Με τη λατινική φράση Memento Vivere ως υπότιτλο η Ελένη Συράκη μάς υπενθυμίζει εκείνο που φαίνεται αυτονόητο αλλά τις περισσότερες φορές, δυστυχώς, δεν είναι. Οι υποχρεώσεις, οι συμβιβασμοί και οι δυσκολίες υπάρχουν για όλους, σε κάθε εποχή και σε κάθε περίπτωση, όμως πρέπει να θυμηθούμε να αντισταθούμε στη ρουτίνα της καθημερινότητας -ή της μοίρας για άλλους- ώστε να μη λησμονούμε να ζούμε.
Στην υπόθεση... ένα απρόοπτο αναγκάζει τη Λίλη, μια νέα γυναίκα, να αντιμετωπίσει την ιστορία της οικογένειάς της, από την οποία έχει μεγάλα κενά. Που ήταν τόσα χρόνια ο παππούς; Γιατί κανείς ποτέ δεν ανέφερε την αδερφή της γιαγιάς; Και γιατί η γιαγιά, εντέλει, κράτησε τόσα μυστικά;
Η ιστορία της οικογένειας Σελλά ξεκινά από την τουρκοκρατούμενη Χίο όταν οι Σημαντικοί με την αριστοκρατική καταγωγή, τα οικόσημα και τον πλούτο ούτε που καταδέχοταν να κοιτάξουν τους "απλούς" Χιώτες. Κι αφού οι γονείς ήταν εκείνοι που θα επέλεγαν το μέλλον των παιδιών τους, το πάθος, ο έρωτας, οι φιλοδοξίες, τα όνειρα... ήταν όλα ελεγχόμενα. Μα ελέγχεται η καρδιά;
Το βιβλίο είναι ένα μυθιστόρημα με λιτό λόγο που δε δυσκολεύει καθόλου στην ανάγνωση. Μας συστήνει το υπέροχο καλλιτεχνικό Παρίσι με τους μποέμ καλλιτέχνες που ζουν και αναπνέουν για την τέχνη τους, για την έκφραση, για το έργο τους... επιδιώκουν μόνο ό,τι και όσα έχουν σχέση με τα θέλω τους, περνούν τις μέρες τους ασυμβίβαστοι από κοινωνικές απαιτήσεις ή υποχρεώσεις -ελεύθεροι- και, τελικά, ζουν την κάθε στιγμή.
Ως δομή χωρίζεται σε τρία κεφάλαια (εισαγωγή, ιστορικοαφηγηματικό μέρος και σύγχρονος τόπος) αλλά ουσιαστικά αφορά την ιστορία της οικογένειας Σελλά, από τα τέλη του 19ου αιώνα. Μοιραία παρατηρείς πόσες ομοιότητες έχει αυτή η εποχή με τη δική μας: δάνεια, υπερχρεωμένο κράτος, Διεθνές Οικονομικός Έλεγχος, χαράτσια, φόροι, κι άλλοι φόροι, δικομματισμός που εναλλάσσεται στην εξουσία... Σας θυμίζουν κάτι; Μου προκαλεί συνεχώς συσχετισμούς με την Ελλάδα του 21ου αιώνα και την ανάγκη να βρω αντιστοιχίες, αν και δεν είναι τόσο δύσκολη δουλειά. Ηλίου φαεινότερον. Εξάλλου προσφέρει πλούσια ιστορικά στοιχεία και μετατρέπεται με τον τρόπο του σε ένα όμορφο μάθημα ιστορίας (ειδικά για εκείνους που δε θα διάβαζαν ποτέ από μια εγκυκλοπαίδεια). Κι ενώ κυριαρχούν τα κοινωνικοπολιτικά στοιχεία με τις διαστάσεις, προεκτάσεις και επιπτώσεις στη ζωή του κόσμου, ο μεγάλος έρωτας πρωταγωνιστεί στις σελίδες του. Ο έρωτας ο απόλυτος που σε βρίσκει πάντα απροετοίμαστο, σε κυριεύει και δε σε αφήνει ποτέ.
Αν είναι όμως γραφτό να καείς, αξίζει τον κόπο, γιατί ο μεγάλος έρωτας έρχεται μόνο μια φορά.
Οι ήρωες διεκδικούν αλλά δε κερδίζουν πάντα. Παλεύουν όμως και δε ξεχνούν να ζήσουν. Αν το πάθος συμπορεύεται με την οδύνη, εκείνοι θα υπερασπιστούν την αγάπη, θα δοκιμάσουν και θα δοκιμαστούν, θα κάνουν λάθη -πόσα λάθη!- αλλά θα συνεχίσουν... πιστοί στον έρωτα, στη ζωή, στα ιδανικά τους...
