Το βασίλειο της γης

Η αυλαία ανοίγει, ο ήχος της βροχής μονότονα από τούτη τη στιγμή και πέρα θα συντροφεύει όλα τα δρώμενα, μια εικόνα σπιτιού και αγροκτήματος εποχής του αμερικανικού νότου δημιουργείται στα μάτια και ο συγγραφέας μάς τοποθετεί μέσα στην υπόθεση με την εικόνα του Τσικ ο οποίος μαθαίνει ότι το ποτάμι ξεχείλισε απειλώντας ανθρώπους και περιουσίες. Μερικές στιγμές μετά καταφθάνουν εκεί δύο επισκέπτες: ο ετεροθαλής αδερφός του με τη σύζυγό του, και όλα διαταράσσονται, επαναπροσδιορίζονται, αλλάζουν και μπαίνουν σε νέο πρίσμα.
Ο Τένεσσι Ουίλλιαμς σκιαγραφεί τρεις χαρακτήρες, εμπνευσμένος από την πατρίδα του, παραδίδοντας ένα κείμενο με στοιχεία μελαγχολικού μπλουζ, ανατρεπτικότητας, ψυχογραφήματος, θριλερικής πνοής και αποκαλύψεων... που θα κάνει ο θεατής καθώς ξεδιπλώνονται οι συνθήκες, η ιστορία και τα πρόσωπα ενώ το τρίγωνο που προκύπτει ανάμεσα στους δύο άντρες και τη γυναίκα ορίζει καταστάσεις και εκδοχές προσθέτοντας το βασικό ερώτημα: γιατί εκείνη διεκδικείται και από τους δύο και ποιος άραγε θα την κερδίσει, ο πιο ηθικός ή τίμιος, ή εκείνος που ξέρει να επιβιώνει;
Τρεις άνθρωποι κινούνται μέσα στο ίδιο πλαίσιο (ένα σπίτι, ένα κτήμα, μία πόλη...) σα να μην υπάρχουν άλλοι άνθρωποι πάνω στη γη, ως μονομάχοι μιας θεόσταλτης αρένας από όπου πρέπει να επιβιώσουν -ή έστω να επιβιώσει ο καλύτερος/οι καλύτεροι αν όχι όλοι.
Ως χαρακτήρες... ο Τσικ ίσως να έχει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον. Ένας νέο άντρας, από πολύ νωρίς πονεμένος από τους συντοπίτες του λόγω των κοινωνικών συμβάσεων και των ταξικών διαφορών, που διαθέτει μια απέραντη μοναξιά και το σπίτι. Κι αφού όλη του η περιουσία είναι αυτά τα δύο αποφασίζει ότι γι' αυτά τα δύο αξίζει να παλέψει ρισκάροντας κάθε άλλο: όπως την ίδια του τη ζωή. Γιατί ο Τσικ πέρα από εκείνο το σπίτι και τον εαυτό του δεν έχει τίποτα.
Ο Λοτ είναι πιο πολύπλοκος ως χαρακτήρας: ένα πρόσωπο για την κοινωνία, τον περίγυρο, τον κόσμο και ένα άλλο για τον ίδιο. Άλλος Λοτ για τους ανθρώπους και άλλος για τον εαυτό του. Περήφανος, ποτισμένος με εκείνη την αξιοπρέπεια όπως την αντιλαμβάνεται η "καλή κοινωνία" και συμπλεγματικός με τη φιγούρα της μάνας που την "κουβαλάει" μέσα του παρά το χαμό της και την ακολουθεί ως να μην είχε φύγει ποτέ.
Η Μυρτλ είναι απλή (ή έτσι φαίνεται;). Σα να μην έχει δεύτερες σκέψεις στο κεφάλι της, μια γυναίκα που δείχνει αυτό που σκέφτεται ή αυτό που είναι. Φαντάζει ως μια γυναίκα-αράχνη για κάθε άντρα λάτρη του ωραίου φύλου, ικανή να απλώσει τα δίχτυα της και να εγκλωβίσει στον ιστό της όποιον θελήσει, και παράλληλα ως μια αφελής-ανέμελη καλλιτέχνιδα γεμάτη από τη χαρά της ζωής με την ίδια αυθεντικότητα που χαμογελάει ένα παιδί στη θεά ενός παγωτού.

