"Όταν οι άνθρωποι δεν μπορούν να δημιουργήσουν... καταστρέφουν!"
Σε αυτή τη μικρή αλλά τόσο συμπυκνωμένη αλήθεια αναφέρεται το έργο της Μαρίας Μάζη με τίτλο "Λάφυρα The Show". Μια παράσταση που ανεβαίνει στο θέατρο Vault.
Το έργο εκτυλίσσεται σε ένα όχι πολύ μακρινό μα ούτε και τόσο ξένο μέλλον από το δικό μας. Στην Επικράτεια, καθημερινοί και φιλήσυχοι πολίτες παρακολουθούν ένα ριάλιτι επιβίωσης στο οποίο συμμετέχουν φυλακισμένοι, διεκδικώντας την ελευθερία τους κι ένα χρηματικό έπαθλο. Η παράσταση έχει στηθεί έτσι ώστε να γινόμαστε κι εμείς θεατές της ζωντανής αναμετάδοσης του τελικού του ριάλιτι, παρακολουθώντας τόσο το ζευγάρι που ανταγωνίζεται για τη νίκη (τη Νίνια και τον Κίλερ) όσο και το ζευγάρι που τους παρακολουθεί από το στούντιο (την Ευανθούλα και τον Θωμά), ενώ γέφυρα της παράστασης από το υποτιθέμενο στούντιο στην ζούγκλα των φυλακισμένων, αποτελεί η παρουσιάστρια του σόου.
Η Αιμιλία Βασιλακάκη ως Ευανθούλα απλώνει το κωμικό της ταλέντο αλλά δεν μένει μονάχα σε αυτό. Περιδιαβαίνοντας παράλληλα με μια τραγικότητα τον ρόλο της μεσοαστής κυριούλας, της συμβιβασμένης και κάπως φοβισμένης μέσα στη σταθερότητα της ζωής της, μας προσφέρει την έννοια της αμετροέπειας σε μια ύπαρξη καθημερινότητας. Το γούνινο μπολερό, το ακριβό κόσμημα και κυρίως η στάση σώματος της ηθοποιού, υποδεικνύουν μια γυναίκα συμβιβασμένη με την απλότητα της ζωή της (άρα και την ασφάλεια!). Είναι μια γυναίκα που ζει την αγωνία της εξέλιξης του ριάλιτι που παρακολουθεί πιστά και όμως, βήμα το βήμα στην πορεία του σόου, έρχεται σε σύγκρουση με τον σύζυγό της Θωμά ο οποίος διακηρύττει τις θέσεις του περί αλλαγής, κατακρίνοντας την ως άβουλο πλάσμα. Υποκριτικό στοπ καρέ του ρόλου, η ιστορία με τους Ιάπωνες όπου η Ευανθούλα μας περιγράφει τους προσωπικούς της φόβους αλλά και η τελική της απόφαση όταν ξεσπάνε ταραχές στην Επικράτεια. Σε κουβέντα μας για την παράσταση και τον ρόλο της ως Ευανθούλα, μας είπε: "Η παράσταση αυτή μας δίνει τη δυνατότητα να δουλέψουμε ζητήματα εσωτερικά· πιστεύω πως η Ευανθούλα τελικά θα το κάνει το βήμα της προς την επανάσταση! Αν και είναι θεατής του σόου, αποτελεί μια σταθερά για την ελεύθερη βούληση και το δικαίωμα της επιλογής!"
Ο Χάρης Μπόσινας ως Θωμάς απέδωσε άριστα τον ρόλο του και με αφοσίωση. Φορώντας ένα κομψό κουστούμι που προσδίδει ένας ψευδές κύρος και βαστώντας μια εξαιρετική στάση σώματος, περισσότερο κυρτή σε θέση άμυνας παρά δυναμική, γέμισε εκφραστικότητα τον άβουλο Θωμά και μας έδωσε το στίγμα του καιροσκόπου, του μονίμως διαμαρτυρόμενου και ανικανοποίητου τύπου. Μας είπε χαρακτηριστικά για τον ήρωά του: "Ο Θωμάς είναι ένας από εμάς! Αποτελεί τον μέσο Έλληνα, τη μεσαία τάξη, ένα μέρος μια μάζας που επιθυμεί διακαώς να ξεφύγει. Θα ξεφύγει όμως;" Σημείο κορύφωσης ο μονόλογός του προς το φινάλε της παράστασης. Ο βολεμένος Θωμάς, μέσα σε μια ζωή που θα επιθυμούσε αλλά δεν θα τολμήσει ποτέ να αλλάξει, έρχεται μια ανάσα από τους θεατές και μας διακηρύττει μια τραγική αλήθεια: Πως όσα και να αλλάξουν σε μια κοινωνία, τίποτα στην πραγματικότητα δεν αλλάζει εάν δεν το θελήσουν όλοι στο σύνολό τους.
