Αλίκη μου, Αλίκη μου

Λίνας Καλπαζίδου και Ζωής Ξανθοπούλου

«Είμαι μόνη στη σκηνή!»

Μεταφέρει στους θεατές με βεβαιότητα η πρωταγωνίστρια Λίνα Καλπαζίδου στο έργο «Αλίκη μου, Αλίκη μου» που ανεβαίνει αυτές τις μέρες στο Θέατρο Φούρνος.

Λίγα λόγια για το έργο:

Στα μέσα της δεκαετίας του '80 ένα κορίτσι μεγαλώνει στην επαρχία κλεισμένο σε ένα δωμάτιο. Για να διασκεδάσει τραγουδά και χορεύει μιμούμενη το είδωλό της, είδωλο-σύμβολο της μεταπολεμικής Ελλάδας που προσφέρει χαρά, όνειρο και ελπίδα για ένα καλύτερο αύριο. Στο λαμπερό 2000 όλα φαίνονται ειδυλλιακά και το κορίτσι γίνεται ηθοποιός, όπως εκείνη. Η πρώτη οντισιόν, η μετακόμιση στην πρωτεύουσα, τα αγχωτικά όνειρα, η ενδεχόμενη τηλεοπτική καριέρα, η απώλεια που γίνεται η αφορμή για ένα νέο ξεκίνημα και μια χαμένη κασέτα από την παιδική ηλικία δημιουργούν μια νέα πραγματικότητα γεμάτη ρωγμές. Το είδωλο θα βρει τη θέση του σε αυτές ή θα χαθεί για πάντα;

Η ηθοποιός Λίνα Καλπαζίδου με την ερμηνεία της ξετυλίγει την υπέροχα ονειροπόλα ματιά ενός κοριτσιού που θέλησε να γίνει ηθοποιός, θέλησε να μοιάσει στο είδωλό της την Αλίκη, όμως στην πορεία –όπως συνήθως συμβαίνει στην πορεία κάθε καλλιτέχνη– τα πράγματα αρκέστηκαν σε έναν συμβιβασμό. Η κυρία Καλπαζίδου ενδεδυμένη ένα μαύρο φόρεμα που μέρη του αποτελούν κασέτες μαγνητοφώνου, μαγνητοταινίες και μπομπίνες, υιοθετώντας μια μουσικοχορευτική δωρικότητα και με ένα πρόσωπο ελπιδοφόρα φωτεινό, καταφέρνει να μας δώσει μια ερμηνεία που είναι γεμάτη εκφραστικότητα και βρίθει συναισθηματικών αποχρώσεων. Τόσο στις κωμικές όσο και στις όμορφα μελαγχολικές συνειδητοποιήσεις της, διαβλέπουμε πως εκείνο το μαύρο φόρεμα αποτελείται επίσης από τα θρυμματισμένα όνειρα ενός κοριτσιού, τις προσδοκίες που τσάκισαν στην πορεία της διεκδίκησης, και τους ήχους μιας ζωής που αλλοιώθηκε στον συμβιβασμό. Φέτος η ηθοποιός κλείνει δέκα χρόνια πορείας στο ελληνικό θέατρο (μια φράση που μένει ανολοκλήρωτη στο φινάλε του έργου –αφήνοντάς μας ανοιχτή μια υπόσχεση ίσως;) και με αυτό κατά νου μάς δήλωσε για το έργο της:

«Βιώνω την έμπνευση και τη δημιουργία καθαρότερα και περισσότερο μέσω του πόνου, καθώς βρίσκω τις εκφράσεις του δυνατότερες μέσα στη ζωή ενός ανθρώπου.

Είναι όντως ένα πολύ προσωπικό έργο, ωστόσο όπως όλοι οι καλλιτέχνες, έχω και εγώ την αγωνία να διαπιστώσω αν άρεσε στο κοινό, να ακούσω τη γνώμη του καθενός και μέσω αυτής να επιχειρήσω ένα δέσιμο μαζί του».

