«Κάλεσε ο Νικηφόρος τους μουσικάντηδες να σταθούν απέναντί τους, παράγγειλε τον χορό σέρρα δίχως λόγια κι έδεσαν αράδα οι τέσσερις αντάρτες τα χέρια.»
Το κρύο αφόρητο στο Δάσος των Παραμυθιών! Γύρω τα πάντα λευκά καθώς εδώ και πέντε μέρες δεν λένε να σταματήσουν οι άσπρες νιφάδες να πέφτουν. Ψυχή έξω. Ο νέος χρόνος τούς βρήκε όλους γύρω από τα τζάκια, στη θαλπωρή των παραμυθόσπιτων. Κι όμως στο σπιτάκι της Στελλίτσας Ζαχαρίτσας κατέφθασε ατρόμητος και θαρραλέος... ποιος άλλος; Ο Σεβάχ ο Θαλασσινός!
-Απορώ πως τα κατάφερες! Ήσουν πραγματικά η έκπληξη των γιορτών!
-Είχα υποσχεθεί το καλοκαίρι πως θα σας επισκεφτώ! Να σου φέρω και τις φωτογραφίες! Βέβαια μέσα στο καταχείμωνο… άντε να βλέπεις φωτό με παραλίες κι αμμουδιές! Αλλά σου κρατώ και κάτι ακόμα. Πιο σημαντικό… Ξέρω πόσο αγαπάς τα βιβλία, κι αυτό ΠΡΕΠΕΙ να το διαβάσεις!
-Θυμάμαι πως αγαπάς τα ταξιδιωτικά και τα ιστορικά… Τι να υποθέσω;
-Θα σου διαβάσω ένα απόσπασμα και θα καταλάβεις αμέσως. Δε θα χρειαστεί να κάνεις υποθέσεις! Κάτσε κι εσύ μαζί μας Φίτσα… μην φεύγεις! Μια τέτοια κρύα βραδιά, η βιβλιοπαρεούλα είναι ό,τι πρέπει! Σας διαβάζω λίγο από την αρχή σχεδόν…
Έδειχναν κι αυτοί έκπληκτοι, παρότι τον τελευταίο καιρό διαδίδονταν συγκεχυμένες πληροφορίες για τον εξορισμό των Αρμενίων του Ερζερούμ, του Μπαϊπούρτ και της Αδριανούπολης της Θράκης, που όμως φάνταζε πολύ μακριά. Όπως φαντάζει αλαργινό ό,τι απευχόμαστε κι όποιο κακό δε χτυπά απευθείας τη δική μας πόρτα. (Σελ. 19)
-Ιστορικό λοιπόν! Έτσι δεν είναι Σεβάχ; Δύσκολο είδος… Θέλει τέχνη και σκληρή δουλειά. Λίγοι καταφέρνουν να αποφύγουν το κουραστικό των «επίπονων» ονομάτων και ημερομηνιών!
-Σου εγγυώμαι πως οι ημερομηνίες σε αυτό το βιβλίο καθώς και τα πρόσωπα κυλάνε σαν το γάργαρο νερό… ούτε κουράζουν, ούτε και τα καταλαβαίνεις πόσο αρμονικά μπαίνουν στο κείμενο. Είναι ένα τέλεια δουλεμένο έργο. Ισορροπημένο στις περιγραφές, στους διαλόγους, στα καθαρά ιστορικά του στοιχεία… στο βάθος του, στη δομή του… είναι ένα βιβλίο που κρατώντας το και διαβάζοντάς το νιώθεις να πάλλεται η καρδιά του στα χέρια σου… ένα ζωντανό πόνημα. Τα πρόσωπά του, οι ήρωές του σε μαγνητίζουν κι όπως σε κάθε αριστουργηματικό βιβλίο τα συναισθήματά σου ταξιδεύουν… πότε έχει μπουνάτσα κι άλλοτε μποφόρια… κι άλλοτε πάλι χτυπάνε με νεύρο στα βράχια… Είμαι ακόμα μουδιασμένος από την ανάγνωσή του.
-Λέω να μας μεταφέρεις κάποια αποσπάσματα ακόμα… ανυπομονώ να το διαβάσω!
-Φυσικά θα σας διαβάσω αρκετά. Το βιβλίο είναι κοντά 600 σελίδες... κι αν μπορούσα δεν θα άφηνα ούτε μια λέξη απ΄ έξω! Αξίζει η κάθε του τελεία ακόμα! Υπέροχες περιγραφές, εξαίσιες παρομοιώσεις...
Το κορίτσι σηκώθηκε δισταχτικά όπως ανατέλλει αργά αργά ο ήλιος και υψώνεται στον ουρανό, υποτάσσοντας την πλάση με τη θέρμη, τη λάμψη και το μεγαλείο του. Ο Γαληνός θαρρείς και μόλις ξημέρωνε απολάμβανε στιγμή τη στιγμή τον γλυκασμό της να ξεπροβάλλει. Τον μάγεψε, τον τόξευσε σε κάθε αχίλλειο πτέρνα του κι αδυνατούσε ν’ αποστρέψει το βλέμμα. Δεκαπέντε χρονών η Ταλίν, αλλά πλούμιζαν το κορμί της μεστωμένες οι χάρες και οι ομορφάδες. (Σελ.32)
Απ’ τη μεριά της η Ταλίν τρύπωσε στην αγκαλιά του όπως πέφτει η σταγόνα της βροχής στη θάλασσα και χάνεται στα νερά της. Άλλος δρόμος δεν ανοιγόταν γι’ αυτήν, ούτε άλλη θάλασσα την καρτερούσε. (Σελ. 57)
-Και το ερωτικό στοιχείο ξεπροβάλλει σιγά σιγά...
-Μα φυσικά Ζαχαρένια μου! Σου είπα πως πρόκειται για ένα βιβλίο που πάλλεται… θα έλειπε ο έρωτας; Πρόκειται όμως για έναν έρωτα που δεν θα αποκαλύψω αν θα ολοκληρωθεί στα χρόνια του εξορισμού Ποντίων και τη σφαγή των Αρμενίων... στις δύσκολες συνθήκες από το 1915 κι έπειτα. Γεννιέται ο έρωτας μα πως θα εξελιχθεί, θα φτάσει σε κορυφή; Το σίγουρο είναι πως θα περάσει πολλά βουνά και χαράδρες.
Χωρίς αμφιβολία τον συμπονούσε. Όμως η ψυχή δεν είναι ίσιος δρόμος κάτω από ανοιξιάτικο ήλιο. Έχει στροφές, ανηφοριές και κατηφοριές, λακκούβες και κατολισθήσεις, εδώ κι εκεί ξεφυτρώνουν δρομίσκοι και μονοπάτια, συναντά κανείς ομίχλη, θύελλες, βροχή, χιόνι και πόσα άλλα. (Σελ. 151)
«Η λεύκα δεν αντέχει στους πολύ δυνατούς ανέμους. Μπορεί να την ξεριζώσουν», κατέληξε και συγχρόνως μέσα του αναρωτιόταν εάν θα συμβεί το ίδιο και με τον Ελληνισμό του Πόντου. (Σελ.307)
«Αμάραντος ονομάζεται το λουλούδι, επειδή δε μαραίνεται ποτέ. Μου τα ’δωσε η μάνα μου μαζί με μια συμβουλή. Σου τη λέγω με τη σειρά μου και φρόντισε να τη θυμάσαι: Κοίτα να μη σε βαραίνει ο ίσκιος σου και να μη βαραίνει άλλους». (Σελ. 410-411)
Άμα σκαρφαλώσεις σε μια κορυφή θ’ αντικρίσεις άλλη ψηλότερη. Όμως ποτέ μην πεις τούτο το ύψος μού αρκεί και ποτέ ότι δε μου αρκεί. Τράβα τον δρόμο σου και μη βάνεις όρια. Μήτε πίσω, μήτε μπρος. Γιατί το απρόσμενο σε καρτερά ολούθε. (Σελ. 47)