Η ιστορία της οικογένειας Σελλά ξεκινά από την τουρκοκρατούμενη Χίο όταν οι Σημαντικοί με την αριστοκρατική καταγωγή, τα οικόσημα και τον πλούτο ούτε που καταδέχοταν να κοιτάξουν τους "απλούς" Χιώτες. Κι αφού οι γονείς ήταν εκείνοι που θα επέλεγαν το μέλλον των παιδιών τους, το πάθος, ο έρωτας, οι φιλοδοξίες, τα όνειρα... ήταν όλα ελεγχόμενα. Μα ελέγχεται η καρδιά;
Το βιβλίο είναι ένα μυθιστόρημα με λιτό λόγο που δε δυσκολεύει καθόλου στην ανάγνωση. Μας συστήνει το υπέροχο καλλιτεχνικό Παρίσι με τους μποέμ καλλιτέχνες που ζουν και αναπνέουν για την τέχνη τους, για την έκφραση, για το έργο τους... επιδιώκουν μόνο ό,τι και όσα έχουν σχέση με τα θέλω τους, περνούν τις μέρες τους ασυμβίβαστοι από κοινωνικές απαιτήσεις ή υποχρεώσεις -ελεύθεροι- και, τελικά, ζουν την κάθε στιγμή.
Ως δομή χωρίζεται σε τρία κεφάλαια (εισαγωγή, ιστορικοαφηγηματικό μέρος και σύγχρονος τόπος) αλλά ουσιαστικά αφορά την ιστορία της οικογένειας Σελλά, από τα τέλη του 19ου αιώνα. Μοιραία παρατηρείς πόσες ομοιότητες έχει αυτή η εποχή με τη δική μας: δάνεια, υπερχρεωμένο κράτος, Διεθνές Οικονομικός Έλεγχος, χαράτσια, φόροι, κι άλλοι φόροι, δικομματισμός που εναλλάσσεται στην εξουσία... Σας θυμίζουν κάτι; Μου προκαλεί συνεχώς συσχετισμούς με την Ελλάδα του 21ου αιώνα και την ανάγκη να βρω αντιστοιχίες, αν και δεν είναι τόσο δύσκολη δουλειά. Ηλίου φαεινότερον. Εξάλλου προσφέρει πλούσια ιστορικά στοιχεία και μετατρέπεται με τον τρόπο του σε ένα όμορφο μάθημα ιστορίας (ειδικά για εκείνους που δε θα διάβαζαν ποτέ από μια εγκυκλοπαίδεια). Κι ενώ κυριαρχούν τα κοινωνικοπολιτικά στοιχεία με τις διαστάσεις, προεκτάσεις και επιπτώσεις στη ζωή του κόσμου, ο μεγάλος έρωτας πρωταγωνιστεί στις σελίδες του. Ο έρωτας ο απόλυτος που σε βρίσκει πάντα απροετοίμαστο, σε κυριεύει και δε σε αφήνει ποτέ.
Αν είναι όμως γραφτό να καείς, αξίζει τον κόπο, γιατί ο μεγάλος έρωτας έρχεται μόνο μια φορά.
Οι ήρωες διεκδικούν αλλά δε κερδίζουν πάντα. Παλεύουν όμως και δε ξεχνούν να ζήσουν. Αν το πάθος συμπορεύεται με την οδύνη, εκείνοι θα υπερασπιστούν την αγάπη, θα δοκιμάσουν και θα δοκιμαστούν, θα κάνουν λάθη -πόσα λάθη!- αλλά θα συνεχίσουν... πιστοί στον έρωτα, στη ζωή, στα ιδανικά τους...
Η γλωσσική ευστοχία, η εκφραστική ευλυγισία... ...χάθηκαν και τη θέση τους πήραν η παραλυτική απόγνωση και το ξαφνικό κενό.
Η πιο φρικιαστική σκηνή-στιγμή του βιβλίου όπου νομίζω αντικατοπτρίζεται όλος ο πόλεμος σε μία σελίδα, είναι ο Αργύρης στο νοσοκομείο χωρίς πόδια. Όλη η φρίκη σε μία ανατριχιαστική περιγραφή. Κι εκείνη η ιστορία της Όλγας... πόσο συγκινητική!
Νομίζω πως εκείνο που κράτησα ως επισφράγισμα από την ανάγνωση είναι μια φράση από τον επίλογο όπου σα να συμπυκνώθηκε το νόημα. Τι κι αν η ζωή είναι γενναιόδωρη σε υποσχέσεις και άλλο τόσο φειδωλή σε πραγματοποιήσεις; Συνέχισε και θυμήσου να ζήσεις.
Το μυθιστόρημα της Ελένης Συράκη, Θυμήσου να ζήσεις, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Έξη.
Ευχαριστώ την Ισμήνη Λαμπροπούλου και τις εκδόσεις Έξη για την προσφορά του βιβλίου.
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις είναι αποσπάσματα του μυθιστορήματος.
Νομίζω πως εκείνο που κράτησα ως επισφράγισμα από την ανάγνωση είναι μια φράση από τον επίλογο όπου σα να συμπυκνώθηκε το νόημα. Τι κι αν η ζωή είναι γενναιόδωρη σε υποσχέσεις και άλλο τόσο φειδωλή σε πραγματοποιήσεις; Συνέχισε και θυμήσου να ζήσεις.
Το μυθιστόρημα της Ελένης Συράκη, Θυμήσου να ζήσεις, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Έξη.
Ευχαριστώ την Ισμήνη Λαμπροπούλου και τις εκδόσεις Έξη για την προσφορά του βιβλίου.
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις είναι αποσπάσματα του μυθιστορήματος.
