Τι είναι αυτό που κάνει «Το Τριανταφυλλάκι» -το πρώτο μέρος μιας τριλογίας- τόσο δημοφιλές βιβλίο και κυριολεκτικά ανάρπαστο στις δημοτικές βιβλιοθήκες; Είναι η γραφή της Jennifer Donnelly ή μήπως η θεματική πλοκή του οχτακοσίων σελίδων μυθιστορήματος;
Τέλη 19ου αιώνα, Λονδίνο, την εποχή που δρα ο γνωστός Τζακ, ο αντεροβγάλτης. Η υπόθεση είναι σαφώς ρομαντική και αφορά το ειδύλλιο μεταξύ της νεαρής, φτωχής Φιόνας και του Τζο, που ονειρεύονται και διεκδικούν ένα καλύτερο κοινό μέλλον. Μια σχέση που θα συναντήσει εμπόδια και θα δοκιμαστεί αρκετά μέχρι να μάθουμε την κατάληξή της.
«Το τριανταφυλλάκι» ή αγγλιστί «The tea rose» ήδη από τον τίτλο του παραπέμπει σε μια ιδέα ρομαντική, στην εικόνα ενός όμορφου, μικρού, χαριτωμένου τριαντάφυλλου που ωστόσο -συνειρμικά- φέρει και τα αγκάθια του. Οι οχτακόσιες του σελίδες τρομάζουν σε πρώτο επίπεδο τον αναγνώστη, ωστόσο η γραφή όπως θα αναφερθεί και παρακάτω είναι γρήγορη και συνεκτική κάνοντάς το ευκολοδιάβαστο.
Ας ξεκινήσουμε με τα δυνατά του σημεία. Γιατί να διαβάσω «το Τριανταφυλλάκι», γιατί να αποκτήσει το μερίδιό του στη βιβλιοθήκη μου; Η Jennifer Donnelly γράφει κινηματογραφικά, δημιουργεί έντονες εικόνες, με περιγραφές μεστές που συντελούν στη νοητή προβολή μιας χολιγουντιανής ταινίας εποχής κατά τη διάρκεια της ανάγνωσης. Η ιστορία είναι δομημένη αριστοτεχνικά, ώστε η αγωνία της ανακάλυψης και της προσμονής να κατανέμεται ισόποσα σε όλα τα κεφάλαια και να καθιστούν την αναγνωστική διαδικασία ανάλαφρη και ευχάριστη.
Τι ζήλεψα ως συγγραφέας; Την ικανότητα της Donnely να αποδίδει τις μυρωδιές, κάνοντάς με να συνειδητοποιήσω πόσο δυνατή είναι η αίσθηση της όσφρησης ακόμη και στη συγγραφή. Έχεις μπροστά σου το ευωδιαστό τσάι, τα τριαντάφυλλα της άνοιξης, το σκοτεινό και βρόμικο Λονδίνο και δε μένεις μόνο στην οπτική σύνδεση μαζί τους. Τα ρουθούνια σου ανοίγουν για να συγκρατήσουν τους αχνούς που βγαίνουν απ' το πορσελάνινο φλιτζάνι, νιώθεις την έντονη μυρωδιά των πολύχρωμων τριαντάφυλλων να ερεθίζουν τη μύτη σου, την μπόχα απ' τα άθλια σοκάκια των φτωχογειτονιών να σε ενοχλεί.
Στα θετικά οφείλω να συμπεριλάβω την επιλογή των δευτεραγωνιστών που προσωπικά μου ήταν περισσότερο συμπαθείς απ' τους ίδιους τους πρωταγωνιστές. Οι χαρακτήρες τους είναι λιγότερο μονοδιάστατοι από εκείνους της Φιόνας και του Τζο. Έτσι, παραδείγματος χάριν ο Μάικλ και ο Νίκολας είναι χαρακτήρες πιο ισορροπημένοι ανάμεσα στο κακό και το καλό, συγκριτικά με τους υπόλοιπους που συναντώνται στους δύο πόλους του καλού και του κακού. Επίσης η επιλογή της εποχής, αλλά και των δύο μητροπόλεων, Λονδίνου και Νέας Υόρκης, είναι ιδιαίτερα έξυπνη, αφού αυτομάτως το πλαίσιο που διαδραματίζονται τα γεγονότα είναι άκρως ατμοσφαιρικό.