Η σκηνοθεσία της Ζωής Ξανθοπούλου προσφέρει όλες εκείνες τις νότες (συναισθηματικά υψηλές και κωμικά χαμηλές) που χρειάζεται το ερμηνευτικό πεντάγραμμο ενός –όπως συζητήσαμε αρκετά– αυτοβιογραφικού έργου. Με τη χρήση οπτικοακουστικών μέσων, μαγνητοσκοπημένων αποσπασμάτων που προβάλλονται σε βίντεο και ένα υπνωτιστικά υπέροχο μανιφέστο για το «Είδωλο» στη ζωή και τις σκέψεις κάθε καλλιτέχνη, μας τοποθετεί άμεσα στη θέση της ηρωίδας. Η σκηνοθέτιδα δεν επιλέγει ερμηνευτικές εξάρσεις αλλά διατηρεί τον βόμβο του έργου μέσα από αλληγορικές τοποθετήσεις (το τρικ του μικροφώνου που φέρει η πρωταγωνίστρια, το πι που κάνει χρήση, ο καθαρισμός κάποιων πατατών στην τελευταία Πράξη και άλλα), και καταφέρνει έτσι να μας διαπεράσει την ακροβασία στην αγωνία, το όνειρο και τον συμβιβασμό.

«Είναι μια παράσταση που αν και την ξεκινήσαμε στοχεύοντας σε έναν χαριτωμένο τόνο, στην πορεία διαπιστώσαμε πως έχει αρκετή βαρύτητα. Όλοι μας διαπιστώνουμε πως όσο ο χρόνος περνάει και κάνουμε τις επιλογές μας, αναρωτιόμαστε αν τελικά το "είδωλο" και η εικόνα του που αγαπήσαμε, υπάρχει τελικά ως θέση ή όλο αυτό είναι στην πραγματικότητα μια ουτοπία», μας δήλωσε η κυρία Ξανθοπούλου.

Η μουσική του Σπύρου Γραμμένου αγκαλιάζει την παράσταση σε κινηματογραφικούς τόνους· το επιτυγχάνει κάνοντας χρήση samples από τη φωνή της Αλίκης Βουγιουκλάκη, τόσο σε στίχους από τραγούδια των ταινιών της, όσο και με δείγματα από συνεντεύξεις της, και έτσι τα μουσικά περάσματα του «Αλικοτράγουδου» (ο τίτλος δεν υφίσταται όμως εμείς τον αλιεύσαμε από την πρωταγωνίστρια!) ζωντανεύουν και χρωματίζουν υπέροχα στιγμές από τη ζωή της ηρωίδας.

Εν κατακλείδι:

Η αλήθεια είναι πως η πορεία ενός καλλιτέχνη, συνήθως είναι και η πορεία όλων των καλλιτεχνών, ωστόσο η παράσταση «Αλίκη μου, Αλίκη μου» δεν αφορά μονάχα στους καλλιτέχνες· αποτυπώνει το σύνολο των σκέψεων και των προσδοκιών, όλων εκείνων που ονειρεύτηκαν στη ζωή τους κάτι διαφορετικό και εντέλει –φευ!– συμβιβάστηκαν με μια άχρωμη καθημερινότητα.

