koukidaki: Δικός σου

Ο Αδάμ και ο Μάνος γνωρίζονται, αγαπιούνται και ερωτεύονται. Ο Αδάμ αγωνίζεται να απαγκιστρωθεί από την αυταρχική, απολυταρχική μητέρα του, μια γυναίκα μπλεγμένη στα γρανάζια του Θεού, που θεωρεί την ομοφυλοφιλία βδέλυγμα ενώ ο Μάνος έχει την κολλητή του, Δήμητρα, για να μεταφέρει τους προβληματισμούς του και τις ανησυχίες του για το μέλλον αυτής της σχέσης. Η μάνα του Μάνου όμως είναι ικανή να φέρει τα πράγματα στα άκρα και αυτό θα έχει απρόβλεπτες συνέπειες για όλους!

Πώς γίνεται μια παράσταση να τη σκέφτεσαι και να κλαις τόσες ώρες αφότου την έχεις δει; Πώς μπορούν πέντε απλοί άνθρωποι, πέντε νέοι ταλαντούχοι ηθοποιοί να σου μεταφέρουν τους προβληματισμούς και τα λάθη των χαρακτήρων που υποδύονται με τέτοιο τρόπο που να βλέπεις στις κινήσεις τους, στο βλέμμα τους, στα λάθη τους οικείες εικόνες από το φιλικό και κοινωνικό σου περιβάλλον; Και να αναρωτιέσαι αν κλαις που αυτά τα λάθη τα έπραξες κι εσύ ο ίδιος σε αντίστοιχα πρόσωπα και θες να τελειώσει η παράσταση για να φύγεις τρέχοντας και να πας να τους ζητήσεις συγνώμη ή αν κλαις για τα αδιέξοδα των ηρώων, τις αναποδιές της ζωής, την κακία και την υποκρισία του κόσμου. Πώς γίνεται απλές προτάσεις όπως: «Έχει φαΐ στον φούρνο. Αύριο θα φτιάξω φασολάκια, αν είσαι εδώ» ή «Ο Μάνος που ήξερα δε θα μου το χτύπαγε ποτέ αυτό» να μου ραγίζουν την καρδιά και να κλαίω ασταμάτητα; Και πάνω που έλεγα ότι ήμουν ο τρελός θεατής άκουγα διάσπαρτους μυκηθμούς και σιγανές κραυγούλες κι από άλλους, ναι, ακόμη κι από άντρες.

Να ξεκαθαρίσω εδώ ότι το έργο δεν είναι μελούρα, εγώ ίσως δέθηκα λίγο περισσότερο συναισθηματικά με τις καταστάσεις που περιγράφει και με τους χαρακτήρες που έχει σκιαγραφήσει ο ικανός Γιώργος Αγγελίδης. Το κείμενο είναι φρέσκο, μοντέρνο, εξισορροπεί τέλεια την κωμωδία και το δράμα και υποστηρίζεται αξιότατα από τα νέα παιδιά που επελέγησαν να ενσαρκώσουν τα πρόσωπα. Πραγματικά, εκεί που κλαις ή δακρύζεις για κάτι που είδες ή άκουσες, έρχεται η επόμενη σκηνή λουσμένη στο φως και στο γέλιο που σε πιάνει ένας κλαυσίγελως, άλλο πράγμα, παρακαλάς για διάλειμμα (που δεν έχει) ώστε να τακτοποιήσεις μέσα σου ό,τι είδες και να συνεχίσεις να παρακολουθείς. Πραγματικά, αγάπησα αυτήν την παράσταση όσο καμία άλλη.

Θα κάνω ιδιαίτερη μνεία στη Νατάσα Παπαδάκη, όχι γιατί παίζει καλύτερα από τους άλλους αλλά γιατί ο ρόλος της, τον οποίο στηρίζει άψογα, είναι ο αγαπημένος μου. Αβανταδόρικη, κωμική αλλά και δραματική, η «Δήμητρα» είναι ένα πλάσμα που ελαφρύνει αρκετά την ατμόσφαιρα στα δύσκολα σημεία αλλά σύντομα δέχεται κι εκείνη πυρά και μετατρέπεται σε ένα ανθρώπινο κουρέλι, κάνοντας ένα σημαντικό λάθος. Είναι το alter ego του Μάνου, γελάνε μαζί, μιλάνε μαζί, νιώθουν τέτοια οικειότητα που δε διστάζει η Δήμητρα να πει: «Μη νομίζεις, αν δεν είχα να μπω σε λεωφορείο, με το σουτιέν θα σου ερχόμουν». Δυο παιδιά τόσο δεμένα και τόσο αλληλένδετα που έτσι και δεν επικοινωνήσουν σε σχεδόν καθημερινή βάση νιώθουν μισά. «Α, δεν πειράζει, Μάνο μου, ευκαιρία για περισσότερο κους-κους»! Προσέξτε το βλέμμα της, προσέξτε τις κινήσεις και τις εκφράσεις της, προσέξτε πώς αλλάζει από ανάλαφρη Μέριλυν σε σκοτεινή Αντιγόνη. Η Νατάσα Παπαδάκη είναι απλώς εκπληκτική, γιατί, όσο καλογραμμένος κι αν είναι ο ρόλος, αν δεν τον αγαπήσει ο ηθοποιός δε θα αποδοθεί σωστά το συναίσθημα.

Το πρωταγωνιστικό ζευγάρι έχει πολύ καλή χημεία. Ο Νικόλας Γεωργανής στον ρόλο του Μάνου, του απελευθερωμένου παιδιού από τη Λάρισα που οι γονείς του τον έχουν αποδεχτεί και είναι free lance φωτογράφος, είναι σπιρτόζος, αγαπησιάρης, ειλικρινής, άμεσος και δε διστάζει να μπλεχτεί σε κάτι που θα του στοιχίσει πολύ σε συναίσθημα και αγάπη. Από την άλλη ο Αντώνης Τσουρουνάκης στον ρόλο του Αδάμ, γιος της γυναίκας που θα παρέμβει στη ζωή τους και θα τους τσακίσει, με έπεισε απόλυτα για το συναισθηματικό μπλέξιμο που ζει. Δεν είναι ετεροφυλόφιλος ούτε μαμάκιας αλλά ένας καταπιεσμένος ομοφυλόφιλος που βρίσκει τρόπο να επιτεθεί φραστικά στη μητέρα του, να αποκαλυφθεί και να ζήσει χαρούμενος και ξέγνοιαστος στο πλάι του συντρόφου του.

Χαρούμενος; Ξέγνοιαστος; «Τι ξετσιπωσιές είναι αυτές, που σε είδε η Παναγιώτα πίσω από την εκκλησία και δεν ήξερα πού να κρυφτώ και τι να της πω;» Ο Αδάμ σε όλο το έργο είναι ένα μπαλάκι που μεταπίπτει από την υποταγή στην επανάσταση, από την αγάπη για τη μάνα στον έρωτα για τον Μάνο, ώσπου όλη αυτή η αστάθεια και το πήγαινε-έλα θα του δείξουν τον μοναδικό δρόμο που υπάρχει.

Η Λούλα Τριανταφύλλου στον ρόλο της μάνας είναι η απόλυτη ταύτιση. Ειδικά στις σκηνές της έντασης και της κατακραυγής ξεπερνάει κατά πολύ τον αρχικό δισταγμό και αμηχανία που δείχνει στις πρώτες σκηνές. Και όταν παίρνει τα ηνία και το δηλητήριό της το χαρίζει απλόχερα δείχνει τόσο σκληρή που με τρομάζει. Ατσαλάκωτη, αυστηρή, αυταρχική, άτεγκτη, δεν ορρωδεί προ ουδενός και δε μετανοεί. Εκεί ακριβώς είναι η ένστασή μου, την οποία συζήτησα με τη φίλη που ήταν μαζί μου. Ο χαρακτήρας δε με έπεισε απόλυτα, γιατί αρνούμαι ακόμη να πιστέψω ότι μια μάνα μπορεί να φτάσει σε τέτοιο βαθμό σκληρότητας απέναντι σε ένα πλάσμα που η ίδια έφερε στον κόσμο και μάλιστα για έναν λόγο τόσο σχετικά ασήμαντο ενώ από την άλλη, εφόσον κάποια πράγματα τα κάνει καθ’ υπόδειξιν του πνευματικού της, αρνούμαι να δεχτώ ότι οι εκπρόσωποι μιας θρησκείας που πρεσβεύει την αγάπη στον συνάνθρωπο να ωθούν μια γυναίκα σε τέτοιες απάνθρωπες πράξεις και να υποστηρίζουν ό,τι κάνει! Τελικά κατάλαβα ότι εξακολουθώ να κυνηγάω ανεμόμυλους οπότε οι αντιρρήσεις μου αρχικά κάμφθηκαν. Επιπλέον, το παίξιμό της μου θύμισε πολύ τον ρόλο της «Πόπης» που έπαιζε η Μάρω Διακουμάκου στη σειρά «Το χρώμα του φεγγαριού» (ΑΝΤ1, 1996-1997), μιας γυναίκας που φερόταν με απαξίωση και απρέπεια στον ανιψιό του άντρα της όταν ήρθε κι έμενε σπίτι τους μέχρι να μαζέψει λεφτά για να ζήσει μόνος του. Ήταν λες και πήρε την «Πόπη» και την έφτασε κυριολεκτικά στα άκρα, χαρίζοντάς της μια νέα οπτική!

Δυστυχώς την Όλγα Λουπάκη δεν την απόλαυσα όσο ήθελα, μιας και ο ρόλος της είναι μικρός και στον δύσκολο μονόλογο προς το τέλος του έργου δεν κατάφερε να ξεδιπλώσει όλο της το ταλέντο. Υποδύεται την πρώην του Μάνου, η οποία κι αυτή γίνεται άθελά της υποχείριο της μάνας του Αδάμ. Έξυπνη φατσούλα, εκφραστική και σημαντικό συμπλήρωμα του έργου.

Το σκηνικό λειτουργικότατο, μεγάλο και βοηθάει πολύ την παράσταση με ωραία σκηνοθετικά ευρήματα του Βαλεντίνου Τσίλογλου, δυστυχώς όμως εγώ που καθόμουν στη δεξιά πλευρά λόγω της κολόνας μες στη μέση δεν έβλεπα τα όσα διαδραματίζονταν στη μισή σκηνή (το σκηνικό είναι χωρισμένο στα δύο, στο σπίτι του Μάνου και στο πατρικό του Αδάμ). Φωτισμοί σωστοί, η οπτικοακουστική απόδοση κάποιων σκηνών πολύ καλά εκτελεσμένη. Αν αφαιρέσουν τον μονόλογο του Αδάμ που απευθύνεται στον Θεό (ναι, μεγάλωσε σε ηθικό περιβάλλον αλλά αυτή η σκηνή μου φάνηκε τόσο ψεύτικη) και αν δεν ξαναβγάλει την κραυγή του ο Αδάμ στον κατοπινό κρίσιμο μονόλογό του το κείμενο θα είναι από τα καλύτερα που έχω δει να παίζονται πάνω σε σκηνή.

Σε γενικές γραμμές η παράσταση αξίζει να διαδοθεί και να υποστηριχτεί. Ίσως η ιστορία φανεί γεμάτη κλισέ σε πολύ κόσμο αλλά αυτό ακριβώς αναρωτιόμουν κι εγώ: γιατί, παρ’ όλο που έχει τόσα κλισέ, ήταν τόσο αληθινό, ζωντανό, τραγικό και άκρως συγκινητικό;

Φταίει το παίξιμο των ηθοποιών ή ο σωστός σχεδιασμός της υπόθεσης και η επιλογή άκρως ρεαλιστικών διαλόγων που θυμίζουν οικεία «κακά»; Δεν ξέρω και δε με ενδιαφέρει. Το «Δικός σου» είναι ένα υπέροχο, συγκλονιστικό κείμενο που παίζεται από άξιους ηθοποιούς και συγκεντρώνει μέσα σε μιάμιση ώρα περίπου όλη την πραγματικότητα της σύγχρονης ρατσιστικής κοινωνίας. Ένα μεγάλο μπράβο σε όλους (εκτός από την κοινωνία)!