Ήταν η ώρα που έβγαινε ο ανοιξιάτικος ήλιος, κατακόκκινος, από την απέραντη Μαύρη Θάλασσα και, λουσμένος από τα νερά της, θαρρείς και στράγγιζε, καθώς πέφταν χοντρές οι κόκκινες σταγόνες στη βαμμένη, τόπους τόπους, πορτοκαλιά θάλασσα!
Παιδικές φωνές και χάχανα στο Δάσος των Παραμυθιών. Όλοι μαζεμένοι μέσα και γύρω από την κεντρική πλατεία του Αισώπου, παρά το τσουχτερό κρύο! Μεγάλη μέρα βλέπετε η σημερινή! Ημέρα που γιορτάζεται κάθε χρόνο, με μεγάλη συμμετοχή, το Λαϊκό Παραμύθι!
Είναι όλοι εκεί… μεγάλοι μα και πολλοί, πολλοί μικροί και λιλιπούτειοι... Από τον Κοντορεβυθούλη και τον Πινόκιο μέχρι τα εφτά κατσικάκια και τα τρίδυμα του Σρεκ! Όλοι ήρεμοι και χαλαροί καθώς κανέναν φόβο δεν είχαν, ο Κακός Λύκος ούτε σαν σκιά δεν θα φαινόταν αυτό το πρωινό. Η Στελλίτσα Ζαχαρίτσα κι η Μαίρη Πόππινς ήταν έτοιμες να παρουσιάσουν ένα πολύ αγαπημένο βιβλίο. Ένα βιβλίο διαμάντι που ήταν αφιερωμένο στους μύθους και τους θρύλους, τέλεια ταιριαστό με την ημέρα! Η Στελλίτσα Μοβτουφίτσα ξερόβηξε για να τραβήξει την προσοχή, μα και να δώσει το σινιάλο πως ήρθε η ώρα να ξεκινήσουν.
-Σας καλημερίζουμε όλους και σας καλωσορίζουμε στη σημερινή σπουδαία αυτή παρουσίαση! Την αγάπη που έχω για τα παραμύθια τη γνωρίζετε πολύ καλά όλοι. Ίσως όμως δεν ξέρετε πόσο μεγάλη αδυναμία έχω στα λαϊκά παραμύθια! Τα λατρεύω για τον δυναμικό και διδακτικό τους χαρακτήρα καθώς και για τον δίαυλο επικοινωνίας που προσφέρουν απλόχερα ανάμεσα στο παιδί και την λαϊκή μας παράδοση! Φανερώνουν την κοινή και μακραίωνη κληρονομιά μας και με την απλή, λιτή και ξεκάθαρη γλώσσα τους αποτελούν απόσταγμα σοφίας, καλλιεργούν την κριτική σκέψη και κάθε φορά προβληματίζουν για τις συνέπειες των πράξεων των ηρώων τους… Το βιβλίο που κρατώ στα χέρια μου έχει φυσικά όλα τα χαρακτηριστικά που έχουν τα λαϊκά παραμύθια, προσφέρει πληροφορίες, καθημερινές συνήθειες, ντοπιολαλιές, έθιμα και πλήθος ιστορικών πραγματικών στοιχείων πέρα από τους μύθους και τους θρύλους… όλα πολύτιμα φυλαχτά της λαϊκής μας παράδοσης. Κι όλα τα παραπάνω μέσα από εξαιρετικές περιγραφές από τον Τάσο Παπαποστόλου, ευφάνταστες παρομοιώσεις, εικόνες ζωντανές, μυρωδιές, ακούσματα… κι εδώ θα παρακαλέσω τη Μαίρη να μας διαβάσει μερικά αποσπάσματα για να μεταφερθούμε για λίγο πίσω σε άλλες εποχές και σε άλλους καιρούς.
-Βεβαίως με μεγάλη χαρά! Επιλέξαμε για ξεκίνημα δυο-τρία αποσπάσματα με υπέροχες περιγραφές:
«Εκεί, σε κάποιο ακρωτήρι της Βόρειας Εύβοιας, που οργιάζει το πεύκο, η κουκουναριά και το κέδρο, είναι ένα μικροσκοπικό ξερονήσι που φαίνεται μόλις λίγο ξεκομμένο από τη στεριά. Μοιάζει έτσι, σα να πέταξε κάποιος ένα κομμάτι φελλό στη θάλασσα και κείνο στάθηκε, ρίζωσε στο νερό κι έγινε νησί…»
«Ήταν στα τελευταία ο Φλεβάρης και ο τόπος, οι πλαγιές, τα ρέματα και τα σπαρτά που περνούσαμε, μοσχοβολούσαν. Άνοιξη. Τα δέντρα μπουμπουκιασμένα, έτοιμα να σκάσουν τα πρώτα φύλλα τους. Ο κότσικας και η κοκορετσιά είχαν κιόλας ξεφουνταρώσει για τα καλά. Οι αμυγδαλιές είχαν ρίξει τα λουλούδια τους κι άρχιζαν να φαίνονται σαν βελονίτσες τα πρασινωπά τσάγαλα.»
Εξαιρετικές όμως και οι παρομοιώσεις και τα στοιχεία που μας δίνει ο συγγραφέας για ήθη, έθιμα... μα κι αστεία περιστατικά που φέρνουν χαμόγελα στα χείλη.
«Κάθε χρόνο γινόταν μάχη ολάκερη, όπως σε πολλά μέρη, για το ποιος θα πιάσει πρώτος το Σταυρό. Χωρίζονταν σε δυο ή και τρεις ομάδες -ανά τρία τέσσερα άτομα η κάθε ομάδα- παιδιά και μεγάλοι ακόμα. Όποια ομάδα τον έπιανε είχε δικαίωμα να γυρίσει εκτός το δικό της χωριό κι όλα τα χωριά που δεν έχουν θάλασσα, σ’ όλα τα σπίτια, μαζεύοντας έτσι πολλά λεφτά…»
«Τον αδελφό μου τον ξύπναγε η μάνα μου πιο πρωί· του ‘δινε τη λειτουργιά δεμένη σταυρωτά σε μια χιονάτη πετσέτα, ένα κερί, το μπουκάλι με το κρασί και τα λεφτά για τον παπά, που θα μνημόνευε τ’ όνομα τ’ αδελφού μου: περί υγείας, ευημερίας κ.λ.π.»
«Κι η Αρετούλα όσο μεγάλωνε γινόταν και πιο όμορφη. Γινόταν ντελικάτη κι ανέγγιχτη σαν πρωινό μαγιάτικο τριαντάφυλλο, γιομάτη δροσιά…»
«Όμως, πέφτοντας στο νερό ο Ποδάριας, το μακρύ, κρουστό και σφιχτοδεμένο σώβρακο, φούσκωσε κι έγινε ίδιο τουμπανιασμένο τουλουμοτύρι!»
Θα κλείσουμε την παρουσίαση με τα λόγια του Μπρούνο Μπέτελχαϊμ, ο οποίος ήταν ένας από τους πιο διακεκριμένους ψυχαναλυτές παγκοσμίως και καθηγητής παιδαγωγικών, ψυχολογίας και ψυχιατρικής κι έχει γράψει στο βιβλίο του, Η γοητεία των παραμυθιών:
«Το πιο σημαντικό και δυσκολότερο καθήκον στην ανατροφή ενός παιδιού λοιπόν είναι να το βοηθήσουμε να βρει νόημα στη ζωή. Και από αυτήν την άποψη, κανένα είδος «παιδικής λογοτεχνίας» –με σπάνιες εξαιρέσεις– δεν μπορεί να εμπλουτίσει και να ικανοποιήσει το παιδί, καθώς και τον ενήλικο, όσο τα λαϊκά παραμύθια.»
Καλοί μου παραμυθόφιλοι! Χαρίστε αυτό το βιβλίο στα παιδάκια, στα ανιψάκια, στα εγγονάκια σας... Πρόκειται για ένα διαμάντι! Ένα μοναδικό βιβλίο, βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών που αξίζει όλοι να έχουμε στη βιβλιοθήκη μας.
Κουκ-λ-ιδάκι μου, ευχαριστώ για τη φιλοξενία καθώς και τις πάντα προσεγμένες εκδόσεις Άγκυρα γι' αυτό το υπέροχο ταξίδι.
Συνοδέψτε την ανάγνωσή του με το «Ωραία Κοιμωμένη» του Νίκου Ξυδάκη σε στίχους Θοδωρή Γκόνη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ, ΑΦΗΓΗΘΕΙΤΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ!!!
ΔΙΑΒΑΣΤΕ, ΑΦΗΓΗΘΕΙΤΕ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΑΡΑΜΥΘΙΑ!!!
Το βιβλίο, 45 Μύθοι και Θρύλοι της πατρίδας μας, του Τάσου Παπαποστόλου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγκυρα. Εικονογράφος: Καραντινού Εύα. Περισσότερα για το βιβλίο θα βρείτε εδώ.
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις είναι αποσπάσματα της συλλογής.