Το έργο αποτελεί μια σύγχρονη αποτύπωση της Αλίκης στη Χώρα των Μη-Θαυμάτων (ας μου επιτραπεί ο όρος) και μιας και πρόκειται για έναν μονόλογο ρημαγμένων προσδοκιών και ανεκτέλεστων ελπίδων, ο θεατής μπορεί άμεσα να ταυτιστεί. Είναι μια παράσταση δεμένη και σταθερή, με συνεχόμενη ροή, γεμάτη ζωντάνια, εναλλαγή σκηνών ζωής και πλήθος ηρώων που μπορεί να μην πατάνε το σανίδι ως παρουσίες αλλά τους διακρίνουμε μέσα από την ερμηνεία της κυρίας Καλπαζίδου. Ο γεμάτος εικόνες μονόλογός της γεμίζει τη σκηνή μεταμορφώνοντας την ίδια σε έναν ολόκληρο θίασο –ήχοι ζώων, φωνές τρίτων, ψήγματα εντυπώσεων και συζητήσεων– σκιαγραφώντας την προσωπική αλήθεια ενός καλλιτέχνη που βιώνει τον αγώνα προς την κατάκτηση του ονείρου του αλλά και προς μια προσωπική χίμαιρα. «Είμαι μόνη στη σκηνή!» υποστηρίζει η πρωταγωνίστρια και η θέση αυτή αποτελεί τη σύνδεση στη μοναξιά του κάθε καλλιτέχνη αποτυπώνοντάς την τόσο άμεσα, όμως εμείς δεν την είδαμε μόνη επί σκηνής και αυτό είναι στοίχημα που το κερδίζει μια ερμηνεία. Μπορούμε να συμπληρώσουμε στη φράση της: Είμαι μόνη στη σκηνή/στη ζωή/στις ελπίδες/στα όνειρά μου... σε τόσα ακόμη που όλοι μας νιώθουμε.

Η σκηνοθεσία της κυρίας Ξανθοπούλου είμαι προσεκτικά ζυγισμένη και ωστόσο αφήνει περιθώρια για αυτοσχεδιασμούς. Οι κωμικές στιγμές δεν είναι τραβηγμένες και προσφέρουν αίσθηση ανάτασης, ενώ δένουν όμορφα με την τραγικότητα του κειμένου. Εντυπωσιακό είναι το δημιουργικό βίντεο με το animation (είμαι βέβαιος πως μέσα στο μυαλό της σκηνοθέτιδας πλαγιάζει ένας Τέρι Γκίλιαμ!) πλαισιωμένο από το μανιφέστο για το «Είδωλο». Η κυρία Ξανθοπούλου, όντας και η ίδια ηθοποιός, δηλώνοντας παρούσα αρκετά χρόνια στα θεατρικά δρώμενα, και διαφάνηκε πως μοιράζεται την ίδια αγωνία με την πρωταγωνίστρια αγκαλιάζοντας το κείμενο. Αξίζει εδώ να αναφέρουμε πως αυτές τις μέρες σκηνοθετεί επίσης και πρωταγωνιστεί στην παράσταση MAIDen του Γιώργου Νικολαΐδη (κάθε Κυριακή στο Θέατρο 104 - Ευμολπιδών 41, Γκάζι).

Η μουσική και το τραγούδι του Σπύρου Γραμμένου δένουν αρμονικά τη μελωδικότητα με τον άγριο ρομαντισμό του έργου, προσφέροντας στον θεατή τη συναισθηματική έγερση και την ταύτιση, άλλοτε χαμηλώνοντας και άλλοτε ανυψώνοντας τα φτερά μιας καλλιτεχνικής πτήσης και φυσικά μιας ολόκληρης ύπαρξης.

Βρείτε τον Γεώργιο Τζιτζικάκη στο Facebook και Facebook page

Συντελεστές:

Κείμενο: Λίνα Καλπαζίδου, Ζωή Ξανθοπούλου

Σκηνοθεσία: Ζωή Ξανθοπούλου

Μουσική: Σπύρος Γραμμένος

Video art: Δήμητρα Τριανταφύλλου

Κατασκευή κοστουμιού: Μαρία Μαντζώρου

Φωτισμοί: Αποστόλης Τσατσάκος

Φωτογραφίες, αφίσα, video teaser: Δήμητρα Τριανταφύλλου

Ερμηνεύει η Λίνα Καλπαζίδου

Από 12 Οκτωβρίου έως 30 Νοεμβρίου κάθε Πέμπτη στις 21:15 στο θέατρο Φούρνος, Μαυρομιχάλη 168, Αθήνα, 2106460748
Περισσότερες παραστάσεις στο θέατρο Φούρνος