Πρόκειται για άκρως γοητευτικό βιβλίο με σωστή δομή, σωστή έκταση και όμορφη πλοκή. Ο Τόλης Αναγνωστόπουλος διαθέτει καλής στόφας πένα και λογοτεχνική γλώσσα. Έχει τον τρόπο να ταξιδεύει και να μαγεύει με τις λέξεις του, να εγκλωβίζει τον αναγνώστη στα δίχτυα της ιστορίας του, στους ήρωές του με τα ομηρικής λογικής ονόματα –ο Ξένος, η Σοφία, η Αγάπη, ο Μαυροδάκος...– που χαρακτηρίζουν τα πρόσωπα. Πέρα όμως από τις καλές ιδέες και τις σούπερ μεταφορές τους στο χαρτί, ο συγγραφέας διαθέτει και ένα ακόμη –σημαντικότερο για πολλούς– όπλο στη φαρέτρα του. Το καλής αισθητικής υπόγειο, υποδόριο χιούμορ του που το προσθέτει σαν ακριβό μυρωδικό για να απογειώσει το σύνολο. Το βιβλίο βγάζει πόνο, σκληρότητα, αγώνα... όπως και ευαισθησία και συγκίνηση. Η ανάγνωση χαρακτηρίζεται απολαυστική παρά τη φρίκη και τις αγριότητες -έτερον εκάτερον- και οι ήρωες κινηματογραφικοί: διαθέτουν "θεαματικές" εμπειρίες, ζουν ενδιαφέρουσες –μη κοινότυπες– ζωές ενώ η πρωτοπρόσωπη γραφή προσφέρει εξομολογητική διάθεση.
Ο ένας αμύνεται "πιέζοντας" τον εαυτό του να αρνηθεί ό,τι κακό έζησε σα να μην υπήρξε ποτέ. Ο άλλος σκορπάει το θάνατο υποχείριο μιας μοίρας που δεν του άξιζε. Μπορούν τα παραμύθια να έχουν ήρωες τούς κακούς;
Στις εισαγωγές των κεφαλαίων φράσεις, λόγια, ρήσεις ή στίχοι από καλλιτέχνες, λογοτέχνες, συγγραφείς, τραγουδοποιούς, φιλοσόφους, επιστήμονες, κ.ά. προσθέτουν διαθέσεις, αρώματα, μουσικές νότες και στυλ. Στους στίχους παραβγαίνουν από τον Οδυσσέα Ελύτη μέχρι τον Stevie Wonder και από τον Παρασκευά Καρασούλο ως τον Γιάννη Αγγελάκα ή τον Eminem και στις φράσεις από τον Milan Kundera ως τον Αισχύλο και τον Samuel Beckett, συν όλες εκείνες οι καρκινικές της Σοφίας Σταμπολίτη μαζί με αρκετές λέξεις που στολίζουν γενικότερα το κείμενο. Μουσική βάζουν οι Τρύπες, οι Active Member, ο Αλκίνοος Ιωαννίδης και πολλοί άλλοι.
Το βιβλίο ταιριάζει σε μια πληθώρα περιπτώσεων και βιβλιοφιλικών αναζητήσεων καθώς κινείται από το ψυχολογικό μυθιστόρημα ως το αστυνομικό και από το θρίλερ ως το ψυχόδραμα με την ίδια ευκολία που προσεγγίζει την κωμωδία, το δράμα, την περιπέτεια και τον ρομαντισμό -όπως οι ζωγράφοι αιώνες πριν στο γνωστό κίνημα(;).
Και μπορεί μια ιδέα να είναι ενδιαφέρουσα (στο μυαλό ενός δημιουργού) αλλά αν δεν την μεταφέρεις ελκυστικά στο χαρτί, αν δεν την διηγηθείς όπως της πρέπει, της κάνεις μεγάλο κακό, άσε που θα χάσεις και τον αναγνώστη σου! Μια καλή ιστορία είναι ένα πλεονέκτημα για τον κάθε συγγραφέα αλλά χωρίς αισθητική, πρωτοτυπία, γλώσσα, τεχνική, δομή, πλοκή (από τα πιο ακαδημαϊκά) αλλά και ατμόσφαιρα, αρώματα, γεύσεις, εικονοποιήσεις, καλολογισμό, ρεαλισμό ή ονειρικότητα, χρώματα... δηλαδή χωρίς τα κατάλληλα "εργαλεία" και τη σωστή χρήση στην κατάλληλη αναλογία –πολλά έργα κακοποιήθηκαν και καταστράφηκαν από υπερβολή– δεν γίνεται το θαύμα. Αν παίζει ρόλο και μια γεμάτη από αναγνώσματα ζωή; Ασυζητητί. Όσο ταλέντο κι αν έχεις, αν το καλλιεργήσεις θα θερίσεις τα μέγιστα!
Ο Τόλης είναι ένας πολλά υποσχόμενος συγγραφέας με ταλέντο και άποψη, με δικό του στιλ και πλάνο, κι αν αυτό είναι το πρώτο μυθιστόρημα που εκδίδει, είμαι σίγουρη ότι έχει γράψει κι άλλα, όπως επίσης είμαι βεβαία ότι θα γράψει πολλά περισσότερα.
Σίγουρα μια πρόχειρη επισκόπηση δε μπορεί να μεταφέρει την βιωματική εμπειρία, όσο αναλυτική και αντιπροσωπευτική κι αν είναι. Εξάλλου, εκείνο που εισπράττει ο κάθε αναγνώστης από το σύνολο του έργου, στην τελική, είναι προσωπική του υπόθεση και αφορά τόσο τον ψυχισμό του όσο και τα άλλα αναγνώσματά του. Κατά κάποιο τρόπο οι εντυπώσεις μας σχετίζονται και διαμορφώνονται από τις εμπειρίες μας, άρα θα μπορούσαμε να ισχυριστούμε και ότι ένας συγγραφέας που κερδίζει μια αναγνώστρια με πλούσια εμπειρία σίγουρα διαθέτει λογοτεχνική αξία. Ή έστω ότι ο λόγος εκείνης της πολυεμπειρικής αναγνώστριας έχει μια βαρύτητα τώρα που σας γράφει να αναζητήσετε αυτό το βιβλίο. Βρείτε το και κάντε μαζί του το ταξίδι του.
Μην το αναζητήσετε αν σας αρέσουν οι τόμοι των 800+ σελίδων γιατί δεν έχει τόσες. Μην το αναζητήσετε αν σας αρέσουν τα ρομάντζα γιατί οι ιστορίες αγάπης του είναι πιο ρεαλιστί style από τους παραμυθένιους έρωτες των αρλεκινικών μυθιστορημάτων και, προς Θεού, μην το αναζητήσετε αν ψάχνετε το φετινό βιβλίο της ξαπλώστρας όχι γιατί υπάρχουν πιο κατάλληλα βιβλία για την πλαζ –το τί διαβάζει ο καθένας και πού είναι προσωπική του υπόθεση– αλλά επειδή είναι τόσο κρίμα να κακοποιείς την αύρα του συνδυάζοντάς το με καφέ φραπέ, παιδικές τσιρίδες, το τελευταίο χιτ της Μπρίτνεϊ Σπίαρς στα κακορυθμισμένα ηχεία και το (α-)ρυθμικό τακατούκα από τις ρακέτες.
Τζένη Κουκίδου
Το μυθιστόρημα του Τόλη Αναγνωστόπουλου κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Το ανώνυμο βιβλίο.
Δείτε κι αυτό:
Ο Τόλης Αναγνωστόπουλος για το Ένας ή κανένας
