Δύο υπέροχοι σκοτεινομυστηριακοί τίτλοι καθαρόαιμων αστυνομικών μυθιστορημάτων από τη Διόπτρα. Και έχει σημασία εκείνο το "καθαρόαιμοι" που σα να επιβάλλεται πια πριν από τον προσδιορισμό "αστυνομικό" καθώς τα τελευταία χρόνια έχουμε δεχτεί πάρα πολλές περιπτώσεις αστυνομικής λογοτεχνίας που στην πραγματικότητα δεν αφορούν μόνο στο αστυνομικό είδος, αφού έχουν δημιουργηθεί υβρίδια που πρόσκεινται στον όρο τα οποία περιλαμβάνουν και πολλά στοιχεία από θρίλερ, μυστήριο, τρόμο, ψυχογράφημα, κ.ο.κ. Θα μου πεις ότι αυτές οι αποχρώσεις υπάρχουν έτσι κι αλλιώς σε όλες τις αστυνομικές ιστορίες όμως η ειδοποιός διαφορά είναι ότι δεν υπερισχύουν της αστυνομικής υπόθεσης αλλά τη συμπληρώνουν και ολοκληρώνουν το έργο -όπως κι εκείνες οι μικρές λάμψεις χιούμορ που ταιριάζουν τόσο, μα τόσο, όμορφα με κάθε εγκληματική και σκοτεινή ιστορία!
Γενικότερα, καλό είναι να θυμόμαστε ότι όπου πρωταγωνιστεί ένα έγκλημα ή/κι ένας φόνος δεν αναφερόμαστε απαραίτητα σε αστυνομική λογοτεχνία ή, τουλάχιστον, ας το ψάχνουμε λίγο καλύτερα μήπως πέρα από το έγκλημα υπάρχουν άλλα χαρακτηριστικά που συμβαδίζουν ισόποσα ή υπερτερούν ώστε να προσδιορίζεται επακριβώς το είδος του βιβλίου. Και όλη αυτή η εισαγωγή αφορά διάφορους τίτλους που είδα/διάβασα οι οποίοι είχαν/έχουν χαρακτηριστεί ως αστυνομική λογοτεχνία αλλά αν έχεις αναφορές από Άγκαθα Κρίστι -το όνομα δεν είναι τυχαίο, δες παρακάτω- ξέρεις ότι πρόκειται για την μετάλλαξη του είδους και όχι για κλασικούς εκπροσώπους του.
Στις εκδόσεις Διόπτρα λοιπόν κυκλοφορούν αυτά τα δύο φοβερά έργα που, αν και τα χωρίζουν δεκαετίες ολόκληρες -μη πω αιώνες και τρομάξετε-, αφορούν δύο διαμάντια του αστυνομικού με την αυτή καθαυτή δομή του: υπόθεση, εξέλιξη, κορύφωση και λύση.
Το Κλειστό φέρετρο αποτελεί τη νεότερη υπόθεση του Βέλγου Ηρακλή Πουαρό η οποία διαδραματίζεται λίγο καιρό μετά το Έγκλημα με υπογραφή -για το οποίο σας είχα μιλήσει αναλυτικά εδώ- και μάλιστα η Sophie Hannah δεν αμελεί να συνδέσει τις ιστορίες. Η ανάγνωση προκύπτει ιδιαιτέρως εθιστική καθώς το έγκλημα επιδέχεται πολλών συλλογισμών και υπολογισμών ενώ τα νέα στοιχεία που εμφανίζονται συνεχώς αλλάζουν τα δεδομένα και οδηγούν σε νέες σκέψεις, συνδυασμούς και υποθέσεις. Τα ερωτήματα γεννιούνται από τις πρώτες σελίδες αφού η συγγραφέας μάς βάζει άμεσα στην υπόθεση και το υποδόριο χιούμορ εμπλουτίζει στα σημεία το μυθιστόρημα. Θα συναντήσετε και κάποιες όμορφες φιλοσοφήσεις και απόψεις περί αστυνομικών βιβλίων και δη σειρών -όπως δηλαδή, κατά κάποιον τρόπο, αποτελούν κι οι ιστορίες του Πουαρό- τις οποίες βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρουσες και σίγουρα θα απολαύσετε το ταξίδι είτε είστε λάτρεις των αστυνομικών βιβλίων είτε δεν είστε. Γιατί ένα καλό βιβλίο διαβάζεται από όλους και δεν υποτιμά κανέναν.
