Η αλληγορία της άνοιξης, Σάντρο Μποτιτσέλλι

Φίλες και φίλοι,

Αυτό το έργο, φιλοτεχνημένο το 1482, σύμφωνα με την απογραφή του 1499, βρισκόταν στον προθάλαμο του υπνοδωματίου του Λορέντσο ντι Πιερφραντσέσκο των Μεδίκων, στο μέγαρο της οικογένειας στην Via Larga. Ο Λορέντσο ήταν εξάδελφος και προστατευόμενος του Λορέντσο του Μεγαλοπρεπούς.

Πολυάριθμες υποθέσεις έχουν γίνει περί του νοήματος του πίνακα, γενιές ιστορικών της τέχνης και λογοτεχνών έχουν αναφερθεί σ’ αυτόν, καμία όμως, δεν έδωσε μια ικανοποιητική εξήγηση. Ο καλλιτέχνης το είχε ονομάσει «Άνοιξη» και οι μεταγενέστεροι κριτικοί πρόσθεσαν τη λέξη «αλληγορία».
Πάντως, έχουν επαληθευτεί κάποια σημαντικά στοιχεία, όπως ότι μία από τις φιλολογικές πηγές που σχετίζεται με το έργο -εκτός από το έργο του Οβιδίου Μεταμορφώσεις και τον Λουκιανό- είναι το έργο του Πολιτσάνο Stanze.
Στους στίχους του Πολιτσάνο συναντούμε αναφορές στην αγάπη που ένωσε τον Τζουλιάνο των Μεδίκων και την Σιμονέττα Καττάνεο, ένα γεγονός που, σύμφωνα με ορισμένους μελετητές, πρέπει να ερμηνευθεί ως ιπποτικός μύθος και όχι ως πραγματικό περιστατικό, δεδομένου ότι η Σιμονέττα ήταν σύζυγος του Μάρκο Βεσπούτσι.
Η σχέση των Μεδίκων με τους Βεσπούτσι ήταν πολύ στενή. Καταρχάς, ο Τζιόρτζιο Αντόνιο Βεσπούτσι, ένας άνδρας της πνευματικής ελίτ της Φλωρεντίας, ήταν δάσκαλος του Λορέντσο ντι Πιερφραντσέσκο -του πρώτου ιδιοκτήτη του πίνακα.
Κατά δεύτερο λόγο, ο πίνακας πιθανότατα φιλοτεχνήθηκε για τους γάμους του Λορέντσο με την Σεμιραμίντε Αππιάνι, η οποία ήταν ανιψιά της Σιμονέττα. Οι γάμοι τελέστηκαν το 1482, έτος κατά το οποίο φιλοτεχνήθηκε ο πίνακας.

Η τοποθεσία του πίνακα είναι εξωπραγματική, δημιουργεί μυθολογική ατμόσφαιρα, ενώ στη γύρω φύση διαδραματίζεται ένα είδος παγανιστικής τελετουργίας με την θεά Αφροδίτη να στέκει στο κέντρο, μπροστά από μια μυρτιά -ένα δέντρο παραδοσιακά ιερό για εκείνη. Θα έλεγε κανείς ότι βρισκόμαστε σε έναν ελληνικό μυθολογικό παράδεισο. Δεξιά, ο Ζέφυρος, ο ανοιξιάτικος άνεμος, αρπάζει τη νύμφη Χλωρίδα κι εκείνη τρέχει να ξεφύγει ενώ από το στόμα της βγαίνουν τα λουλούδια που κοσμούν το διάφανο φόρεμα της Φλώρας.
Αριστερά, οι τρεις Χάριτες, οι θεραπαινίδες της θεάς, χορεύουν αγκαλιασμένες με τον Ερμή να απομακρύνει τα σύννεφα με το κηρύκειό του.
Πάνω από την Αφροδίτη, ο γιος της Έρωτας ρίχνει τα βέλη του σε μια από τις Χάριτες.
Στο βάθος υπάρχουν πορτοκαλιές κι ένα χορτάρινο «χαλί», κεντημένο με εκατοντάδες λουλούδια αποτελεί το έδαφος, πάνω στο οποίο όλες οι μορφές κινούνται χορευτικά και αέρινα.
Κλικ εδώ για περισσότερα της Δήμητρας Παπαναστασοπούλου