Τι σας ώθησε να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Θ.Θ.: "Ἂν δὲ μοῦ ῾δινες τὴν ποίηση, Κύριε, δὲ θἄχα τίποτα γιὰ νὰ ζήσω.
Αὐτὰ τὰ χωράφια δὲ θἆταν δικά μου.
Ἐνῷ τώρα εὐτύχησα νἄχω μηλιές,
νὰ πετάξουνε κλώνους οἱ πέτρες μου,
νὰ γιομίσουν οἱ φοῦχτες μου ἥλιο,
ἡ ἔρημός μου λαό,
τὰ περιβόλια μου ἀηδόνια."
Νικηφόρος Βρεττάκος
Αν θα έπρεπε να το περιγράψετε με μία μόνο λέξη, ποια θα ήταν αυτή;
Θ.Θ.: Φως!
Τι θα συμβουλεύατε εκείνον που επρόκειτο να το διαβάσει;
Θ.Θ.: Να το διαβάσει δυνατά και να έχει τις κεραίες του τεντωμένες. Να ψάξει ανάμεσα στις λέξεις τους ήχους, την κίνηση, τη μυρωδιά και τα “κρυμμένα” νοήματα.
Η ποίηση για παιδιά είναι είδος πρώτης ανάγκης. Είναι η αφορμή για να αναπτύξουν οι μικροί μας φίλοι τις συναισθηματικές και νοητικές του ικανότητες. Πρέπει να την υπηρετήσουμε όλοι μας με όσες δυνάμεις διαθέτουμε. Με κάθε προσωπικό κόστος.
Αν το «Όσα φέρνει η ώρα στης ποίησης τη χώρα» ήταν/γινόταν ένα κανονικό ταξίδι κάπου στον κόσμο, πού θα πηγαίναμε και πόσες μέρες θα κρατούσε;
Θ.Θ.: Το ταξίδι στη χώρα της ποίησης δεν έχει αρχή, μέση και τέλος. Μπορείτε να ταξιδέψετε εκεί ανά πάσα στιγμή. Αρκεί να ψιθυρίσετε τον τίτλο και την πρώτη στροφή από οποιοδήποτε ποίημα. Ένας απέραντος κόσμος ξεδιπλώνεται γι΄ αυτούς που τολμούν…
Ας κλείσουμε τη σύντομη συζήτησή μας με ένα αγαπημένο σας ποίημα από την παρούσα παιδική συλλογή ποίησης.
Το κουρδιστό λούνα παρκ
Το λούνα παρκ ήρθε από την πόλη
γεμάτο δώρα, που χαρήκαν όλοι.
Τα κανόνια ρίχνουν πολύχρωμα μπαλόνια
ο πόλεμος “ζζζζζ”, η ειρήνη ζει αιώνια.
Τα αλογάκια καλπάζουν ελεύθερα,
το τρενάκι πάντοτε γλυκά σφυρίζει,
ο κλόουν μία κλαίει και μια γελά,
η ζωή ρόδα είναι που γυρίζει.
Θ.Θ.: Το ποίημα θα βρείτε στη δεύτερη ενότητα από τις πέντε της συλλογής, με τίτλο: «Ξέγνοιαστες στιγμές».
Κάθε μέρα είναι διαφορετική από την προηγούμενη και από την επόμενη. Ποτέ δεν ξέρεις ποιον θα συναντήσεις στον δρόμο σου. Ποτέ δεν ξέρεις ποιο βιβλίο θα πέσει στα χέρια σου.
Στο αναπάντεχο, στο απροσδόκητο κρύβεται η ελπίδα.
Αγαπητή κυρία Κουκίδου,
Η ποίηση για παιδιά είναι δυστυχώς απούσα. Λιγοστεύει επικίνδυνα. Ευελπιστούμε να συνταξιδέψετε μαζί μας σε αυτή την κολοσσιαία προσπάθεια να της δώσουμε ξανά τη θέση που της αξίζει. Ήρθε η ώρα -επιτέλους- να φορέσει τα γιορτινά της.
Σας ευχαριστώ πολύ!
Περισσότερες μικρές συνεντεύξεις μεγάλων βιβλιοταξιδιών εδώ
Διαβάζοντας το βιβλίο... το πρώτο πράγμα που σκέφτομαι είναι πόσο λίγα δείγματα ποίησης για παιδιά έχουμε και, για την ακρίβεια, δε μπορώ να ανακαλέσω ούτε έναν τίτλο. Λες και τα παιδιά τούτης της χώρας πρέπει να αρκεστούν αιώνια στα ήδη γνωστά πολυαγαπημένα παιδικά τραγούδια και όποιο άλλο ομοιοκατάληκτο τούς μαθαίνουν στο σχολείο (εννοείται πως και στην εκπαίδευση δεν υπάρχει η ανάλογη ποικιλία καθώς όλοι -ή σχεδόν όλοι- οι δάσκαλοι αντλούν τις επιλογές τους από τις ίδιες πηγές).
Τούτο το βιβλίο, λοιπόν, του Θεοφάνη Θεοφάνους, προσφέρει, πέρα όλων των άλλων, και μια νέα εναλλακτική πρόταση προς γονείς κι εκπαιδευτικούς, και περισσότερο για τους τελευταίους, στα χέρια των οποίων λειτουργεί ως εργαλείο ανάπτυξης δεξιοτήτων, καλλιέργειας, κουβέντας και δραστηριοτήτων ενώ οι τελευταίες σελίδες του αφορούν μία ιδέα για την προετοιμασία της σχολικής γιορτής. Τα παιδιά, από την άλλη, θα βρουν στις σελίδες του μια ποιητική συλλογή που θα τα κάνει να ονειρευτούν, να ταξιδέψουν, να διασκεδάσουν και, παράλληλα, μπορούν να δώσουν εκείνα το χρώμα στις εικόνες που τις κοσμούν καθώς τούτο το βιβλίο διαθέτει μια σειρά από πανέμορφα σκίτσα του Νίκου Πολυχρονόπουλου. Έτσι, προσφέρει μια σφαιρική δραστηριοποίηση του παιδιού σε πολλαπλά επίπεδα.
Ως δομή χωρίζεται σε ενότητες που αφορούν την οικογένεια και τον στενό κύκλο του παιδιού (γονείς, συμμαθητές, κ.ο.κ.), τη φύση, το παιχνίδι και κάποιες εξαιρετικά σημαντικές ευχές και στιγμές. Τα ποιήματα είναι όλα ομοιοκατάληκτα, έχουν σταθερό μέτρο, ρυθμό και θα μπορούσαν πολύ εύκολα να μελοποιηθούν. Το βιβλίο παροτρύνει τα παιδιά να εκφραστούν γράφοντας και τα ίδια στιχάκια, να ζωγραφίσουν, να φανταστούν ή να εμπνευστούν. Οι τελευταίες σελίδες βέβαια είναι ακόμα πιο ενδιαφέρουσες καθώς έχουν ως σκοπό να οργανώσουν την τάξη -ή μια ομάδα παιδιών- ώστε να δημιουργήσουν το δικό τους θεατρικό έργο και να το ανεβάσουν. Μια δραστηριότητα άκρως ενδιαφέρουσα μεγάλης εκπαιδευτικής αξίας στα πλαίσια της οποίας τα παιδιά δημιουργούν, αναλαμβάνουν ρόλους, συντονίζονται και δρουν ως ομάδα ενώ στο τέλος απολαμβάνουν τους κόπους τους παίζοντας την δική τους παράσταση.
Πρόκειται για βιβλίο σε βολικό μέγεθος που μπορεί να μεταφερθεί εύκολα και που σίγουρα θα μείνει στη βιβλιοθήκη για πολύ πολύ καιρό. Πέρα όλων των παραπάνω, είναι καλαίσθητο, χαρούμενο και ενεργοποιεί τη φαντασία.
Τούτο το βιβλίο, λοιπόν, του Θεοφάνη Θεοφάνους, προσφέρει, πέρα όλων των άλλων, και μια νέα εναλλακτική πρόταση προς γονείς κι εκπαιδευτικούς, και περισσότερο για τους τελευταίους, στα χέρια των οποίων λειτουργεί ως εργαλείο ανάπτυξης δεξιοτήτων, καλλιέργειας, κουβέντας και δραστηριοτήτων ενώ οι τελευταίες σελίδες του αφορούν μία ιδέα για την προετοιμασία της σχολικής γιορτής. Τα παιδιά, από την άλλη, θα βρουν στις σελίδες του μια ποιητική συλλογή που θα τα κάνει να ονειρευτούν, να ταξιδέψουν, να διασκεδάσουν και, παράλληλα, μπορούν να δώσουν εκείνα το χρώμα στις εικόνες που τις κοσμούν καθώς τούτο το βιβλίο διαθέτει μια σειρά από πανέμορφα σκίτσα του Νίκου Πολυχρονόπουλου. Έτσι, προσφέρει μια σφαιρική δραστηριοποίηση του παιδιού σε πολλαπλά επίπεδα.