Για την ιστορία... ο Τόμας Λανιέ Ουίλλιαμς οφείλει το φιλολογικό του ψευδώνυμο στους συμφοιτητές του που του έβγαλαν το παρατσούκλι Tennessee λόγω τις συρτής νότιας προφοράς του ή στον τόπο καταγωγής του πατέρα του και την έναρξη της συγγραφικής του περιπέτειας στη μητέρα του όταν το 1916, σε ηλικία 5 ετών, μια παράλυση των ποδιών του τον καθήλωσε επί δύο έτη. Τότε εκείνη τον ενθάρρυνε να φαντάζεται και να γράφει ιστορίες, συνήθεια που τον ακολούθησε σε ολόκληρη τη ζωή του. Για την οικογένειά του έχουν ειπωθεί πολλά: ένας πατέρας με βίαιη συμπεριφορά απέναντι στα παιδιά του που συν τοις άλλοις ευνοούσε πάντα τον αδερφό του, η μητέρα του πιθανολογείται ότι έπασχε από νευρική διαταραχή, η αδερφή του έπασχε από σχιζοφρένεια και ο ίδιος μετά από το σοκ που υπέστη όταν οι γονείς του ενέκριναν τη λοβοτομή σε εκείνη έπαθε εξάρτηση από το αλκοόλ ενώ υπέφερε και από κατάθλιψη. Για τα έργα του ακόμη περισσότερα ενώ έχει ασχοληθεί με πολλά είδη: θεατρικά, νουβέλες, μυθιστορήματα, παιχνίδια, ποίηση...

Στην παράσταση... υπάρχει διάχυτη η ατμόσφαιρα του αμερικανικού νότου παρά το λιτό σκηνικό και την απουσία τεχνολογικών βοηθημάτων όπως βιντεοπροβολών και slides που πάμπολλες φορές μας έχουν βάλει μέσα στο πνεύμα, στον τόπο και χρόνο χωρίς άλλες διαδικασίες. Τα λίγα έπιπλα που υπάρχουν συμβολικά στο σπίτι, το οποίο επίσης συμβολικά ορίζεται από ένα τετράγωνο χαλί μέσα και πάνω στο οποίο συμβαίνουν τα πάντα, ο ήχος της βροχής και οι άλλες μουσικές στο background (αρμονικά δεμένες με οτιδήποτε γίνεται στη σκηνή χωρίς να βγαίνουν παραπάνω από όσο είναι απαραίτητο αλλά και χωρίς να μηδενίζονται από τις δράσεις) και όλα τα αντικείμενα της παράστασης σε μεταφέρουν αβίαστα στο Δέλτα του Μισισίπη και στην εποχή. Η σκηνοθέτις, Ιόλη Ανδρεάδη, παρά το νεαρό της ηλικίας της αποδεικνύει ακόμα μία φορά ότι γνωρίζει το θέατρο προσφέροντας μια άκρως γοητευτική παράσταση και καθοδηγώντας τους ηθοποιούς της με σεβασμό στο έργο αλλά και με μια φλογερή ματιά που την διαισθάνθηκα ως σπίθα. Ακολουθεί το μέτρο μένοντας μέσα στις συγγραφικές γραμμές και προσφέρει ένα άψογο καλλιτεχνικά θέαμα ικανό να κερδίσει κάθε θεατή.
Εύκολα μπορείς να διακρίνεις όλα τα χαρακτηριστικά του έργου: το ταξικό ζήτημα, την οικογενειακή σύμβαση, το φάντασμα της μητέρας να δηλώνει βασανιστικά παρόν, το θέμα του φύλου σε σχέση με τις δομές -κοινωνία ή/και οικογένεια- και τα ταμπού, τις άλλες κοινωνικές ανισότητες και φυλετικές διακρίσεις... μέχρι που, όσο σκιαγραφούνται οι ήρωες, φτάνεις να κατανοείς τα κίνητρά τους βάση και των ψυχοσυνθέσεων τους. Και όλο αυτό συμβαίνει υπέρ του κειμένου, του θεάματος και μέσα από εμβαθείς ερμηνείες. Για να συμβεί βέβαια όλο αυτό, πέρα της άξιας σκηνοθέτιδος και των καλών ηθοποιών, υπάρχει και μια αξιοπρεπέστατη και μελετημένη μετάφραση από τον Ερρίκο Μπελιέ που κατάφερε να αποδώσει όλες τις αποχρώσεις του έργου.
Επί σκηνής, ο Ορέστης Τζιόβας κερδίζει άπαντες με τον εκπληκτικό του Λοτ και φαίνεται ότι ως ηθοποιός διαθέτει τελικά μια γκάμα πέρα από ό,τι έχουμε δει μέχρι σήμερα από εκείνον αρκεί να αξιοποιηθεί σωστά (που το εύχομαι). Ο Κρις Ραντάνοφ δείχνει τις δυνατότητές του αποδίδοντας έναν Τσικ τόσο-όσο: στιβαρό και χωρίς υπερβολές ούτε στο ελάχιστο (στοιχείο που διέκρινα σε όλους τους ρόλους -ενώ θα μπορούσαν να καταφύγουν σε εντάσεις, αντιδράσεις ή ξεσπάσματα, όλοι έμειναν σε πιο φυσικούς τόνους. Κέρδισαν έτσι σε ρεαλισμό και σε εκείνη την καταθλιπτική ατμόσφαιρα του έργου που ίσως να διαταρασσόταν διαφορετικά). Το ίδιο απολαυστική και η Παναγιώτα Βλαντή, της ταίριαξε γάντι η Μυρτλ.
Κι όταν ακούσεις τις νότες από εκείνο το πιάνο, το δράμα που παρακολούθησες με τις μικρές κωμικές και τραγικές του στιγμές, σε έχει κερδίσει ολοκληρωτικά πια.

