...είναι ο τίτλος του βιβλίου που γράφει ο Τάσος Αγγελίδης Γκέντζος και συνοδεύει φωτογραφικά ο Παναγιώτης Κουντουράς. Και λέω «του βιβλίου» αντί άλλου προσδιορισμού για να καλύψω όλους τους χαρακτηρισμούς του -θα μπορούσα να το αποκαλέσω μυθιστόρημα ή νουβέλα ή λεύκωμα και πολλά άλλα αλλά κανένας μονολεκτικός ορισμός δε με καλύπτει απόλυτα. Πέρα εκείνων που προδίδει "παιχνιδιάρικα" ο τίτλος του -τις δυο ώρες ύπνου και το memento mori-, είναι και ένα υπέροχο φωτογραφικό λεύκωμα ασπρόμαυρων τοπίων εξαιρετικής ανάλυσης, άλλοτε τοπίων και αλλού εστιασμένων λεπτομερειών του κόσμου, με ματιές που κινούνται από απλές καταθέσεις μέχρι πολύ ιδιαίτερες γωνίες και προοπτικές ενώ παντού ξεχωρίζει η ατμοσφαιρική αίσθηση μιας λανθασμένης εγκατάλειψης -ή μοναξιάς, ή ανυπαρξίας...
Στο οπισθόφυλλο γράφει...
Δυο ώρες ύπνου... – ύστερα από την αναγγελία ενός θανάτου– φιλοξενούν στους κόλπους τους τις ανησυχίες, τους φόβους, τα θέλω και τα όνειρα ενός ανθρώπου.
Ένα όνειρο με τόπο δράσης τον Άγιο Λαυρέντιο του Πηλίου και χρόνο το εκάστοτε σήμερα... προσπάθησε να συμφιλιώσει την ανθρώπινη φύση με το φυσικό και το ανθρώπινο... του αποχωρισμού.
Θεωρούμε τη ζωή ως δεδομένη...
Τα απρόσμενα ταρακουνήματα που μας στέλνουν οι αρρώστιες τα γιατρεύει η μνήμη μας και σχεδόν πάντα θριαμβεύει η αίσθηση της αυτοσυντήρησης...
Τελικά πόσο μακριά κατοικούμε από τα ανθρώπινα;
Ο Κώστας δεν ήταν έτοιμος να πει το τελευταίο αντίο στον φίλο του κι ο Γιώργος του θυμίζει το...
Memento mori!
Να θυμάσαι το θάνατο!
Κι αν θυμάσαι το θάνατο, τότε είναι βέβαιο πως θα έχεις καλή σχέση με τη ζωή!
Θα εκτιμάς, θα χαίρεσαι, θα σέβεσαι, θα ευχαριστείς...
Να θυμάσαι, να θυμόμαστε, να θυμάστε... τη ζωή!
Mementote vivere, λοιπόν... και σπάστε με τα σφυριά της συνείδησης όλα εκείνα τα τόσο γλυκά... αυτονόητα που αδρανοποίησαν την ουσία της ζωής μας!
Να έχουμε στο μυαλό μας πως πρέπει και να ζήσουμε...
Κατά την αναγνωστική εμπειρία... εκτός από τις υπέροχες φωτογραφίες που λειτουργούν συμπληρωματικά στο κείμενο, υπογραμμίζοντας με εικόνες αυτά που λέει ο συγγραφέας σε απόλυτη αρμονία, σημείωσα αρκετά ζητήματα που τίθενται στους διαλόγους ως εναύσματα θαρρείς. Δυο άντρες μιλούν περί αριθμολογίας, έρωτα, ζωής και θανάτου, φθοράς, πίστης, νηστείας, φόβου...
Έχω πολλούς φόβους μέσα στις τσέπες μου.