-Καλέ μου Σεβάχ, το βιβλίο από τα αποσπάσματα που επέλεξες φαίνεται πραγματικά μοναδικό. Φαντάζομαι θα έχει και σκηνές όμως πιο βίαιες έτσι δεν είναι; Ο ξεριζωμός ποτέ στην ιστορία δεν είναι ανθοσπαρμένος …
-Μόνο ένα μικρό κομμάτι θα σας διαβάσω. Φυσικά κι έχει σημεία που σου σκίζουν τα σωθικά. Το βιβλίο έχει και σελίδες με αντάρτες, με φυλακές, με κακουχίες, με βασανιστήρια, με πρόσφυγες, με βιασμούς… κι εικόνες που μπλέκονται με τις σημερινές σαν να μην έχει αλλάξει τίποτε… Η ιστορία πάντα επαναλαμβάνεται. Γράφει λοιπόν σε κάποιο σημείο: Σέρναμε το κάρο με τα πτώματα και περνούσε η σκέψη απ’ το νου μας εάν θα βρισκόμασταν οι ίδιοι την άλλη μέρα κοκαλωμένοι απάνω του. Όμως χωρίς να μας γεννά θλίψη ή φόβο ή αποθυμιά για τη ζωή. Κανένα συναίσθημα. Ωσάν να λέγεις: αύριο θα πάω ν’ αγοράσω τσιγάρα. (Σελ. 522)
Βαλθήκαμε να κτίσουμε ξανά απ’ την αρχή τη ζωή μας. Έπαψα πια να μετρώ πόσα νέα ξεκινήματα έκαμα. (Σελ.564)
«Πού βρίσκεται η πατρίδα μας; {...} «Για μένα, εσύ είσαι η πατρίδα μου!» (Σελ.563)
-Θα κλείσω με μια από τις τελευταίες παραγράφους του βιβλίου στην οποία στάθηκα πολύ και σε μια φράση που βρίσκεται στα μισά του έργου γιατί με αυτή θα ήθελα να ολοκληρώσω την παρουσίαση…
Κοιτάς μπροστά όταν δεν ξεχνάς από πού έρχεσαι. Σύμφωνα με τις νέες ορολογίες, μια και τότε ομιλούσαμε για εθνοκάθαρση, συντελέστηκε κείνα τα χρόνια γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και προηγουμένως των Αρμενίων και σε άλλους τόπους των Ασσυρίων. Πρόκειται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και πρέπει να καταγραφούν ως ιστορική αλήθεια. Εάν τ’ αναμοχλεύεις τούτα σκοπεύοντας να υψώσεις το μίσος, καλύτερα να μην ακουστεί η φωνή σου. Να της βάλεις φίμωτρο.
Απεναντίας δεν πρέπει να σιωπάς εάν πασχίζεις να φανούν τα κακά για να μην ξαναγίνουν. Όμως και πάλι να μην κραυγάζεις. Η κραυγή είναι το αδέρφι του μίσους» (Σελ. 627-628)
«Αν το καλοσκεφτείς, δεν υπάρχει μεγαλύτερη επαναστατική πράξη απ’ την ανθρωπιά…» Σελ.297
-Μου φαίνεται πως μελαγχολήσαμε Σεβάχ απόψε…
-Ζαχαροκαλή μου… το έργο δεν σου αφήνει καμιά απαισιόδοξη σκοπιά. Απεναντίας! Σαν γνωρίζουμε το παρελθόν μπορούμε να κοιτάμε διαφορετικά το μέλλον και σαν γινόμαστε άνθρωποι κάθε φορά μέσα από τις πράξεις μας τότε μόνο υπάρχει ελπίδα.