Η Ιζαμπέλα Κογεβίνα θεωρώ πως αποτελεί μια άξια επιλογή για τον ρόλο της Νίνια. Ιδανικός σωματότυπος για τον ρόλο μιας φυλακισμένης αλλά ταυτόχρονα και μια δυναμική σκηνική παρουσία. Λεπτή και μικροκαμωμένη ως Νίνια, αποτελεί ένα λαβωμένο λουλούδι που φυλακισμένο προσπαθεί να δείξει το σθένος και τη δύναμή του προβάλλοντας τα αγκάθια της εναντίον όλων και δη του Κίλερ. Η ηθοποιός καταφέρνει να αποδώσει άριστα τον ρόλο της φυλακισμένης που δεν δέχεται να υστερεί ως φύλο και ως δύναμη, και όχι μόνο καταφέρνει να μας πείσει για αυτό αλλά και να διαφανεί η επικυριαρχία της κόντρα στον αντίπαλό της. Η Νίνια έχει καταφέρει με την εξυπνάδα -ίσως και τη δολιότητά της;- να φτάσει στον τελικό κόντρα στον Κίλερ και πολλές φορές στην πορεία του τελικού αμφιταλαντεύεται και σηκώνει την ασπίδα του χλευασμού κόντρα στον αντίπαλό της. Καθώς όμως αποτελεί πάνω απ' όλα ένα θηλυκό, αφήνει τελικά το σχέδιο της νίκης της και στην πορεία απλώνει πανιά στον άνεμο του έρωτα, έως ότου τελικώς αφήνεται στα χέρια του Κίλερ. "Η αγάπη σε κάνει πάντα πιο δυνατό, αλλά παράλληλα και πιο ευάλωτο..." μας είπε η ηθοποιός δίνοντας το στίγμα της Νίνια.
Ο Στέλιος Ψαρουδάκης ως Κίλερ υποδύεται έναν συγκαταβατικό, ευαίσθητο, γλυκύτατο πλάσμα που η επιλογή του ονόματός του δεν μας κάνει να απορούμε, καθώς αυτό είναι σκόπιμα και το πιο σκληρό του στοιχείο. Φυλακίστηκε για πολιτικούς λόγους και βρέθηκε στον τελικό του ριάλιτι επειδή θέλησε περισσότερο από όλους την ελευθερία του. Ο κύριος Ψαρουδάκης εδώ κάνει εξαιρετική δουλειά με τον ρόλο του, γεμάτος ερωτισμό στις παύσεις του απέναντι στην Νίνια, με ένα εκφραστικό πρόσωπο που επάνω του χαράσσονται όλες οι ελπίδες μα και οι απογοητεύσεις όσο την ερωτεύεται και συνάμα πέφτει θύμα των ιστοριών και των κάποιων ψεμάτων της. Ο Κίλερ δεν επιθυμεί τη νίκη του στο ριάλιτι επιβίωσης αλλά επιχειρεί να βρει μια χρυσή τομή και να προσφέρει έτσι την ελευθερία, όχι μόνο στον ίδιο αλλά και στη Νίνια, για να γευτούν ελεύθεροι έτσι τον έρωτά τους. Και για αυτή την τελική επιλογή του στο φινάλε στης παράστασης, μας μίλησε ο ηθοποιός: "Νομίζω πως ο Κίλερ βρίσκει απλά μια καλή δικαιολογία για να κάνει την τελική του επιλογή, ίσως και λόγω αθωότητας, καθώς αποτελεί έναν ψεύτικο επαναστάτη, έναν ρομαντικό της ζωής που επέλεξε αυτό που θα επέλεγαν όλοι στο τέλος!"
Ανάμεσα στα δυο ζευγάρια, διάμεσο αποτελεί η παρουσιάστρια την οποία υποδύεται η Σωσώ Χατζημανώλη. Μια decadance προσωπικότητα που θέλει να ελέγχει τα πάντα και περιχαρής περιγράφει την βαναυσότητα του τελικού, δίχως να ντρέπεται που εμπορεύεται τον πόνο, τις ζωές και την αγωνία προς όφελος της θεαματικότητας. Είναι η κωμική και συνάμα τραγελαφική φιγούρα του έργου που μας κερδίζει με την ενέργεια και τη διαφαινόμενη παράνοιά της. Η ηθοποιός έχει καταφέρει με ένα γοργόνειο και ατίθασο μαλλί, να προσδώσει την υπερενεργητικότητα επί σκηνής, τον συγκερασμό της μανιακής, της επιτιμητικής και της απειλητικής φιγούρας μιας τηλεπερσόνας. Με έντονα βαμμένα μάτια τα οποία γουρλώνουν στην κάμερα και σε εμάς προς χάριν θεαματικότητας, φορώντας ένα vinyl φόρεμα και ψηλοτάκουνες γόβες, η ηθοποιός μας δείχνει πως έχει μελετήσει τις φιγούρες αυτές των ριάλιτι και καταφέρνει εξαίρετα να αποδώσει το ύφος της καρικατούρας που έχουμε παρακολουθήσει επί σειρά ετών στην οθόνη της τηλεόρασής μας.
Εν κατακλείδι:
Το έργο καταπιάνεται με την σύγχρονη κοινωνία, τις οπορτουνίστικες τάσεις, και κυρίως τις σχέσεις των ανθρώπων. Η παράσταση σύγχρονη, διαδραστική με τη συμμετοχή του κοινού αλλά και την κοντινή επαφή των ηθοποιών στο διαμορφωμένο χώρο του Vault. Με τους εμβόλιμους ήχους των Pet Shop Boys, Portishead/Beth Gibbons, Radiohead, Bjork και άλλων, έχει δημιουργηθεί ένα φουτουριστικό trip hop σκηνικό που προσδίδει μια απόκοσμη, σκοτεινή και μελαγχολική πλευρά στην θεατρική ατμόσφαιρα.
Το "Λάφυρα The Show" είναι η πρώτη σκηνοθετική απόπειρα του Μάνου Κανναβού. Ο σκηνοθέτης έχει επιλέξει ένα δωρικό σκηνικό με τη στρατηγική τοποθέτηση ενός πλαισίου στη μέση της σκηνής που λειτουργεί ως οθόνη-παράθυρο για να μας δείχνει τον κόσμο επιβίωσης των φυλακισμένων. Μέσα από εκεί παρακολουθούμε εμείς και μαζί μας η Ευανθούλα και ο Θωμάς, τον τελικό του σόου. Μέσα σε αυτό το κάδρο έχει γίνει ζυγισμένη και προσεγμένη δουλειά· κυρίως στην σταδιακή αυτόνομη απομάκρυνση του εκάστοτε ηθοποιού, όταν ο έτερος ηθοποιός μιας σκηνής έχει να αποδώσει έναν μονόλογο, προσφέροντάς του έτσι ολόκληρο το κάδρο της σκηνής με τη χρήση προβολέα και προς χάριν δραματοποίησης. Επίσης, περίπου στη μέση της παράστασης, η χρήση σκοταδιού που κυριαρχεί για περίπου ένα με δύο λεπτά, μας φέρνει σε πρώτο πλάνο τους ήρωες του ριάλιτι, καταφέρνοντας έτσι ο σκηνοθέτης να μας τοποθετήσει πιο άμεσα στον κόσμο τους δίχως διαχωριστικά. Πιστεύω πως το νεαρό της ηλικίας του σκηνοθέτη προσφέρει μια φρεσκάδα στην παράσταση και τις σταθερές της, αυτό άλλωστε διαφαίνεται τόσο στην επιλογή των τραγουδιών αλλά και στην ισόποση κατανομή των ρόλων.
"Η παράστασή μας, με αφορμή το μέλλον, μας μιλάει για όσα ζούμε σήμερα, εδώ και τώρα! Αποτελεί ένα πολιτικό έργο δίχως να είναι αυστηρά διδακτικό, αλλά λειτουργώντας ως σημείο αναφοράς για τα λάθη μας. Είναι ένα έργο για τη σύγχρονη και σκοτεινή εποχή που ζούμε, για την ελεύθερη βούληση και το δικαίωμα της επιλογής" μας είπε ο σκηνοθέτης και δεν μπορώ παρά να συμφωνήσω μαζί του. Είναι σημαντικό να στηρίζουμε νέες καλλιτεχνικές φωνές και περιμένω στο μέλλον υπέροχα πράγματα από τον κύριο Κανναβό.
Η παράσταση αυτή καθαυτή αποτελεί μια κραυγή για τις αξίες μας ως πολιτικά όντα, ενώ ταυτόχρονα μας προσφέρει τροφή για σκέψη, με τη δυνατότητα της επιλογής ανάμεσα στο αν θα κρίνουμε να καταδικάσουμε την έκβασή της, και στο αν θα προβληματιστούμε σχετικά με το μέλλον της κοινωνίας μας. Τα δυο ζευγάρια της παράστασης, υπό διαφορετικό πρίσμα οπτικής, αποτελούν την επιτομή πως είτε ελεύθερος, είτε φυλακισμένος, έχεις κοινούς παρονομαστές στη ζωή σχετικά με το συμφέρον, την εσωτερική σου ελευθερία και την επιλογή ενός καλύτερου μέλλοντος. Είναι μια παράσταση που φεύγοντας σε κάνει να κουβαλάς σκέψεις και να αναρωτιέσαι αν ο κόσμος του μέλλοντος θα είναι πιο σκοτεινός ή ίσως πιο φωτεινός, πιο ελπιδοφόρος από τον ήδη υπάρχων.
Στο δελτίο τύπου γράφει...
«Λάφυρα The Show»: Η φουτουρίστικη δραμεντί που μας εισάγει στον κόσμο των ριάλιτι τηλεπαιχνιδιών. Ο Μάνος Κανναβός στην πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα και με αφορμή ένα πολιτικό έργο, εστιάζει στις συγκρούσεις που προκαλούνται στον άνθρωπο, όταν οι φιλοδοξίες του έρχονται αντιμέτωπες με τη συνήθεια του να είναι φοβισμένος.
Σε μια εποχή πολιτικών και κοινωνικών αναταραχών στην Επικράτεια ένα τηλεοπτικό παιχνίδι – ριάλιτι έχει καθηλώσει το κοινό στις οθόνες. Παίκτες επιλεγμένοι από τις φυλακές διεκδικούν ένα τεράστιο χρηματικό έπαθλο και την ελευθερία τους. Θεατές εγκλωβισμένοι στα προσωπικά τους αδιέξοδα αναζητούν με τον δικό τους τρόπο τη δική τους θέση σε μια κοινωνία που καταρρέει, ενώ βασανιστικά ερωτήματα ζητούν άμεσες απαντήσεις: Ποιος είναι ο θησαυρός; Υπάρχει εναλλακτική; Ποιος φέρνει τους κατακλυσμούς;
Κείμενο: Μαρία Μάζη
Σκηνοθεσία: Μάνος Κανναβός
Σκηνικός χώρος – Κοστούμια: Κατερίνα Καλφόγλου
Φωτισμοί: Βασίλης Κλωτσοτήρας
Μουσική επιμέλεια: Σάκης Τουρκοχωρίτης
Γραφιστικά – κόμιξ: Αντώνης Φοράδης
Φωτογραφίες: Ροζίτα Φοράδη
Βοηθός σκηνοθέτη: Κατερίνα Κωστάκη
Ερμηνεύουν: Αιμιλία Βασιλακάκη, Ιζαμπέλα Κογεβίνα, Χάρης Μπόσινας, Σωσώ Χατζημανώλη, Στέλιος Ψαρουδάκης.
Στον πολυχώρο Vault Theatre Plus (Μελενίκου 26, Βοτανικός, 2130356472) κάθε Τετάρτη και Πέμπτη στις 21:00 μέχρι τις 5 Ιανουαρίου 2017