Οπότε υπάρχει λόγος να μη διαβάσω ένα βιβλίο που συζητιέται τόσο και τα θετικά σχόλια που ακούγονται απ' τους βιβλιόφιλους δημιουργούν προσδοκίες για ένα λογοτεχνικό αριστούργημα; Αν περιμένεις πως θα διαβάσεις ένα ιστορικό μυθιστόρημα ή μια δυνατή αστυνομική πλοκή εξαιτίας της ύπαρξης του Αντεροβγάλτη, αν δε σου αρέσουν οι υπερβολικές συμπτώσεις και μια ηρωίδα τόσο δυνατή που μπορεί να αντιμετωπίσει συγκεντρωμένες όλες τις κακοτυχίες του κόσμου, τότε «το Τριανταφυλλάκι» δεν είναι το βιβλίο σου. Το βιβλίο δεν εμβαθύνει στην ψυχολογία των χαρακτήρων, γεγονός που φαίνεται ακόμη και από τις χλιαρές ερωτικές σκηνές, οι οποίες κατά τη γνώμη μου περιττεύουν και δεν εξυπηρετούν κάποιον συγγραφικό σκοπό.
Εν κατακλείδι, τίποτα δεν είναι τυχαίο και το γεγονός πως το αναγνωστικό κοινό το έχει αγαπήσει τόσο δείχνει πολλά. «Το τριανταφυλλάκι» είναι αδιαμφισβήτητα ένα καλογραμμένο βιβλίο. Γρήγορο, ανάλαφρο, κινηματογραφικό θα ικανοποιήσει όποιον θέλει να έχει μια ευχάριστη ανάγνωση με μερικούς δυνατούς συλλογισμούς και αξιόλογες περιγραφές. Ωστόσο, οι πιο απαιτητικοί θα σταθούν στα αγκάθια της υπερβολής που χρησιμοποιεί η συγγραφέας για να εντείνει το δράμα και στην επιλογή των χαρακτήρων που εξυπηρετούν τη γνωστή παραμυθιακή πλοκή: στο τέλος, όλοι τους έζησαν καλά και εμείς πάντα θα μπορούμε καλύτερα.
Το μυθιστόρημα της Jennifer Donnelly, Το τριανταφυλλάκι, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Διόπτρα.
Στο οπισθόφυλλο γράφει:
Ανατολικό Λονδίνο, 1888: ένα μέρος όπου ληστές, μπράβοι, πόρνες και άνθρωποι της καθημερινότητας ονειρεύονται μια καλύτερη ζωή, ενώ τις νύχτες τριγυρίζει ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης. Εκεί, δίπλα στα νερά του Τάμεση, μια έξυπνη και θαρραλέα κοπέλα τολμάει να κάνει όνειρα για μια ζωή μακριά από τις σαθρές αποβάθρες, τα βρομερά σοκάκια και τη θλίψη της φτωχογειτονιάς.
Παρά τις ατελείωτες ώρες που εργάζεται σε ένα συσκευαστήριο τσαγιού, η Φιόνα Φίνεγκαν ξέρει ότι η ζωή της είναι καλύτερη από πολλών άλλων. Επιπλέον, έχει και τον Τζο. Η Φιόνα κι ο Τζο είναι ερωτευμένοι από παιδιά και ονειρεύονται ότι κάποια μέρα θα ανοίξουν το δικό τους μαγαζί.
Όμως το ανατολικό Λονδίνο είναι ένα επικίνδυνο μέρος για μια κοπέλα μόνη – κι ο Αντεροβγάλτης δεν είναι ο μοναδικός κίνδυνος που ρίχνει τη βαριά σκιά του πάνω του. Η Φιόνα πρέπει να δραπετεύσει από εκεί με κάθε τρόπο, να ξεκινήσει μια καινούρια ζωή και να ξεχάσει τον Τζο. Πώς όμως θα τα καταφέρει, αφού ο Τζο είναι ο μοναδικός άντρας που αγάπησε;
Περισσότερα από/για την Jennifer Donnelly:
