Σταυρούλας Ζάμπρα
«Δύσκολο πράγμα να είσαι γυναίκα... δύσκολο...»
Θα συμφωνήσω απόλυτα με την ατάκα της γλυκύτατης και συνάμα μαχητικής Βούλας, της ηρωίδας του έργου "...με τη βούλα", έναν μονόλογο κατά βάση κωμικό, που ερμηνεύει η ηθοποιός Αγγελική Ανδρίτσου και ανεβαίνει αυτές τις μέρες στο θέατρο Άβατον σε σκηνοθεσία Γιώργου Νινιού.
Λίγα λόγια για το έργο:
Είναι μία ακόμη μέρα για τη Βούλα. Μία από τις πολλές ημέρες της καθημερινότητάς της που επιστρέφει στο σπίτι της, ακούει τα μηνύματα στον τηλεφωνητή της και απλώς νιώθει ξένη· τόσο ξένη με την πραγματικότητα γύρω της. Θέλει μονάχα να βγάλει τα τακούνια της για να κάνει ένα ποδόλουτρο και να χαλαρώσει, ενόσω εμείς παρακολουθούμε τον μονόλογο/παραμιλητό της καθώς περιγράφει τη ζωή της· μια ζωή από στιγμές του παρελθόντος στα Τρίκαλα απ' όπου κατάγεται και την ανεπίστροφη παιδικότητά της, τις αλλόκοτες στιγμές ενός αφλόγιστου παρόντος και τις ελπίδες ενός μέλλοντος γεμάτο ανησυχίες. Αποφάσεις που θα έπρεπε να παρθούν αλλά αναβλήθηκαν, σύγχυση επιλογών, θηλυκή τρέλα, γυναικείος προβληματισμός, και όλα μέσα από κωμικοτραγικές καταστάσεις, διυλισμένες από τη ματιά της Βούλας που κάποια τα έχει βιώσει όμορφα και άλλα άσχημα. Μια κωμικοτραγική περιγραφή της σύγχρονης γυναίκας δίπλα μας και δη εκείνης της ψυχής που επιθυμεί να διατηρήσει ένα ποσοστό ρομαντισμού μέσα στην καρδιά της.
Ο Γιώργος Νινιός βαστάει τα ηνία της σκηνοθεσίας του έργου, έκανε τη θεατρική μεταφορά του ομώνυμου βιβλίου της Σταυρούλας Ζάμπρα και έχει γράψει τη μουσική και τα τραγούδια της παράστασης. Ο κύριος Νινιός με τη σκηνοθεσία του κατάφερε επιτυχώς να αποδώσει μια μεστή, ώριμη και εμβαπτισμένη μέσα στη γυναικεία ψυχοσύνθεση παράσταση, να αναδείξει την όμορφη θηλυκή τρέλα, τη γεμάτη ρομαντισμό ύπαρξη της Βούλας και να μας χαρίσει στιγμές ψυχικού βάθους και ωριμότητας.
Ο σκηνοθέτης έχει στα χέρια του μια Βούλα που δεν θέλει να την αφήσει να ησυχάσει λεπτό επί σκηνής και μέσα από μια δομημένη κινησιολογία αποτυπώνει την τρέλα της καθημερινότητάς της, το μπέρδεμα στη ζωή της, τη σύγχυση αλλά και τον ρομαντισμό που κουβαλάει. Παύσεις συγκίνησης, ημιτόνια παρελθόντος, φωναχτές απηυδήσεις για τον κόσμο γύρω της, σε όλα η Βούλα μέσα από τις οδηγίες του σκηνοθέτη Νινιού, μας δείχνει πόσο παραδοσιακή θα ήθελε να είναι και πόσο άγρια σύγχρονη την έχει καταλήξει η πραγματικότητα των ημερών μας.
Σκηνοθεσία εναρμονισμένη άριστα με τα σκηνικά της παράστασης, μελετημένη κατά χιλιοστό και αυτό διαφαίνεται στη χρήση και της τελευταίας σπιθαμής του θεάτρου Άβατον· από την έξυπνη είσοδο της Βούλας στη σκηνή/σαλόνι του σπιτιού της και στη χρήση του WC του θεάτρου ως το δικό της μπάνιο, στα επιμελώς τοποθετημένα τσαλακωμένα χαρτομάντιλα και την σοκολάτα που τόσο πονηρά της κλείνει το μάτι. Κούτες μετακόμισης, φραπέ, βελάκια, λαμπάκια, όλα την κατάλληλη στιγμή παίζουν τον ρόλο τους στο Άβατον και στην παράσταση. Σκηνές σπιρτόζες, κυριευμένες από μια κινηματογραφική ματιά που τις κατάλληλες στιγμές συνομολογούν με τη χρήση της μουσικής (κυρίως στα καρέ του παρελθόντος) και προσφέρουν στον θεατή μια γλυκιά ονειροπόληση, δίχως τη βαρύτητα μιας άσκοπης φόρτισης. Αξίζει να συγχαρούμε την ομάδα και για τους φωτισμούς της παράστασης που δεν έχασαν εκατοστό την ερμηνεία της ηθοποιού, τις ανάγκες του ρόλου και τον συντονισμό στον ήχο.
Η ηθοποιός Αγγελική Ανδρίτσου ερμηνεύει τη διοπτροφόρα, ολότελα μπερδεμένη, ρομαντική και τόσο αστεία Βούλα. Μα πόσο μπερδεμένη! Κάποια στιγμή τη βλέπουμε να σκουπίζει τα πόδια της πάνω από μια λεκάνη με νερό, μονάχα για να τα ξαναβουτήξει μέσα της όσο μιλάει. Η κυρία Ανδρίτσου στον ρόλο της Βούλας είναι άμεση, πληθωρική και χειμαρρώδης, έχει μελετήσει τις θέσεις της ηρωίδας και είναι γεμάτη αγάπη γι' αυτόν τον ρόλο που σε πολλά σημεία θαρρώ θα εκφράσει κάθε γυναίκα σαν παρακολουθήσει την παράσταση.
Η ηθοποιός μας μίλησε για τον ρόλο της: "Η Βούλα βιώνει μια επιλεγμένη μοναξιά. Μέσα σε μια ζωή γεμάτη κόσμο που την περιβάλλει, πιστεύει πως κανένας δεν την καταλαβαίνει -τουλάχιστον όχι τόσο όσο θα ήθελε!-· ίσως γι' αυτό και σε αντίθεση με όλους τους άλλους, για τη Βούλα η Κυριακή είναι η χειρότερη από όλες της ημέρες της εβδομάδας, την αποστρέφεται ωστόσο, διότι κουβαλάει τους λόγους της..."
Λόγους που δε θα αποκαλύψουμε και θα αφήσουμε στους θεατές να ανακαλύψουν παρακολουθώντας την παράσταση, βιώνοντας αυτό το ταξίδι μονολόγου της Βούλας.
Η κυρία Ανδρίτσου μας προσφέρει άρτια και εξαίρετα μια Βούλα που λατρεύει να αυτοσαρκάζεται. Καταφέρνει να παρουσιάσει τη ζωή της Βούλας, τη ζωή της κάθε ενδεχόμενης Βούλας που ζει τόσο μπερδεμένη ανάμεσά μας, και να υπερασπιστεί τις θέσεις μιας γυναίκας που είναι περίπου ρομαντική, περίπου χαμένη, ολότελα μπερδεμένη και βαθιά πληγωμένη. Η αμεσότητα του ταλέντου της διαφαίνεται καθώς δεν απαγγέλλει απλώς αλλά ερμηνεύει, κι έτσι πετυχαίνει να σε φέρει πιο κοντά της, να νιώσεις πως πράγματι κάθεσαι μαζί της μέσα σ' εκείνο το σαλόνι της, και να γίνεις κομμάτι από το νοσταλγικό παρελθόν της. Στις μελαγχολικές της αναπολήσεις, υποψιάζεσαι πως κάτι πονεμένο κουβαλάει η Βούλα, καθώς ευανάγνωστα το πρόσωπο της ηθοποιού αλλάζει ψυχικό χρωματισμό, η στάση του σώματός της χαλαρώνει και αποσυμπιέζει έτσι την ένταση της Βούλας και οι παύσεις της κουβαλούν βαθιές ανάσες καθώς το ρήγμα διαφαίνεται. Μέσα στις πλέον κωμικές στιγμές της, χάρη στο ταλέντο της ηθοποιού, εντοπίζεις υποδόρια τη μεταστροφή του ύφους που θα επέλθει αργότερα στην παράσταση αλλά και στην ψυχοσύνθεση του ρόλου.
Τέλος, θέλω να σταθώ λίγο και στο κείμενο της κυρίας Ζάμπρα το οποίο βρήκα έξυπνο, τόσο κωμικό όσο και τραγικό, όπως άλλωστε είναι κι η ίδια η ζωή. Η γραφή είναι ρέουσα και εύστοχη στην αποτύπωση μιας σύγχρονης γυναίκας, ενώ μέσα από τη σκιαγράφηση μονάχα ενός απογεύματος της Βούλας, διαβλέπεις τις θέσεις ενός ανθρώπου που κουβαλάει ευαισθησίες και νιώθει ξένος σε έναν ξένο τόπο. Δε γνωρίζω την κυρία Ζάμπρα και έτσι κάνω απλώς υποθέσεις, πιθανολογώ όμως πως το εν λόγω βιβλίο δεν αποτελεί απλώς μια έμπνευση της δημιουργού, αλλά η συγγραφή του ίσως κουβαλάει κομμάτια και καταγραφές των δικών της εμπειριών (;). Α ισχύει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να πούμε πως αυτό από μόνο του χρειάζεται κότσια για να το κάνεις και να το κοινωνήσεις στον κόσμο. Πέρα από αυτό όμως, το κείμενο είναι μπολιασμένο τόσες αλήθειες, άμεσους και έμμεσους νόμους της ζωής που γι' αυτό καταφέρνει να πετύχει τον στόχο του: Να μας τοποθετήσει ταχύτατα και εύστοχα στη θέση της Βούλας (άραγε και το Βούλα προέρχεται από το όνομα της δημιουργού;). Θεωρώ πως είναι ένα έργο διαχρονικό το οποίο θα συνεχίσει να ανεβαίνει σε πολλές σκηνές τα επόμενα χρόνια και θα αγαπηθεί από το κοινό για την αμεσότητά του.
Εν κατακλείδι:
Η Βούλα είναι μια ηρωίδα που αγάπησα, είναι μια φίλη μου, είναι η αδελφή μου, και σίγουρα είναι μια μέλλουσα τρελή του κόσμου όλου· και λατρεύω να συγχρωτίζομαι με τρελούς που δεν ξέρουν κι εκείνοι τί θέλουν, τί γυρεύουν στην ύπαρξή τους και ψάχνουν την απάντηση της ζωής τόσο στα ευτράπελα όσο και στα τραγικά μέρη της. Είμαστε όλοι συγκάτοικοι στην τρέλα, όπως σοφά λέει και το τραγούδι, εγκλωβισμένοι (ή ευλογημένοι;) μέσα σ' έναν κόσμο στον οποίο κι εμείς παλεύουμε να μην τρελαθούμε, και μέσα στην τρέλα αυτή, παρακολούθησα μια γεμάτη και άρτια παράσταση που σέβεται την ύπαρξή της, τη χάρηκα και με το χέρι στην καρδιά θα επιστρέψω για να την απολαύσω πάλι.
Το έργο της κυρίας Ζάμπρα είναι συγκινητικό, βαθιά συναισθηματικό, και η Βούλα αν και είναι μια γυναίκα σε σύγχυση, δεν παύει να είναι ένας άνθρωπος ανάμεσά μας που προσπαθεί να αποδεχτεί τα γεγονότα της ζωής και τον ίδιο της τον εαυτό μέσα από δεκάδες σκέψεις, μπουμπούκια συναισθημάτων, λάθος αποφάσεις και ευσεβείς πόθους.
Η σκηνοθεσία του Γιώργου Νινιού με ρούφηξε μέσα της, κατάφερε να μου προσφέρει ένα υπέροχο βράδυ, όχι μονάχα παρακολουθώντας μια άρτια παράσταση, αλλά κυρίως επειδή είναι υπέροχα τα βράδια σαν αφήσεις μια παράσταση κι αυτή σε έχει γεμίσει σκέψεις και εικόνες που σε συνοδεύουν πίσω στο σπίτι σου. Ένιωσα πως με τη Βούλα τα λέμε εκεί στο σαλόνι της, πίνοντας καφέ μαζί, μουλιάζοντας τα πόδια μας μέσα σ' εκείνη τη λεκάνη. Η σκηνοθεσία του κύριου Νινιού, παρά το όνομα που αναπόφευκτα τη συνοδεύει (γιατί ναι, θα μπορούσε και να είναι ένα φιάσκο, το έχουμε συναντήσει κι αυτό στο παρελθόν!) δεν είναι διόλου βιαστική, πρόχειρη ή τρεχάτη και αξίζουν συγχαρητήρια στον κύριο Νινιό γι' αυτό. Ο σκηνοθέτης προσφέρει στη Βούλα τις παύσεις που της αναλογούν στην ιστορία της, τις μουσικές ανάσες που χρειαζόταν μέσα από εμπνευσμένους στίχους του και στη λυρικότητα των συγκινητικών στιγμών της, τους ανάλογους ψυχικούς χρωματισμούς μέσα από σκηνικές ανάπαυλες.
Η ηθοποιός Αγγελική Ανδρίτσου θεωρώ πως δεν εκτέλεσε απλώς άριστα τον ρόλο της, βίωσε το κείμενο, παραδόθηκε σ' εκείνο, συμπαρέσυρε μαζί της και όλους εμάς, σχολιάζοντας τους έρωτες, το παρελθόν, τα σχέδια και τις ελπίδες της Βούλας και μέσα από τη γοργότατη ροή της παράστασης, έφτασα να μη θέλω να τελειώσει το έργο, να επιθυμώ να ακούσω περισσότερες από αυτές τις εμπειρίες της ηρωίδας.
Μη σας ακούγεται λίγο, είναι απίστευτο το μέγεθος παραστάσεων που εύχεσαι να ήταν μικρότερες! Η κυρία Ανδρίτσου στεφανώνει την ερμηνεία της με μια εκτενέστατη σωματική λαλιά και θαρρώ πως κουβαλάει ένα αχαλίνωτο ταλέντο που βρήκε χώρο και ακούμπησε άριστα επάνω στη σκηνοθεσία του κύριου Νινιού, προσφέροντας στον θεατή ένα βαθιά συναισθηματικό αποτέλεσμα που καταφέρνει και διαχέεται ολοζώντανο στη σκηνή του Άβατον.
Υστερόγραφο:
Αν είσαι γυναίκα, πρέπει οπωσδήποτε να δεις αυτή την παράσταση γιατί μιλάει για σένα. Αν είσαι άνδρας οφείλεις να την παρακολουθήσεις γιατί θα απολαύσεις πόση ρομαντική τρέλα κουβαλάει εντός της μια γυναίκα. Αν απλώς είσαι ένας ευαίσθητος άνθρωπος, επιβάλλεται να βρεθείς στην παράσταση "...με τη βούλα"... κάπου εκεί μέσα θα βρεις τον εαυτό σου.
Συντελεστές:
Κείμενο: Σταυρούλα Ζάμπρα
Σκηνοθεσία: Γιώργος Νινιός
Θεατρική Διασκευή: Γιώργος Νινιός
Ερμηνεία: Αγγελική Ανδρίτσου
Πρωτότυπη Μουσική- Στίχοι : Γιώργος Νινιός
Βοηθός Σκηνοθέτη: Χιονία Χιωτέλλη
Σκηνικά: Αρετή Μουστάκα
Κοστούμια: Paris Valtadoros - Fashion Designer
Σχεδιασμός Φώτων: Στέφανος Κοπανάκης
Διεύθυνση και Εκτέλεση Παραγωγής: Πέτρος Harmouche - Βαγγέλης Δημητρίου
Φωτογραφίες: Γιώργος Μαρινάκης
Παίζουν οι μουσικοί: Δημήτρης Κοντογιάννης (κιθάρα, μπαγλαμάς, λαούτο), Διονύσης Διονυσόπουλος (μπουζούκι), Θεολόγος Παπανικολάου (βιολί), Γιώργος Νινιός (πιάνο, μπουζούκι, τζουράς, κλαρίνο, κρουστά)
Δείτε την παράσταση στο Θέατρο Άβατον (Ευπατριδών 3, Γκάζι, 2103412689) κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00.
Περισσότερες παραστάσεις στο θέατρο Άβατον θα βρείτε εδώ!
Διάρκεια: 80 λεπτά (χωρίς διάλειμμα)