Επιπλέον στο δελτίο τύπου αναφέρει:

Το «Βασίλειο της γης» ανέβηκε πρώτη φορά στις 27 Μαρτίου του 1968 στη Νέα Υόρκη, υστέρα από́ έντονες διαφωνίες αναμεσά στον παραγωγό́ και το συγγραφέα για τον τίτλο του έργου. Το κέφι με το οποίο γράφτηκε από τον Ουίλλιαμς, δεν προμήνυε τη συνέχεια. Λίγους μήνες μετά το ανέβασμα του έργου διαδόθηκαν ψευδείς φήμες για τη δολοφονία του.

Ένα χρόνο μετά προβάλλεται «Ο τελευταίος κληρονόμος» (Last of the Mobile Hot Shots), η κινηματογραφική́ απόδοση του Βασιλείου της γης, όπου κυκλοφόρησε και στην Ευρώπη ως «Blood Kin». Την ίδια περίοδο ο Ουίλιαμς εισάγεται για τρεις μήνες στην ψυχιατρική κλινική του νοσοκομείου Μπαρνς στο Σαιντ Λούις, παθαίνοντας νευρικό κλονισμό. Εκεί κατά τη διάρκεια απεξάρτησης παθαίνει δύο καρδιακές προσβολές και μια σειρά από επιληπτικές κρίσεις. Ο μόνος που τον φροντίζει όλο αυτό το διάστημα είναι ο μικρός του αδελφός, ο Ντάκιν. Μοιάζει, το Βασίλειο της γης να γράφτηκε προφητικά προς τιμήν του.

Ταυτότητα:

Μετάφραση: Ερρίκος Μπελιές

Σκηνοθεσία: Ιόλη Ανδρεάδη

Πρωτότυπη Μουσική / Ηχοτοπίο: Γιάννης Χριστοφίδης

Σκηνικά-κοστούμια: Δήμητρα Λιάκουρα

Σχεδιασμός φωτισμών: Χριστίνα Θανάσουλα

Βοηθός σκηνοθέτη: Διονύσης Χριστόπουλος

Φωτογραφίες: Γιώργος Καλφαμανώλης

Επιμέλεια σκηνικών: Περικλής Πραβήτας

Μακιγιάζ: Γιάννης Μαρκετάκης

Επιμέλεια casting: Natalie Pawloff

Επικοινωνία: Άντζυ Νομικού

Υπεύθυνη παραγωγής: Ειρήνη Βουρλάκου

Παραγωγή: ANDRODELY p.c

Παίζουν:

Μυρτλ: Παναγιώτα Βλαντή

Λοτ: Ορέστης Τζιόβας

Τσικ: Κρις Ραντάνοφ

Θέατρο Olvio

Ιερά Οδός 67 & Φαλαισίας 7, Βοτανικός, 2103414118

Διάρκεια: 120 λεπτά (με το διάλειμμα)

Προπώληση: www.viva.gr

Παραστάσεις από Δευτέρα 9 Ιανουαρίου 2017 έως και Τρίτη 4 Απριλίου κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:15

Περισσότερα στο θέατρο Olvio εδώ!