Άρης και Αφροδίτη

Αλεσάντρο Μποτιτσέλλι (1445-1510)
Φίλες και φίλοι,

Στη σκηνή που απεικονίζεται στον πίνακα βλέπουμε την Αφροδίτη, ντυμένη στα λευκά, να παρατηρεί τον εραστή της, τον θεό Άρη, ενώ εκείνος κοιμάται βαθιά. Το θέμα είναι παρμένο από τον Λουκιανό και ο πίνακας -αν λάβουμε, υπ’ όψιν μας τις διαστάσεις (69x173 εκ.) και το σχήμα του- είναι πιθανόν να προοριζόταν για την πλάτη ενός νυφικού κρεβατιού.
Έχει ειπωθεί, επίσης, ότι προοριζόταν για μέλος της οικογένειας Βεσπούτσι λόγω της παρουσίας, ακριβώς πίσω από τον Άρη, μιας σφηκοφωλιάς (γίνεται λογοπαίγνιο με το όνομα της σφήκας -βέσπα στα ιταλικά- και το όνομα της οικογένειας). Πράγματι, ο Πιερφραντσέσκο Μέντικο παντρεύτηκε την Σεμιραμίντε Βεσπούτσι το 1482 (ο πίνακας φιλοτεχνήθηκε ένα χρόνο μετά).
Ο πίνακας ερμηνεύτηκε και ως αλληγορία της συζυγικής ζωής, στο πλαίσιο της οποίας ο έρωτας -προσωποποιημένος από την ίδια τη θεά Αφροδίτη- δαμάζει το πολεμικό πνεύμα, δηλαδή την προσωποποίηση του θεού του πολέμου, του Άρη.

Η σύνθεση βασίζεται στα πρόσωπα των δυο θεών. Η Αφροδίτη είναι ντυμένη και καλοχτενισμένη, με τις πτυχές του φορέματός της να πέφτουν απαλά, όπως και οι βόστρυχοι των μαλλιών της. Ο Άρης, αντίθετα, αποδίδεται γυμνός και ρωμαλέος.
Ανάμεσα στο ζευγάρι κυκλοφορούν σάτυροι που παίζουν με τα όπλα του Άρη, όπως ακριβώς γίνεται η περιγραφή στο έργο του Λουκιανού Διάλογοι.
Η στάση των αναπαριστώμενων θεών προέρχεται πιθανότατα από μια αρχαία σαρκοφάγο, στην οποία απεικονίζονταν ο Διόνυσος και η Αριάδνη σε μια ανάλογη στάση.
Αν ο πίνακας ερμηνευτεί σύμφωνα με τους κανόνες του Νεοπλατωνισμού, τότε στο πρόσωπο της Αφροδίτης θα μπει η Humanitas που φέρεται να κυριαρχεί πάνω στην ωμή δύναμη.
Κλικ εδώ για περισσότερα της Δήμητρας Παπαναστασοπούλου