Ως δομή χωρίζεται σε ενότητες που αφορούν την οικογένεια και τον στενό κύκλο του παιδιού (γονείς, συμμαθητές, κ.ο.κ.), τη φύση, το παιχνίδι και κάποιες εξαιρετικά σημαντικές ευχές και στιγμές. Τα ποιήματα είναι όλα ομοιοκατάληκτα, έχουν σταθερό μέτρο, ρυθμό και θα μπορούσαν πολύ εύκολα να μελοποιηθούν. Το βιβλίο παροτρύνει τα παιδιά να εκφραστούν γράφοντας και τα ίδια στιχάκια, να ζωγραφίσουν, να φανταστούν ή να εμπνευστούν. Οι τελευταίες σελίδες βέβαια είναι ακόμα πιο ενδιαφέρουσες καθώς έχουν ως σκοπό να οργανώσουν την τάξη -ή μια ομάδα παιδιών- ώστε να δημιουργήσουν το δικό τους θεατρικό έργο και να το ανεβάσουν. Μια δραστηριότητα άκρως ενδιαφέρουσα μεγάλης εκπαιδευτικής αξίας στα πλαίσια της οποίας τα παιδιά δημιουργούν, αναλαμβάνουν ρόλους, συντονίζονται και δρουν ως ομάδα ενώ στο τέλος απολαμβάνουν τους κόπους τους παίζοντας την δική τους παράσταση.
Πρόκειται για βιβλίο σε βολικό μέγεθος που μπορεί να μεταφερθεί εύκολα και που σίγουρα θα μείνει στη βιβλιοθήκη για πολύ πολύ καιρό. Πέρα όλων των παραπάνω, είναι καλαίσθητο, χαρούμενο και ενεργοποιεί τη φαντασία.
Στο οπισθόφυλλο λέει χαρακτηριστικά:
Η καλή παιδική ποίηση οφείλει να έχει μέτρο, ρυθμό, ρίμα, μελωδικότητα, εικονοπλασίες, θεατρικότητα. Η παρούσα συλλογή δεν στοχεύει, όμως, μόνο σ’ αυτό. Η παιδική ποίηση πρέπει να προχωρήσει σε άλλο επίπεδο: να χαλαρώσει τα δεσμά της, να γίνει πιο ευσύνοπτη, πιο εύθυμη, να ανανεώσει τη θεματολογία της, να σε ωθήσει να πιάσεις χαρτί και μολύβι.
Αν έστω και ένα ποίημα κάνει κάποιον να σκιρτήσει, θα είμαστε ικανοποιημένοι που πετύχαμε τον αρχικό μας σκοπό.
Το βιβλίο του Θεοφάνη Θεοφάνους, Όσα φέρνει η ώρα στης ποίησης τη χώρα, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άνεμος.
Ο Θεοφάνης Θεοφάνους γεννήθηκε το 1982. Μεγάλωσε στο Δάσος Χαϊδαρίου από Κύπριους γονείς. Φοίτησε στους εκπαιδευτικούς οργανισμούς Ακμή, Δομή, ΑΤΕΙ Φλώρινας, Athenian College. Παρακολούθησε σεμινάρια συγγραφικής τέχνης στο Εθνικό Κέντρο Βιβλίου, με μέντορα τον ποιητή-μεταφραστή Στρατή Πασχάλη.
Είναι παντρεμένος, έχει δυο κόρες: την «Πριγκίπισσα Καπριτσιόζα» και τη «Μία Σταλίτσα», άπειρα παραμύθια, ένα χρυσοψαράκι και ζουν όλοι μαζί -έτσι από πείσμα- στη Φλώρινα.
Μία από τις πιο σημαντικές λογοτεχνικές διακρίσεις του ήταν το «Βραβείο Ομήρου» από τον «Σύλλογο Λόγου, Τέχνης και Ελληνικού Πολιτισμού Βαυαρίας».
Σε συνεργασία με τον Πολιτιστικό Μορφωτικό Σύλλογο Λεβαίας συντονίζει την Παιδική Λέσχη Ανάγνωσης και το Εργαστήρι Δημιουργικής Γραφής Λεβαίας για παιδιά δημοτικού.
Είναι ο δημιουργός του online λογοτεχνικού περιοδικού ΒΟΟΚ TOUR.
Έργα του:
«12 εκδοχές για εκείνη», εκδόσεις Περί Τεχνών, 2009.
«Ματή, το μαγικό ψιθύρισμα», εκδόσεις Σαΐτα, 2013.
«Mati, the magic whisper», Saita publications, 2014.