Στην υπόθεση, λοιπόν, η λαίδη Αθελίντα Πλέιφορντ καλεί για μία εβδομάδα μερικούς φίλους στην έπαυλή της κι ενώ εκείνοι καταφθάνουν ένας ένας, η ίδια υπαγορεύει στον δικηγόρο της μια αλλαγή στη διαθήκη της που θα ανακοινώσει το ίδιο κιόλας βράδυ. Προς έκπληξη όλων, αποφάσισε να αποκληρώσει τα παιδιά της και να κληροδοτήσει την περιουσία της σε έναν άνθρωπο που έχει μόνο λίγες βδομάδες ζωής. Ανάμεσα στους καλεσμένους βρίσκεται τόσο ο Ηρακλής Πουαρό όσο και ο αστυνόμος Έντουαρντ Κάτσπουλ και, παρόλο που δεν γνωρίζουν το λόγο της πρόσκλησής τους, γρήγορα υποψιάζονται ότι η λαίδη φοβάται το χτύπημα ενός δολοφόνου.
Κι αν δεν σας ενεργοποίησα το ενδιαφέρον μέχρι αυτό το σημείο σημειώστε και το γεγονός ότι τίποτα δε μαρτυρά τη λύση του μυστηρίου το οποίο θα διαλευκάνει μόνο ο ίδιος ο Πουαρό -προς τέρψιν του αναγνώστη του προφανώς- ή, ακόμα, ότι ενθουσιάστηκα με έναν ήρωα ο οποίος αλλάζει την πραγματικότητα επειδή δεν τον εξυπηρετεί, ή δεν του αρέσει, κατά το δοκούν ενώ γοητεύτηκα πραγματικά με το ερώτημα: Με πόσους τρόπους έπρεπε να πεθάνει το θύμα;
Στην υπόθεση, λοιπόν, η λαίδη Αθελίντα Πλέιφορντ καλεί για μία εβδομάδα μερικούς φίλους στην έπαυλή της κι ενώ εκείνοι καταφθάνουν ένας ένας, η ίδια υπαγορεύει στον δικηγόρο της μια αλλαγή στη διαθήκη της που θα ανακοινώσει το ίδιο κιόλας βράδυ. Προς έκπληξη όλων, αποφάσισε να αποκληρώσει τα παιδιά της και να κληροδοτήσει την περιουσία της σε έναν άνθρωπο που έχει μόνο λίγες βδομάδες ζωής. Ανάμεσα στους καλεσμένους βρίσκεται τόσο ο Ηρακλής Πουαρό όσο και ο αστυνόμος Έντουαρντ Κάτσπουλ και, παρόλο που δεν γνωρίζουν το λόγο της πρόσκλησής τους, γρήγορα υποψιάζονται ότι η λαίδη φοβάται το χτύπημα ενός δολοφόνου.