-Αυτό να ευχηθούμε όλοι μας τότε Σεβάχ για τη νέα χρονιά! Υγεία, ανθρωπιά κι ελπίδα!
-Τίποτα δεν έχω να προσθέσω… Ορίστε και το βιβλίο!
-Δεν θα το δανειστώ θαλασσινέ μου! Θα πάω να το αγοράσω γιατί αξίζει να το έχω στην βιβλιοθήκη μου… Σ' ευχαριστώ που μου το πρότεινες!
Υγεία, Ανθρωπιά Κι Ελπίδα για το 2017! Καλή Παραμυθοχρονιά σε όλους και ζαχαρένια 2017 φιλιά!
Πολλά συγχαρητήρια στον συγγραφέα του βιβλίου Γιάννη Καλπούζο για την απίστευτη δουλειά και το μοναδικό ιστορικό ταξίδι που μας πρόσφερε, πάντα επιτυχίες στις εκδόσεις Ψυχογιός και πολλά ευχαριστώ στο koukidaki μου, για την φιλόξενη μεριά που πάντα μου προσφέρει…
Πολλά συγχαρητήρια στον συγγραφέα του βιβλίου Γιάννη Καλπούζο για την απίστευτη δουλειά και το μοναδικό ιστορικό ταξίδι που μας πρόσφερε, πάντα επιτυχίες στις εκδόσεις Ψυχογιός και πολλά ευχαριστώ στο koukidaki μου, για την φιλόξενη μεριά που πάντα μου προσφέρει…
Δείτε το μυθιστόρημα του Γιάννη Καλπούζου εδώ!
Στο οπισθόφυλλο γράφει;
Στο οπισθόφυλλο γράφει;
Ενόψει του εκτοπισμού των Αρμενίων απ' την Τραπεζούντα τον Ιούνιο του 1915, ένα κορίτσι που μοιάζει να το ζωγράφισε ο ίδιος ο Θεός καταφεύγει στο σπίτι ενός αγνώστου. Στην Ορντού ένα άλλο κορίτσι εύπορης ελληνικής οικογένειας ετοιμάζεται για τον γάμο της και πασχίζει να οραματιστεί το μέλλον μ' έναν άντρα τον οποίο ελάχιστα γνωρίζει.
Ο χαρισματικός, θρήσκος και θεματοφύλακας των ηθών της εποχής Γαληνός Φιλονίδης διχάζεται ανάμεσα σε δυο γυναίκες∙ δοκιμάζεται εμπρός στις ιδέες του∙ έρχεται αντιμέτωπος με την αγριότητα και το μίσος∙ συντρίβεται και θέτει ως στόχο ζωής να εκδικηθεί εκείνον που του προκάλεσε τον μέγα πόνο.
Στο παρασκήνιο της μυθοπλασίας ιχνογραφείται ο Πόντος μέχρι την ανταλλαγή των πληθυσμών∙ η ομογενοποίηση των φυλών με συνδετικό κρίκο μα και άλλοθι τη θρησκεία∙ ο φόβος, η μισαλλοδοξία και ο εθνικισμός που ενσπείρουν οι Νεότουρκοι και στη συνέχεια οι Κεμαλιστές∙ η καθημερινή ζωή στα πρώτα χρόνια της Σοβιετικής Ένωσης∙ οι διώξεις των Ελλήνων επί Στάλιν∙ τα στρατόπεδα εργασίας στη Σιβηρία και οι στέπες του Καζακστάν με αφόρητους καύσωνες το καλοκαίρι και σφοδρό ψύχος τον χειμώνα∙ οι πόθοι, τα πάθη και τα δεινά των Ποντίων.
Κι όλα, μέσα από το πολυσχιδές ταξίδι που γράφει η ζωή και το ταξίδι που γράφεται για τη ζωή, να φαντάζουν φλόγες και κινήσεις του ποντιακού χορού σέρρα, του χορού της φωτιάς.