Και οι ατάκες τους λειτουργούν ως ενεργοποιητές του μυαλού προς σκέψη -αν όχι αναθεώρηση. Το κείμενο διακατέχεται από κάτι μεταφυσικό, ποιητικό και φιλοσοφικό (μαζί) και είναι αδύνατο για τον αναγνώστη να μη "κρατήσει" κάποιες φράσεις/ιδέες/θέματα... Σημείωσα την τοποθέτηση για το τέσσερα: τέσσερα τα σημεία του ορίζοντα, οι εποχές, οι μεγάλες νηστείες του έτους, οι άκρες του σταυρού, τα άκρα του ανθρώπου... ίσως επειδή είναι πιο σύνηθες να μιλάμε για άλλους αριθμούς (όπως το τρία και το επτά) ενώ θα μπορούσαμε να σημειολογήσουμε εξίσου όλους τους ακέραιους τουλάχιστον μέχρι το δέκα, και μια πανέμορφη αλληγορία για μια ρίζα δέντρου όταν θα γράψει ότι μέσα από το σκοτάδι βγαίνει το φως. Εξηγώντας, αναφέρεται ότι η ρίζα έδινε ύψος και όγκο στο δέντρο όσο ήταν μέσα στο χώμα, κι εκείνο καρποφορούσε. Όταν την απέσπασαν από τη γη, και έκαναν το δέντρο έπιπλα, το μόνο που της έμεινε να προσφέρει από την ενέργειά της είναι λίγες ώρες ζέστης ενώ θα καίγεται σε ένα τζάκι. Μετά να γίνει στάχτη και μετά τίποτα. Τέλος.
“Τι είναι ζωή;”
“Χαρές, λύπες, συγκινήσεις. Έκανα παιδιά, έζησα και είδα εγγόνια. Έκανα τον κύκλο μου και έφυγα.”
“Κύκλος...”
“Ούτε για καριέρες σκεπτόμασταν εμείς εδώ πάνω στο χωριό μας, ούτε κοιτούσαμε την υστεροφημία μας, όπως κάνετε εσείς οι μορφωμένοι.”
Μετά τις μεταφυσικές συναντήσεις-συζητήσεις τού Κώστα σε ένα χωριό του Πηλίου ξεκινά το ημερολόγιο-χρονολόγιο εκείνου του Δεκέμβρη όπου μιλά για την πραγματική έννοια της αγάπης.
Καλά Χριστούγεννα, Κοκκινοσκουφίτσα! Αυτές τις γιορτές να πάρετε τη γιαγιά στο σπίτι.
Εκεί θα αναπολήσει τις στιγμές του κοντά σε εκείνους που τον αγάπησαν ολοκληρωτικά, περισσότερο από οποιονδήποτε άλλο άνθρωπο χαράζοντας ανεξίτηλες μνήμες πάνω του.
Τα πρόσωπα αυτά δεν είχαν ούτε πολλά χρήματα στις τσέπες τους, ούτε σπίτια με τεράστια σαλόνια κι ούτε πήγαιναν ταξίδια στο εξωτερικό. Μ’ αγαπούσαν με τρόπο που είναι αδύνατο να περιγράψω μέσα σε πέντε αράδες και ξέρω πως μ’ αγαπούν ακόμα από εκεί που βρίσκονται... θα πει για τη γιαγιά και τον παππού του. Ποιος να αμφισβητήσει έστω στιγμιαία την αγάπη τους;
Εκεί μιλά για τη μαγεία των Χριστουγέννων:
Μαγεία είναι να ρωτούν το μικρό παιδί για το επάγγελμα του πατέρα του κι εκείνο να τους απαντά χωρίς δεύτερη σκέψη: “ο πατέρας μου είναι μάγος!”
Για ανθρωπιά, για την ουσία της ζωής:
Καλό είναι να θυμόμαστε πως νοικιάζουμε χρόνο... πάνω σε αυτόν τον πλανήτη. Νοικιάζουμε χρόνο και μοιραζόμαστε, στο τέλος της ζωής μας, μερικά τετραγωνικά γης...
Θα ασχοληθεί και με την οικονομική κρίση και τις συνέπειές της, τις προεκτάσεις της, ενώ όσο προχωρά προς τον επίλογο της συγγραφικής πορείας μια γυναίκα απολύθηκε τόσο από την εργασία της όσο και από τον σύντροφό της.
Γενικά, καθώς σε ταξιδεύει αυτό το βιβλίο, σου ενεργοποιεί την σκέψη (ή σε βάζει σε σκέψεις) και σου εικονοποιεί υπέροχα τα δρώμενά του. Υπάρχει μια υπόγεια θλίψη, κάτι από μοναξιά, αναπόληση, απολογισμό... Μια σοφία που μένει μετά την ανάγνωση.
Το βιβλίο του Τάσου Αγγελίδη Γκέντζου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Φυλάτος - Fylatos Publishing
Οι πλαγιογραμμένες φράσεις είναι αποσπάσματα από το βιβλίο
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Φυλάτος για τη διάθεση του βιβλίου
Ευχαριστώ τις εκδόσεις Φυλάτος για τη διάθεση του βιβλίου
Περισσότερα από/για τον Τάσο Αγγελίδη Γκέντζο: