιμου Λιβαδά (Πρωτόπαππα). Τιμήθηκε με τον Πολεμικό Σταυρό Γ΄ Τάξεως για τη δράση του στον ελληνοϊταλικό πόλεμο (1940-1941). Πέθανε στις 21 Μαΐου 1995. Η φωτογραφία είναι από το πρόγραμμα της θεατρικής παράστασης «Νασρεντίν Χότζας» (του Γεράσιμου Σταύρου, θέατρο Χατζίσκου, καλοκαίρι 1960).

Ο βαρύς χειμώνας της μεγάλης πείνας του 1942 τον βρήκε στον θίασο Κοτοπούλη με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Βασίλη Λογοθετίδη (1942-1947). Την ίδια περίοδο, το γεγονός του θανάτου της μητέρας του από πείνα σε ηλικία μόλις 45 ετών σημάδεψε την καριέρα του και τη μετέπειτα ζωή του. Μην έχοντας την οικονομική δυνατότητα να θάψει τη μητέρα του, περίμενε από τον δήμο να το κάνει, μέχρι που ο Λογοθετίδης (που έμενε στο καμαρίνι του λόγω της απαγόρευσης της κυκλοφορίας) του προσέφερε μια χρυσή λίρα Αγγλίας για να πληρώσει τα έξοδα της κηδείας. Από τότε δυνατή φιλία έδεσε τους δύο άνδρες, ως τον θάνατο του Λογοθετίδη το 1960. Η φωτογραφία είναι από το θεατρικό πρόγραμμα της παράστασης «Χωρίστε τη γυναίκα σας» (των Π. Καγιά και Γ. Παΐζη, θέατρο Κεντρικόν, 1948-1949).
Στη θεατρική του καριέρα, φυσικά και συμμετείχε σε θιάσους του κολλητού του και κουμπάρου από το 1952, Λογοθετίδη, με τον οποίο και συμπρωταγωνίστησε στις ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου που γυρίζονταν τότε στην Αίγυπτο. Τη δεκαετία του 1960 συμμετείχε σε αξιόλογες παραστάσεις ως ηθοποιός και συνθιασάρχης ως το 1964-1965 που κλήθηκε να εργαστεί για το Εθνικό Θέατρο, στο οποίο και αφοσιώθηκε, ερμηνεύοντας δυνατούς ρόλους κλασικού και αρχαίου ελληνικού ρεπερτορίου ενώ εμφανίστηκε στο αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου και στο Ηρώδειο. Το 1976 ανέλαβε το Άρμα Θέσπιδος ως καλλιτεχνικός του διευθυντής σε μια προσπάθεια αναβίωσης του θρυλικού λυόμενου φορητού θεάτρου του Εθνικού που πρωτολειτούργησε την περίοδο 1937-1941 και αργότερα ανέλαβε τη θέση του Διευθυντή στο Δημοτικό Θέατρο Άργους. Η φωτογραφία είναι από το θεατρικό πρόγραμμα της παράστασης «Ούτε γάτα ούτε ζημιά» (των Αλέκου Σακελλάριου και Χρήστου Γιαννακόπουλου, θέατρο Κεντρικόν, 1950-1951).
Στον ελληνικό κινηματογράφο εμφανίστηκε σε 30 ταινίες με πρώτη τη «Μαρίνα» (1947) και τελευταία την «Ένας αλλά λέων» (1988) και σε διαπιστωμένα 33 βιντεοταινίες της δεκαετίας του 1980 (η έρευνα συνεχίζεται). Η φωτογραφία είναι από τη δεύτερη εμφάνισή του («Οι Γερμανοί ξανάρχονται», 1948) μιας και στην πρώτη δεν κατάφερα να τον εντοπίσω.
Αξιοπρόσεκτο είναι το γεγονός πως δε συμμετείχε σε καμία ταινία της δεκαετίας του 1970 ενώ από το 1980 που εμφανίστηκε ξανά ήταν σα να ξεκίνησε μια δεύτερη καριέρα στο ελληνικό πανί και βίντεο, μιας και η ασπρομαλλούσα μορφή του ελάχιστα θύμιζε, στα μάτια μου τουλάχιστον, τον έξοχο κωμικό των πρώτων χρόνων.
Η φωτογραφία είναι μέρος από το εξώφυλλο της βιντεοκασέτας «Η Ρίτα και το Ριτάκι» (1989).
Στην τηλεόραση έπαιξε σε ελάχιστες σειρές, κυρίως τη δεκαετία του 1970 και λιγότερο στη δεκαετία του 1980. Εμφανίστηκε μεταξύ άλλων στις: «Ο ονειροπαρμένος» (ΥΕΝΕΔ, 1973-1974), «Αφροδίτη» (ΥΕΝΕΔ, 1977-1978), «Άγγελος κατά λάθος» (MEGA, 1990-1991) κ.ά. αλλά και σε κάποιες από τις πρώτες παραστάσεις του «Θεάτρου της Δευτέρας».
Κλικ για περισσότερα του Πάνου Τουρλή
Πηγές:
Οι εικόνες 1 και 2 είναι από το ιδιωτικό αρχείο του συλλέκτη Μάκη Σουρμπή.
Οι υπόλοιπες εικόνες, πλην της τελευταίας που τη βρήκα στο διαδίκτυο, και το screenshot της ταινίας είναι από το προσωπικό μου αρχείο.