Κι αν δεν σας ενεργοποίησα το ενδιαφέρον μέχρι αυτό το σημείο σημειώστε και το γεγονός ότι τίποτα δε μαρτυρά τη λύση του μυστηρίου το οποίο θα διαλευκάνει μόνο ο ίδιος ο Πουαρό -προς τέρψιν του αναγνώστη του προφανώς- ή, ακόμα, ότι ενθουσιάστηκα με έναν ήρωα ο οποίος αλλάζει την πραγματικότητα επειδή δεν τον εξυπηρετεί, ή δεν του αρέσει, κατά το δοκούν ενώ γοητεύτηκα πραγματικά με το ερώτημα: Με πόσους τρόπους έπρεπε να πεθάνει το θύμα;
Το άρωμα της γυναίκας με τα μαύρα του Gaston Leroux αποτελεί μια υπόθεση του δημοσιογράφου Ζοζέφ Ρουλεταμπίλ η οποία διαδραματίζεται δύο χρόνια μετά Το μυστήριο του κίτρινου δωματίου -για το οποίο είχα αναφερθεί εδώ- με τους ίδιους χαρακτήρες ως "φυσική" συνέχεια της ιστορίας όπως την είχαμε γνωρίσει εκεί. Το καλό είναι ότι δε χρειάζεται να έχεις διαβάσει το κίτρινο δωμάτιο για να απολαύσεις αυτό το μυθιστόρημα αλλά αν το έχεις διαβάσει οπωσδήποτε θα σε βοηθήσει στον κατατοπισμό και στις σχέσεις των ηρώων, ή τουλάχιστον θα έχεις ολοκληρωμένη την εικόνα αφού υπάρχουν συνδέσεις από την μία ιστορία στην άλλη. Για να αναφέρω ένα παράδειγμα, θα μπορέσεις να κατανοήσεις καλύτερα το φόβο των ηρώων στο πρόσωπο του Λαρσάν, που αν και νεκρός εξακολουθεί να τους τρομοκρατεί... θα μπορέσεις να δεις καλύτερα την ψυχολογία τους και θα εκτιμήσεις με άλλο μάτι αρκετές συνιστώσες.
Στην υπόθεση τώρα... η Ματίλντ Στάνγκερσον παντρεύεται τον αγαπημένο της Ρομπέρ Νταρζάκ ενώ μια αδιόρατη απειλή πλανιέται στον αέρα. Το ζευγάρι φεύγει για το μήνα του μέλιτος όμως λίγες μέρες μετά ένα τηλεγράφημα της Ματίλντ αναστατώνει τον Ρουλεταμπίλ καθώς γράφει μόνο δύο λέξεις: Σώστε μας. Το ζευγάρι καταλήγει σε ένα κάστρο μαζί με μερικούς φίλους όμως το αδιανόητο συμβαίνει με τον πιο περίεργο τρόπο.
Η ένταξη στην αγωνία και το μυστήριο γίνεται από τις πρώτες κιόλας σελίδες, το δε μυστήριο θα παραμείνει παρόν μέχρι την τελευταία. Ο Λερού, πέρα από τον αστυνομικό γρίφο -εξαιρετικός- που σκαρώνει, ποντάρει στην ψυχολογία των ηρώων και στον συναισθηματισμό τους ενώ το όλο εγχείρημα παραμένει "έξω από τα συνηθισμένα" παρά τα χρόνια που μας χωρίζουν από τη συγγραφή του.
Στην υπόθεση τώρα... η Ματίλντ Στάνγκερσον παντρεύεται τον αγαπημένο της Ρομπέρ Νταρζάκ ενώ μια αδιόρατη απειλή πλανιέται στον αέρα. Το ζευγάρι φεύγει για το μήνα του μέλιτος όμως λίγες μέρες μετά ένα τηλεγράφημα της Ματίλντ αναστατώνει τον Ρουλεταμπίλ καθώς γράφει μόνο δύο λέξεις: Σώστε μας. Το ζευγάρι καταλήγει σε ένα κάστρο μαζί με μερικούς φίλους όμως το αδιανόητο συμβαίνει με τον πιο περίεργο τρόπο.
Η ένταξη στην αγωνία και το μυστήριο γίνεται από τις πρώτες κιόλας σελίδες, το δε μυστήριο θα παραμείνει παρόν μέχρι την τελευταία. Ο Λερού, πέρα από τον αστυνομικό γρίφο -εξαιρετικός- που σκαρώνει, ποντάρει στην ψυχολογία των ηρώων και στον συναισθηματισμό τους ενώ το όλο εγχείρημα παραμένει "έξω από τα συνηθισμένα" παρά τα χρόνια που μας χωρίζουν από τη συγγραφή του.
Τζένη Κουκίδου
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Διόπτρα για τη διάθεση των βιβλίων.
Σχετικό: Αφιέρωμα στην αστυνομική λογοτεχνία
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Διόπτρα για τη διάθεση των βιβλίων.
Σχετικό: Αφιέρωμα στην αστυνομική λογοτεχνία
